Covid-19 pandemisi dünya genelinde beklenen yaşam süresini 2019-2021 yıllarında bir yıl altı ay azalttı

Covid-19 pandemisi dünya genelinde beklenen yaşam süresini 2019-2021 yıllarında bir yıl altı ay azalttı ile benzer, 12 olumlu, 71 olumsuz, ve 67 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Covid-19 Dünya Sağlık Örgütü Sağlık Bakanlığı DSÖ ABD İstanbul Avrupa Çin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türk Tabipleri Birliği MESUDE DEMİR Tedros Adhanom Ghebreyesus Ankara MESUDE ERŞAN kızamık The Lancet Ukrayna Rusya Birleşmiş Milletler Hindistan Diken Tunceli Fahrettin Koca Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Güney Kore UNICEF
Covid-19 Dünya Sağlık Örgütü Sağlık Bakanlığı DSÖ ABD İstanbul Avrupa Çin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türk Tabipleri Birliği MESUDE DEMİR Tedros Adhanom Ghebreyesus Ankara MESUDE ERŞAN kızamık The Lancet Ukrayna Rusya Birleşmiş Milletler Hindistan Diken Tunceli

Çin, sıfır Covid politikasını bıraktıktan sonra ilk kez 8 Aralık ile 12 Ocak arasında 59 bin 938 kişinin Covid-19 nedeniyle hayatını kaybettiğini duyurdu. Açıklanan ölümlerin çoğu 80 yaş üstü ve başka hastalıkları olan kişilerden oluşuyor. Resmi veriler sadece tıbbi tesislerdeki ölümleri içerdiği için gerçek ölüm sayısının daha yüksek olabileceği belirtiliyor. Çin hükümetinin Covid-19 ölümlerine dair tanım değişikliği ve yalnızca solunum yolu sorunları nedeniyle ölenleri sayma kararı DSÖ tarafından eleştirilmişti.
16 Ocak 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19 salgınıyla ilgili son sekiz haftada 170 binden fazla kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. Bu rakamların sadece rapor edilenler olduğunu ve gerçek sayının daha yüksek olabileceğini ifade etti. DSÖ'nün Covid-19 Acil Durum Komitesi'nin, salgının halen küresel bir acil durum teşkil edip etmediğini tartışmak üzere toplanacağını duyurdu. Ghebreyesus, aşılamada yaşanan eksiklikler ve sağlık sistemlerinin baskı altında olması nedeniyle virüsün öldürmeye devam edeceği konusunda uyarıda bulundu.
25 Ocak 2023

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yayımlanan verilere göre, 2021 yılında intihar sebepli ölümler 48 bin 183'e yükseldi. 2001 yılında 10,7 olan yüz bin kişi başına düşen intihar sebepli ölüm oranı, 2018'de 14,2'ye çıktıktan sonra 2020'de 13,5'e geriledi ve 2021'de tekrar 14,1'e yükseldi. Kadınlarda ve erkeklerde farklı yaş gruplarında intihar sebepli ölüm oranlarında artışlar gözlemlendi.
13 Nisan 2023

Temiz Hava Hakkı Platformu'nun 'Kara Rapor 2022: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri' raporuna göre, Türkiye'de 2021 yılında hava kirliliği sebebiyle en az 42 bin kişi öldü. İstanbul, Ankara, Bursa ve İzmir'de hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle binlerce kişi yaşamını yitirdi. Raporda, Türkiye'nin hava kalitesi izleme çalışmalarının yetersiz olduğu, yasal limitlerin Dünya Sağlık Örgütü'nün önerilerinin çok üstünde olduğu ve özellikle termik santrallerin çevresinde hava izleme istasyonlarının bulunmadığı belirtildi. Hava kirliliğinin ölüm nedenleri arasında beşinci sırada olduğu ve özellikle yoksul ve yoksun nüfusu etkilediği vurgulandı.
24 Mart 2023

Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, Çin'in nüfusu 2022'de 800 bin kişi azalarak 1 milyar 411 milyon 800 bine düştü. Bu düşüş, 1961'den bu yana ilk kez yaşanıyor. Doğum oranları 1949'dan beri en düşük seviyeye indi ve ölüm oranları nüfus artış hızını eksiye çekti. Ekonomik büyümenin yavaşlaması, yaşam maliyetlerinin artması ve Covid-19 tedbirleri nüfus azalmasında etkili oldu. Çin hükümeti, nüfus artışını teşvik etmek için 'tek çocuk' politikasını gevşetmişti. Birleşmiş Milletler'in tahminlerine göre, Hindistan bu yıl Çin'i geçerek dünyanın en kalabalık ülkesi olacak.
17 Ocak 2023

