Erken gençlik dönemindeki ağır stresin ilerleyen dönemde kalp hastalıkları riskini artırdığı belirlendi

Erken gençlik dönemindeki ağır stresin ilerleyen dönemde kalp hastalıkları riskini artırdığı belirlendi ile benzer, 26 olumlu, 58 olumsuz, ve 42 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

MESUDE ERŞAN ABD Dünya Sağlık Örgütü Sağlık Bakanlığı Avrupa Diken Britanya Alzheimer İstanbul Covid-19 Bilim İnsanları Euronews Türkçe Japonya depresyon BBC Avustralya Türk Tabipleri Birliği İstanbul Barosu Antalya Çin Bursa Neurology AKP Araştırma TÜİK The Guardian Kuzey Amerika University College London
MESUDE ERŞAN ABD Dünya Sağlık Örgütü Sağlık Bakanlığı Avrupa Diken Britanya Alzheimer İstanbul Covid-19 Bilim İnsanları Euronews Türkçe Japonya depresyon BBC Avustralya Türk Tabipleri Birliği İstanbul Barosu Antalya Çin Bursa Neurology

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, dünya genelinde yetişkinlerin yüzde 17,5'i kısırlık sorunu yaşıyor. Kısırlık, düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 12 ay içinde gebelik elde edilememesi olarak tanımlanıyor. DSÖ, özellikle yoksul kesimlerin tedavi masraflarını karşılamakta zorlandığını ve uygun fiyatlı, yüksek kaliteli doğurganlık tedavisine erişimin artırılmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, birçok ülkede kısırlıkla ilgili güvenilir veri eksikliği olduğu ve tedavi maliyetlerinin bazı durumlarda yıllık gelirlerden daha yüksek olabileceği vurgulanıyor.
4 Nisan 2023

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre, 2021'de her 4,4 saniyede bir çocuk veya genç ölümü gerçekleşti ve bu trend devam ederse 2030'a kadar 59 milyon çocuk ve genç ölebilir. 5 yaş altı çocuk ölümleri dünya genelinde yüzde 50 azalırken, 5-24 yaş arası ölüm oranlarında yüzde 36, ölü doğum oranlarında ise yüzde 35 düşüş yaşandı. Sahra Altı Afrika ve Güney Asya, çocuk ölümlerinin en yoğun yaşandığı bölgeler olarak belirlendi. UNICEF ve DSÖ yetkilileri, temel sağlık hizmetlerine yapılan yatırımların ve siyasi iradenin önemine dikkat çekti.
10 Ocak 2023

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Şevket Özkaya, Covid-19'un yeni varyantının yol açtığı anksiyete şikayetlerinin arttığını ve 'buzlu cam' görünümünün akciğerlerde tekrar görülmeye başladığını belirtiyor. Ayrıca, grip, domuz gribi ve RSV gibi solunum yolu virüslerinin birden fazla hastalığa yol açabileceğini ve öksürük şikayetleri olan hastaların doktora başvurması gerektiğini vurguluyor. Acil servislerde ve polikliniklerde yoğunluk yaşandığı, öksürük ve zatürre vakalarının arttığı, ayrıca tüberküloz vakalarında da dünya genelinde bir artış gözlemlendiği ifade ediliyor.
22 Ocak 2024

Türkiye'de her yıl ortalama 150 bin kişinin ani kalp durması geçirdiği ve bu durumun çoğunlukla hastaneye ulaşılmadan önce gerçekleştiği belirtiliyor. İlk yardım bilen birinin müdahalesi ve kurtarıcı tıbbi ekipmanın olmaması nedeniyle ölümlerin yüzde 95'inden fazlası meydana geliyor. İlk 4 dakikada yapılan müdahale ile hayatta kalma şansı yüzde 60 civarında iken, her geçen dakika şansı yüzde 10 azaltıyor. TATD, TOÇEV ve AstraZeneca Türkiye iş birliğiyle yürütülen 'İlk Yardıma İlk Sen Koş' projesi kapsamında 11 ildeki 75 okulda yaklaşık 28 bin öğrenciye temel yaşam desteği eğitimleri verildi.
29 Mart 2023

İspanya'da yapılan bir araştırmada, sağlıksız beslenme alışkanlıklarının agresif prostat kanseri riskini artırabileceği tespit edildi. 1992-1996 yılları arasında 15 bin 296 kişinin yemek yeme alışkanlıkları incelendi ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları bulunan 609 kişide agresif prostat kanseri geliştiği görüldü. Araştırmacılar, sağlıklı beslenmenin prostat kanseri riskini önlemek için iyi bir strateji olabileceğini ve diğer kronik hastalıkların riskini de azaltabileceğini belirtti.
23 Nisan 2023

