Bilim insanları, insan faaliyetlerinin dünyanın sağlığını tehlikeli sınırlara getirdiğini belirtti

Bilim insanları, insan faaliyetlerinin dünyanın sağlığını tehlikeli sınırlara getirdiğini belirtti ile benzer, 26 olumlu, 59 olumsuz, ve 66 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Dünya Avrupa NASA ABD Çin Avrupa Birliği BM Bilim İnsanları Dünya Sağlık Örgütü The Guardian Rusya Osman Müftüoğlu Avustralya Kanada İtalya İstanbul BBC Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği DW Türkçe Hindistan Covid-19 Oxford Üniversitesi University College London Science Advances Norveç
Dünya Avrupa NASA ABD Çin Avrupa Birliği BM Bilim İnsanları Dünya Sağlık Örgütü The Guardian Rusya Osman Müftüoğlu Avustralya Kanada İtalya İstanbul BBC Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği DW Türkçe Hindistan Covid-19

Newcastle Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan araştırma, Alaska'daki Juneau Buz Alanı'ndaki buzulların beklenenden daha hızlı eridiğini ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasına yaklaştığını ortaya koyuyor. Araştırma, 2010 yılından bu yana buzul kaybında çarpıcı bir artış olduğunu gösteriyor. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesine önemli katkıda bulunuyor ve diğer yüksek Arktik bölgeleri de benzer şekilde etkilenebilir. Çalışma, iklim değişikliğine karşı etkili azaltma ve uyum stratejileri geliştirmek için bu süreçlerin anlaşılmasının önemini vurguluyor.
7 Temmuz 2024

NASA'nın Chandrayaan-1 uzay aracındaki Ay Mineraloji Haritalayıcı (M3) verilerini inceleyen bilim insanları, Ay'ın tüm enlemlerinde su ve hidroksil izlerine rastladı. Bu bulgular, Ay'ın yüzeyinde suyun yalnızca kutup bölgelerinde ve derin gölgeli kraterlerde bulunabileceği düşüncesini değiştirdi. Araştırma, Ay'ın yüzeyinde meydana gelen meteor çarpışmalarının su açısından zengin kayalar ortaya çıkardığını ve Güneş rüzgarlarının hidroksil oluşumuna katkıda bulunduğunu gösterdi. Bu keşif, Ay'ın karmaşık bir jeolojiye sahip olduğunu ve gelecekte astronotların Ay'ın ekvatoruna yakın bölgelerde bile su bulabileceğini ortaya koydu.
23 Eylül 2024

OpenAI'ın CEO'su Sam Altman, Dubai'de düzenlenen Dünya Hükümetler Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, hızla gelişen yapay zeka teknolojilerinin denetlenmesi için Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı benzeri bir kuruluşun oluşturulması gerektiğini vurguladı. Altman, denetlenmeyen yapay zeka sistemlerinin topluma sunulmasının büyük tehlikeler barındırdığını ve bu teknolojinin henüz çok başında olduklarını, gelecek yıllarda daha da ilerleyeceğini belirtti.
13 Şubat 2024

Brezilya Jeoloji Servisi, Amazon havzasındaki birçok nehirde su seviyelerinin devam eden kuraklık nedeniyle tarihin en düşük seviyesine indiğini bildirdi. Madeira Nehri'nin su seviyesi 3.32 metreden 48 cm’ye kadar geriledi. Kuraklığın nedenleri arasında küresel ısınma, El Nino hava olayı ve ormansızlaşma gösteriliyor. Bu durum, bölge sakinlerinin yaşamını ciddi şekilde etkiliyor ve Brezilya Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı tamamen durdurma sözü verdi.
19 Eylül 2024

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Küresel Destinasyon Sürdürülebilirlik Endeksi, geri dönüşüm oranları, hava kirliliği seviyeleri, bisiklet yolu miktarı ve çevre dostu sertifikalı otel odalarının yüzdesi gibi 69 göstergeyi inceleyerek dünyanın en sürdürülebilir şehirlerini belirledi. İsveç'in Göteborg şehri, 2016-2021 yılları arasında her yıl endekse liderlik ederken, Oslo ve Glasgow da sırasıyla ikinci ve üçüncü sırada yer aldı. Bu şehirler, toplu taşıma araçlarının yenilenebilir enerjiyle çalışması, bisiklet ve elektrikli araç kullanımının teşvik edilmesi gibi özellikleriyle öne çıkıyor.
5 Nisan 2024

