Belçika'daki araştırmacılar, balıkların beyinlerindeki yaşlanmayı durdurabildi

Belçika'daki araştırmacılar, balıkların beyinlerindeki yaşlanmayı durdurabildi ile benzer, 52 olumlu, 39 olumsuz, ve 29 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD BBC Britanya Alzheimer BBC Türkçe MESUDE ERŞAN Avustralya Bilim İnsanları Avrupa Birliği California Üniversitesi Lecanemab İstanbul Euronews Türkçe sivrisinek Türk Nöroloji Derneği fareler Antarktika The Guardian polis Florida Belçika Z kuşağı Yapay Zeka balık Sağlık Bakanlığı İzmir deniz kaplumbağaları
ABD BBC Britanya Alzheimer BBC Türkçe MESUDE ERŞAN Avustralya Bilim İnsanları Avrupa Birliği California Üniversitesi Lecanemab İstanbul Euronews Türkçe sivrisinek Türk Nöroloji Derneği fareler Antarktika The Guardian polis Florida Belçika Z kuşağı

İsrail'deki Negev Ben-Gurion Üniversitesi'nden bilim insanları, Japon balıklarının navigasyon sistemini incelemek için bir cihaz geliştirdi. Bu cihaz sayesinde balıkların yönlerini bulurken beyinlerindeki sinirsel aktivite izlendi. Araştırma sonucunda, Japon balıklarının memelilerden farklı olarak, tam konumları belirleyen özel nöronlar yerine, sınırlara veya engellere yaklaştıkça ateşlenen nöronlara dayalı bir navigasyon sistemi kullandıkları keşfedildi. Bu bulgular, balıkların çevresel değişikliklere adaptasyonunu anlamak için önemli olabilir.
27 Nisan 2023

Bolivya'da, araştırmacı Heinz Arno Drawert tarafından, su dışında saatlerce yaşayabilen ve farklı bir nefes alma yöntemine sahip yeni bir balık türü keşfedildi. Bu balık, yaklaşık beş santimetre boyunda, yeşilimsi kurşuni renkte ve renkli desenlere sahip olup, ormanlardaki geçici su ekosistemlerinde yaşıyor. Yumurtaları kuraklığa dayanıklı olan bu tür, yaşam alanlarının büyük bir kısmının yok olduğu için koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Drawert, doğal yaşam alanlarının yüzde 60 ila 70'inin kaybedildiğini belirtiyor.
16 Temmuz 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

California Üniversitesi'nden sinirbilim uzmanları, yaşlılarda bilişsel kayıpların evde tedavi edilmesine yönelik bir dizi araştırma yaptı. Altı ay boyunca, hafıza bozukluğu bulunmayan 60-85 yaş arası bir grup, her gece difüzör ile iki saat boyunca yedi değişik kokuyu kokladı. Araştırma sonucunda, bu kokulara maruz kalan grup, beynin yaşlanmayla bozulduğu bilinen bölgesi daha sağlam bulundu ve bilişsel performansları yüzde 226 oranında arttı. Ayrıca, katılımcılar daha rahat uyuduklarını belirtti.
24 Eylül 2023

Rhode Island Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, mikroplastiklerin memelilerin beyinlerinde iltihaplanmaya neden olduğunu ve davranış değişikliklerine yol açabileceğini belirledi. Araştırmada, farklı yaşlardaki farelere üç hafta boyunca mikroplastikle kirlenmiş su içirildi ve farelerin beyinlerinde ve karaciğerlerinde iltihaplanma belirtileri, hayvanların davranışlarında da değişiklikler gözlendi. Bu değişiklikler, özellikle yaşlı hayvanlarda belirgindi ve insanlarda demans hastalarında görülen semptomlara benziyordu.
1 Eylül 2023

