Türkiye'de ulusal medyanın yüzde 90'ının hükümet kontrolünde olduğu belirtildi

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından yayımlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde Türkiye, 180 ülke arasında 165'inci sıraya geriledi. Geçen yıl 149'uncu sırada olan Türkiye'nin bu düşüşünde, seçimler öncesinde artan gazetecilere yönelik baskılar, Kürt gazetecilere yapılan toplu tutuklamalar ve medya özgürlüğünü tehdit eden sosyal faktörler etkili oldu. RSF'nin Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, Türkiye'de yetkililerin gazeteciliği düşman gösterdiğini ve haberlere müdahale ettiğini belirtti. Endekste, gazetecilik faaliyetlerinin 10 ülkeden yedisinde güçlükle yapılabildiği ve Ortadoğu'nun medya için en tehlikeli bölge olduğu ifade edildi.

Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre Türkiye, 180 ülke arasında 158'inci sırada yer alarak 'çok vahim' durumda olan ülkeler arasında kalmaya devam etti. Türkiye'nin sıralamasındaki bu yükseliş, diğer ülkelerdeki durumun kötüleşmesiyle ilişkilendiriliyor. RSF, Türkiye'de gazetecilere yönelik tutuklamaların devam ettiğini ve medyanın çeşitli baskılar altında olduğunu belirtiyor. Türkiye'nin puanı 2023'te 33,97 iken, 2024'te 31,6'ya düşmüş.

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'Basın özgür' açıklamasına karşın, yılın ilk ayında 40 gazetecinin yargılandığını ve çeşitli sansürlerin yaşandığını belirtti. Gazetecilere yönelik davalarda, haber içerikleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle yargılamalar yapıldığı, bazı gazetecilere uzaklaştırma tedbirleri uygulandığı ve resmi ilan alabilme koşullarının ağırlaştırıldığı ifade edildi. Ayrıca, RTÜK'ün bazı yayın kuruluşlarına cezalar verdiği ve internet sitelerinin erişime engellendiği belirtildi.

10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü vesilesiyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Türkiye'de basın özgürlüğü ve gazetecilik mesleğinin karşılaştığı sorunlara işaret etti. TGC, son 20 yılda yüzlerce yayın organının kapatıldığını, binlerce gazetecinin işsiz kaldığını ve birçok gazetecinin cezaevine girdiğini belirtti. Ayrıca, iktidarın yandaş basın kurarak bağımsız medya üzerinde ekonomik baskı ve yaptırımlar uyguladığını, RTÜK ve Basın İlan Kurumu'nun da bu baskılara araç olduğunu ifade etti. TGC, gazetecilerin sansür, otosansür ve tutuklanma tehdidi altında mesleklerini sürdürmeye çalıştıklarını ve basın özgürlüğünün önündeki engellerin kalkmasını umduklarını açıkladı.

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) raporuna göre, 2023 yılında dünya genelinde 129 gazeteci öldürüldü ve 427 gazeteci tutuklandı. Türkiye, en fazla gazeteci tutuklayan üçüncü ülke olarak Çin ve Myanmar'ın ardından yer aldı. IFJ Genel Sekreteri Anthony Bellanger, gazetecilerin güvenliğinin sağlanmasının hükümetlerin görevi olduğunu vurguladı ve uluslararası bağlayıcı bir belgenin gerekliliğine dikkat çekti.