Avustralya'daki Flinders Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, gece boyunca parlak ışığa maruz kalmanın ve gündüz yeterince gün ışığı almamanın erken ölüm riskini artırabileceğini belirtti. Araştırma, Britanya'da 88 bin 905 kişinin ışık sensörlerinden elde edilen verileri analiz ederek, gece yüksek ışığa maruz kalmanın ölüm riskini yüzde 21 ila yüzde 34 arasında artırdığını, gündüz yüksek ışığa maruz kalmanın ise bu riski yüzde 17 ila yüzde 34 oranında azalttığını ortaya koydu. Araştırmacılar, sirkadiyen ritmin bozulmasının diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı.
18 Kasım 2024

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Bilim insanları, uzun süre otokontrol uygulayan kişilerin yorgunluk ve agresiflik yaşadığını belirledi. Araştırma, 44 katılımcının EEG başlığı takarak duygusal videolar izlediği ve tepkisiz kalmaları istendiği bir deneyle gerçekleştirildi. Sonuçlar, otokontrol uygulayanların beyinlerinde delta dalgası aktivitelerinin arttığını ve daha agresif tepkiler verdiklerini gösterdi. Bu bulgular, otokontrolün kişinin topluma uyum sağlama becerisini etkileyebileceğini ortaya koyuyor.
13 Kasım 2024

Britanya merkezli ilaç şirketi AstraZeneca, Covid-19 aşısının çok nadir durumlarda Trombositopeni Sendromlu Tromboz (TTS) gibi ciddi yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Bu durum, aşı olduktan sonra sağlık sorunları yaşayan kişilerin ve yakınlarını kaybettiğini düşünenlerin şirkete dava açmalarına yol açtı. İlk dava, aşı sonrası beyin hasarı yaşayan Jamie Scott tarafından açıldı. AstraZeneca, aşının güvenlik profilinin genel olarak kabul edilebilir olduğunu ve düzenleyicilerin aşının faydalarının yan etkilerden daha ağır bastığını belirtti.
2 Mayıs 2024

Kardiyolog Prof. Dr. Nevrez Koylan, depremlerin akut stres yaratarak damar sertliği plaklarını yırtıp kalp krizlerine yol açabileceğini belirtiyor. Deprem sonrası kalp krizi sıklığında %35'e varan artışlar ve ritim bozukluklarında 6-9 kat artış gözlemleniyor. Kronik stresin de kalp krizi ve inme riskini artırabileceği, hipertansiyona neden olabileceği ifade ediliyor. Hayatta Kal Derneği, kalp krizi belirtileri ve yapılması gerekenler hakkında bilgilendirici bir kamu spotu hazırladı.
15 Mart 2023

AXA sigorta şirketi tarafından yapılan bir ankete göre, dünya genelinde ruh sağlığı bozuklukları artış gösteriyor. Türkiye, yüzde 38'lik oranla ruh sağlığı bozukluğu yaşayan ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor. Araştırma, özellikle gençler arasında ruh sağlığı sorunlarının daha yaygın olduğunu belirtiyor. 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 43'ü ruhsal bir hastalığı olduğunu ifade ederken, bu oran 65-75 yaş arası katılımcılarda yüzde 14'e düşüyor.
11 Mart 2024

Lancet Psikiyatri dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, her altı kişiden biri antidepresan almayı bıraktığında baş dönmesi, baş ağrısı, mide bulantısı ve uykusuzluk gibi semptomlar yaşıyor. Araştırma, 20 bini aşkın hastayı kapsayan 79 çalışmanın verilerini inceledi ve bazı kullanıcıların ciddi yoksunluk semptomlarıyla karşılaştığını ortaya koydu. Uzmanlar, antidepresan bırakmayı düşünenlerin tıbbi tavsiye almasını öneriyor ve yoksunluk belirtilerinin tehlikeli olmadığını belirtiyor.
6 Haziran 2024

