Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin çipi yerleştirilen Noland Arbaugh isimli hastanın düşünce yoluyla satranç oynadığını duyurdu. Arbaugh, sekiz yıl önce geçirdiği bir kaza sonucu elleri ve ayakları felçli kalmıştı. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresinden insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri sayesinde felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
21 Mart 2024

Diken muhabiri Mesude Erşan, 'Türkiye'de hekimlik yapmaktansa İsviçre'de kebapçıda çalışıyor' başlıklı haberiyle İstanbul Tabip Odası tarafından verilen 2023 Dr. Ali Özyurt Basında Sağlık Ödülü'ne layık görüldü. Jüri, Erşan'ın hekim göçünü ve sağlık sistemindeki sorunları somut bir hikâye üzerinden aktarmasını övgüye değer buldu. Dr. Ali Özyurt, TTB Yüksek Onur Kurulu üyesiyken 2020 yılında vefat etmiş bir hekimdir. Ödül, sağlık alanında farkındalık yaratan diğer gazetecilere ve yazarlara da verildi.
10 Mart 2023

Türkiye'de 30 bine yakın hasta organ bağışı bekliyor. Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ONKOD), organ bağışının geliştirilmesi ve artırılması için bir kampanya başlattı. Pandemi öncesi ölen her yüz kişiden 26-27'sinin organları aile tarafından bağışlanıyordu, ancak pandemiyle birlikte bu oran yüzde 15-16'ya düştü. ONKOD Başkanı Nilgün Bilal, organ nakliyle ilgili ciddi, güvenilir ve iyi işleyen bir sisteme rağmen kadavradan nakil oranının düşük olduğunu belirtti.
4 Kasım 2023

ABD'deki UC Merced Üniversitesi'nden araştırmacılar, hücrelerde protein üretiminin yavaşlaması sonucunda insan ömrünün iki kat uzayabileceğini keşfetti. Araştırma, OTUD6 proteininin hücrelerde protein üretimini yüzde 50 oranında azalttığını ve bu durumun meyve sineklerinin yaşam süresini iki katına çıkardığını gösterdi. Bilim insanları, bu mekanizmanın kanser hücrelerinin gelişimini nasıl etkilediğini de inceliyor. Eğer çalışma insanlar üzerinde etkili olursa, ortalama insan ömrü 80 yıldan 160 yıla kadar çıkabilir.
6 Eylül 2024

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Türkiye'de tahmini 5 milyon birey nadir hastalıklardan etkilenmektedir ve bu hastalıklar için geliştirilen 416 ilacın yalnızca 76'sı Türkiye'de ruhsatlıdır. Diğer 75 ilaç yurtdışı ilaç listesi aracılığıyla temin edilebilirken, 265 ilaca erişim mümkün değildir. Nadir hastalıkların tanı ve tedavisi zor olduğu için 'yetim hastalık' olarak adlandırılır ve bu hastalıkların sadece %5'i için tedavi geliştirilebilmiştir. Türkiye'de nadir hastalıklar için ulusal bir politika bulunmamakta, ancak 2023-2027 Nadir Hastalıklar Sağlık Strateji Belgesi ve Eylem Planı yayınlanmıştır. Ayrıca, Türkiye'de nadir hastalıkların tanı ve tedavisinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği'nin raporunda detaylandırılmıştır.
7 Aralık 2023

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Türk Radyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Can Çevikol, kamu ve üniversite hastanelerinde radyolojik tetkiklerin uygunsuz ve denetlenmeyen hizmet alımları sonucu toplum sağlığının tehlikeye atıldığını ifade etti. Hastane yönetimlerinin ve şirketlerin baskısıyla tetkiklerin standart dışı ve fazla sayıda yapıldığını, bu durumun tanısal değeri düşürdüğünü ve maliyetleri artırdığını belirtti. Ayrıca, radyoloji uzmanlarının yoğun iş yükü altında çalıştığını ve tükenmişlik yaşadıklarını, gereksiz ve hatalı tetkiklerin hasta sağlığını olumsuz etkilediğini dile getirdi. Sağlık Bakanlığı'nın 2021 istatistiklerine göre Türkiye, MR ve BT cihazı başına düşen görüntüleme sayısında OECD ülkelerini geride bırakarak birinci sırada yer alıyor.
27 Kasım 2023