Artan sıcaklıklar nedeniyle keneler daha geniş coğrafi alanlarda ve mevsimler arası daha erken dönemlerde aktif hale geliyor. Bu durum, Lyme hastalığı gibi kene kaynaklı hastalıkların yayılma riskini artırıyor. Lyme hastalığı, enfekte bir kene ısırığı sonucu ortaya çıkan ve bazen belirgin olmayan semptomlar gösteren bir hastalıktır. Hastalığın erken teşhisi ve tedavisi, uzun süreli sağlık sorunlarını önleyebilir. Kene ısırıklarından korunmak için alınabilecek önlemler arasında koruyucu giysiler giymek, kovucu kullanmak ve vücut kontrolü yapmak bulunmaktadır.
11 Mayıs 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve uluslararası araştırma görevlilerinin yürüttüğü bir bilimsel çalışma, dünya genelinde obezite oranlarının 1 milyar sınırını aştığını ortaya koydu. The Lancet tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, 1990 yılına kıyasla yetişkinlerde obezite oranı bir kat, 5-19 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerde ise dört kat artış gösterdi. Obezitenin, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde daha yaygın olduğu ve kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet ve belli kanser türlerine yol açtığı belirtildi. DSÖ, obeziteyle mücadele için çeşitli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
1 Mart 2024

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, Dünya’nın yaklaşık 466 milyon yıl önce Satürn’deki gibi bir halka sistemine sahip olmuş olabileceği keşfedildi. Araştırma, büyük bir asteroidin gelgit kuvveti nedeniyle parçalanarak gezegenin etrafında bir halka sistemi oluşturduğunu öne sürüyor. Bu halkanın güneş ışığını engelleyerek küresel soğumaya yol açmış olabileceği belirtiliyor. Çalışma, Dünya dışı olayların gezegenimizin iklimini nasıl etkileyebileceğine dair yeni bir anlayış sunuyor.
16 Eylül 2024

Osman Müftüoğlu, fiziksel hareketliliğin ve düzenli egzersizin, mükemmel yaşlanma için önemli belirleyicilerden biri olduğunu vurguluyor. Nörologların, insan beyninin temel işlevinin hareket ve eylemi düzenlemek olduğuna dair görüşlerine atıfta bulunarak, fiziksel hareketliliğin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için vazgeçilmez olduğunu belirtiyor. Yeni bir çalışmaya göre, haftanın her günü yapılan sadece 4 dakikalık egzersizlerin bile beynin nöroplastisite yeteneğini korumaya yardımcı olduğu ve yaşlanma sürecini geciktirebileceği ifade ediliyor.
24 Şubat 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Güney Kore'deki bilim insanları, nükleer füzyon deneyinde 100 milyon santigrat derece sıcaklıkta 48 saniye boyunca plazmayı tutmayı başardılar. Bu, 2021'de kırılan 30 saniyelik rekorun üstüne çıkılarak elde edilen bir başarıdır. Nükleer füzyon, güneş ve diğer yıldızlarda görülen enerji üretim sürecinin bir kopyası olup, karbon kirliliği olmadan sınırsız enerji sağlama potansiyeline sahiptir. Bu teknoloji, temiz enerji çözümleri arasında önemli bir yer tutmaktadır.
3 Nisan 2024

NASA’nın Curiosity keşif aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri buldu. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel olarak gelecekteki kolonizasyon çabaları için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları, yaşlı meşe ağaçlarının karbondioksit emme kapasitesini araştırdı. Yedi yıl süren çalışmada, 180 yaşındaki ağaçların bile yüksek karbondioksit seviyelerine maruz kaldıklarında gövdelerini genişleterek daha fazla karbondioksit hapsettiği gözlemlendi. Bu bulgu, yaşlı ağaçların iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol oynadığını ortaya koydu.
13 Ağustos 2024

