Hatay'da deprem sonrası asbestli molozların usulsüz tahliyesi sağlık riskleri yaratıyor

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) Hatay'da yaptığı asbest araştırması, depremzedelerin asbeste maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmada, depremden dokuz ay sonra bile bölgedeki enkaz kaldırma çalışmalarında halkın sağlığını tehdit eden asbeste karşı yeterli önlem alınmadığı belirtildi. Araştırmada, Hatay'ın çeşitli bölgelerinden toplanan 45 numunenin 16'sında asbest lifleri tespit edildi. Asbestin solunması, akciğer kanseri ve mezotelyoma gibi hastalıklara yol açabiliyor. Araştırmanın raporunda, bölgede alınması gereken acil önlemler sıralandı.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) tarafından Hatay'da yapılan asbest incelemesinde, 45 numuneden 16'sında asbest tespit edildi. Rapor, deprem sonrası atık yönetiminde yapılan yanlış uygulamaların bölge halkının ilerleyen yıllarda ciddi halk sağlığı sorunlarıyla karşılaşacağına işaret etti. Çalışmada, Hatay'ın çeşitli bölgelerinden toplanan numunelerin 16'sında asbest lifleri bulundu. Asbest söküm uzmanı ve çevre mühendisi Akan Çelik, asbestin ancak gömülerek depolanabileceğini ve önlem alınmamasının bölgede yaşayan insanları kansere sürükleyeceğini belirtti.

Türk Tabipleri Birliği ve diğer emek-meslek ile çevre örgütleri, Hatay'da yaşam alanlarına ve doğal kaynaklara moloz dökülmesine karşı Hatay 2'nci İdare Mahkemesi'ne dava açtı. Depremler sonrası ortaya çıkan molozların, bölge halkı ve gelecek nesiller için tehdit oluşturduğu ve çevresel zararlara yol açabileceği belirtildi. Dava dilekçesinde, atıkların ayrıştırılmadan dökülmesinin biyoçeşitlilik ve su kaynakları için ciddi tehlike yarattığı vurgulandı ve idari işlemlerin durdurulması talep edildi.

6 Şubat depremlerinin vurduğu Kahramanmaraş ve Adıyaman'da yapılan incelemelerde asbest tespit edildi. Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından yürütülen analizler sonucunda, Adıyaman'dan alınan 30 örneğin ikisinde, Kahramanmaraş'tan alınan 21 örneğin sekizinde, Elbistan'da ise 15 örneğin ikisinde farklı türlerde asbest bulundu. Asbestin, 40-50 yıl sonra akciğer, karın zarı, gırtlak, yumurtalık kanserleriyle akciğer ve kalp zarlarında sertleşme, solunum ve dolaşım yolu hastalıklarına yol açtığı biliniyor. THHP ve TTB, asbest risk değerlendirmesi, atık yönetim altyapısının güçlendirilmesi, asbest analiz altyapısının geliştirilmesi ve asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınması için önerilerde bulundu.

Türkiye'deki depremde yıkılan binaların hafriyatlarından yayılan asbest lifleri, ciddi sağlık sorunlarına yol açma riski taşıyor. Uzmanlar, bölgede bulunan kişilerin asbestten korunmak için FFP2 ve FFP3 tipi maskeler kullanmalarını öneriyor. Asbest, akciğer kanseri gibi hastalıklara neden olabiliyor ve Türkiye'de 2010'dan beri kullanımı yasaklanmış durumda. Halk sağlığı uzmanı Dr. Ahmet Soysal, enkaz kaldırma işlemlerinin profesyonel ekiplerce yapılması ve koruyucu önlemlerin alınması gerektiğini belirtiyor. Göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. İbrahim Akkurt ise asbestin yol açtığı hastalıkların yıllar sonra ortaya çıkabileceğini ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini ifade ediyor.