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Covid-19’a karşı aşı geliştiren BioNTech’in kurucularından Uğur Şahin, kanser için geliştirdikleri ilacın üç sene sonra piyasaya sürülebileceğini ifade etti. Şahin ve eşi Prof. Dr. Özlem Türeci, özellikle bağırsak kanseri olmak üzere çeşitli kanser türlerini hedefleyen tedaviler üzerinde uzun yıllardır çalışıyorlar. İlaçların vücudun kansere karşı kendi savunma reaksiyonunun güçlendirilmesini hedeflediğini belirten Şahin, Covid-19 pandemisi sonrasında çalışmalarının yüzde 80’inini kanserle mücadeleye ayırdığını da ekledi.
23 Ağustos 2023

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

Türk doktor Prof. Dr. Ahmet Oğuzhan Özen, ölümcül bir bağışıklık sistemi kusuru olan CHAPLE Sendromu'nu tanımlayarak dünya tıp literatürüne kazandırdı. Hastalığın tanı ve tedavi süreci Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde gerçekleştirildi. Prof. Özen, bu çalışmasıyla Avrupa İmmünoloji Dernekleri Federasyonu tarafından Doğu Yıldızı Ödülü'ne layık görüldü. Tedavi, dünya genelinde çocukların hayatını değiştirme potansiyeline sahip.
9 Ağustos 2024

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Sağlık Bakanlığı, 2024 yılında altı kişide Batı Nil virüsü enfeksiyonu tespit edildiğini açıkladı. Anadolu ve Avrupa yakasındaki hastanelerde toplam 13 hasta menenjit ve ensefalit nedeniyle tedavi gördü. Virüsle enfekte olanların sayısının 2-3 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Bakanlık, hastaların takip ve tedavilerinin sürdüğünü ve gerekli çalışmaların yapıldığını belirtti.
22 Ağustos 2024

2023 Nobel Barış Ödülü, İran'da kadınlara yönelik baskıya karşı ve insan hakları mücadelesi nedeniyle Narges Mohammadi'ye verildi. Mohammadi, 2016'da idam cezasının kaldırılması için mücadele eden bir insan hakları hareketi kurmaktan dolayı 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Nobel Ödülleri, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor ve insanlığa hizmette bulunanlara veriliyor.
6 Ekim 2023

ABD'de Maryland Üniversitesi hastanesinde genetiği değiştirilmiş domuz kalbi nakledilen 58 yaşındaki Lawrence Faucette, bir ayı geride bıraktı. Faucette, domuz kalbi nakledilen ikinci kişi oldu. Bu deneysel ameliyat, geleneksel kalp nakline uygun olmayan Faucette'in ömrünü uzatmak için son umut olarak görülüyordu. Şu ana kadar doktorlar, Faucette'in yeni kalbinin iyi çalıştığını ve vücudunun herhangi bir ret belirtisi göstermediğini belirtiyorlar. ABD'de her yıl 6 binden fazla kişi organ nakli olmadan hayatını kaybediyor ve bilim insanları, hayvanların donör olarak kullanılmasının bir gün organ bağışlarındaki büyük sıkıntıyı telafi edebileceğini umuyor.
25 Ekim 2023

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.
21 Eylül 2024

Sunday Times gazetesi, Covid-19 virüsünün Vuhan Viroloji Enstitüsü'nden kaza sonucu sızdığına dair bulgulara ulaştığını iddia etti. ABD'li yetkililer, virüsün Çin tarafından biyolojik silah olarak kullanılma amacıyla geliştirildiğini öne sürdü. Vuhan'daki laboratuvarda yarasalardan elde edilen corona virüsler üzerinde işlev kazandırma çalışmaları yapıldığı, bu çalışmaların ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından finanse edildiği ve ABD'li virolog Ralph Baric'in bu teknikler konusunda yol gösterici olduğu belirtildi. Ayrıca, Çin'in bilinmeyen bir virüse işlev kazandırarak ölümcül hale getirme ve ardından aşı geliştirme çalışmalarının biyolojik silah kullanma niyetine işaret ettiği iddia edildi.
12 Haziran 2023

Covid-19 döneminin sembol ismi Dr. Anthony Fauci, Batı Nil virüsü nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Altı gün hastanede yatan Fauci, şu anda evinde ve iyileşme sürecinde. Batı Nil virüsü, sivrisinekler yoluyla bulaşan ve özellikle yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler için riskli olan bir hastalıktır. ABD'de geçen yıl 182 kişi bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmişti.
24 Ağustos 2024
İşaretlediklerim