2024 Nobel Tıp Ödülü Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi

2024 Nobel Tıp Ödülü Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi ile benzer, 62 olumlu, 20 olumsuz, ve 64 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Covid-19 Britanya Alfred Nobel İsveç Sağlık Bakanlığı İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Almanya Nobel Vakfı Elon Musk Norveç Nobel Komitesi Dünya Sağlık Örgütü Karolinska Enstitüsü BBC MESUDE ERŞAN Neuralink İsveç Akademisi BioNTech Reuters FDA İstanbul İstanbul Barosu Nobel Ekonomi Ödülü İsveç Merkez Bankası BBC Türkçe mRNA aşıları Nobel Barış Ödülü Diken
ABD Covid-19 Britanya Alfred Nobel İsveç Sağlık Bakanlığı İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Almanya Nobel Vakfı Elon Musk Norveç Nobel Komitesi Dünya Sağlık Örgütü Karolinska Enstitüsü BBC MESUDE ERŞAN Neuralink İsveç Akademisi BioNTech Reuters FDA İstanbul İstanbul Barosu

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

Nobel Vakfı, 10 Aralık'ta düzenlenecek ödül törenine Rusya, Belarus ve İran'ı davet etti. Ayrıca, aşırı sağcı İsveç Demokratlar Partisi lideri Jimmie Akesson da davet edildi. Bu karar, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve İsveç Liberal Parti AP Milletvekili Karin Karlsbro tarafından eleştirildi. Nobel Vakfı Direktörü Vidar Helgesen, bu kararın dünyanın giderek daha fazla kutuplaşmasından ve farklı görüşlere sahip kişiler arasındaki diyaloğun azalmasından dolayı alındığını belirtti.
1 Eylül 2023

BBC, 2023 yılında ilham veren 100 kadını belirlediği listeyi yayınladı. Listede, meme kanserinin erken teşhisi için geliştirilen giyilebilir 'elektronik sütyen'in mucidi Türk bilim insanı Canan Dağdeviren de bulunuyor. Listede ayrıca insan hakları avukatı Amal Clooney, eski ABD First Lady'si Michelle Obama gibi tanınmış isimler yer alıyor. Listede farklı alanlarda etki yaratan kadınlar, kendi topluluklarına ve dünyaya katkılarıyla öne çıkıyor.
21 Kasım 2023

2024 Nobel Barış Ödülü, nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için çalışan Japon Nihon Hidankyo organizasyonuna verildi. Bu organizasyon, Hiroşima ve Nagazaki'den atom bombasından kurtulan insanların oluşturduğu bir hareket olarak, nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla ortaya koyuyor. Nobel Barış Ödülü, her yıl ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması için en çok çaba sarf eden kişi veya kuruluşlara veriliyor.
11 Ekim 2024

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin çipi yerleştirilen Noland Arbaugh isimli hastanın düşünce yoluyla satranç oynadığını duyurdu. Arbaugh, sekiz yıl önce geçirdiği bir kaza sonucu elleri ve ayakları felçli kalmıştı. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresinden insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri sayesinde felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
21 Mart 2024

Diken muhabiri Mesude Erşan, 'Türkiye'de hekimlik yapmaktansa İsviçre'de kebapçıda çalışıyor' başlıklı haberiyle İstanbul Tabip Odası tarafından verilen 2023 Dr. Ali Özyurt Basında Sağlık Ödülü'ne layık görüldü. Jüri, Erşan'ın hekim göçünü ve sağlık sistemindeki sorunları somut bir hikâye üzerinden aktarmasını övgüye değer buldu. Dr. Ali Özyurt, TTB Yüksek Onur Kurulu üyesiyken 2020 yılında vefat etmiş bir hekimdir. Ödül, sağlık alanında farkındalık yaratan diğer gazetecilere ve yazarlara da verildi.
10 Mart 2023

Türkiye'de 30 bine yakın hasta organ bağışı bekliyor. Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ONKOD), organ bağışının geliştirilmesi ve artırılması için bir kampanya başlattı. Pandemi öncesi ölen her yüz kişiden 26-27'sinin organları aile tarafından bağışlanıyordu, ancak pandemiyle birlikte bu oran yüzde 15-16'ya düştü. ONKOD Başkanı Nilgün Bilal, organ nakliyle ilgili ciddi, güvenilir ve iyi işleyen bir sisteme rağmen kadavradan nakil oranının düşük olduğunu belirtti.
4 Kasım 2023