Uluslararası Af Örgütü'nün 'Dünyada İnsan Haklarının Durumu' başlıklı raporunda, dünya genelinde LGBTİ+ haklarında hem ilerlemeler hem de gerilemeler yaşandığı belirtiliyor. Rapora göre, Letonya ve Tayvan gibi ülkelerde bazı pozitif gelişmeler yaşanırken, Rusya ve Uganda gibi ülkelerde LGBTİ+ haklarına yönelik kısıtlamalar artmış durumda. Ayrıca, dünya genelinde 62 ülke hala onaya dayalı eşcinsel ilişkileri suç olarak kabul ediyor. Raporda ayrıca silahlı çatışmalar, toplumsal cinsiyet adaleti, ekonomik krizler ve teknolojik tehditler gibi konuların insan hakları üzerindeki etkilerine de değiniliyor.
29 Nisan 2024

World Wildlife Fund (WWF) tarafından organize edilen 'Dünya Saati' etkinliği, artan doğa kayıpları ve iklim krizine dikkat çekmek amacıyla dünya genelinde bir saatliğine ışıkların söndürülmesini içeriyor. Etkinlik, her ülkenin yerel saatiyle 20.30-21.30 arasında gerçekleştiriliyor. Yeni Zelanda ve Avustralya'da başlayan etkinlik, Ankara Çankaya'daki Atakule gibi simge yapıların ışıklarının kapatılmasıyla Türkiye'de de destek buldu. Bu hareket, 2007'den bu yana her yıl mart ayının son cumartesi günü düzenleniyor.
23 Mart 2024

Osman Müftüoğlu, D vitamininin insan sağlığı için vazgeçilmez olduğunu ve neredeyse bedenimizdeki her hücre ve fonksiyon için yaşamsal öneme sahip olduğunu belirtiyor. Son yıllarda yaşam şartları nedeniyle artan D vitamini eksikliğine dikkat çekiyor ve bu eksikliğin önemli bir nedeninin güneş ışığından yeterince faydalanamamak olduğunu vurguluyor. Besinlerle D vitamini ihtiyacının sadece küçük bir kısmının karşılanabildiğini, geri kalanının güneş ışığına maruz kalarak veya takviyelerle sağlanması gerektiğini ifade ediyor.
15 Nisan 2024

Amerikalı bilim insanları, atmosferdeki su moleküllerini içme suyuna dönüştürebilen bir cihaz geliştirdi. Cell Reports Physical Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Atmosferik Su Hasadı (AWH) adlı cihaz, su kıtlığı yaşayan milyarlarca insana temiz içme suyu sağlayabilir. Cihaz, su buharını malzemenin gözenekli yüzeyinde yakalayıp ısıtarak sıvı hale getiriyor. Araştırma ekibi, cihaz için ön patent başvurusunda bulundu.
24 Temmuz 2024

Nebraska Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, günde en az sekiz kez elektronik sigara kullanan 13-17 yaş arası gençlerin idrarında, ara sıra içenlere göre %30 daha fazla kurşun ve iki kat daha fazla uranyum bulunduğu belirlendi. Araştırma, özellikle tatlı aromalı elektronik sigaraları tercih eden gençlerde uranyum biyobelirteçlerinin yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, elektronik sigaraların potansiyel toksisitesi üzerine daha fazla çalışma yapılmasının önemini vurguladı.
30 Nisan 2024

Kanadalı ve ABD'li araştırmacılar, Kuzey Buz Denizi'ndeki buzul erimeleri nedeniyle kutup ayılarının avlanma yöntemlerini adapte etmekte zorlandığını ve bu durumun açlıkla sonuçlandığını belirledi. Üç yıl boyunca 20 kutup ayısının takip edildiği araştırmada, deniz buzullarının erimesiyle avlanma dönemlerinde kutup ayılarının yüzde 11'e varan oranlarda vücut kütlesini kaybettiği gözlemlendi. Araştırma, kutup ayılarının farklı avlanma stratejileri benimsemesine rağmen, bu stratejilerin verimli olmadığını ve hayatta kalma şanslarının azaldığını ortaya koydu.
14 Şubat 2024
İşaretlediklerim