Japon bilim insanları, bitkilerin yaralanmalara ve otobur hayvanların saldırısına karşı bir dizi sinyal yaydığını ve bu sinyallerin otoburları uzaklaştırmak ve doğal düşmanlarını çekmek gibi birçok fayda sağladığını ortaya koydu. Bu sinyaller, bitkiler makinelerden zarar gördüğünde ya da böcek saldırısına uğradığında diğerlerini uyarmak için salınıyor. Araştırmacılar, tehlikeye dair ipuçlarının ilk olarak bitkinin içine girip çıkmasına izin veren 'stoma' adlı yapı tarafından tespit edildiğini gördü. Bu keşif, tarımda ve küresel gıda üretiminde daha etkili haşere kontrollerinin geliştirilmesinin önünü açabilir.
18 Ekim 2023

Kanser Savaşçıları Derneği tarafından yapılan araştırma, genç hastalara meme kanseri tanısının yakıştırılmamasının tanıyı geciktirdiğini ortaya koydu. Üçlü negatif meme kanseri tanısı alan hastalarla yapılan görüşmeler, erken tanının önemini ve tedavi sürecinde yaşanan zorlukları vurguluyor. Araştırma, genç yaşta meme kanseri teşhisinin zor olduğunu ve hekimlerin genç hastalarda kanseri düşünmemesinin tanı sürecini uzattığını gösteriyor. Ayrıca, tedavi sürecinde hastaların yaşadığı psikolojik ve fiziksel zorluklar da ele alınıyor.
15 Haziran 2024

Yeni bir araştırmaya göre, Alzheimer hastalığını teşhis etmek için geliştirilen basit bir kan testi yaklaşık yüzde 90 doğruluk oranına sahip. Bu test, Alzheimer hastalarının kanındaki 'p-tau217' ve 'amiloid beta' proteinlerini ölçerek hızlı ve ucuz bir teşhis sağlıyor. Araştırmacılar, bu testin klinik kontrollerden daha doğru sonuç verdiğini belirtiyor. Ancak, sinirbilimci Cliff Abraham, bu gelişmenin büyük bir devrim olmadığını ifade ediyor.
29 Temmuz 2024

Brighton Üniversitesi'nden Corina Ciocan'ın baş yazarlığını yaptığı bir araştırma, Britanya'nın güneyindeki Chichester açıklarından toplanan istiridye ve midyelerde yüksek oranda fiberglas bulunduğunu ortaya koydu. İstiridyelerde kilogram başına 11 bin 220, midyelerde ise kilogram başına 2 bin 740 cam parçacığı tespit edildi. Fiberglasın deniz canlılarının sindirim sistemini etkileyebileceği, iltihaplanmaya ve üreme sağlığının azalmasına yol açabileceği belirtildi. Bu durum, okyanus kirliliği ve mikroplastik artışının ekosistem ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
10 Temmuz 2024

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.
3 Nisan 2023

Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

Bilim insanları, yağmurun zihinsel sağlığımızı iyileştirebileceğini ve bizi mutlu edebileceğini keşfetti. Yağmur yağdığında havaya salınan negatif yüklü iyonlar, stresi hafifletmeye ve enerji seviyemizi yükseltmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, yağmur damlaları atmosferdeki kirli parçacıkları temizleyerek havayı daha temiz hale getirir. Bu durum, yağmur sırasında ve sonrasında dışarıda yürüyüş yapmanın zihinsel ve fiziksel sağlığa faydalı olabileceğini göstermektedir.
16 Haziran 2024

Elon Musk'ın Neuralink şirketi için cerrahi robotlar tasarlayan Afshin Mehin, Wired dergisine verdiği röportajda, yapay zeka ve nöroteknolojinin birleşimiyle ortaya çıkabilecek etik ve gizlilik sorunlarına dikkat çekti. Mehin, bu teknolojilerin şirket çıkarlarına hizmet edip etmediği konusunda endişelerini dile getirdi ve kişisel verilerin korunması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Neuralink için tasarladığı beyin-bilgisayar arayüzleriyle felçli insanların bilgisayarları kontrol etmelerini sağlayan cihazlar geliştirdiğini ve bu alanda ödüller kazandığını belirtti.
22 Nisan 2024