The Laringoscope dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, Covid-19 geçiren 20 milyondan fazla Amerikalı koku ve tat duyusunu kaybetti ve bu kişilerin en az yüzde 25'i bu duyularını geri kazanamadı. Araştırma, yaklaşık 29 bin 700 yetişkinle yapılan bir anket sonucuna dayanıyor. Covid-19 geçirmiş katılımcıların yüzde 60'ının koku, yüzde 58'inin ise tat duyusu kaybı yaşadığı belirlendi. Koku ve tat duyusu kaybı yaşayanların sırasıyla yüzde 24'ü ve yüzde 20'si sadece kısmi iyileşme gösterdi.
13 Haziran 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Covid-19 vakalarında dünya genelinde test pozitifliğinin yüzde 10'un, Avrupa'da ise yüzde 20'nin üzerine çıktığını açıkladı. DSÖ Salgın ve Pandemi Hazırlığı ve Önleme Direktörü Maria Van Kerkhove, virüsün evrimleşmeye devam ettiğini ve daha şiddetli bir virüs riski oluşturabileceğini belirtti. Kerkhove, Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nda en az 40 sporcunun virüse yakalandığını ve özellikle risk grubundakilerin hatırlatma dozunu almaları gerektiğini vurguladı.
6 Ağustos 2024

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), 2019-2022 yılları arasında küresel iş gücü gelir payında 0,6 puanlık bir düşüş yaşandığını ve bu durumun eşitsizliği artırdığını açıkladı. ILO'nun 2024 Dünya İstihdam ve Sosyal Görünüm raporuna göre, işçilerin küresel gelirden aldığı pay son 20 yılda önemli ölçüde azaldı. Kovid-19 pandemisi, sermaye gelirinin en zenginler arasında yoğunlaşmasına neden olarak eşitsizlikleri daha da derinleştirdi. Raporda, yapay zekadaki gelişmelerin iş gücü gelir payı üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği uyarısında bulunuldu.
4 Eylül 2024

PwC Türkiye tarafından yapılan bir araştırma, Türkiye'deki tüketicilerin ekonomik gelişmeleri olumsuz değerlendirdiğini ve bu durumun tüketici harcamalarını etkilediğini ortaya koydu. Araştırmaya katılanların %71'i ekonomik gelişmeleri olumsuz olarak değerlendirirken, %40'ı ekonominin önümüzdeki 10 yılda daha iyiye gitmeyeceğine inanıyor. Pandemi sürecinden bu yana makroekonomik gelişmeleri olumsuz değerlendirenlerin oranı %50'den %71'e yükseldi. PwC Türkiye Perakende ve Tüketici Ürünleri Lideri Adnan Akan, pandeminin ekonomik etkilerinin ve Avrupa'daki savaşın küresel ekonomi üzerindeki olumsuzluklarının tüketim sektörü üzerinde belirleyici olduğunu belirtti.
12 Ocak 2023

Dünya Bankası'nın yıllık raporuna göre, Türkiye'nin 2023 yılı büyüme tahmini yarım puan azaltılarak yüzde 2,7 olarak güncellendi. 2024 yılı için büyüme tahmini ise yüzde 4 olarak sabit bırakıldı. Ayrıca, raporda küresel büyüme tahmini de yüzde 3'ten 1,7'ye indirildi ve bu durum, son otuz yılda 2008 mali krizi ve 2020 Covid-19 pandemisi sonrası en zayıf üçüncü yıllık büyüme olarak kaydedildi. ABD, Avrupa ve Çin gibi büyük ekonomilerde zayıf büyüme beklendiği ve küresel ekonominin resesyona 'tehlikeli bir şekilde yaklaştığı' belirtiliyor.
11 Ocak 2023