ABD'deki UC Merced Üniversitesi'nden araştırmacılar, hücrelerde protein üretiminin yavaşlaması sonucunda insan ömrünün iki kat uzayabileceğini keşfetti. Araştırma, OTUD6 proteininin hücrelerde protein üretimini yüzde 50 oranında azalttığını ve bu durumun meyve sineklerinin yaşam süresini iki katına çıkardığını gösterdi. Bilim insanları, bu mekanizmanın kanser hücrelerinin gelişimini nasıl etkilediğini de inceliyor. Eğer çalışma insanlar üzerinde etkili olursa, ortalama insan ömrü 80 yıldan 160 yıla kadar çıkabilir.
6 Eylül 2024

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Türkiye'de tahmini 5 milyon birey nadir hastalıklardan etkilenmektedir ve bu hastalıklar için geliştirilen 416 ilacın yalnızca 76'sı Türkiye'de ruhsatlıdır. Diğer 75 ilaç yurtdışı ilaç listesi aracılığıyla temin edilebilirken, 265 ilaca erişim mümkün değildir. Nadir hastalıkların tanı ve tedavisi zor olduğu için 'yetim hastalık' olarak adlandırılır ve bu hastalıkların sadece %5'i için tedavi geliştirilebilmiştir. Türkiye'de nadir hastalıklar için ulusal bir politika bulunmamakta, ancak 2023-2027 Nadir Hastalıklar Sağlık Strateji Belgesi ve Eylem Planı yayınlanmıştır. Ayrıca, Türkiye'de nadir hastalıkların tanı ve tedavisinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği'nin raporunda detaylandırılmıştır.
7 Aralık 2023

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Türk Radyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Can Çevikol, kamu ve üniversite hastanelerinde radyolojik tetkiklerin uygunsuz ve denetlenmeyen hizmet alımları sonucu toplum sağlığının tehlikeye atıldığını ifade etti. Hastane yönetimlerinin ve şirketlerin baskısıyla tetkiklerin standart dışı ve fazla sayıda yapıldığını, bu durumun tanısal değeri düşürdüğünü ve maliyetleri artırdığını belirtti. Ayrıca, radyoloji uzmanlarının yoğun iş yükü altında çalıştığını ve tükenmişlik yaşadıklarını, gereksiz ve hatalı tetkiklerin hasta sağlığını olumsuz etkilediğini dile getirdi. Sağlık Bakanlığı'nın 2021 istatistiklerine göre Türkiye, MR ve BT cihazı başına düşen görüntüleme sayısında OECD ülkelerini geride bırakarak birinci sırada yer alıyor.
27 Kasım 2023

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Covid-19’a karşı aşı geliştiren BioNTech’in kurucularından Uğur Şahin, kanser için geliştirdikleri ilacın üç sene sonra piyasaya sürülebileceğini ifade etti. Şahin ve eşi Prof. Dr. Özlem Türeci, özellikle bağırsak kanseri olmak üzere çeşitli kanser türlerini hedefleyen tedaviler üzerinde uzun yıllardır çalışıyorlar. İlaçların vücudun kansere karşı kendi savunma reaksiyonunun güçlendirilmesini hedeflediğini belirten Şahin, Covid-19 pandemisi sonrasında çalışmalarının yüzde 80’inini kanserle mücadeleye ayırdığını da ekledi.
23 Ağustos 2023

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

Türk doktor Prof. Dr. Ahmet Oğuzhan Özen, ölümcül bir bağışıklık sistemi kusuru olan CHAPLE Sendromu'nu tanımlayarak dünya tıp literatürüne kazandırdı. Hastalığın tanı ve tedavi süreci Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde gerçekleştirildi. Prof. Özen, bu çalışmasıyla Avrupa İmmünoloji Dernekleri Federasyonu tarafından Doğu Yıldızı Ödülü'ne layık görüldü. Tedavi, dünya genelinde çocukların hayatını değiştirme potansiyeline sahip.
9 Ağustos 2024

2024 Nobel Edebiyat Ödülü, Güney Koreli yazar Han Kang'a verildi. Han Kang, Yonsei Üniversitesi'nde Kore dili ve edebiyatı bölümünü bitirmiş ve edebi kariyerine 1993 yılında şiirle başlamıştır. 2016 yılında 'Vejetaryen' romanıyla Man Booker ödülünü kazanan yazar, bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü'nü alarak uluslararası alanda tanınmıştır. Nobel Ödülleri, İsveç ve Norveç'teki çeşitli akademik kurumlar tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp alanlarında verilmektedir.
10 Ekim 2024

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024
İşaretlediklerim