Edinburgh Üniversitesi'nden araştırmacılar, 2023 yılında çocukların yüzde 12,6'sının rızası olmadan cinsel içerikli konuşma, paylaşım, fotoğraf ve videoya maruz kaldığını ortaya çıkardı. Bu oran yaklaşık 302 milyon çocuğa denk geliyor. Araştırma, ABD'deki erkeklerin yüzde 11'inin ve Britanyalı erkeklerin yüzde 7'sinin çocuklara karşı çevrimiçi suç işlediğini itiraf ettiğini gösteriyor. Araştırmanın başındaki Paul Stanfield, çocuk istismarı materyallerinin yaygınlığının küresel bir salgın olduğunu ve acilen harekete geçilmesi gerektiğini vurguladı.
27 Mayıs 2024

Türkiye'de bazı ebeveynler, çocuklarının aşılanmasına karşı çıktıkları gibi şimdi de yenidoğan bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddediyorlar. Topuk kanı taraması, fenilketonüri (PKU), konjenital hipotiroidi gibi ciddi sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesini sağlayarak tedavi şansını artırıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, yenidoğan tarama programları her yıl 12 binden fazla çocuğun sağlıklı bir yaşama başlamasına yardımcı oluyor. Akraba evliliklerinin yaygın olduğu Türkiye'de genetik hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık profesyonelleri, aşı ve topuk kanı taramalarının önemini vurgulayarak, ebeveynlerin bu konudaki yanlış bilgilendirilmelerine ve dirençlerine dikkat çekiyorlar.
26 Ocak 2023

Greenpeace Akdeniz, Hatay'ın Samandağ ve Defne ilçelerinde gerçekleştirdiği partikül madde ölçümlerinde, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği limitlerin 5.2 kat üstünde hava kirliliği saptadı. Deprem sonrası enkaz kaldırma işlemleri sırasında oluşan toz bulutları, sağlık için ciddi riskler oluşturuyor. Ölçümler, özellikle akşam saatlerinde ve çadır bölgelerinde hava kirliliğinin arttığını gösteriyor. Hava kirliliği, çocuklar, yaşlılar ve hamileler için daha büyük risk taşıyor ve kronik hastalıkların alevlenmesine yol açabiliyor.
15 Mart 2023

Bahar aylarının gelmesiyle birlikte polenler ve çöl tozunun artması, alerjik hastalıklar ve solunum yolu sorunlarına neden oluyor. Dünya nüfusunun yüzde 40'ını etkileyen alerjik hastalıklar, bu dönemde zirveye ulaşıyor. Alerji, vücudun zararlı olmayan maddelere karşı gösterdiği abartılı tepki olarak tanımlanır ve belirtileri soğuk algınlığı ile karıştırılabilir. Erken tanı ve tedavi, alerjinin kronikleşmesini ve astıma dönüşmesini önleyebilir.
31 Mart 2024

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Rhode Island Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, mikroplastiklerin memelilerin beyinlerinde iltihaplanmaya neden olduğunu ve davranış değişikliklerine yol açabileceğini belirledi. Araştırmada, farklı yaşlardaki farelere üç hafta boyunca mikroplastikle kirlenmiş su içirildi ve farelerin beyinlerinde ve karaciğerlerinde iltihaplanma belirtileri, hayvanların davranışlarında da değişiklikler gözlendi. Bu değişiklikler, özellikle yaşlı hayvanlarda belirgindi ve insanlarda demans hastalarında görülen semptomlara benziyordu.
1 Eylül 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün yeni araştırmasına göre, dünya çapında ergenlik dönemi ila 20 yaş arasındaki her dört kadından biri flört şiddetine maruz kalıyor. Türkiye'de de benzer bir tablo mevcut ve bu durum artan kadın cinayetleri ve cezasızlık kültürüyle ilişkilendiriliyor. COVID-19 pandemi döneminde partner/flört şiddetinin artması 'gölge pandemi' olarak tanımlanmıştı. Araştırma, yoksul ülkelerde kadınların flört şiddetine uğrama oranının daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
18 Ağustos 2024

Bilim insanları, ortalama 47 yaşındaki 6 bin 500'den fazla yetişkin üzerinde yapılan bir araştırmaya dayanarak, vücudun yaşlanma sürecini altı yıl yavaşlatabilecek sekiz sağlık önlemi saptadı. Bu önlemler arasında sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite artışı, sigarayı bırakma, yeterli uyku, sağlıklı kilo, kolesterol kontrolü, kan şekeri ve kan basıncı yönetimi bulunuyor. Araştırmacılar, bu önlemleri 'Hayatın Sekiz Esası' olarak adlandırıyor ve kardiyovasküler sağlığı iyi olan kişilerin biyolojik olarak gerçek yaşlarından daha genç olduklarını belirtiyor.
6 Kasım 2023