Avustralya'da Sydney Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, 40 yaş üstü 29 bin 836 obez bireyin sağlık verilerinin sekiz yıl boyunca izlenmesi sonucunda, akşam saatlerinde yapılan orta ila şiddetli fiziksel aktivitelerin erken ölüm ve kalp-damar hastalıklarından ölüm riskini düşürdüğünü ortaya koydu. Araştırmada, giyilebilir cihazlar kullanılarak katılımcıların egzersiz zamanları sabah, öğleden sonra ve akşam olarak sınıflandırıldı. Ayrıca, akşam egzersizlerinin tip 2 diyabete karşı da en koruyucu egzersiz olduğu belirlendi.
15 Nisan 2024

Polonya'daki Lodz Üniversitesi ve ABD'deki Johns Hopkins Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, günde 10 bin adım atılması gerektiği önerisini sorguluyor. Araştırma, erken ölüm riskini azaltmak için günde 4 bin adımın, kalp ve damar sağlığı için ise 2 bin 500 adımın yeterli olduğunu belirtiyor. Ancak, adım sayısı arttıkça sağlık yararlarının da arttığına dikkat çekiliyor. Araştırma, yaşam tarzı değişikliklerinin ve yürüyüşün kalp ve damar hastalıklarının riskini azaltmada ve yaşamı uzatmada etkili olduğunu vurguluyor.
9 Ağustos 2023

Demet Erciyes, bayram sonrasında aşırı şeker tüketiminin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Özellikle şeker bayramlarında artan şekerli gıda tüketiminin, diyabet başta olmak üzere kalp, hipertansiyon gibi kronik hastalıklar üzerindeki risklerini artırdığını belirtiyor. Glisemik indeksi yüksek gıdaların kan şekerini hızla yükselterek insülin direnci, obezite ve metabolik sendrom gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyor.
15 Nisan 2024

Her hafta bir kredi kartı büyüklüğünde plastik tükettiğimiz belirtiliyor. İçtiğimiz sudan, yediğimiz balığa ve hatta yemeklerimize koyduğumuz tuza kadar pek çok yiyecek ciddi anlamda mikro plastik içeriyor. Plastiğin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz net bilinmiyor. Ancak erken çalışmalar, plastiğin metabolik rahatsızlıklar ve sinir sistemi üzerinde toksik ve kanserojen etkiler için potansiyel risk taşıdığını gösteriyor. Tek kullanımlık plastik ürünlerin hayatımızdan çıkarılması öneriliyor.
10 Ekim 2023

İsviçre ve diğer ülkelerden araştırmacılar, gıda ambalajlarında inceledikleri yaklaşık 14 bin kimyasaldan 3 bin 600 tanesinin kan, saç ve anne sütünde bulunduğunu keşfetti. Bu kimyasallar arasında metaller, uçucu organik bileşikler ve kansere neden olduğu bilinen diğer kimyasallar yer alıyor. Yüksek sıcaklıklar ve ambalajın türü, kimyasalların gıdaya sızma hızını etkileyebiliyor. Araştırma, geri dönüştürülmüş kağıt ve kartonun da tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
17 Eylül 2024

ABD ve İngiltere'den elde edilen geniş çaplı genetik veriler, kahve tüketimiyle obezite ve madde bağımlılığına eğilim arasında istikrarlı ilişkiler olduğunu ortaya koydu. Ancak bu bulgular, kahve içen herkesin obez veya madde bağımlısı olacağı anlamına gelmiyor; daha çok kahve tüketimine olan eğilimin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca, anksiyete, depresyon ve bipolar bozukluk gibi psikiyatrik durumların da kahve tüketimiyle ilişkili olduğu bulundu. İki ülke arasındaki verilerde bazı uyumsuzluklar gözlemlendi, bu da çevresel faktörlerin ve kahve tüketim alışkanlıklarının farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir.
23 Haziran 2024