Kanada'da McGill Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, meyve aromalı elektronik sigaraların akciğer sağlığına en fazla zarar veren tür olduğunu belirledi. Araştırma, bu tür sigaraların akciğerlerin doğal savunma mekanizmasını zayıflattığını ve vücudun zararlı mikroplara karşı savunmasını zorlaştırdığını ortaya koydu. Özellikle böğürtlen aromalı buharların, akciğer bağışıklık hücrelerini felç ederek bakterilere karşı savunmasız bıraktığı tespit edildi. Araştırmacılar, bu zararlı etkinin hangi kimyasal bileşenlerden kaynaklandığını belirlemek için çalışmalarını sürdürüyor.
7 Kasım 2024

Sağlık yetkilileri, bel soğukluğuna neden olan bakterilerin antibiyotiklere karşı giderek direnç kazandığını tespit etti. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 2022 yılına ilişkin raporunda, gonore izolatlarının antibiyotik siprofloksasine karşı direncinin arttığını belirtti. Bu durum, mevcut tedavi seçeneklerinin etkinliğini tehlikeye atabilir ve yeni tedavi seçenekleri bulunana kadar önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturabilir. Daha fazla gözetim ve tedavi kılavuzlarının düzenli olarak gözden geçirilmesi tavsiye edildi.
11 Haziran 2024

Yeni bir araştırma, dişi hayvanların ayırt edici özelliklere sahip erkekleri eş olarak seçmeyi diğer dişilerden öğrendiğini ortaya koydu. Araştırmacılar, dişi hayvanların büyüklerinin veya akranlarının eş seçimlerini kopyalayabileceğini ve ayırt edici erkekler için bir tercih geliştirebileceğini belirtti. Ancak genç dişilerin hataları, erkeklerde tek bir çekici özelliğin diğerlerini geride bırakarak öne çıkmasını engelliyor ve zaman içinde dişilerin tercihlerinde değişikliklere bile yol açabiliyor.
9 Ekim 2023

Yeni bir araştırma, göz renginin çekicilik üzerinde hiçbir etkisi olmadığını ortaya koydu. Amsterdam Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi'nden araştırmacıların da bulunduğu uluslararası bir ekip, altı deney sonucunda daha küçük göz bebeği ve daha büyük irislere sahip kişilerin daha çekici bulunduğunu belirledi. Araştırma, göz renginin algılanan çekicilikte önemli bir rol oynamadığını gösterdi.
9 Temmuz 2024

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

Hindistan’ın doğusundaki Andaman Adaları’nda bulunan Charles Darwin kurbağalarının baş aşağı durarak çiftleşip yumurta bıraktığı keşfedildi. Delhi Üniversitesi, Hindistan Zooloji Araştırması, Harvard Üniversitesi ve Minnesota Üniversitesi’nden bir grup biyolog, muson yağmurları sırasında üç yıl boyunca bu kurbağaların üreme sürecini inceledi. Araştırma, bu türün çevreyle nasıl etkileşime girdiğini ve türünü sürdürmesi için hangi yaşam alanlarının gerektiğini anlamak açısından önemli bulgular sundu. Çalışma ayrıca, baş aşağı çiftleşmenin saldırgan bekar erkeklerin çiftleşen çifti yerinden ederek yumurtlamayı engellemesini önlemek için evrimleştiğini öne sürüyor.
29 Temmuz 2024