Türkiye'de 2012-2022 arasında kadınlar arasında sigara içme oranı yüzde 38.3 artarak erkeklerin oranını geçti. Sigara içen kadınlar, KOAH ve akciğer kanseri gibi hastalıklar açısından daha fazla risk altında. Türk Toraks Derneği, kadınların tütün endüstrisinin pazarlama taktiklerinden korunması için acil önlemler talep ediyor. Kadınlar arasında sigara kullanımının artması, gebelik ve cinsiyete özel kanser risklerini de beraberinde getiriyor. Tütün endüstrisi, dijital kanallar ve aromalı ürünlerle kadınları hedef alarak sigara içme oranlarını artırmaya çalışıyor.
16 Nisan 2024

Türkiye'de hem e-sigara hem de esrar satışı yasak olmasına rağmen, e-ticaret siteleri üzerinden kenevirli e-sıvılar satılmaktadır. Sağlığa Evet Derneği'nin yaptığı çalışmaya göre, 300'den fazla yasadışı ürün internet üzerinden pazarlanmaktadır. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği, tütün ve e-sigara kullanımının halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmek için ortak bir toplantı düzenledi. Prof. Dr. Elif Dağlı, e-sigara ve kenevir kullanımının özellikle gençler arasında hızla yayıldığını ve bu ürünlerin beyin gelişimine zarar verdiğini belirtti.
4 Nisan 2024

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Türkiye'de bir zamanlar genç nüfusa sahip olmanın bir özelliği olarak kabul edilen durum, doğurganlık oranındaki düşüşle değişmek üzere. 2022 yılında 15-44 yaş arası kadın başına düşen canlı doğum oranı 1.61'e düşmüş ve 2023'te bu oranın daha da azalması bekleniyor. Bu düşüşün ana sebepleri arasında ekonomik koşullar ve gelecek kaygısı gösteriliyor. İnsanlar, maddi zorluklar ve kaliteli eğitim gibi konularda endişe duydukları için daha az çocuk sahibi olmayı tercih ediyorlar.
8 Şubat 2024

Heinrich Böll Stiftung Derneği tarafından hazırlanan Pestisit Atlası, çocuklar ve kadınların pestisitlerden daha fazla etkilendiğini belirtiyor. Türkiye'de yılda 60 bin ton pestisit kullanılıyor ve bu durum çocukların nörolojik gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Atlas, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin pestisitlere maruziyette de kendini gösterdiğini ortaya koydu. Tarımda çalışan kadınlar genellikle daha düşük gelir düzeyine sahipler ve karar verme gücünden yoksunlar. Pestisitlerin kadınlar ve kız çocukları üzerindeki etkisi, erkekler ve oğlan çocukları üzerindeki etkisinden farklı.
13 Ekim 2023

Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

ExpressVPN tarafından yapılan bir araştırma, çocukların sosyal medya platformlarında karşılaştıkları riskleri ve ebeveynlerin bu konudaki algılarını ortaya koyuyor. Araştırmaya göre çocuklar en çok kaba davranış, korkutucu videolar ve fotoğraflarla karşılaşırken, ebeveynler çocuklar için en büyük sorunun zorbalık olduğunu düşünüyor. Ayrıca kötü niyetli kullanıcıların çocuklardan uygunsuz bilgiler istemesi gibi tehlikeler de belirtiliyor. Çocukların internet kullanım süresi yaşlarına göre değişiklik gösterirken, ebeveynlerin büyük çoğunluğu internet güvenliği eğitimi konusunda sorumluluğu üstleniyor.
23 Ocak 2023

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

ABD'de 41 eyaletten oluşan bir koalisyon, sosyal medya platformları Instagram ve Facebook'un çatı firması Meta'ya dava açtı. Davada, Meta'nın genç kullanıcılara zarar veren özellikleri platformlarında kasten barındırdığı ve 13 yaşından küçük çocuklara ürünlerini kasten pazarladığı iddia edildi. Meta'nın bilinen zararlı özelliklerini terk etmediği ve genç kullanıcıların ruhsal ve fiziksel sağlığına etkilerini yanlış beyan etme, saklama, küçümseme çabalarını ikiye katladığı belirtildi.
25 Ekim 2023

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Yaz aylarında buzun üretiminde kullanılan suyun kirli olması ve hijyenik olmayan koşullarda saklanması, buz kaynaklı gıda zehirlenmelerine yol açabiliyor. Buzun Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakteriler veya Norovirus gibi virüslerle kontamine olması ciddi sindirim sistemi sorunlarına neden olabiliyor. Gıda mühendisi Ebru Akdağ, buzun da gıda maddesi gibi muamele görmesi gerektiğini ve hijyen kurallarına uyulmasının önemini vurguluyor. Tüketicilerin kirli buza karşı önlem alması zor olduğundan, asıl sorumluluk buz üretenler ve kullananlara düşüyor.
16 Temmuz 2024

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024
İşaretlediklerim