Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

ExpressVPN tarafından yapılan bir araştırma, çocukların sosyal medya platformlarında karşılaştıkları riskleri ve ebeveynlerin bu konudaki algılarını ortaya koyuyor. Araştırmaya göre çocuklar en çok kaba davranış, korkutucu videolar ve fotoğraflarla karşılaşırken, ebeveynler çocuklar için en büyük sorunun zorbalık olduğunu düşünüyor. Ayrıca kötü niyetli kullanıcıların çocuklardan uygunsuz bilgiler istemesi gibi tehlikeler de belirtiliyor. Çocukların internet kullanım süresi yaşlarına göre değişiklik gösterirken, ebeveynlerin büyük çoğunluğu internet güvenliği eğitimi konusunda sorumluluğu üstleniyor.
23 Ocak 2023

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

ABD'de 41 eyaletten oluşan bir koalisyon, sosyal medya platformları Instagram ve Facebook'un çatı firması Meta'ya dava açtı. Davada, Meta'nın genç kullanıcılara zarar veren özellikleri platformlarında kasten barındırdığı ve 13 yaşından küçük çocuklara ürünlerini kasten pazarladığı iddia edildi. Meta'nın bilinen zararlı özelliklerini terk etmediği ve genç kullanıcıların ruhsal ve fiziksel sağlığına etkilerini yanlış beyan etme, saklama, küçümseme çabalarını ikiye katladığı belirtildi.
25 Ekim 2023

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Yaz aylarında buzun üretiminde kullanılan suyun kirli olması ve hijyenik olmayan koşullarda saklanması, buz kaynaklı gıda zehirlenmelerine yol açabiliyor. Buzun Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakteriler veya Norovirus gibi virüslerle kontamine olması ciddi sindirim sistemi sorunlarına neden olabiliyor. Gıda mühendisi Ebru Akdağ, buzun da gıda maddesi gibi muamele görmesi gerektiğini ve hijyen kurallarına uyulmasının önemini vurguluyor. Tüketicilerin kirli buza karşı önlem alması zor olduğundan, asıl sorumluluk buz üretenler ve kullananlara düşüyor.
16 Temmuz 2024

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin yayımladığı bir araştırmaya göre, çocukların ve gençlerin uzun süre hareketsiz kalmasının ilerleyen yaşlarda kalp hasarlarına neden olabileceği belirlendi. Araştırmada 766 çocuğun 11, 15 ve 24 yaşlarındaki hareketsiz kalma süreleri ve kalp ölçümleri karşılaştırıldı. Araştırmacılar, 11 ila 24 yaşları arasında hareketsiz geçirilen her dakikanın, kalp ağırlığında artışa neden olduğunu tespit etti. Araştırma yazarlarından Dr. Andrew Agbaje, gençlerin ekran başında geçirdikleri sürenin daha ağır bir kalbe yol açtığını ve bu durumun kalp krizi ve inme ihtimalini artırdığını belirtti.
23 Ağustos 2023

İzmir Büyükşehir Belediyesi çalışanları, yoksul mahallelerde yaptıkları saha ziyaretlerinde annelerin yetersiz beslenmesi sonucu birçok bebeğin erken doğduğunu tespit etti. Bu durum üzerine belediye, hamile kadınlara yönelik 'İzmir95' adlı gıda yardımı projesini hayata geçirdi. Proje kapsamında, gebeliklerinin dördüncü ayından itibaren annelere gıda yardımı yapılıyor ve doğumdan sonra çocuk bir yaşına gelene kadar aileler ziyaret ediliyor. Ayrıca, 0-3 yaş arası bebeklerin gelişimi için de yardım paketleri sağlanıyor ve yoksul mahallelerdeki ailelere düzenli gıda yardımı yapılıyor.
24 Ocak 2023

Osman Müftüoğlu, genç kalmak amacıyla çocuklar ve gençlerden kan almanın vampir hikayelerine benzediğini ifade etti. Bazı bilimsel çalışmalar fareler üzerinde bu yöntemin işe yarayabileceğini gösterse de, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) gibi resmi otoriteler bu yöntemi şiddetle reddetmektedir. Müftüoğlu, bu tür kontrolsüz kan nakillerinin bulaşıcı hastalıklar, kanserler ve genetik problemler gibi ciddi riskler taşıdığını vurguladı.
8 Temmuz 2024

Cambridge Üniversitesi'ndeki Wellcome Sanger Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, kök hücrelerden laboratuvar ortamında insan cildi üretmeyi başardı. Araştırma, cildin yaşlanmasını geciktirebileceğini ve cilt nakli için hücre üretimi ile yara izlerinin önlenmesinde kullanılabileceğini öne sürüyor. Çalışma, bağışıklık hücrelerinin derideki kan damarlarının oluşumunda kritik bir rol oynadığını da ortaya koydu. Bu gelişme, cilt gençleştirme ve organların canlandırılması gibi konularda yeni araştırma alanları açabilir.
17 Ekim 2024

