Anayasa Mahkemesi, rektörlerin cumhurbaşkanı tarafından atanmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetti

Anayasa Mahkemesi, rektörlerin cumhurbaşkanı tarafından atanmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetti ile benzer, 15 olumlu, 59 olumsuz, ve 45 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Boğaziçi Üniversitesi Anayasa Mahkemesi Tayyip Erdoğan Can Atalay Yargıtay Gezi Parkı CHP Diken Mehmet Baran Kılıç Eğitim-Sen Anayasa Mahkemesi (AYM) Erdoğan İstanbul Barosu AKP YÖK Naci İnci TBMM Ankara Barosu Türkiye İşçi Partisi Hatay HDP Bilim Akademisi TİP AYM Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi Meclis KYK İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Erkan Baş
Boğaziçi Üniversitesi Anayasa Mahkemesi Tayyip Erdoğan Can Atalay Yargıtay Gezi Parkı CHP Diken Mehmet Baran Kılıç Eğitim-Sen Anayasa Mahkemesi (AYM) Erdoğan İstanbul Barosu AKP YÖK Naci İnci TBMM Ankara Barosu Türkiye İşçi Partisi Hatay HDP Bilim Akademisi

Taha Akyol, iktidarın Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) bireysel başvurular üzerine insan hakları ihlallerini denetleme yetkisini daraltma hazırlığında olduğunu belirtiyor. Bu değişiklikle, adil yargılanma hakkı, etkin soruşturma eksikliği ve delillerin geçersizliği gibi gerekçelerle AYM'nin inceleme yapamayacağını ifade ediyor. Akyol, bu durumun Türkiye'nin hukuk devleti puanını düşüreceğini ve yalnızca yanlış kararı veren mahkemeyi değil, onaylayan Yargıtay'ı ve uygulayan Meclis'i de bağlayan AYM kararlarının önemini vurguluyor.
11 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 500'den fazla erişim engelleme ve içerik çıkartma başvurusunda 'ifade özgürlüğü ihlali' kararı verdi. Bu kararlar, 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgiliydi. AYM, Diken'in 2018'de yaptığı ve 2021'de pilot karar olarak kabul edilen başvuruyu referans alarak bu kararı verdi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, AYM'nin bu kararları verirken pilot kararı referans aldığını ve bu kararların bir kısmının İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yapılan başvurular olduğunu belirtti.
6 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgili olarak Diken ve İFÖD'nin yaptığı bireysel başvuruları değerlendirerek, 500'den fazla içerikle ilgili erişim engeli kararlarının ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar verdi. Bu kararlar, AYM'nin daha önce verdiği ve yapısal sorunları gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmesine hükmeden pilot kararı referans alarak verildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu başvuruların detaylarını ve bazı örneklerini sosyal medya hesabından paylaştı.
7 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Davası'nda aldığı hapis cezası onanan Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay'ın 'hak ihlali' başvurusunu Genel Kurul'a sevk etti. Can Atalay'ın avukatı Deniz Özen, AYM 2'nci bölümünün yerleşik içtihatlar gereği doğrudan ihlal kararı verebileceğini belirtti. AYM'nin bir takvim açıklayacağı ve bu takvim kapsamında genel kurulun bir karar vereceği belirtildi.
5 Ekim 2023

Kahramanmaraş'taki depremler sonrası YÖK, üniversitelerde bahar döneminin ertelendiğini ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaza kadar uzaktan eğitime geçileceğini duyurdu. Bu karar, KYK yurtlarının depremzedelere açılmasıyla birlikte öğrencilerin mağdur olacağı endişesini doğurdu. Eğitim-Sen, kararın eğitim hakkına orantısız ve öngörülemez bir müdahale olduğunu belirterek, yürütmenin durdurulması ve iptali için dava açtı.
14 Şubat 2023

Boğaziçi Üniversitesi yönetimi, alternatif mezuniyet törenine katıldığı gerekçesiyle bazı mezunların kartlarını iptal etti. Mahkeme, üniversitenin mezun kartları üzerinde geniş yetkisi olduğunu ve iptal kararının yasal olduğunu belirtti. İptal edilen bir mezunun avukatı, rektörlüğün bu yetkiyi olumsuz yönde kullandığını ifade etti. Üniversite, Haziran 2022'den bu yana 138 mezunun kartını iptal ederek üniversiteye girişlerini yasakladı.
11 Mart 2023

