Yaklaşan seçimlerle birlikte yabancı bankalar ve yatırımcılar, Türkiye ekonomisine dair analizlerini paylaşıyor. Analizler, AKP'nin iktidarda kalması durumunda 'normal' para politikasına dönüş ve muhalefetin kazanması halinde faiz oranlarında sert artış beklentisini içeriyor. Citi, Bank of America ve Morgan Stanley gibi kurumlar faiz oranlarının yüzde 40-50 aralığına çıkabileceğini öngörüyor. Ancak ekonomist Haluk Bürümcekçi, yabancı bankaların aceleci davrandığını ve yüksek faiz beklentilerinin ekonomi üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ifade ediyor.
14 Nisan 2023

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin Ocak 2023'teki ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,3 artarak 19,4 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 20,7 artışla 33,6 milyar dolara ulaştı. Bu artışlar sonucunda dış ticaret açığı yüzde 38,4 oranında artış gösterdi ve 14 milyar 237 milyon dolar olarak kaydedildi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak 2022'de yüzde 63 iken, Ocak 2023'te yüzde 57,6'ya düştü.
27 Şubat 2023

KESK'e bağlı BES-AR'ın verilerine göre açlık sınırı 17 bin 215 lira, yoksulluk sınırı ise 50 bin 750 lira oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk lirasının değer kazanma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. İstanbul'da su fiyatlarına %15 zam yapıldı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer hakkında yeni bir soruşturma açıldı. SPK, Global Yatırım Holding'in halka arz başvurusunu reddetti. Narlı Feribot İşletmeciliği AŞ, halka arz için SPK'ya başvurdu. Türkiye'de ekim ayında trafiğe kaydedilen her dokuz otomobilden biri elektrikliydi. İstanbul'da düzenlenen rüşvet operasyonunda 105 kişi yakalandı. JP Morgan, Merkez Bankası'nın politika faizini 250 baz puan artırmasını bekliyor. Binance CEO'su istifa etti.
22 Kasım 2023

Esfender Korkmaz, AKP iktidarı döneminde Türkiye'nin sanayi üretiminde yüksek teknolojinin payının düştüğünü belirtiyor. TÜİK verilerine göre, 2003 yılında ihracatta yüksek teknoloji ürünlerinin payı yüzde 7,6 iken, 2024 Nisan ayında bu oran yüzde 3,6'ya geriledi. Ayrıca, Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) de 50'nin altına düşerek sanayide genel bir gerilemeye işaret ediyor. Korkmaz, siyasi ve ekonomik politikaların sanayi yatırımlarını olumsuz etkilediğini ve Türkiye'nin sanayileşme ve bilgi çağını kaçırdığını vurguluyor.
11 Haziran 2024

Türkiye'de yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve siyasi tercihler yabancı yatırımcıları ülkeden uzaklaştırmışken, 14 Mayıs seçimlerinin ardından yabancılar Türk Lirası'ndan kazanç elde etme yollarını araştırıyorlar. ABD merkezli yatırım grubu TCW ve State Street Global gibi firmalar, sabit para birimi tahvilleri ve dolar borçlanıp lira faizi almak gibi yöntemlerle yıllık %9-10 civarında gelir elde ettiklerini belirtiyorlar. Ayrıca, Türkiye'deki yatırımcıların borsaya yönelmesi ve Koç Holding ile Ford Otomotiv hisselerindeki artışlar dikkat çekiyor. Ancak, bu durumun Türkiye'deki seçimleri olumlu etkilemediği ve ülkenin ekonomik geleceğine dair şüpheci yorumlar yapıldığı ifade ediliyor.
16 Mayıs 2023

Türkiye'de yaşanan yüksek enflasyon ve Türk Lirası'ndaki değer kaybı, yatırımcıların altına olan talebini artırdı ve bu durum, özellikle seçim belirsizliği ile birleşince altın ithalatında rekorlara yol açtı. Ocak ayında 68 bin 330 kg ile tarihi bir seviyeye ulaşan altın ithalatı, şubat ayında da 57,5 ton olarak yüksek kaldı. Habertürk yazarı Abdurrahman Yıldırım, şirketlerin seçim yılında döviz yerine altın tutmayı tercih ettiğini ve bu durumun altın ithalatındaki artışın bir nedeni olduğunu belirtti. Yıldırım, ayrıca faiz politikalarının ve ekonomi yönetiminin yarattığı dengesizliklerin davranış değişikliklerine yol açtığını ifade etti.
5 Nisan 2023