Bilim insanları, güneş ışığına maruz kalan plastik su şişelerinin toksik bileşikler saldığını tespit etti. Çin’in Jinan Üniversitesi'nden araştırmacılar, farklı ülkelerden temin edilen altı tür plastik su şişesini analiz etti ve kansere neden olabilen kimyasalların salındığını buldu. Bu durum, şişelenmiş suyun güvenliği konusunda endişeleri artırıyor ve tüketicilerin bu risklerin farkında olması gerektiği vurgulanıyor. Ancak, tek bir şişenin küçük kütlesi nedeniyle bu risklerin yönetilebilir olduğu belirtiliyor.
22 Haziran 2024

Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği'nin 2023 Kongresi'nde sunulan bir çalışmada, ince partikül (PM2.5) hava kirliliğine uzun süre maruz kalan kadınların meme kanseri riskinin arttığı belirlendi. Her 10 µg/m³'lük PM2.5 artışında risk %28 oranında yükseliyor. Türkiye'de PM2.5 ölçümü yeterince yapılmıyor ve ulusal sınır değeri bulunmuyor. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, hava kirliliği partiküllerinin meme tümörlerinin agresifliğini ve ilerlemesini etkileyebileceğini ve bu konuda acil laboratuvar çalışmalarının gerekliliğini vurguluyor.
10 Kasım 2023

ABD'nin Washington Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, yapay zekanın derin öğrenme modelini kullanarak hamile kadınların rahimlerindeki elektrik dalgalanmalarını analiz etti. Bu analiz sonucunda, yapay zekanın erken doğumları hamileliğin 31. haftasında tahmin edebildiği belirlendi. Araştırmada, katılan kadınların yüzde 19'unda erken doğum tahmini yapıldı ve bu tahminlerin doğruluğu gebeliğin 37. haftasında teyit edildi. Dr. Arye Nehorai, buldukları yöntemin evde kullanımının mümkün olduğunu ve maliyet avantajları sunduğunu ifade etti.
21 Haziran 2023

Elektronik sigaraların içindeki yağ asitleri akciğere ulaşarak yağ zatürresine neden oluyor. E-sigara kullanımı, akciğer dokusunda iltihaplanmaya ve ani solunum yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Sağlık uzmanları, e-sigara kullanımının artmasıyla birlikte bu tür hastalıkların da yaygınlaştığını belirtiyor. Türkiye'de e-sigara üretimi ve satışı yasak olmasına rağmen, bu ürünler çeşitli yollarla temin edilebiliyor.
28 Ağustos 2024

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinin yetersizliği, ertesi gün hapının kullanımını artırdı ve lise yaşlarına kadar yayılmasına neden oldu. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılıyor, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi değil. Uzmanlar, bu ilacın sık kullanımının ciddi hormonal dengesizliklere ve sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların artışı ve kondom kullanımının azalması da önemli bir sorun olarak belirtiliyor.
14 Mayıs 2024

Çocuk ve ergen psikiyatrisi uzmanı Prof. Dr. Yankı Yazgan, deprem gibi afetler sonrasında çocukların en çok etkilendiği kesimlerden biri olduğunu ve depremzede çocukların yüzde 60'ında travma sonrası stres bozukluğu görülebileceğini belirtti. Türk Tabipleri Birliği ve sağlık emek-meslek örgütleri, deprem kriz masasında deprem ve çocuk sağlığını ele aldı. Yazgan, nörogelişimsel sorun tanılı çocukların 'en kırılgan' olduğunu ve kayıpları varsa daha fazla zarar görebileceklerini ifade etti. Ayrıca, deprem bölgesindeki çocukların eğitim ve sosyal aktivitelere erişiminde zorluklar yaşadığı, bulaşıcı hastalıkların yaygınlaşabileceği ve sağlık çalışanlarının barınma sorunları gibi konulara da değinildi.
4 Nisan 2023

Son araştırmalar, 2050 yılına kadar dünya çapında yaşam beklentisinin erkeklerde 4,9 yıl, kadınlarda ise 4,2 yıl artacağını öngörüyor. Bu artış, bulaşıcı hastalıklar, yenidoğan ve sindirim hastalıkları, kardiyovasküler rahatsızlıklar ve COVID-19 gibi salgınların etkisini azaltan halk sağlığı girişimlerine bağlanıyor. Araştırmacılar, daha az gelişmiş ülkelerdeki insanların yaşam beklentisinin gelişmiş ülkelere yaklaşacağını belirtiyor. Ancak, insanların daha uzun yaşamasıyla sağlıksız geçirecekleri yılların da artması bekleniyor.
21 Mayıs 2024

Çevre, İklim ve Sağlık için İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında bir araya gelen sivil toplum kuruluşları ve kurumlar, gıdalarda birden fazla pestisit kalıntısının bulunduğunu ve bu durumun 'pestisit kokteyli' olarak adlandırıldığını belirten bir rapor yayınladı. Raporda, pestisitlerin sadece tarım alanlarında değil, şehirlerde de kullanıldığı ve insan sağlığı için ciddi riskler taşıdığı vurgulanıyor. Ayrıca Türkiye'de pestisit satış ve kullanımının arttığı, bu durumun sağlık ve çevre için endişe verici olduğu ifade ediliyor. Raporda, pestisitlerin içme suyuna ve hatta anne sütüne kadar ulaşabildiği ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği belirtiliyor.
26 Ocak 2023
İşaretlediklerim