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.
3 Nisan 2023

İngiliz ilaç şirketi GSK ve Johns Hopkins Sıtma Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışmada, sıtma hastalığının yayılmasını engelleyebilecek bir bakteri türü keşfedildi. Bu bakteri, 'Delftia tsuruhatensis Tres Cantos 1 (TC1)' ismiyle bilinir ve sivrisineklerin tükürük bezinde ve orta bağırsağında sıtmaya sebep olan parazitlerin miktarını azaltır. TC1 bakterisi, 'Harmane' isimli bir molekül salgılar ve bu molekül, sivrisinek ısırığıyla insana bulaşan parazitte yüzde 75 azalmaya sebep olur.
4 Ağustos 2023

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Sığ sularda balıklama atlamak, ciddi omurilik yaralanmalarına ve hatta ölüme yol açabiliyor. Türkiye'de her yıl ortalama 500 boyun kırığı vakası görülüyor ve bu vakaların çoğu 12-25 yaş arası gençlerde meydana geliyor. Sığ suya balıklama atlayanların yüzde 30'u kısmi veya tam felç oluyor. Bu tür kazaların önlenmesi için sığ sularda uyarı levhalarının konulması önemli bir adım olarak görülüyor.
30 Temmuz 2023

Zehirli ve istilacı nitelikteki balon balıkları, Akdeniz, Ege ve Karadeniz'den sonra Marmara Denizi'ne de yayılmaya başladı. Deniz biyoloğu Mert Gökalp, bu balıklarla mücadele için etkili kararlar alınması gerektiğini belirtiyor. Balon balıkları, 1989'da Süveyş Kanalı'nın açılmasıyla Kızıldeniz'den Akdeniz'e göç etti ve Türkiye'de ilk kez 2003'te görüldü. Yırtıcı bir tür olmadığı için hızla çoğalıyor ve yerel balık türlerini tehdit ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, balon balığı avcılığı için ödeme yaparak mücadele etmeye çalışsa da bu çabalar yeterli olmuyor ve Gökalp, balon balıklarının kullanım alanlarına odaklanılması gerektiğini vurguluyor.
29 Ocak 2024

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Liste güncellemesine göre, tehlike altındaki canlı türü sayısı son dokuz yılda iki katına çıkarak 157 bin 190'a yükseldi. Turkana Gölü soyguncusu ve Atlantik somonu gibi türlerin durumları kötüleşirken, nesli tükendiği düşünülen kıvrık boynuzlu oriks yeniden görüldü ve sayga antilobu koruma çalışmaları sayesinde 'kritik tehlike' sınıfından 'yakın tehdit' sınıfına alındı. Tatlı su balıkları üzerine yapılan ilk kapsamlı değerlendirmede, bu balıkların yüzde 25'inin nesli tükenme tehdidi altında olduğu belirlendi. Türkiye'deki tatlı su balık türlerinin yaklaşık yüzde 33'ü tehdit altında bulunuyor.
26 Aralık 2023

Belçikalı Veos şirketi, mezbahalarda kesim sonrası biriken hayvan kanını arıtarak içme suyuna dönüştürecek bir tesis kuracağını açıkladı. Bu yöntemle yılda 45 milyon litre yer altı suyu tasarrufu hedefleniyor. Tesis, iki milyon avro yatırımla hayata geçirilecek ve günlük 150 bin litre su üretecek. Arıtma işlemi sırasında hayvan kanı koyulaştırılıp kurutulacak ve ayrılan su buharı yoğunlaştırılarak tekrar suya dönüştürülecek.
21 Mayıs 2023

Bilim insanları, ortalama 47 yaşındaki 6 bin 500'den fazla yetişkin üzerinde yapılan bir araştırmaya dayanarak, vücudun yaşlanma sürecini altı yıl yavaşlatabilecek sekiz sağlık önlemi saptadı. Bu önlemler arasında sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite artışı, sigarayı bırakma, yeterli uyku, sağlıklı kilo, kolesterol kontrolü, kan şekeri ve kan basıncı yönetimi bulunuyor. Araştırmacılar, bu önlemleri 'Hayatın Sekiz Esası' olarak adlandırıyor ve kardiyovasküler sağlığı iyi olan kişilerin biyolojik olarak gerçek yaşlarından daha genç olduklarını belirtiyor.
6 Kasım 2023

