Earth Commission tarafından yapılan ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, insan faaliyetlerinin gezegenin güvenliğini ve adaletini tehlikeye attığı belirtildi. Sekiz ekolojik göstergeden yedisinde tehlikeli sınırların aşıldığı, küresel sıcaklık artışının güvenli sınır olan 1 dereceyi geçtiği ve yüzey suyu akışında güvensiz seviyelerin görüldüğü tespit edildi. Ayrıca, gezegenin yalnızca yüzde 45 ila 50'sinin bozulmamış ekosistemlere sahip olduğu ve nitrojen ile fosfor kullanımındaki eşitsizliklerin tehlikeli boyutlara ulaştığı bulgularına ulaşıldı.
31 Mayıs 2023

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

Erzincan'da Munzur Dağı'nda karla kaplı arazide yiyecek arayan çengel boynuzlu dağ keçileri, yerel bir hayvansever ve doğa gözlemcisi olan Mert Yılmaz tarafından dronla görüntülendi. Yılmaz ve arkadaşları, piknik yapmak için gittikleri dağda, nadiren görülen ve koruma altındaki bu hayvanları dronla yakından çekme fırsatı buldu. Yılmaz, bu deneyimi ve görüntüleri sosyal medya hesaplarından paylaştı.
4 Aralık 2023

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, TÜBİTAK destekli bir araştırma ile İzmir dış körfezinde Foça-Karaburun bölgesinde birçok yeni fay hattı tespit etti. Prof. Dr. Derman Dondurur liderliğindeki 12 kişilik ekip, Piri Reis gemisiyle bir hafta süren sismik araştırmalar yaparak yaklaşık bin kilometrelik alanda veri topladı. Araştırma sonucunda, bölgedeki aktif fay miktarı ve yoğunluğunun beklenenden fazla olduğu görüldü. Toplanan veriler işlenerek fayların haritalanması planlanıyor ve bu çalışmanın İzmir'in afet riski açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
2 Mart 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

Çinli özel şirket Space Pioneer'e ait Tianlong-3 roketi, bir test sırasında yanlışlıkla fırlatıldı ve Gongyi şehri yakınlarındaki tepelere düştü. Roketin yapısal bir arıza nedeniyle fırlatma rampasından ayrıldığı ve yere çakılarak alevler içinde kaldığı belirtildi. Olayda can kaybı yaşanmadığı ve yangının söndürüldüğü bildirildi. Bu tür kazalar Çin'de nadir görülmekte olup, roketin planlanmamış bir uçuş gerçekleştirmesi dikkat çekti.
1 Temmuz 2024

NASA ve ESA astronomları, Samanyolu Galaksisinde, gezegenlerin senkronize hareket ettiği bir güneş sistemi gözlemledi. Bu sistem, Dünya'dan 100 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve içinde yaşam olmadığı tahmin ediliyor. Sistemin merkezindeki yıldız HD 110067'nin etrafında dönen gezegenlerin yörünge süreleri 9 ile 54 gün arasında değişiyor. Araştırmacılar, bu tür senkronize hareket eden sistemlerin nadir olduğunu ve keşfedilenler arasında HD 110067'nin en fazla gezegene sahip olduğunu belirtiyor.
29 Kasım 2023

Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, nesli tükendiği düşünülen Anadolu Parsı'nı doğaya yerleştirdikleri fotokapanlarla görüntüledi. Bu, 1974 yılından sonra ilk kez 2019'da gerçekleşmişti. DKMP, Anadolu Parsı'nın korunması ve neslinin devamlılığını sağlamak amacıyla hummalı bir çalışma başlattı. Bu kapsamda, 'Göçmen Türler Sözleşmesi Orta Asya Memeliler Girişimi' ve 'Anadolu Parsının Eylem Planı' uygulanmaya başlandı.
7 Eylül 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

MÖ 1. yüzyılda batan bir Roma gemisinin enkazında bulunan Antikythera mekanizması, dünyanın en eski analog bilgisayarı olarak kabul ediliyor. Bu cihaz, astronomik nesnelerin hareketlerini tahmin etmek ve önemli olayların planlanmasına yardımcı olmak için kullanılmış. Enkazdan çıkarılan diğer eserler arasında bronz ve mermer heykeller, sikkeler ve seramik parçaları bulunuyor. Bu keşif, modern arkeolojinin en önemli buluntularından biri olarak değerlendiriliyor.
8 Temmuz 2024