Fransız akademisyen Marc-Antoine Fardin, kedilerin reolojisi üzerine yazdığı makale ile Ig Nobel Ödülü'ne layık görüldü. Fardin, kedilerin özel yetenekleri sayesinde hem sıvı hem de katı olarak görülebileceğini savunuyor. Çalışmasında internetteki kedi fotoğraflarından yola çıkan Fardin, kedilerin herhangi bir kalıba sığabilme yeteneklerini inceledi. Araştırma sırasında hiçbir kedinin zarar görmediği belirtiliyor.
22 Haziran 2024

Covid-19 pandemisi, Alzheimer hastalığının seyrini değiştirebilir ve hastalığın önümüzdeki yıllarda daha da artmasına neden olabilir. Pandemi nedeniyle ileri yaş grubundakilerin sağlık kontrollerinin aksaması ve Covid enfeksiyonunun zihinsel işlevleri etkileyebilmesi, Alzheimer'ın oluş mekanizmaları ile covidin etki mekanizmalarının örtüşmesi bu durumun nedenleri arasında. Alzheimer hastalığı için bilinen risk faktörleri arasında ileri yaş, genetik yatkınlık, düşük eğitim düzeyi, ağır beyin travmalarına maruz kalmak, hipertansiyon, diyabet gibi aterosklerotik risk faktörlerinin kontrol altında olmaması ve tedavi edilmemiş yerleşmiş depresyon bulunuyor.
21 Eylül 2023

Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Hatay merkezli yaşanan iki depremin ardından, Adana ve Bingöl bölgesinde beklenen depremlerin tetiklenmiş olabileceğini ifade etti. Daha önce Hatay'daki ölü fay kesimlerinde stres transferi olabileceğini belirten Görür, bu akşamki depremin bekledikleri deprem olduğunu söyledi. Doğu Anadolu fayının enerjisini büyük ölçüde boşalttığını, ancak Adana'da ve Bingöl Karlıova'da deprem beklentisi olduğunu ve bu bölgelerde dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
20 Şubat 2023

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji firması Neuralink, ilk kez bir insanın kafatasına yerleştirdikleri çipin beyinden ayrılmaya başladığını duyurdu. Nolan Arbaugh adlı kullanıcının beyin dokusuna yerleştirilen çipin bağlantı kabloları geri çekilmiş, bu da işlemci ve pilin sinirlerden aldığı veri miktarını azaltmış. Şirket, bu durumun Arbaugh'un sağlığı için tehlike oluşturmadığını ve çipin işlevselliğini artırmak için çalışmaların devam ettiğini belirtti. Arbaugh, çip sayesinde felçli elleri ve ayaklarına rağmen düşünerek satranç oynayabilmişti.
10 Mayıs 2024

Bilim insanları, kırmızı şarabın baş ağrısı yapmasının nedeninin, şaraba rengini veren 'kuersetin' adlı fenolik flavonoid olduğunu belirledi. Kaliforniya Üniversitesi'nden bir ekip, kuersetin glukuronidin adlı bileşiğin, alkolün vücutta zararsız asetata dönüşümünü sağlayan enzimi bloke ettiğini ve bu durumun toksik asetaldehit birikimine yol açarak baş ağrısı, mide bulantısı gibi semptomlara neden olduğunu keşfetti. Araştırmacılar şimdi bu teoriyi klinik çalışmalarla test etmeye hazırlanıyor. Ayrıca, güneş ışığına daha fazla maruz kalan yüksek kaliteli üzümlerin daha fazla kuersetin ürettiği ve bu nedenle pahalı şarapların baş ağrısına daha yatkın olabileceği belirtiliyor.
25 Kasım 2023

İstanbul'da 3,0 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu deprem, büyük Marmara depreminin öncüsü olabileceği endişesine neden oldu. Ancak Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, bu depremin endişe verici olmadığını belirtti. Görür, depremin Kumburgaz Fayı üzerinde meydana geldiğini, ancak bu fayın batı ucunda ara sıra küçük sarsıntıların olduğunu ve bu depremin de muhtemelen onlardan biri olduğunu ifade etti.
12 Ekim 2023
İşaretlediklerim