Avustralya ve Şili'den bilim insanları, Şili'nin Atacama Çölü'nde bulunan teleskoplar yardımıyla 'J0529-4351' isimli, Güneş'ten 500 trilyon kat daha parlak bir kuasar keşfetti. Bu kuasar, Dünya'dan 12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve merkezindeki kara deliğin kütlesi Güneş'in 17 ila 19 milyar katı olarak tespit edildi. Araştırma sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
19 Şubat 2024

Hawaii Deniz Biyolojisi Enstitüsü ve Alaska Balina Vakfı araştırmacıları, Alaska'da kambur balinaların kril avlamak için suyu karmaşık baloncuk ağlarına dönüştürdüğünü keşfetti. Bu baloncuk ağlarının boyutunu, derinliğini ve aralarındaki mesafeyi aktif olarak kontrol eden balinalar, bu teknikle fazla enerji harcamadan daha fazla av yakalayabiliyor. Araştırmanın sonuçları Royal Society Open Science dergisinde yayımlandı.
21 Ağustos 2024

Avustralya'da bir plajda bulunan imparator penguenin, Antarktika'dan 3 bin 500 kilometre yol kat ettiği tespit edildi. Gus adı verilen penguen, yetersiz beslenmiş ve sağlıklı bir imparator penguene göre oldukça düşük kiloda. Uzmanlar, Gus'ın yiyecek aramak için bu kadar uzaklaştığını ve Antarktika'daki düşük deniz buzu seviyelerinin bu duruma katkıda bulunmuş olabileceğini belirtiyor. Batı Avustralya Biyoçeşitlilik, Koruma ve Cazibe Merkezleri Departmanı, Gus'ı rehabilite etmeye ve Antarktika'ya geri götürmeye çalışıyor.
13 Kasım 2024

Görüntüleme uzmanları, bilim insanları ve tarihçilerden oluşan bir ekip, Titanik enkazını şimdiye kadar yapılmış en ayrıntılı fotoğraf kaydını toplamak için yola çıktı. Bu keşif, geçen yılki OceanGate trajedisinden bu yana Titanik’e yapılan ilk ticari görev olma özelliğini taşıyor. Keşif gezisi, enkazdan bugüne kadar yaklaşık 5 bin 500 parça eşya çıkaran ABD’li bir şirket tarafından düzenleniyor ve iki robotik araç kullanılarak milyonlarca yüksek çözünürlüklü fotoğraf çekilecek. Ayrıca, OceanGate denizaltısında ölen beş kişiden biri olan Paul-Henri Nargeolet anısına deniz tabanına bir plaket bırakılacak.
13 Temmuz 2024

Newcastle Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan araştırma, Alaska'daki Juneau Buz Alanı'ndaki buzulların beklenenden daha hızlı eridiğini ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasına yaklaştığını ortaya koyuyor. Araştırma, 2010 yılından bu yana buzul kaybında çarpıcı bir artış olduğunu gösteriyor. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesine önemli katkıda bulunuyor ve diğer yüksek Arktik bölgeleri de benzer şekilde etkilenebilir. Çalışma, iklim değişikliğine karşı etkili azaltma ve uyum stratejileri geliştirmek için bu süreçlerin anlaşılmasının önemini vurguluyor.
7 Temmuz 2024

Yeni Zelanda'da bir sahilde ölü bulunan balina, nadir bir tür olan kürek dişli balina olarak tanımlandı. Bu tür, daha önce canlı olarak hiç gözlemlenmemiş ve hakkında çok az bilgi bulunuyor. Bilim insanları, bu keşfin tür hakkında önemli yeni bilgiler sağlayacağını belirtiyor. Balina, 4 Temmuz'da Otago eyaletindeki Taiari Nehri'nin ağzında bulundu.
16 Temmuz 2024

Çin'in Chang’e-6 görevi, Ay'ın karanlık yüzünden aldığı örneklerde Güney Kutbu-Aitken havzasında geniş kapsamlı yer altı magmatik faaliyetleri tespit etti. Bu faaliyetler, Ay'ın kabuğunun orta kalınlıkta olduğu bölgede çeşitli formlarda görülüyor ve Ay'ın jeolojik yapısının derinlemesine anlaşılmasına katkı sağlıyor. Araştırmacılar, bu bulguların Ay'ın erken dönemdeki jeolojik faaliyetlerine dair önemli ipuçları sunduğunu belirtiyor. Çin, Ay'ın uzak tarafından örnekler getiren ilk ülke oldu.
17 Ekim 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini inceleyen bilim insanları, büyük patlamadan 1,5 milyar yıl sonra bir galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşfetti. LID-568 adı verilen bu kara delik, teorik limitin 40 katından fazla madde tüketiyor. Keşif, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk dönemlerinde nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunuyor. Ayrıca, bu kara deliğin çevresinde yüksek parlaklık ve güçlü gaz çıkışları gözlemlendi.
5 Kasım 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Perseus Moleküler Bulutu'nda herhangi bir yıldıza bağlı olmayan altı başıboş gezegen keşfetti. Bu gezegenler, Dünya'ya yaklaşık 960 ışık yılı uzaklıktaki NGC 1333 bulutsusunda bulundu ve Jüpiter'den daha büyük oldukları tespit edildi. Araştırma, yıldız ve gezegen oluşum süreçlerini anlamak için önemli bilgiler sunuyor. Ayrıca, bu keşifler bir yıldıza bağlı olmadan da gezegen oluşumunun mümkün olduğunu gösteriyor.
28 Ağustos 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 'Kozmik Şafak' olarak adlandırılan dönemde oluşmuş bilinen en uzak galaksiyi görüntüledi. NASA, bu dönemin büyük patlamadan sonraki ilk birkaç yüz milyon yıl içinde, ilk galaksilerin doğduğu dönem olduğunu açıkladı. JWST'nin Yakın Kızılötesi Spektrografı (NIRSpec) ile Ocak 2024'te yapılan gözlemler sonucunda, galaksinin çapının 1600 ışık yılından fazla olduğu ve ışığın genç yıldızlardan geldiği tespit edildi. Bu keşif, galaksinin 300 milyon yıldan kısa bir sürede nasıl bu kadar parlak ve kütleli hale gelebildiğine dair yeni sorular ortaya çıkardı.
31 Mayıs 2024