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gamze Varol, sıcak havalarda deniz ve havuzlarda enfeksiyon hastalıklarının arttığını belirtti. Yüksek sıcaklıklar nedeniyle deniz ve havuzlarda insan yoğunluğu oluştuğunu ve bu durumun sağlık problemlerini beraberinde getirdiğini ifade etti. Deniz suyunun, sürekli kendini yenilediği için havuza göre daha az riskli olduğunu ancak çok kalabalık yerlerde deniz suyunun da hijyen açısından bozulduğunu aktardı.
28 Ağustos 2023

California Üniversitesi'nden sinirbilim uzmanları, yaşlılarda bilişsel kayıpların evde tedavi edilmesine yönelik bir dizi araştırma yaptı. Altı ay boyunca, hafıza bozukluğu bulunmayan 60-85 yaş arası bir grup, her gece difüzör ile iki saat boyunca yedi değişik kokuyu kokladı. Araştırma sonucunda, bu kokulara maruz kalan grup, beynin yaşlanmayla bozulduğu bilinen bölgesi daha sağlam bulundu ve bilişsel performansları yüzde 226 oranında arttı. Ayrıca, katılımcılar daha rahat uyuduklarını belirtti.
24 Eylül 2023

Bilim insanları, kepekli ekmeğin sağlık faydalarını sunarken beyaz ekmek tadında yeni bir ekmek türü geliştirmek için çalışmalar yapıyor. Bu proje, Britanya hükümeti tarafından desteklenmekte ve beyaz ekmek tüketicilerini hedef alıyor. Araştırma, Aberystwyth Üniversitesi'nden Dr. Catherine Howarth liderliğinde yürütülüyor ve projede, beyaz ekmeğin besin değerlerini artırmak için kinoa, teff, sorgum gibi tahıllar ve yeşil bezelye ile nohut ekleniyor. Son aşama, yeni ekmek türünün süpermarketlerdeki beyaz ekmeklerden ayırt edilip edilemeyeceğini test etmek olacak.
2 Mayıs 2024

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Türk Böbrek Vakfı Genel Başkanı Timur Erk, böbrek sağlığını koruma ve şeker, tuz, obezite gibi sağlık sorunlarına dikkat çekmek için projeler geliştiriyor. Türkiye'de her 6-7 kişiden biri erken evre böbrek hastası ve yaklaşık 70 bin kişi diyalizle yaşamını sürdürüyor. Erk, özellikle çocuklarda şeker tüketiminin azaltılması gerektiğini vurguluyor. TBV, gıda ambalajlarında tuz ve şeker miktarlarını gösteren 'Trafik Işıkları' projesini geliştirdi ancak uygulamaya geçirilmesi çeşitli engellerle karşılaştı. Erk, projenin hayata geçirilmemesi durumunda Beştepe'de açlık grevine gireceğini belirtiyor.
15 Temmuz 2023

Danimarka'da gerçekleştirilen ve JAMA tıp dergisinde yayınlanan bir araştırma, 2006-2018 yılları arasında anabolik steroid kullandığı tespit edilen 1189 erkek üzerinde yapıldı. Araştırma, steroid kullanıcılarının doğal ve doğal olmayan nedenlerle ölüm oranlarının, genel nüfusa kıyasla daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Tayfun Uzbay, steroidlerin özellikle gençlerde ani ölümlere yol açabileceğini ve bu tür ilaçların kötüye kullanımının ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtti.
23 Nisan 2024

Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayınlanan dört çalışmanın analizi, ağız ve diş sağlığının baş boyun kanseri hastalarının sağ kalım süreleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. İyi ağız ve diş sağlığına sahip hastaların, kötü ağız ve diş sağlığına sahip olanlara göre daha uzun yaşadığı belirlendi. Ayrıca, bu kanser türünün sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda daha sık görüldüğü ve sağlık sistemlerinin çoğunlukla diş sağlığını kapsamadığı vurgulandı. Prof. Dr. Kıvanç Bektaş Kayhan, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin ve ağız hijyeninin önemine dikkat çekti.
7 Kasım 2023
İşaretlediklerim