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

New York Üniversitesi Grossman Tıp Okulu'ndan araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada, kök hücrelerin kıl köklerinde hareket edebildiğini keşfettiler. İnsanlarda da bulunan melanosit kök hücrelerine odaklanan ekip, sıkışmış kök hücrelerin hareketini sağlayarak saç beyazlamasını tersine çevirebilecek veya önleyebilecek potansiyel bir yol bulabileceklerini belirttiler. Araştırma ekibi, kök hücrelere hareketliliği geri kazandırma veya onları hareket ettirme yollarını araştırmayı planlıyor.
20 Nisan 2023

Kanada'da esaret altında yaşayan ve 'dünyanın en yalnız orkası' olarak bilinen Kiska isimli katil balina 47 yaşında öldü. 1979 yılında İzlanda sularında yakalandıktan sonra Marineland'de yaşayan Kiska, beş yavrusunu da kaybetti ve hayatının son yıllarını izole bir tankta geçirdi. PETA, Kiska'nın yaşam koşullarını eleştirerek, onun sıkışık bir tankta yalnız ve stres altında kaldığını belirtti.
12 Mart 2023

Bilim insanları, bağışıklık hücrelerini hasarlı beyin hücrelerinin yerini alacak şekilde başarıyla yeniden programladı. Bu, inme hastaları için yeni bir tedavi olabilir. Japonya'daki Kyushu Üniversitesi'nden bir ekip, mikrogliya adı verilen bağışıklık hücrelerini nöronlara dönüştürmeyi başardı. Bu teknoloji, fareler üzerinde test edildi ve başarılı oldu. Ancak, insan beyni bir fareninkinden oldukça farklı olduğu için, bu yöntemin inme hastalarına uygulanabilirliğini doğrulamak için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.
30 Ekim 2023

California Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, beyin aktivitesini müziğe dönüştürmeyi başardı. Bu bulgular, beyin-bilgisayar arayüzlerinin daha doğal sesler üretmesini sağlayabilir. Araştırmada, 29 beyin cerrahisi hastasına bir şarkı dinletildi ve beyin aktiviteleri kaydedildi. Bu bilgiler, şarkıyı beyin sinyallerinden yeniden yapılandırmak için kullanıldı. Araştırmacılar, bu bulguların engelli insanların iletişim kurmasını sağlamak için geliştirilen beyin-bilgisayar arayüzlerine müzikal unsurların dahil edilmesine yardımcı olabileceğini belirtiyor.
24 Eylül 2023

Türk Nöroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Uluç, botulinum toksini (botoks) uygulamalarının sadece uzman hekimler tarafından yapılması gerektiğini vurgulayarak, yanlış uygulamaların zehirlenmelere ve hatta ölüme yol açabileceğini belirtti. Uluç, özellikle kilo verme amacıyla mideye yapılan ve yeterli bilimsel veriye sahip olmayan botoks uygulamalarının ciddi sağlık sorunlarına neden olduğunu ifade etti. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı onayı olmayan ürünlerin kullanımının da riskleri artırdığını söyledi. Kongrede çocuk nörolojisi ana tema olarak ele alınırken, diğer nörolojik hastalıklar da tartışılacak.
15 Aralık 2023

Yeni bir araştırma, kedi ve köpek sahibi olmanın, yalnız yaşayan yaşlılarda bilişsel gerilemeyi yavaşlatabileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Britanya'da 50 yaş üstü bireylerin kelime hafızası ve sözel akıcılığını test etti. Çin'deki Sun Yat-sen Üniversitesi'nden Dr. Yanzhi Li, evcil hayvan sahiplerinin sosyal olarak daha az izole olduğunu ve bu durumun beyin sağlığı için faydalı olduğunu belirtti. Araştırma, evcil hayvan sahibi olmanın yalnız yaşayan kişilerde bilişsel gerilemeyi yavaşlattığını, ancak başkalarıyla yaşayanlarda bu etkiyi göstermediğini buldu.
1 Ocak 2024
İşaretlediklerim