Türk Tabipleri Birliği ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası tarafından Hatay'ın bazı ilçelerinde yapılan çalışmada, beş yaş altı depremzede çocukların yetersiz beslendiği ve bu durumun zayıflık, bodurluk ve obeziteye yol açtığı belirlendi. Ailelerin büyük bir kısmının düzenli gelire ve güvenceli işe sahip olmadığı, uygun gıda saklama koşullarına ve temiz suya erişimde sorunlar yaşadığı tespit edildi. Çocukların yeterli anne sütü alamadığı ve sağlıksız paketli gıdalar tükettiği gözlemlendi. Çalışma, deprem bölgesindeki çocukların sağlıklı beslenme hakkına erişiminde ciddi sorunlar olduğunu ortaya koydu.
9 Ocak 2024

KOAH, dünya genelinde yetişkin nüfusun onda birini etkileyen ve en yaygın üç ölüm nedeninden biri olan bir hastalıktır. Türkiye'de KOAH ölüm oranları Avrupa Birliği ortalamasından yüksek seyrediyor. Prof. Dr. Nurdan Köktürk ve Prof. Dr. Aylin Özgen Alpaydın, tütün dumanı, hava kirliliği ve iklim değişikliğinin KOAH için önemli risk faktörleri olduğunu vurguluyor. KOAH Hastaları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mecit Süerdem, Türkiye'de 5 milyon KOAH hastası olduğunu ve hastaların üçte birinin geç tanı aldığını belirtiyor. Ayrıca düşük sosyoekonomik koşulların KOAH gelişimine katkıda bulunduğu ve erken tanının önemine dikkat çekiliyor.
17 Kasım 2023

ABD'nin Washington Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, yapay zekanın derin öğrenme modelini kullanarak hamile kadınların rahimlerindeki elektrik dalgalanmalarını analiz etti. Bu analiz sonucunda, yapay zekanın erken doğumları hamileliğin 31. haftasında tahmin edebildiği belirlendi. Araştırmada, katılan kadınların yüzde 19'unda erken doğum tahmini yapıldı ve bu tahminlerin doğruluğu gebeliğin 37. haftasında teyit edildi. Dr. Arye Nehorai, buldukları yöntemin evde kullanımının mümkün olduğunu ve maliyet avantajları sunduğunu ifade etti.
21 Haziran 2023

Kocaeli'nin Köseköy Mahallesi'nde babalarına ait iş yerinde Y.G. ile ikiz kardeşi E.G. arasında çıkan tartışma kavgaya dönüştü. Kavga sırasında E.G. kalp krizi geçirerek yere yığıldı ve hastaneye kaldırıldı. Ancak genç birey, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Olayla ilgili olarak Y.G. polis tarafından gözaltına alındı ve daha sonra tutuklandı.
30 Ağustos 2023

Covid-19 pandemisi, Alzheimer hastalığının seyrini değiştirebilir ve hastalığın önümüzdeki yıllarda daha da artmasına neden olabilir. Pandemi nedeniyle ileri yaş grubundakilerin sağlık kontrollerinin aksaması ve Covid enfeksiyonunun zihinsel işlevleri etkileyebilmesi, Alzheimer'ın oluş mekanizmaları ile covidin etki mekanizmalarının örtüşmesi bu durumun nedenleri arasında. Alzheimer hastalığı için bilinen risk faktörleri arasında ileri yaş, genetik yatkınlık, düşük eğitim düzeyi, ağır beyin travmalarına maruz kalmak, hipertansiyon, diyabet gibi aterosklerotik risk faktörlerinin kontrol altında olmaması ve tedavi edilmemiş yerleşmiş depresyon bulunuyor.
21 Eylül 2023

Japonya'daki Tohoku Üniversitesi'nden araştırmacılar, diş kaybı ve diş eti hastalıklarının beyinde düşünce ve hafızayı kontrol eden hipokampus bölgesi üzerindeki etkilerini inceledi. 55 yaş ve üzeri bireyler üzerinde yapılan araştırmada, ağızdaki diş sayısının azalması ve diş eti hastalıklarının artmasıyla hipokampusun sol lobunun küçüldüğü gözlendi. Araştırma sonuçları 'Neurology' dergisinde yayınlandı.
6 Temmuz 2023

