Britanya'daki bilim insanları, embriyo yetiştirme süresinin 14 günden 28 güne çıkarılmasını talep ediyor. Bu talep, insan gelişiminin ilk aşamalarına dair sırların keşfedilmesi ve üreme sağlığı, düşük ve doğum kusurları alanında bilimsel ilerlemeler kaydedilmesi için önemli görülüyor. İnsan Gelişimi Biyolojisi İnisiyatifi (HDBI), 14 gün sınırının 1990'lı yıllardan kalma keyfi bir kısıtlama olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, embriyo araştırma süresinin 28 güne çıkarılmasıyla, başlıca doku yapı taşlarının oluştuğu 'gastrulasyon' adlı gelişim sürecini yakından izleyebileceklerini ifade ediyor.
25 Ekim 2023

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), doğum sonrası depresyonu tedavi eden ilk ağızdan alınan ilaca onay verdi. Bu ilaç, lohusalıkta düşen progesteron hormonunun vücuttaki açığını telafi eden kimyasalı içeriyor ve 14 gün boyunca, günde bir kez alınıyor. Türkiye'de bu ilaç henüz bulunmuyor. Doğum sonrası depresyon, annelerin işlevselliğini önemli ölçüde azaltır ve tıbbi tedavi gerektirir. Türkiye'de annelerin yüzde 6.3-50.7'sinde postpartum depresyon belirtileri bulunuyor.
16 Ağustos 2023

ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü (USPSTF), yeni bir kanıt değerlendirmesi sonucunda mamografi için önerilen başlangıç yaşını 50'den 40'a indirdi. Bu güncelleme, 40 ile 74 yaş arasındaki kadınların iki yılda bir mamografi yaptırmalarını önermektedir. Dr. İlyas Şahin, bu değişikliğin meme kanserinden ölümleri azaltabileceğini belirtti. Ayrıca, mamografi cihazlarının düşük doz radyasyonla yüksek kalitede görüntü sağladığı ve radyasyon kaynaklı kanser riskinin oldukça düşük olduğu vurgulandı.
5 Mayıs 2024

Araştırmacılar, 23 insan ve 47 köpek testisini inceledi ve tüm örneklerde mikroplastik buldu. İnsan testislerinde sperm sayıları ölçülemezken, köpek testislerinde daha fazla mikroplastik ile daha düşük sperm sayısı arasında bir bağlantı gözlendi. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz belirsiz olsa da, laboratuvar çalışmaları insan hücrelerine zarar verebileceğini öne sürüyor. New Mexico Üniversitesi’nden Prof. Şiaozjong Yu, bulgulara şaşırdığını belirtti.
23 Mayıs 2024

Britanya'da 1967 yılında doğan iki bebek, yanlış ailelere verilmiş ve bu durum 50 yıl sonra ortaya çıkmıştır. Olay, bir erkeğin DNA testi kiti almasıyla fark edilmiştir. DNA testleri sonucunda, iki kadının doğumda karıştığı anlaşılmış ve Britanya Ulusal Sağlık Servisi (NHS) bu hatayı kabul etmiştir. Olayla ilgili yasal sorumluluk ve tazminat görüşmeleri devam etmektedir.
5 Kasım 2024

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, SMA Bilim Kurulu toplantısının ardından SMA hastaları için solüsyon şeklindeki yeni bir ilacın ruhsatlandırma sürecinin son aşamasına geldiğini duyurdu. Evlilik öncesi ve yenidoğan taramalarının önemine değinen Koca, bu taramalar sayesinde erken tedavi ile yükleme dozunu alan hastaların altı aylık sağ kalım oranının %100 olduğunu belirtti. Ayrıca, Nusinersen ve Risdiplam etken maddeli ilaçların tedavi rehberine eklendiğini, Zolgensma tedavisinin ise bilimsel veriler ve uygulamalar konusunda ciddi çekinceler nedeniyle değerlendirme sürecinin devam ettiğini ifade etti.
31 Ocak 2023