2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

Bolu'nun Göynük ilçesindeki ormanlık alanda çıkan yangının oluşturduğu yoğun duman Eskişehir'de gökyüzünü kapladı. Yangını söndürme çalışmaları devam ederken, duman tabakası Eskişehir'in birçok noktasından görüldü ve gökyüzünde karartı oluşturdu. Eskişehir'de yangın söndürme çalışmalarında kullanılabilecek hava araçları için lojistik destek ve yakıt ikmali hazırlıkları yapıldığı bildirildi.
15 Ağustos 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Bilim insanları artık evrende yaşam olup olmadığını sorgulamıyor, bunun yerine 'yaşamı ne zaman bulacakları' sorusuna odaklanıyorlar. NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Güneş Sistemimiz dışındaki bir gezegende yaşama dair umut verici ipuçları tespit etti. Teleskoplar, uzak yıldızların yörüngesindeki gezegenlerin atmosferlerini analiz edebiliyor ve Dünya'da yalnızca canlı organizmalar tarafından üretildiği bilinen kimyasalları arayabiliyor. İskoçya Kraliyet Gözlemevi'nin başındaki Prof. Dr. Catherine Heymans, evrende yalnız olup olmadığımız sorusuna cevap verebilecek teknolojiye ve yeteneğe sahip olduklarını belirtti.
3 Ekim 2023

Türkiye’nin başta başkent Ankara olmak üzere İstanbul, Gaziantep, Samsun ve Bingöl gibi birçok ilinde Süper Ay gözlemi yapıldı. Süper Ay, Ay’ın yörüngesinin Dünya’ya en yakın noktasında bulunması nedeniyle gökyüzünde normalden daha büyük ve parlak görünmesiyle oluşuyor. Bu doğa olayı, Ay’ın yörüngesinin Güneş ve Dünya ile doğru sıralamaya ulaşması sonucu meydana geliyor.
19 Ağustos 2024

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 'Blattella germanica' türü hamam böceklerinin genetik yapısının, 2 bin 100 yıl önce Asya'da yaşayan 'Blattella asahinai' türüne benzediği tespit edildi. Araştırmada, bu türün kıtalar arası ticari ve askeri hareketlilikler sebebiyle Ortadoğu ve Avrupa'ya ulaştığı ve buradan da dünyanın diğer bölgelerine yayıldığı belirtildi. Batı Avustralya Üniversitesi'nden Theo Evans, bu hamam böceklerinin hayatta kalmalarının insanlara gözükmemelerine bağlı olduğunu ve evrimsel olarak geceleri ortaya çıkacak şekilde adapte olduklarını söyledi.
21 Mayıs 2024

2023 yılı, iklim bilimcilerin tahminlerinin aksine, kaydedilen en sıcak yıl oldu ve bu durum bilim insanlarını şaşırttı. NASA Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Gavin Schmidt, iklim modellerinin bu ani sıcaklık artışını öngöremediğini belirtti. Sera gazı emisyonları, Tonga'daki volkanik patlama ve denizcilik endüstrisindeki sülfür emisyonlarını azaltan düzenlemeler gibi faktörlerin etkileri incelendi, ancak hiçbiri sıcaklık artışını tam olarak açıklayamadı. Schmidt ve diğer bilim insanları, iklim sisteminin işleyişinde beklenmedik değişiklikler olabileceğini ve daha iyi veri sistemlerine ihtiyaç duyulduğunu ifade ediyor.
28 Mart 2024

Britanya’daki King’s College London’dan araştırmacılar, Komodo ejderlerinin dişlerinin uç kısımlarında demir açısından zengin bir tabaka olduğunu belirledi. Bu tabakanın dişin keskinliğini korumada yardımcı olduğu ve dişi turuncu renge boyadığı tespit edildi. Bu özellik, Komodo ejderlerinin avlarını rahatça parçalamalarına yardımcı oluyor ve daha önce hiçbir etçil sürüngende tespit edilmemiş bir özellik olarak öne çıkıyor. Komodo ejderleri, dünyada sadece Endonezya’nın belirli bölgelerinde bulunuyor ve sayıları oldukça azalmış durumda.
24 Temmuz 2024
İşaretlediklerim