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, kolorektal kanser vakalarının gençlerde yılda yüzde 1-2 oranında arttığını açıkladı. Türkiye'de 50-70 yaş arası bireyler için gaitada gizli kan testi ve 50 yaş üstü için her 10 yılda bir kolonoskopi öneriliyor. Kolorektal kanser Türkiye'de en sık görülen üçüncü kanser türüdür. Amerikan Kanser Derneği raporuna göre, genç hastalarda kolorektal kanser oranı artıyor ve bu durum çevresel ve beslenme faktörlerine bağlanıyor. Dr. Şahin, erken teşhisin önemini vurgulayarak, aile öyküsü olan bireylerin daha erken yaşta tarama yaptırması gerektiğini belirtti. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzının kanser riskini azaltabileceğini ifade etti.
22 Mart 2023

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'na göre, obezite 13'ten fazla kanser türünün oluşumunda etkili bir faktör. Batı tarzı diyetlerin yüksek yağ ve hayvansal protein içeriği, düşük lif içeriği ile obeziteye zemin hazırladığı ve kanser riskini artırdığı belirtiliyor. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, obezitenin sigaradan sonra kansere neden olan en büyük çevresel faktör olduğunu ve gelecekte birincil kanser etkeni olabileceğini ifade ediyor. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve egzersizle kilo vermenin kanser riskini azalttığı, Akdeniz diyetinin kanserden korunmada etkili olduğu ve vitamin/mineral takviyelerinin kontrolsüz kullanımının önerilmediği vurgulanıyor.
13 Mayıs 2023

CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, Türkiye'de son 20 yılda 15 yaşından küçük 1673 çocuğun intihar ettiğini açıkladı. Ekonomik krizin derinleştiği son iki yılda 15 yaş ve altı çocuk intiharları yüzde 40 arttı. Becan, intihar eden çocukların yüzde 53'ünün kız olduğunu ve bu durumun dikkate alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, intihar eden her 33 kişiden birinin 15 yaşından küçük olduğunu ve bu durumun çocukların maruz kaldığı olumsuz etkilerin, stresin, baskının, travmaların veya psikososyal sorunların arttığını gösterdiğini ifade etti.
23 Temmuz 2023

Cambridge Üniversitesi başta olmak üzere uluslararası bir araştırma ekibinin Nature dergisinde yayımlanan çalışmasına göre, hamilelik sırasında bazı kadınların şiddetli bulantı ve kusma yaşamasının nedeni, bebekler tarafından üretilen ve 'Hyperemesis Gravidarum' adı verilen duruma yol açan GDF15 hormonunun miktarıyla ilişkili olduğu bulundu. Araştırma, bu hormona annenin ne kadar duyarlı olduğunun bulantı ve kusma şiddetini etkilediğini ve hormonun beyindeki alıcıya ulaşmasını engellemenin yeni bir tedavi yöntemi olabileceğini ortaya koydu.
14 Aralık 2023

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

Alman Max Planck Demografik Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı araştırma, dünya genelinde ailelerin küçüldüğünü ve insanların hayattaki akraba sayısının azaldığını ortaya koydu. 1950'de 65 yaşında bir kadının ortalama 41 akrabası varken, 2095'te bu sayının 25'e düşeceği tahmin ediliyor. Akraba sayılarının en çok Güney Amerika ve Karayip bölgelerinde azalacağı, Kuzey Amerika ve Avrupa'da ise bu değişimin daha az olacağı belirtiliyor. Ayrıca, akrabaların yaşlanmasıyla birlikte sosyal destek sistemlerine yatırım yapılmasının önemi vurgulanıyor.
10 Ocak 2024

Heinrich Böll Stiftung Derneği tarafından hazırlanan Pestisit Atlası, çocuklar ve kadınların pestisitlerden daha fazla etkilendiğini belirtiyor. Türkiye'de yılda 60 bin ton pestisit kullanılıyor ve bu durum çocukların nörolojik gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Atlas, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin pestisitlere maruziyette de kendini gösterdiğini ortaya koydu. Tarımda çalışan kadınlar genellikle daha düşük gelir düzeyine sahipler ve karar verme gücünden yoksunlar. Pestisitlerin kadınlar ve kız çocukları üzerindeki etkisi, erkekler ve oğlan çocukları üzerindeki etkisinden farklı.
13 Ekim 2023

Türkiye'de kalp yetersizliği hastalarının durumunun kötüye gitmesinin yapay zeka kullanılarak öngörülmesi amacıyla PROHEART-AI Projesi hayata geçiriliyor. Proje, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi öncülüğünde ve AstraZeneca Türkiye'nin desteğiyle yürütülecek. Proje kapsamında giyilebilir teknoloji ve yapay zeka algoritmaları kullanılarak hastaların durumları izlenecek ve erken müdahale imkanı sağlanacak. Projenin, Türkiye'deki kalp yetersizliği hastalarının tedavisine önemli katkılar sunması ve Türkiye'yi bu alanda bir merkez haline getirmesi hedefleniyor.
7 Haziran 2023
İşaretlediklerim