Anayasa Mahkemesi, özel şirketlere devredilen ve işletme süreleri ihalesiz olarak 49 yıla kadar uzatılan limanların bu durumunu öngören kanun maddesini iptal etti. Bu, AYM'nin söz konusu düzenlemeye ikinci iptal kararıdır. İlk iptal kararında serbest rekabet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilmişti. CHP'nin başvurusu üzerine, AYM benzer bir yasal düzenlemeyi daha iptal etti, bu düzenleme de limanların işletme süresini 49 yıla kadar uzatıyordu.
5 Mart 2024

Boğaziçi Üniversitesi'nde yapılan bir doktor öğretim üyesi ataması, akademisyenlerin yargıya taşıması sonucu İstanbul 14'üncü İdare Mahkemesi tarafından hukuksuz bulunarak iptal edildi. Atama, 1416 sayılı kanuna dayanarak yurtdışı doktora eğitimine gönderilmiş olan Safa Kemal Kaptan'a, ilgili bölümün görüşü alınmadan ve üniversite atama kriterlerine uygunluğu değerlendirilmeksizin yapılmıştı. Mahkeme, bu atamanın hukuka aykırı olduğuna hükmederek, kayyım yönetimi tarafından usulsüz kadrolaşmanın bir aracı haline getirildiğini onayladı.
4 Şubat 2024

Kemal Kılıçdaroğlu, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, üniversitelerin açılması gerektiğini ve CHP olarak barınma sorunu olan öğrenciler için yerleştirme yapmaya hazır olduklarını belirtti. 6 Şubat'taki depremler sonrası YÖK, üniversitelerin bahar dönemini ertelediğini duyurmuş ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, üniversitelerin yaza kadar uzaktan eğitime geçeceğini açıklamıştı. Akademisyenler, öğrenciler ve veliler bu karara itiraz ederek mağduriyet yaratacağını savunuyor. YÖK, uygulamalı programların yüz yüze devam edeceğini ve nisanda hibrit eğitimin değerlendirileceğini belirtti.
19 Şubat 2023

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Resmi Gazete'de yayımlanan kararlarla İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Balıkesir Üniversitesi ve Mersin Üniversitesi'ne yeni rektörler atadı. Atamalar, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümleri uyarınca gerçekleştirildi.
11 Ocak 2023

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, partinin Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) kapatma davasının seçimler sonrasına ertelenmesi ve tüm yargı işlemlerinin seçimlere kadar durdurulması talebiyle yeni bir başvuru yaptığını duyurdu. AYM daha önce Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin'in talebi üzerine HDP'nin Hazine yardımının kesilmesi ve hesaplara bloke konulması kararını oy çokluğuyla almıştı. HDP, bu kararın hukuka aykırı olduğunu ve AYM'nin varlık nedenine aykırı olduğunu savunarak itiraz hakkını kullanacağını belirtti.
16 Ocak 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun 220. maddesinin 6. fıkrasında düzenlenen 'örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme' suçunu düzenleyen hükmü iptal etti. Patnos ve İstanbul Ağır Ceza Mahkemeleri, bu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğunu belirterek iptalini talep etmişti. AYM, kuralın belirli ve öngörülebilir olmadığını, temel haklara keyfi müdahaleye yol açabileceğini ve kanunilik şartını taşımadığını ifade ederek iptal kararı verdi. Kararın 4 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı.
8 Aralık 2023

