Greenpeace, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın düzenlediği 'Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi'ni protesto etti

6 Şubat'ta Türkiye'de meydana gelen depremler sonucu oluşan enkazın çevreye zarar verme potansiyeli nedeniyle Greenpeace Akdeniz, enkazın insan ve çevre sağlığına zarar vermeyecek şekilde yönetilmesi için bir imza kampanyası başlattı. Kampanya, enkazın içerdiği asbest, plastik türevleri gibi zehirli kimyasalların kontrolsüz şekilde doğaya yayılmasının önlenmesini amaçlıyor. Greenpeace, enkaz kaldırma sürecinin mevcut yönetmeliklere uygun yürütülmesi ve eksikliklerin insan ve doğa yararına giderilmesi gerektiğini vurguluyor.

2023 yılında Türkiye, iklim krizinin etkilerini yaşamış ve aşırı sıcaklık ile sel felaketleri gibi doğal afetlerle karşılaşmıştır. Ancak ülke, kömür ve nükleer enerji kullanımında ısrar etmekte ve COP 28 İklim Zirvesi'nde kömürden çıkış taahhüdü verememiştir. Sivil toplum kuruluşları, Türkiye'nin iklim alanında attığı adımları değerlendirerek olumlu ve olumsuz yönleri belirtmişlerdir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2023-2035 Ulusal Enerji Planı, yenilenebilir enerji hedefleri içermesine rağmen kömürden çıkış kararı içermemektedir. İklim Kanunu taslağı, sivil toplumun görüşleri alınmadan hazırlanmış ve yeterli hedefler koymamıştır. Türkiye'nin iklim hedefi, emisyonları 2030'a kadar yüzde 30'tan fazla artırma öngörüsünü korumaktadır ve adil geçiş planı net değildir.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Muğla'daki Akbelen Ormanı'nda kömür madenine karşı ağaçlarını koruyanları hedef aldı. 2019'dan bu yana devam eden protestolar, Limak Holding ve IC Holding ortak iştiraki YK Enerji'ye ait kömür madenine karşıdır. Erdoğan, Akbelen Termik Santrali'nin ülke için milli bir değer olduğunu ve kömürle faaliyetine devam etmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye'deki 'ağaç sevgisi' adı altında yapılan protestoları 'provokatif eylemler' olarak nitelendirdi.

Enerji sektöründe çeşitli düzenlemeler getiren bir kanun teklifi, ilgili komisyonda onaylandı. Teklif, IV. Grup madenler için UMREK raporlama zorunluluğunu sürdürürken, diğer gruplar için bu yükümlülüğü kaldırıyor. Yenilenebilir enerji üretim santrallerinin belirli alanlarda imar planı olmaksızın kurulmasına izin veriliyor. Doğal gazın sıvılaştırılması tanımı eklenerek, Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine katkı sağlanması amaçlanıyor. Enerji verimliliği projeleri, bakanlık tarafından belirli bir oranda mali desteklenecek.

Kuzey Kıbrıs'ta hükümetin, AKSA Enerji ile ihalesiz ve alım garantili yeni bir sözleşme yapılabilmesi için kamu ihale yasa tasarısını değiştirmeye çalışması mecliste ve sokakta gerilime yol açtı. Ana muhalefet ve EL-SEN sendikası hükümetin bu adımını eleştirdi. Mecliste stenografların ek mesaiye kalmama eylemi nedeniyle tasarı onaya sunulamadı ve Bakanlar Kurulu grev kararlarını yasakladı. Başbakan Ünal Üstel, yasa değişikliğinin amacının Türkiye'den elektrik taşımak olduğunu belirtti. Ana muhalefet ise uzun vadeli yeni bir sözleşmenin neden ihalesiz yapılmak istendiğini sorguladı.