Türk Tabipleri Birliği, deprem bölgesindeki kadınların doğum kontrol hapı, gebelik testi ve ped gibi ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğini belirtti. TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Adalet Çıbık, Sağlık Bakanlığı'nın bu konudaki ihtiyaçlara yeterince yanıt vermediğini ifade etti. Depremin kadınların yükünü artırdığı, barınma ve temizlik ihtiyaçlarının karşılanmamasının kadın hastalıklarına yol açabileceği, geçici yerleşim alanlarının düzenlenmemesinin kadınları şiddet ve istismara karşı savunmasız bıraktığı belirtildi. Ayrıca, bölgede etkili doğum kontrol yöntemlerinin bulunmasının zor olduğu ve aile planlaması hizmetlerinin yetersiz kaldığı vurgulandı.
17 Mart 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, dünya genelinde yetişkinlerin yüzde 17,5'i kısırlık sorunu yaşıyor. Kısırlık, düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 12 ay içinde gebelik elde edilememesi olarak tanımlanıyor. DSÖ, özellikle yoksul kesimlerin tedavi masraflarını karşılamakta zorlandığını ve uygun fiyatlı, yüksek kaliteli doğurganlık tedavisine erişimin artırılmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, birçok ülkede kısırlıkla ilgili güvenilir veri eksikliği olduğu ve tedavi maliyetlerinin bazı durumlarda yıllık gelirlerden daha yüksek olabileceği vurgulanıyor.
4 Nisan 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

ABD'li girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu Neuralink firması, beyin çipleri üzerinde insan deneylerine başlamak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) onay aldığını duyurdu. Bu onay, felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı amaçlayan projenin önemli bir adımı olarak görülüyor. Daha önce primatlar üzerinde test edilen çipler, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayıp cihazlara aktarabildi. Ancak uzmanlar, teknik ve güvenlik endişeleri nedeniyle ön çalışmaların dikkatli ve geniş kapsamlı yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
26 Mayıs 2023

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'de her yıl ortalama 2 bin 500-2 bin 800 yeni doğan bebeğe işitme kaybı tanısı konulduğunu belirtti. Koca, çocukluk döneminde geçirilen hastalıklar, kulak enfeksiyonları, kazalar ve kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle bu oranın geçici işitme kayıplarıyla birlikte yüzde 6'ya kadar çıktığını ifade etti. İşitme kaybını erken dönemde belirlemek için ulusal işitme tarama programları yürütüldüğünü ve her yıl yaklaşık 2 milyon civarı tarama testi yapıldığını aktardı.
22 Eylül 2023

ABD'nin Alabama eyaletinde Yüksek Mahkeme, dondurulmuş embriyoların 'çocuk' olarak sayılması gerektiğine ve yanlışlıkla yok edilmesi durumunda sorumluluk doğurabileceğine hükmetti. Bu karar, eyalette IVF tedavisini durdurma noktasına getirdi ve tıp uzmanları ile üreme tedavilerini savunan gruplar tarafından olumsuz sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılar yapıldı. Karar, aynı zamanda Alabama'da aile kurma yöntemleri üzerinde ciddi etkiler yaratabilecek ve diğer eyaletlerde benzer yasal girişimlere yol açabilecek bir öncü olabilir.
23 Şubat 2024

Türk Tabipleri Birliği, rahim ağzı ve kolon kanseri taramalarında kullanılan kitlerin tanı değerleri ve kullanım zorlukları hakkında endişelerini ifade etti. Ocak-Mart döneminde negatif sonuç alan kişilerin yeniden çağrılması ve sonuçlarda uyumsuzluklar olduğu belirtildi. Mamografi okumalarının süresinin uzadığı ve tek merkezde okunma uygulamasının değişebileceği, sağlık kayıt sistemlerinin birbirini görmemesi gibi sorunlar sıralandı. Ayrıca, 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerinden sonra kanser tarama hizmetlerinin etkilenen bölgelerde neredeyse durduğu ifade edildi.
24 Nisan 2023

Türk bilim insanı Dr. Canan Dağdeviren, meme kanserini erken tespit etmek için giyilebilir bir ultrason cihazı tasarladı. Bu cihaz, sütyenin kuplarına yerleştirilebilen parçalarla dokudaki küçük değişiklikleri yakalayıp kanseri erkenden teşhis edebilir. Cihazın evde kullanımı kolaydır ve bir akıllı telefon boyutunda taşınabilir bir görüntüleme cihazı üzerinde çalışmalar devam etmektedir.
31 Temmuz 2023