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği'nden Prof. Dr. Ayşe Tana Aslan, yeni eğitim-öğretim döneminde Covid-19, grip ve kızamık enfeksiyonlarında artış beklediklerini ifade etti. Aslan, çocukların eksik aşılarının tamamlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, okulların açılmasıyla birlikte kızamık vakalarında daha da artış olacağını ve bu artışın nedeninin kızamık aşısı yaptırılmayan ya da eksik aşılı çocuklar olduğunu belirtti. Aslan, okulların açılmasıyla birlikte mevsimsel grip enfeksiyonlarının da artacağını ve bu konuda dikkatli olunması gerektiğini söyledi.
9 Eylül 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve uluslararası araştırma görevlilerinin yürüttüğü bir bilimsel çalışma, dünya genelinde obezite oranlarının 1 milyar sınırını aştığını ortaya koydu. The Lancet tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, 1990 yılına kıyasla yetişkinlerde obezite oranı bir kat, 5-19 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerde ise dört kat artış gösterdi. Obezitenin, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde daha yaygın olduğu ve kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet ve belli kanser türlerine yol açtığı belirtildi. DSÖ, obeziteyle mücadele için çeşitli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
1 Mart 2024

Covid-19'un Omicron varyantının alt varyantı olan Eris (EG.5.1), 51 ülkede tespit edildi. İlk olarak 17 Şubat 2023'te raporlanan bu varyant, 19 Temmuz 2023'te 'gözlem altındaki varyant' olarak belirlendi. Türkiye'de henüz saptanmamış olsa da, bu durumun bulunmadığı anlamına gelmediği belirtildi. Eris'in yol açtığı halk sağlığı riski küresel düzeyde düşük olarak değerlendirilse de, artan yaygınlık ve bağışıklıktan kaçış özellikleri göstermesi nedeniyle bazı ülkelerde hatta global olarak baskın hale gelebileceği ifade edildi.
17 Ağustos 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Yeni bir araştırmaya göre, kutup buzullarının erimesi Dünya'nın dönüşünü yavaşlatarak günlerin uzamasına neden oluyor. İnsan kaynaklı küresel ısınma nedeniyle Grönland ve Antarktika'daki buz tabakalarının erimesi, suyun ekvator çevresindeki denizlere dağılmasına yol açıyor ve bu da Dünya'nın dönüş hızını yavaşlatıyor. Araştırma, 1900 ile 2000 yılları arasında gün uzunluğundaki yavaşlama oranının yüzyılda 0.3-1.0 milisaniye arasında değiştiğini, ancak 2000'den bu yana bu oranın 1.3 ms/cy'ye yükseldiğini gösteriyor. Emisyonlar azaltılmazsa, yavaşlama oranının 2100 yılına kadar yüzyılda 2.6 milisaniyeye ulaşacağı öngörülüyor.
16 Temmuz 2024

Türkiye'de 2023 yılında kızamık vakalarında büyük bir artış yaşanarak 4 bin 959 vaka kaydedildi. Bu artış, dünya genelindeki kızamık vakalarındaki yüzde 79'luk artışın bir parçası olarak görülüyor. Türk Tabipleri Birliği ve uzmanlar, Sağlık Bakanlığı'nın kızamıkla ilgili şeffaf bir politika izlemediğini ve verilerin Dünya Sağlık Örgütü kaynaklarından edinildiğini belirtiyor. Aşı karşıtlığı ve aşıya erişimdeki zorluklar, vakaların artışında önemli faktörler olarak gösteriliyor. Ayrıca, 6 Şubat depremleri ve göçmenlerin durumu da kızamığın kontrolünü zorlaştıran faktörler arasında.
25 Şubat 2024

Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, kalp damar hastalıklarının dünya genelinde ölümlerin en sık nedeni olduğunu belirtti. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, bu hastalıklar her 15 saniyede bir kişinin ölümüne yol açıyor. Kalp krizinin genç yaşlarda da artış gösterdiğine dikkat çeken Okuyan, sigara, yüksek kolesterol, hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörlerin risk oluşturduğunu vurguladı. Düzenli tıbbi kontroller ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile bu hastalıkların önlenebileceğini ifade etti.
18 Kasım 2024

ABD'deki Oregon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, dünyanın 2023 yılında iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı koşullara maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmanın başyazarı Dr. William J. Ripple, küresel sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. BioScience dergisinde yayımlanan raporda, rekor sıcaklıklar ve buzul seviyelerindeki düşüş gibi aşırılıklar sıralandı. Ripple, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve ormanların korunması gibi acil adımların atılması gerektiğini vurguladı.
27 Kasım 2023
İşaretlediklerim