İklim değişikliği doğal afetleri nasıl tetikliyor?

Yeni bir araştırma, iklim değişikliğinin aşırı hava olaylarını tetikleme biçimlerini dört ana başlık altında inceliyor: daha şiddetli yağmurlar, daha yüksek sıcaklıklar, daha uzun süreli kuraklıklar ve artan yangın riski. Her 1 derecelik sıcaklık artışı atmosferin yüzde 7 daha fazla nem tutmasına neden oluyor, bu da yoğun yağışlara yol açabiliyor. Ayrıca, küçük sıcaklık artışları bile aşırı sıcaklıkları tetikleyebilirken, sıcak hava dalgaları kuraklıkları kötüleştiriyor ve uzun süreli sıcaklık artışları yangın riskini artırıyor.

Meteoroloji uzmanları, Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgasının Türkiye'de yarın ve cumartesi günü pik yapacağını ve sıcaklıkların İstanbul'da 37-38, Ankara'da 39-40, İzmir'de 42, Aydın, Şanlıurfa ve Mardin'de ise 45 derecelere çıkacağını belirtiyor. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çekerek, sera gazları ve fosil atıkların kullanımının gelecekte sıcaklıkların artmasına yol açacağını ifade ediyor. Ayrıca, sıcak hava dalgalarının orman yangınları riskini artırdığı ve aşırı sıcakların 10 gün süreceği vurgulanıyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye'nin yarından itibaren yağışlı bir hava dalgasının etkisi altına gireceğini duyurdu. Yağışların çoğunlukla yağmur ve sağanak şeklinde olacağı, bazı bölgelerde gök gürültülü sağanakların beklendiği belirtildi. Hava sıcaklıklarının mevsim normalleri civarında seyredeceği, yağış alan yerlerde ise azalarak normallerin altına düşebileceği tahmin ediliyor. Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde çığ tehlikesine dikkat çekildi. Deprem bölgesinde perşembeye kadar yağış beklenmiyor, ancak sonrasında yerel olarak kuvvetli yağışlar olabileceği öngörülüyor.

Levent Kurnaz, iklim değişikliğinin uçuş rotaları ve seyahat süreleri üzerindeki etkilerini ele alıyor. Küresel sıcaklıkların artması, rüzgar modellerinde ve jet akımlarında değişikliklere neden olarak uçuş sürelerini uzatabilir ve yakıt tüketimini artırabilir. Ayrıca, kasırgalar ve şiddetli fırtınalar gibi hava olaylarının artması, uçuşların gecikmesine veya iptal edilmesine yol açabilir. Havalimanları da deniz seviyesinin yükselmesi ve aşırı sıcaklıklar gibi iklim değişikliği etkilerine karşı savunmasızdır.

Dünya Meteoroloji Örgütü İklim İzleme Başkanı Omar Baddour, iklim değişikliğinin insanları göçe zorladığını belirtti. Baddour, aşırı doğa olaylarının artışına ve bu olayların insan yaşamına etkilerine dikkat çekti. Akdeniz bölgesi ve Türkiye'deki aşırı sıcaklar ve kuraklığa işaret eden Baddour, 21'inci yüzyılda iklim değişikliğinin Akdeniz bölgesinde yoğunlaşmasının beklendiğini kaydetti. Ayrıca, Akdeniz'deki su seviyesinin gelecek yıllarda daha da yükseleceği ve bu durumun kıyı şeridinde taşkın risklerini artıracağı uyarısında bulundu.