Esfender Korkmaz, ihracatçıların Türk Lirasının değer kaybetmesini istemesine rağmen, bu durumun üretim maliyetlerini artıracağını ve rekabet gücünü azaltacağını belirtiyor. İhracatın büyük bir kısmının ithal girdiye dayandığını ve bu durumun sürdürülebilir olmadığını vurguluyor. Korkmaz, ithal girdilerin yerli üretimle değiştirilmesi ve Türk Lirasının değer kazanması gerektiğini savunuyor. Ayrıca, yatırım ortamının iyileştirilmesi ve devletin ithal girdi ikame yatırımlarına teşvik vermesi gerektiğini öne sürüyor.
28 Şubat 2024

HSBC, dolar/TL beklentisini 2023 sonu için 27'den 29'a, 2024 sonu içinse 32'ye çıkardı. Banka, dış ticaret açığındaki hızlı büyüme ve enflasyondaki yukarı ivmeye dikkat çekti. HSBC'nin analizine göre, dış ticaretteki durum, döviz girişinin arttığı turizm sezonunda dahi cari dengenin yeteri kadar iyileşmeyebileceğini gösteriyor. Ayrıca, banka enflasyonun yılı yüzde 60'ın üstünde tamamlayabileceği anlamına gelen verileri ve reel faizler üzerindeki etkisi ile dolarizasyon riskini de değerlendirdi.
4 Ağustos 2023

Esfender Korkmaz, kur artışının ithalat ve ihracat üzerindeki etkilerini değerlendiriyor. Türkiye'nin ithalatında ara malı ve ham madde oranının yüzde 70,6 olduğunu belirtiyor ve bu durumun üretimin ithal girdiye bağımlı olduğunu gösterdiğini vurguluyor. Kur artışının ithal fiyatlarını artırdığını ve bu nedenle ihracat malı üretim maliyetlerinin yükseldiğini ifade ediyor. Ayrıca, TL'nin değer kaybına rağmen ihracatın beklenen düzeyde artmadığını ve dış ticaret fazlası verilemediğini belirtiyor.
21 Mayıs 2024

Türk giyim ve tekstil sanayicileri, artan maliyetler ve azalan dış talep nedeniyle rekabet güçlükleri yaşamaktadır. Dolar kuru 18,70 seviyesinde seyrederken, ihracatçılar daha yüksek bir kur seviyesinin gerekliliğini savunuyorlar. Hazine ve Maliye Bakanı Nebati ile yapılan toplantıda, ihracat gelirlerinin yarısının yüksek kurdan faydalanacak şekilde özel kur koruması altına alınması önerildi. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz, enerji maliyetlerinin rakiplerine göre üç kat daha yüksek olduğunu ve bu durumun işçi çıkarmaları artırabileceğini belirtti.
3 Ocak 2023

Türkiye Merkez Bankası'nın Ocak 2023 ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye'nin dış ticaret açığı 12,43 milyar dolar olarak kaydedildi ve resmi rezervler 9,34 milyar dolar azaldı. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' ile cari işlemlerde fazla vermeyi hedeflemesine rağmen, Türk Lirası'nın değer kaybı ve yüksek enflasyon oranları bu hedefin gerçekleşmesini engelledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirimi politikası ve TL'nin dolar karşısında değer kaybı, ekonomik hedeflerin tutturulamamasına yol açtı.
13 Mart 2023

Borsa İstanbul, geçen yıl yüksek getiri sağlamasının ardından 2023'e zayıf bir başlangıç yaptı. Depremler ve seçim belirsizlikleri piyasaların toparlanmasını zorlaştırıyor. Uzmanlar, yabancı yatırımcıların Türk varlıklarına olan ilgisinin arttığını ve seçim sonuçlarına dair senaryoların tartışılmaya başlandığını belirtiyor. Ayrıca, BIST 100 endeksinde 5000 puanın altında 'ucuzluk algısı' ile alımların olduğu ve yılın ikinci yarısında piyasaların daha öngörülebilir olacağı öngörülüyor.
27 Mart 2023

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bugün açıklayacağı para politikası kararları öncesinde, bankacılık sektörüne ilişkin endişelerin azalmasıyla küresel piyasalarda olumlu bir hava esiyor. Fed'in toplantısında ekonomiye dair projeksiyonlar ve 'dot plot' grafiği yayınlanacak, bu da piyasalarda oynaklığın artmasına neden olabilir. Analistler, Fed'in yıl sonuna kadar faiz indirimi yapabileceğini öngörüyor. Avrupa'da ise UBS'in Credit Suisse'i satın alması piyasalara olumlu yansıdı ve enflasyonla mücadele gündemi ön planda. Asya borsaları da yükseliş eğiliminde. Türkiye'de Borsa İstanbul BIST 100 endeksi düşüşle kapandı ve dolar/TL kuru 19,0360 seviyesinde işlem görüyor.
22 Mart 2023

