Türkiye'de elektrik üretiminin yüzde 42'si yenilenebilir enerjiden sağlanıyor

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı, iklim değişikliğiyle mücadele için yenilenebilir enerji yatırımlarının 2030'a kadar üç katına çıkması gerektiğini belirtti. Bu hedefe ulaşmak için her yıl 1,5 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerektiği vurgulandı. Yenilenebilir enerji kaynaklarının fosil yakıtların yerini alması ve enerji verimliliği ile elektrifikasyon uygulamalarının yaygınlaştırılması gerektiği ifade edildi. Türkiye'de elektrik üretiminin yüzde 42'sinin yenilenebilir enerjiden sağlandığı belirtilirken, Avrupa'da yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik fiyatlarını düşürdüğü kaydedildi.

Climate Analytics ve NewClimate Institute tarafından yayınlanan analiz, Türkiye'nin rüzgar ve güneş enerjisi üretiminde yavaşlama yaşadığını ortaya koyuyor. Türkiye, 2023 yılında Avrupa’nın en büyük ikinci kömür yakıtlı elektrik üreticisi haline geldi ve rüzgar enerjisi üretimi ilk kez düştü. Rapor, Türkiye'nin elektrik talebinin artması beklenen önümüzdeki yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumunu teşvik etmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye’nin elektrik sistemini yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışan bir sisteme dönüştürmek için daha fazla adım atılması gerektiği belirtiliyor.

Uluslararası düşünce kuruluşu Ember'in raporuna göre, Türkiye 2022'de elektrik üretimi için kömür ithalatını iki katına çıkararak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve 5,3 milyar dolar harcadı. Türkiye'nin kömür ithalatında en büyük pay sahibi Rusya olurken, Türkiye aynı zamanda doğalgaz, petrol ve nükleer enerji alanında da Rusya'ya bağımlı durumda. İthal kömürle elektrik üretimi yerli kömüre göre yüzde 25 daha fazla. Rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesindeki artışa rağmen, Türkiye güneş enerjisi potansiyelini tam olarak kullanmıyor. 2022'de doğalgazdan elektrik üretimi ise yüzde 35 oranında azaldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakü'de düzenlenen Dünya Liderleri İklim Zirvesi'nde Türkiye'nin 2053 yılı için net sıfır emisyon hedeflerini açıkladı. Erdoğan, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve nükleer enerjinin bu hedefler için temel öncelikler olduğunu belirtti. Türkiye'nin yenilenebilir enerji payının yüzde 59'a çıktığını ve 2035 yılına kadar rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesini artırmayı planladıklarını ifade etti. Ayrıca, 2050 yılına kadar nükleer enerji kapasitesini 20 bin megavata çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Türkiye, 2030'a kadar sera gazı emisyonlarını %41 azaltmayı ve 2053'te sıfır karbon üretmeyi hedefliyor. Ancak, bugüne kadar atılan adımlar bu hedeflere ulaşmak için yetersiz görünüyor. Türkiye'nin sera gazı emisyonları 2021'de 1990'a göre %157 artarak 564 milyon tona yükseldi. Uzmanlar, Türkiye'nin yenilenebilir enerjiye geçiş yaparak bu fırsatı kaçırmaması gerektiğini vurguluyor.