Çin'in keşif aracı Chang’e 6, Ay’ın az keşfedilmiş uzak tarafından kaya ve toprak örnekleriyle Dünya’ya dönerek bir ilke imza attı. Araç, topladığı örnekleri Çin’in kuzeyindeki İç Moğolistan bölgesine indirdi. Çinli bilim insanları, bu örneklerin Ay’ın iki yakasındaki coğrafi farklılıklarla ilgili soruları yanıtlayabileceğini umuyor. Bu keşif, Ay bilimi araştırmalarındaki temel sorulardan birine ışık tutmayı amaçlıyor.
25 Haziran 2024

2023 yılında fırlatılan Euclid Teleskobu, evrenin şimdiye kadarki en büyük 3D haritasının yüzde 1'ini tamamladı. Avrupa Uzay Ajansı ve NASA iş birliğiyle gerçekleştirilen bu proje, evrenin gelişimini anlamayı ve karanlık madde ile karanlık enerji gibi gizemli fenomenleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Teleskop, 14 milyon galaksi ve Samanyolu'ndaki milyonlarca yıldızı kaydetti. Tam haritanın oluşturulması için altı yıl boyunca gözlem yapılacak ve gökyüzünün üçte biri taranacak.
16 Ekim 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan veriler, süper kütleli kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumu için gerekli olan gazı yok ederek galaksileri 'öldürdüğünü' ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi'nden uluslararası bir ekip, Webb Teleskobu ile 'büyük patlama'dan iki milyar yıl sonrasında oluşan bir galaksiyi inceledi ve bu galaksinin merkezindeki kara deliğin, galaksiden yüksek hızda gaz fırlatarak yeni yıldız oluşumunu durdurduğunu keşfetti. Bu bulgu, kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumunu nasıl durdurduğunu anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Çin, 'Çang'ı 6' adlı keşif aracı ile Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamayı başardı. Çin Ulusal Uzay İdaresi, aracın 2 Haziran'da Ay yüzeyine indiğini ve topladığı örnekleri konteynerle yükseltme aracına aktardığını duyurdu. Bu başarı, Çin'i Ay’ın karanlık yüzeyinden materyal toplayan ilk ülke yaparak tarihe geçti.
4 Haziran 2024

Japonya'nın Osaka Tennoji Hayvanat Bahçesi'nde, Meksika'dan 'erkek' olarak getirilen ve Gen-chan adı verilen su aygırının, yedi yıl sonra dişi olduğu ortaya çıktı. Su aygırı beş yaşında iken Africam Safari hayvan parkından erkek belgesiyle transfer edilmiş. Hayvan büyüdükçe ve erkek üreme organları tespit edilemediği için hayvan bakıcıları şüphelenmeye başlamış. Hayvanat bahçesi yönetimi, bu tür hataların tekrarlanmaması için gerekli önlemleri alacaklarını belirtti.
24 Nisan 2024

Güney Amerika'daki Amazon Nehri'nde piranalarla yakın akraba olan yeni bir pacu türü balık keşfedildi ve bu türe 'Myloplus Sauron' adı verildi. Balığın üzerinde dikey siyah bir çizgiyle turuncu renklerin hakim olduğu ve bu renklerin J.R.R. Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi serisindeki Sauron karakterinin gözüne benzerlik gösterdiği belirtildi. Brezilyalı araştırmacı Victoria Pereira, balığın görünümünün Sauron'un gözüne benzemesi nedeniyle bu ismi verdiklerini açıkladı.
14 Haziran 2024

Avrupa Güney Gözlemevi'nden bilim insanları, Samanyolu dışındaki bir yıldızın ilk kez yakın plan fotoğrafını çekti. 'WOH G64' adlı kırmızı süper dev yıldız, Büyük Macellan Bulutu galaksisinde yer alıyor ve yaşamının son aşamasında olduğu düşünülüyor. Görüntü, yıldızın çevresini saran tozlu bir koza ve parlaklığının son 10 yılda azaldığını gösteriyor. Araştırmacılar, bu durumun henüz keşfedilmemiş bir eş yıldızın etkisiyle oluşabileceğini öne sürüyor.
22 Kasım 2024