Yüksek enflasyon, mali kriz ve jeopolitik gerilimler nedeniyle para stratejileri yeniden düzenleniyor. Invesco tarafından yapılan bir ankete göre, merkez bankaları ve varlık fonları önümüzdeki 10 yılda enflasyonun daha yüksek olacağına inanıyor ve altın ile gelişmekte olan piyasa tahvillerini iyi bir yatırım seçeneği olarak görüyorlar. Rusya'nın Ukrayna işgali sonrası dondurulan altın ve döviz rezervleri, ülkelerin altınlarını yurt dışından geri çekme eğilimini hızlandırdı. Ankete katılan merkez bankalarının yurt içinde tuttukları altın oranı 2020'de %50 iken, bu oran şimdi %68'e yükseldi.
10 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın reel ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 68 katılımcıyla gerçekleştirdiği Şubat ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'nde, yıl sonu dolar/TL beklentisi 40,0212 olarak belirlendi. Aynı ankette, şubat ayı TÜFE artış beklentisi yüzde 3,80'e, cari yıl sonu TÜFE artış beklentisi ise yüzde 42,96'ya yükseldi. Yıl sonu cari işlemler açığı beklentisi 34,6 milyar dolar olarak güncellenirken, politika faizi beklentileri değişim göstermedi.
16 Şubat 2024

Merkez Bankası, politika faizini yüzde 15'ten yüzde 17,5'e yükseltti. Banka, toplantı özetinde vergi düzenlemeleri ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın enflasyon üzerinde olumsuz etki yapacağını belirtti. Ayrıca, dış yatırımların fiyat istikrarına güçlü katkı sağlayacağı ifade edildi. Bu bağlamda, Türkiye'nin Körfez ülkelerinden 25 milyar dolarlık yatırım çekme hedefi olduğu belirtildi.
20 Temmuz 2023

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe'nin ev sahipliğinde ihracatçılarla bir araya gelerek yeni bir destek paketini açıklayacak. Geçen yıl uygulamaya konulan düzenlemelerle ihracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 40'ının Merkez Bankası'na satılması zorunlu hale gelmişti. Bu durum, Merkez Bankası'nın yıllık 100 milyar dolarlık rezerv kazanmasını sağlıyor. Ayrıca, 2023 seçimlerine kısa bir süre kala iktidarın çeşitli ekonomik teşvikler ve kampanyalarla 'bonkörlüğünü' artırdığı belirtiliyor.
19 Ocak 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin 31. Olağan Genel Kurulu ve İhracatın Şampiyonları Ödül Töreni'nde yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinin gelişmiş ülkeler dahil tüm dünyayı olumsuz etkileyen belirsizliklerden kurtulduğunda çok farklı bir lige yükseleceğini belirtti. Erdoğan, Türkiye'nin ihracat başarısına vurgu yaparak, 2023 yılında toplam 355 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiğini ve bu rakamın Cumhuriyet tarihinin rekoru olduğunu söyledi. Ayrıca, ithalattaki düşüş ve dış ticaret açığındaki iyileşmeye dikkat çekti.
8 Haziran 2024

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD), 'Ekonomik Görünüm' raporunda Türkiye'nin 2023 yılı büyüme beklentisini yüzde 4,3'ten yüzde 4,5'e, enflasyon beklentisini ise yüzde 52,1'den yüzde 52,8'e yükseltti. Ayrıca, 2024 yılı için enflasyon tahmini yüzde 39,2'den yüzde 47,4'e çıkarıldı. Raporda, sıkılaşan para politikasının ve yüksek enflasyonun tüketimi zayıflatacağı, fakat Türkiye'nin ihracatının 2025'te güçleneceği öngörülüyor.
29 Kasım 2023

Türkiye'de borsa, Aralık 2021'de başlayan yükseliş trendiyle dikkat çekiyor. Yüksek enflasyon ve düşük faiz ortamında yatırımcılar borsaya yönelmiş, hükümetin müdahaleleri ve yatırımcıların çaresizliği borsayı cazip hale getirmiştir. 2023 seçimlerinden sonra ekonomi yönetiminin değişmesi ve Merkez Bankası'nda yaşanan çalkantılara rağmen borsa yükselişini sürdürmüştür. Halka arzlar ve yabancı yatırımcı ilgisi gibi faktörler de borsanın yükselmesine katkıda bulunmuştur.
22 Şubat 2024
İşaretlediklerim