ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

Tokyo Üniversitesi'nden bir ekip, tavukların duygusal durumlarını anlayabilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Sistem, 'derin duygusal analiz öğrenme' adı verilen ve değişen ses kalıplarına uyum sağlayabilen bir teknik üzerine kurulu. Araştırma, tavukların açlık, korku, öfke, memnuniyet, heyecan ve sıkıntı gibi duygusal durumlarını tercüme edebildiğini gösterdi. Araştırma henüz hakem değerlendirmesinden geçmedi.
22 Eylül 2023

Austin, Texas Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, MRI taramalarını analiz ederek insan düşüncelerini metne dönüştürebilen bir yapay zeka geliştirdiler. Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre, bu yapay zeka hayal edilen konuşmayı metne çevirebiliyor. Araştırma, beyin aktiviteleri MRI ile taranarak ve büyük bir dil modeli kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmanın lideri sinirbilimci Alexander Huth, bu çalışmanın düşüncenin kendisini yakaladığını ve bu olasılığın heyecan verici olduğunu belirtti.
2 Mayıs 2023

Japonya'da Osaka Üniversitesi'nden Profesör Masahiko Haruno ve ekibinin yürüttüğü bir araştırma, sanal gerçeklik deneyimlerinin insanların korku ve fobileriyle başa çıkmasına yardımcı olabileceğini ortaya koydu. Araştırmada, yükseklik korkusu olan katılımcılar sanal uçuş deneyimine tabi tutuldu ve bu deneyimi kontrol edebilen katılımcıların, kontrol edemeyenlere göre daha düşük korku tepkisi gösterdiği gözlemlendi. Ayrıca, vücudun sanal deneyime dahil edilmesinin daha iyi sonuçlar verdiği belirtildi. Bu bulgular Society for Neuroscience'ın yıllık toplantısında sunulacak.
14 Kasım 2023

İstanbul'un Büyükçekmece ilçesinde, artan hava sıcaklıklarıyla birlikte denizde yoğun alg oluşumu gözlemlendi. Bu durum, bazı bölgelerde deniz renginin kızıla ve sarıya dönmesine neden oldu ve dronla görüntülendi. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay, bu renk değişiminin lokal bir artık girdisinden kaynaklanabileceğini belirtti. Tekne sahibi Murat Kömürcü ise bu durumun endişe verici olduğunu ifade etti.
2 Haziran 2024

İsrail'deki İbrani Üniversitesi'nden bilim insanları, sivrisinek ısırıklarını önlemek için yüzde 99 etkili yeni bir tür kimyasal kamuflaj geliştirdi. Bu kimyasal, sivrisineklerin insan derisine konmasını ve ısırmasını büyük ölçüde azaltıyor. Geliştirilen formül, indol adı verilen bir çiçek kokusu özü ve selüloz polimerinin birleşiminden oluşuyor. Araştırma bulguları PNAS Nexus dergisinde yayınlandı ve ürünün önümüzdeki yıl piyasaya sürülmesi bekleniyor.
7 Haziran 2023

Elon Musk'ın kurucusu olduğu Neuralink şirketi, beyin çipi deneyleri için gönüllü aramaktadır. İlk klinik deney için, kafatasının bir kısmının çıkarılmasını kabul edecek bir gönüllü gerekmektedir. Ameliyat sırasında beyne elektrot ve teller yerleştirilecek ve bu çip, beyin aktivitesini okuyup analiz ederek cihazlara aktaracak. Adayın 40 yaş altında, dört uzvu felçli bir yetişkin olması beklenmektedir.
9 Kasım 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Oxford Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, doğru yaşam tarzı stratejileri ile genetik eğilimi yüksek olan bireylerin bile Alzheimer'a yakalanma riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle 50'li yaşlardan sonra vegan ağırlıklı beslenme, minimal işlenmiş gıdalar, kompleks karbonhidratlar, sağlıklı yağlar ve düzenli egzersiz gibi faktörlerin Alzheimer'la mücadelede etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca, derin uyku fazlarının düzenliliği ve yoğunluğunun da bunama ile mücadelede önemli olduğu vurgulanıyor.
1 Temmuz 2024