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası kamu üniversiteleri tarafından öğretim üyesi ve görevlisi ilanı yayınlanmazken, seçim haftasına girilmesiyle birlikte birçok 'adrese teslim' ilan yayınlandı. Yayınlanan 228 ilanın büyük kısmında adayların çalışma alanları gibi başvuruları kısıtlayıcı şartlar bulunuyor. YÖK ve Danıştay'ın 'kişiye özel ilan' konusunda kararları olmasına rağmen, Munzur, Recep Tayyip Erdoğan, Sakarya Uygulamalı Bilimler, Ankara Hacı Bayram Veli, Amasya, Yıldız Teknik, Ankara Sosyal Bilimler ve Sağlık Bilimleri Üniversiteleri ile Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından adrese teslim ilanlar yayınlandı.
13 Mayıs 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Parkı davasından mahkum olan ve daha sonra Hatay'dan milletvekili seçilen avukat Can Atalay'ın 'seçilme ve siyasi faaliyette bulunma' ve 'kişi hürriyeti ve güvenliği' hakkının ihlal edildiğine hükmetmişti. AYM'nin kararının 13. Ağır Ceza Mahkemesi'ne ulaştığı, ancak mahkemenin kararı uygulamak yerine durumu Yargıtay'a taşıdığı belirtildi. Bu durum, Can Atalay'ın tahliye sürecinin uzamasına neden olacak.
30 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), emeklilerin devletten yardım alan bazı dernek ve vakıflarda çalışmasına izin veren kanun maddesini iptal etti. Bu karar, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti ve Yeşilay Vakfı gibi kuruluşlarda çalışan emeklileri etkileyecek. AYM, bu istisnanın Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Karar, yayınlandığı gün yürürlüğe girdi ve emekliler ya maaşlarından vazgeçecek ya da çalıştıkları yerlerden ayrılmak zorunda kalacaklar.
26 Haziran 2024

Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan Baş, Yargıtay'ın Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) hükümlü milletvekili Can Atalay'ın tahliye edilmesi yönündeki kararına uymayarak, Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesi ve AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar vermesini 'açık bir darbe girişimi' olarak değerlendirdi. AYM, Atalay'ın seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının ihlal edildiğine hükmetmiş, ancak Yargıtay bu karara karşı çıkmıştır. Erkan Baş, tüm siyasi partileri ve yurttaşları bu duruma karşı ortak tavır almaya çağırdı.
8 Kasım 2023

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin grup toplantısında HDP'nin kapatılması gerektiğini ifade etti ve Anayasa Mahkemesi'ne bu yönde mesajlar gönderdi. Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin'in 7 Haziran 2021'de HDP'nin kapatılması talebiyle AYM'ye başvurduğunu ve AYM Genel Kurulu'nun 21 Haziran 2021'de iddianameyi kabul ettiğini hatırlattı. Bahçeli, HDP'nin kapatılma davasının seçim sonrasına bırakılmasını eleştirdi ve AYM'nin bu konuda hızlı hareket etmesi gerektiğini vurguladı. HDP ise daha önce AYM'den kararın seçim sonrasına bırakılmasını talep etmişti.
24 Ocak 2023

Boğaziçi Üniversitesi yönetimi, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atanan rektör Naci İnci'nin kadrolaşma ve baskı politikalarını sürdürdüğü bir dönemde, üniversite personel ve akademisyenlerine gönderdiği yazıda, izinsiz eylem yapmanın yasak ve suç olduğunu belirtti. Yönetim, basın açıklaması, stant kurma, bildiri dağıtma gibi eylemleri gerçekleştirenlerin adli ve idari işlemlere tabi tutulacağını ifade etti. Ayrıca, geçen yıl polisin müdahale ettiği Onur Yürüyüşü gibi etkinliklerin bu ay içinde tekrar düzenlenmesi bekleniyor ve geçmişte eylem yapan öğrencilerin yurtlardan atılmasının kolaylaştırıldığı belirtiliyor.
1 Haziran 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hedef gösterilen Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, 'kayyım rektör' protestolarına katıldıkları gerekçesiyle yargılandı. Berke Gök'e 18 ay, E.K.'ye 14 ay ve diğer öğrencilere birer yıl hapis cezası verildi. Duruşma sırasında avukatlar ve izleyiciler dışarı çıkarıldı ve yerlerine çevik kuvvet polisleri oturtuldu. Hakim Talip Ergen, avukatların reddi hakim talebini reddetti ve duruşma avukatlarla devam etti. Kararın istinaf yolu açık olduğu ve kesinleşene kadar öğrencilerin cezaevine girmeyecekleri belirtildi.
3 Şubat 2023
İşaretlediklerim