Daha önce insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastikler keşfedilmişti. Son yapılan bir çalışmada, Çin'de evlilik öncesi sağlık değerlendirmeleri kapsamında test edilen tüm meni örneklerinde mikroplastik kirliliği bulundu. Araştırmacılar, mikroplastiklerin üreme sağlığı üzerindeki olası zararları konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Mikroplastiklerin insan vücudunda yaygın şekilde bulunması, çevresel kirliliğin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini gündeme getiriyor.
12 Haziran 2024

Türkiye HIV/AIDS Platformu, Türkiye'de HIV tanısındaki yetersizlik ve gecikmeyi eleştirdi ve bu durumun önemli bir sorun olduğunu belirtti. Türkiye'de HIV ile yaşayan kişi sayısının son 20 yılda yüzde 400 arttığı, gerçek HIV pozitif birey sayısının ise 65 bin ile 70 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Platform, HIV riski yüksek grupların tespiti ve test yaptırmalarının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı. Ulusal HIV/AIDS Kongresi 2022 sonuç bildirgesinde, HIV tanısını artırmak için 'kendin yap' testlerin kullanılması, temas öncesi profilaksi ilaçlarının yaygınlaştırılması ve kondom kullanımının teşvik edilmesi gibi öneriler yer aldı.
10 Ocak 2023

University College London'da (UCL) yürütülen yeni bir araştırmaya göre, 10 dakikalık bir MR taraması, erkeklerde prostat kanserinin tespitinde kullanılabilir. Araştırma, Prostat Spesifik Antijen (PSA) testine kıyasla MR taramalarının daha doğru sonuçlar verdiğini ortaya koydu. MR taramaları, PSA testiyle yakalanamayan ciddi kanserleri tespit etti. Araştırmanın baş sorumlusu ürolog profesörü Caroline Moore, MR'ın ciddi kanser vakalarını daha güvenilir bir şekilde erkenden tespit etme yöntemi sunabileceğine dair erken bir işaret sunduğunu belirtti.
22 Ağustos 2023

ABD'nin Alabama eyaletinde yaşayan Kelsey Hatcher, uterus didelfis adı verilen ve her bin kadından üçünde görülen çift rahim rahatsızlığına sahip. Şu an 32 yaşında olan Hatcher, her iki rahminden de hamile kalmış durumda, bu durum milyonda bir ihtimal olarak değerlendiriliyor. Çift rahimli kişilerde düşük yapma, erken doğum gibi riskler daha yüksek olabiliyor. Hatcher'in doğum tarihi normal şartlarda Noel'i gösteriyor ve bu hamilelikle birlikte çiftin beş çocuğu olacak.
18 Kasım 2023

Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu ve İstanbul Tabip Odası Aile Hekimleri Komisyonu, İstanbul'da kızamık vakalarının görüldüğüne dair uyarıda bulunarak aileleri bebek ve çocukların aşılarını tamamlamaya çağırdı. Kızamık, Dünya Sağlık Örgütü tarafından eliminasyonu hedeflenen hastalıklar arasında yer almakta ve Türkiye, bu hastalığı laboratuvar testleriyle özel olarak takip etmektedir. İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Saffet Ercan, bazı ilçelerde kızamık vakalarının görüldüğüne dair bilgiler aldıklarını ve Sağlık Bakanlığı'ndan şeffaf bir açıklama beklediklerini ifade etti. Aşı reddi oranlarının düşük olmadığı ve aşıların ücretsiz yapıldığı belirtilirken, 2011'den beri Türkiye'de kızamık salgını yaşandığı ve vakaların arttığı kaydedildi.
18 Ocak 2023

Finlandiya'da yapılan bir araştırma, 40 yaşından önce menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara yakalanma riskinin arttığını ortaya koydu. Araştırma, 20 bin kadının sağlık verilerini en az 12 yıl boyunca takip etti ve erken menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara 2,6 kat daha yatkın olduğunu belirledi. Araştırma sonuçları, Britanya'da Oxford Üniversitesi'nin Human Reproduction dergisinde yayınlandı. Uzmanlar, doktorların bu artan riskin farkında olması gerektiğini vurguladı.
26 Eylül 2024
İşaretlediklerim