İstanbul Eyüpsultan'daki bir akaryakıt istasyonunda güvenlik görevlisi, bir karganın istasyona attığı nesnenin insan ayağına ait iki kesilmiş parmak olduğunu fark etti. Polise bildirilen olay sonrası parmaklar Adli Tıp'a gönderildi ve cinayet ihtimali üzerinde duruldu. Ancak çevrede yapılan araştırmada herhangi bir bulguya rastlanmadı. Adli Tıp'taki ön otopside parmakların düzgün bir şekilde kesildiği ve neşterle kesilmiş olabileceği değerlendirildi. Polis, bölgedeki hastanelerde benzer bir olayın olup olmadığını araştırmaya başladı.
23 Haziran 2023

Londra'daki University College'tan bilim insanları tarafından yapılan bir araştırma, Viagra ve benzeri sertleşme ilaçlarını kullanan erkeklerde Alzheimer görülme oranının daha düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 260 binden fazla erkeğin reçete kayıtlarını inceleyerek, ilacı kullananlarda demans gelişme ihtimalinin yüzde 18 daha az olduğunu belirledi. Viagra'nın başlangıçta yüksek tansiyon ve kalp ilacı olarak tasarlandığı, ancak vücuttaki genel kan dolaşımını arttırdığı ve beyin hücrelerini koruyucu etkileri olduğu bilgisi paylaşıldı. Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve ilacın Alzheimer üzerindeki direkt etkisinin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
8 Şubat 2024

Bitlis'in Tatvan ilçesinde göz ağrısı şikayetiyle hastaneye başvuran 10 yaşındaki Y.Y.T. isimli çocuğun göz kapağında 11 sinek larvası tespit edildi. Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Halil İbrahim Ateşoğlu tarafından yapılan iki günlük müdahale sonucunda larvalar temizlendi ve çocuk taburcu edildi. Ateşoğlu, bu tür vakaların yaz aylarında nehir ve göl kenarlarında, kırsal kesimlerde ve hayvancılıkla uğraşan kişilerde daha sık görüldüğünü belirtti.
6 Temmuz 2023

Elon Musk'ın beyin çipi girişimi Neuralink, bağımsız bir inceleme kurulundan onay alarak ilk insan deneyi için hasta alımına başladığını duyurdu. Felçli insanlar için beyin implantının klinik deneylerde test edilmesi planlanıyor. Yaklaşık altı yıl sürecek çalışmanın detayları henüz açıklanmadı. Daha önce maymunlar üzerinde test edilen çiplerin, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayarak cihazlara aktardığı belirtilmişti.
20 Eylül 2023

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik dönemindeki internet bağımlılığı, gençlerin beyin kimyasında bağımlılık yaratan davranışlara yol açabilecek değişikliklere neden olabilir. Araştırma, 2013 ile 2023 yılları arasında internet bağımlılığı tanısı konmuş 10 ile 19 yaş arası 237 çocuğu kapsayan 12 çalışmayı inceledi. Beynin hafıza, karar verme ve etkin düşünmeyle ilgili bölümlerindeki işlevsel bağlantıda genel bir azalma saptandı. Bu değişikliklerin, ergenlerde bağımlılık yaratan davranış ve eğilimlerin yanı sıra zihinsel sağlık, gelişim, entelektüel yetenek ve fiziksel koordinasyonla bağlantılı davranış değişikliklerine yol açabileceği belirtildi.
5 Haziran 2024

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

Güney Afrikalı bilim insanları, Kruger Ulusal Parkı'nda hayvanlara su birikintilerine gizlenmiş hoparlörlerden insanların konuşma kayıtlarını dinletti ve hayvanların yaklaşık yüzde 95'i aşırı derecede korkarak hızla kaçtı. Aynı hayvanlara aslan kükremesi kayıtları dinletildiğinde ise hayvanlar önemli ölçüde daha az tepki verdi. Araştırma, hayvanların insanlarla temasın son derece tehlikeli olduğunu öğrendiğini ve insanları avlayan canlılar olarak kodladığını ortaya koydu.
6 Ekim 2023

Dalmaçyalı köpeklerdeki genetik farklılıklar, memelilerin bazı hastalıklara neden yatkın olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bath Üniversitesi'nden Dr. Kit Yates, Dalmaçyalıların kürk pigment hücrelerinin embriyo gelişimi sırasında nasıl oluştuğunu ve değiştiğini inceleyen bir araştırma yürütüyor. Bu köpeklerin yüksek oranda sağır olmasının melanosit eksikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu araştırma, insanlardaki benzer genetik rahatsızlıkların anlaşılmasına da katkı sağlayabilir.
15 Haziran 2024
İşaretlediklerim