Gökbilimciler, Samanyolu Galaksisi'nde Dünya'dan yaklaşık 8 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan V404 Cygni adlı sistemde ilk kez bir üçlü kara delik sistemi keşfetti. Massachusetts Institute of Technology'den Kevin Burdge ve ekibi, daha önce bilinen bu X-ray ikilisinin aslında üçlü bir yıldız sisteminin merkezinde yer aldığını ortaya çıkardı. Bu keşif, kara deliklerin evrimi ve oluşum süreçleri hakkında yeni sorular doğuruyor ve mevcut teorileri sorgulamamıza neden oluyor.
27 Ekim 2024

Avustralya'nın Sidney kentinde, Coogee plajında bulunan ve plajın kapatılmasına neden olan katran toplarının petrol, insan dışkısı ve diğer zararlı maddelerden oluştuğu tespit edildi. Randwick belediyesi, bu gizemli topların kaynağını belirlemek için plajdan örnekler toplayarak bilim insanlarına inceletti. Araştırma ekibi, bu topların kötü koktuğunu ve çevre için tehlikeli olduğunu belirtti. Olay, plajın geçici olarak kapatılmasına yol açtı.
7 Kasım 2024

ABD Uzay Kuvvetleri, 1974 yılında fırlatılan ve daha sonra kaybolan S73-7 Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (IRCB) adlı uydunun yerini tespit etti. Uydu, KH-9 Hexagon keşif uydusundan ayrıldıktan sonra şişirilemeyerek uzay çöpü haline gelmiş ve bir süre sonra gözden kaybolmuştu. 1999'da kısa bir süreliğine bulunan uydu, 25 yıl sonra yeniden keşfedildi. Uydu şu anda ilk fırlatıldığı yerden 14 kilometre alçalmış durumda ve atmosferde yanması için daha fazla zaman gerekiyor.
5 Mayıs 2024

Çin Bilim Akademisi'ndeki bilim insanları, Ay'dan toplanan örnekleri inceleyerek dinozorlar Dünya'da yaşarken Ay'ın volkanik aktiviteye sahip olduğunu ortaya çıkardı. Chang'e 5 uzay aracı tarafından yaklaşık dört yıl önce toplanan örneklerde, 120 milyon yıl önce oluşmuş volkanik cam parçaları bulundu. Bu bulgu, Ay'ın varoluş sürecinin çoğunda volkanik olarak aktif olduğunu gösteriyor. Araştırma, Science dergisinde yayınlandı.
6 Eylül 2024

Küçük Mariana meyve yarasası, bilim insanlarının biyolojisi veya davranışları hakkında yeterli bilgi edinemedikleri bir tür olarak biliniyordu. Bu tür, Pasifik adası Guam'da bulunuyordu ve 'Pteropus tokudae' olarak biliniyordu. 1960'larda yapılan bir araştırmada, bu türden yalnızca bir örnek bulunmuş ve bu örnek, türün bilinen son örneği olmuştur. Uzun süre gözlemlenememesi üzerine ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi tarafından neslinin tükendiği resmi olarak ilan edilmiştir.
24 Nisan 2024

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları, deniz yosunlarının değerli mineralleri depolayıp depolamadığını araştırıyor. Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA-E), deniz yosunlarının platin, rodyum ve nadir toprak elementleri gibi önemli malzemeleri depolayabileceği potansiyelini incelemek için üç projeye 5 milyon dolar yatırım yaptı. Bu çalışmalar, deniz yosunlarının geleneksel ve derin deniz madenciliğine alternatif bir çözüm olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu sürecin finansal olarak uygulanabilirliği ve çevresel etkileri hala belirsiz.
5 Mayıs 2024

Japon araştırmacılar, dünyanın ilk ahşap uydusu LignoSat'ı uzaya fırlattı. Bu uydu, Ay ve Mars keşiflerinde kereste kullanımının erken bir denemesi olarak tasarlandı. Ahşap malzemenin uzayda dayanıklılığını test etmek amacıyla geliştirilen uydu, altı ay boyunca yörüngede kalacak. Araştırmacılar, ahşap uyduların çevresel etkileri en aza indirebileceğini ve gelecekte metal uyduların yerini alabileceğini öne sürüyor.
6 Kasım 2024