Dünyanın en büyük buz dağı olarak bilinen A23a, Antarktika kıyı şeridinden koparak Weddell Denizi'nde karaya oturduktan 30 yıl sonra harekete geçti. Ancak, devasa bir girdaba yakalanarak aylardır saat yönünün tersine dönüyor. Uzmanlar, buzdağının bu girdaptan yıllarca çıkamayabileceğini ve bu durumun erimesini geciktireceğini belirtiyor. A23a'nın yüz ölçümü yaklaşık 4 bin kilometrekare ve kalınlığı yaklaşık 400 metre.
4 Ağustos 2024

Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde bulunan süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın net bir fotoğrafı, Olay Ufku Teleskobu (EHT) tarafından paylaşıldı. Bu fotoğraf, bilim insanlarının Mayıs 2022'de ilk kez görselini elde ettiği Sagittarius A*'nın polarize ışıkta görüntülenen ilk görseli olarak kaydedildi. Görsel, kara deliğin etrafındaki manyetik alanların da gözlemlenmesini sağlıyor. Kara delik, Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır ve Samanyolu Galaksisi'ne 54,8 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
27 Mart 2024

Fas'ta, 66 milyon yıl önce okyanuslarda avlanan ve boyu bir katil balinaya yakın olan yaklaşık 8 metre uzunluğundaki 'Khinjaria acuta' isimli deniz kertenkelesinin fosili bulundu. Bu tür, hançeri andıran dişlere sahip olup, Tyrannosaurus rex ve Triceratops gibi dinozorlarla aynı dönemde yaşamış olabilir. 'Khinjaria acuta', mosasaur olarak bilinen dev deniz kertenkeleleri ailesinin bir üyesi ve günümüzde Komodo ejderlerinin ve anakondalarının uzaktan akrabasıdır. Araştırmacılar, bu canlıların yok oluşunun modern deniz besin zincirlerinde süper avcı türlerinin azalmasına yol açtığını belirtiyor.
6 Mart 2024

Yunanistan Rodos Denizaltı İstasyonu Deniz Araştırma Merkezi'nin açıklamasına göre, Kızıldeniz'e ait bir göçmen denizanası türü Rodos'un Trianton Körfezi'nde tespit edildi. İklim değişikliği nedeniyle deniz sıcaklıklarının artması, bu türün göç etmesine neden oluyor. Göçmen denizanaları, 1970'lerden bu yana Süveyş Kanalı aracılığıyla Hint ve Pasifik okyanuslarından Akdeniz'e giriyor ve deriyle temas halinde yoğun acı ve kaşıntıya neden olabiliyor.
12 Mart 2024

Dünyanın en uzun boylu erkeği Sultan Kösen ve en kısa boylu kadını Jyoti Amge, Kaliforniya'da yeniden bir araya geldi. İki farklı kıtada yaşayan bu iki özel insan, altı yıl önce Mısır'da bir fotoğraf çekimi sırasında tanışmıştı. Sultan Kösen'in boyunun uzunluğu hipofiz bezlerinden kaynaklanan yüksek dozda büyüme hormonuna, Jyoti Amge'nin kısalığı ise genellikle gen mutasyonu veya akondroplazi hastalığına bağlanıyor. Bu buluşma, insan vücudunun farklılıklarını bir kez daha gözler önüne serdi.
23 Şubat 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Çin, 3 Mayıs'ta Ay'ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamak üzere uzaya gönderdiği 'Çang'ı 6' keşif aracının Ay yörüngesine giriş yaptığını duyurdu. Araç, Ay'a yaklaşırken gerçekleştirdiği fren manevrası ile yörüngeye oturdu ve 'Çüeçiao-2' adlı aktarım uydusu yardımıyla irtifa ve eğim ayarlamalarını tamamladı. Misyonun sonraki aşamasında, Ay'ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı'ndaki Apollo Çanağı kraterine yumuşak iniş yapılması ve yüzeyden örneklerin toplanması planlanıyor.
8 Mayıs 2024

Paleontologlar, İspanya'nın Tenerife adasında 700 bin yıl öncesine ait, mükemmel biçimde korunmuş bir kertenkele iskeleti keşfetti. Buluntu, soyu tükenmiş dev kertenkele türü 'Gallotia goliath' olabilir. Keşif, Kanarya Adaları'nın tarih öncesi yaban hayatına ve paleoekolojisine dair değerli bilgiler sağlıyor. Gelecekteki araştırmalar, fosilin anatomik özelliklerinin ayrıntılı incelenmesine odaklanarak bölgedeki biyolojik çeşitlilik ve çevresel değişiklikler hakkında daha geniş çalışmalara katkıda bulunacak.
3 Temmuz 2024

İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024
İşaretlediklerim