NASA'nın Juno uzay aracı, Jüpiter'in yörüngesinde gerçekleştirdiği 66. yakın geçişi sırasında çektiği yeni görüntüleri paylaştı. Bu görüntüler, gezegenin yüzeyindeki renkli lekeleri ve atmosferik özellikleri detaylı bir şekilde sergiliyor. Katılımcılar, JunoCam sayfasında ham görüntü verilerine erişerek bu görüntüleri işleyip daha çarpıcı hale getirebiliyor. Juno, bir sonraki yakın geçişini 25 Kasım'da gerçekleştirecek.
7 Kasım 2024

Southern Methodist Üniversitesi'nin çalışmasında, Afrika ve Güney Amerika kıtalarında bulunan 260'dan fazla dinozor ayak izinin birbirleriyle eşleştiği keşfedildi. Bu izler, dinozorların yaklaşık 120 milyon yıl önce Erken Kretase döneminde Brezilya ve Kamerun arasında yürüdüklerini gösteriyor. Araştırmacılar ayrıca Brezilya'nın Borborema bölgesi ve Kamerun'un kuzeyinde benzer havza, nehir ve göl oluşumlarına dair kanıtlar buldu. Çoğu üç parmaklı teropod dinozorlara ait olan bu ayak izleri, Pangea'nın ayrılmasından sonra oluşan Atlantik Okyanusu'nun iki ucunda yer alıyor.
27 Ağustos 2024

Türkiye Uzay Ajansı, Tsuchinshan-ATLAS adlı kuyruklu yıldızın 11-12 Ekim tarihlerinde gökyüzünde çıplak gözle görülebileceğini duyurdu. Bu kuyruklu yıldız, 2 Ekim'de 0,4 kadir parlaklığa ulaşarak son 13 yılın en parlak kuyruklu yıldızı olarak dikkat çekiyor. 12 Ekim civarında dünyaya en yakın geçişini yapacak olan yıldız, 21 derece uzunluğundaki kuyruğuyla da ilgi çekiyor. Tsuchinshan-ATLAS, 9 Ocak 2023'te Çin'deki Zijinshan Gözlemevi tarafından keşfedilmişti.
11 Ekim 2024

NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu, Plüton’un en büyük uydusu Charon’un yüzeyinde karbondioksit izleri tespit etti. Araştırmacılar ayrıca yüzeyi su buzuyla kaplı uyduda hidrojen peroksit bileşiği izine de rastladı. Bu keşif, Charon'un yüzey bileşimi hakkında yeni bilgiler sunuyor ve daha önce bu gök cisminde rastlanmamış bileşiklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
2 Ekim 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin en eskilerinden olduğu düşünülen üç galaksiyi inceledi ve galaksi oluşumunu ilk kez doğrudan gözlemledi. Araştırmada, galaksilerin yaydığı ışığın büyük miktardaki nötr hidrojen gazı tarafından emildiği ve bu gazın galaksileri beslediği tespit edildi. Bu gözlem, evrenin ilk yıldız sistemlerinin oluşumuna tanıklık edilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, galaksilerde genç yıldızların varlığını da belirledi ve bu gazın galaksilerin merkezine nasıl dağıldığını anlamak için çalışmalarını sürdüreceklerini açıkladı.
27 Mayıs 2024

Çin'in Zhurong keşif aracı, Mars'ın yüzeyinde eski bir okyanusa ait izler buldu. Bu izler arasında delikli koniler, çokgen çukurlar ve oymalı akıntılar yer alıyor. Araştırmacılar, bu okyanusun yaklaşık 3.7 milyar yıl önce meydana gelen bir sel sonucu oluştuğunu tahmin ediyor. Ancak bazı bilim insanları, Mars'taki rüzgarın ve erozyonun bu izleri yok etmiş olabileceğini öne sürerek bulgulara şüpheyle yaklaşıyor.
8 Kasım 2024
İşaretlediklerim