Avrupa Birliği iklim ajansı Copernicus'a göre, Mart 2024, Dünya'nın hava ve okyanus sıcaklıklarının tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığı art arda 10'uncu ay oldu. Mart ayının ortalama sıcaklığı 14,14 santigrat derece olarak kaydedilerek, 2016'daki önceki rekoru geçti ve 1800'lerin sonlarına göre 1,68 derece C daha sıcak olduğu belirtildi. Bilim insanları, bu rekor sıcaklıkların güçlü El Nino etkisi ve insan kaynaklı karbondioksit ve metan emisyonlarından kaynaklanan iklim değişikliği ile ilişkili olduğunu ifade ediyor.
11 Nisan 2024

Uzmanlar, sıcak hava koşullarında klima kullanımının doğru yapılmaması durumunda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, ideal uyku ortamının 19-22 derece arasında olması gerektiğini belirterek, klimanın yatak odasında değil, diğer odalarda kullanılması gerektiğini ifade ediyor. Ayrıca, temizlenmemiş klima filtrelerinin mikrop yayabileceği ve aşırı soğuğun enfeksiyon hastalıklarına neden olabileceği belirtiliyor.
21 Haziran 2024

Pakistan'ın Pencap eyaletinde hava kirliliği tehlikeli seviyelere ulaşarak uzaydan bile görünür hale geldi. Lahore ve çevresindeki şehirlerde okullar kapatıldı ve halka maske takma zorunluluğu getirildi. Hava kirliliği, Dünya Sağlık Örgütü'nün kabul edilebilir seviyesinin 40 kat üzerine çıkarak milyonlarca insanın sağlığını tehdit ediyor. UNICEF, hava kirliliğinin 11 milyon çocuğun sağlığını tehlikeye attığını belirtti.
12 Kasım 2024

Gıda Güvenliği Bilgi Ağı (FSIN) tarafından yayımlanan 2023 gıda krizi raporuna göre, dünya genelinde açlık çeken insan sayısı 282 milyona ulaştı. Bu sayı, 2022 yılına göre 24 milyon kişilik bir artış gösteriyor. Gazze ve Sudan'daki çatışmalar, küresel ısınmanın yol açtığı aşırı hava olayları ve ekonomik krizler, gıda güvensizliği sorununu derinleştiren başlıca faktörler arasında yer alıyor. 2023, akut gıda güvensizliği yaşayanların sayısının arttığı beşinci yıl olarak kayıtlara geçti.
24 Nisan 2024

Anadolu yer sincabı olarak da bilinen gelengilerin nesli, artan kentleşme ve azalan besin kaynakları nedeniyle tehlikede. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesine giren gelengilerin popülasyonu son 10 yılda yüzde 25 azaldı. Türkiye'de üç türü bulunan gelengiler, doğal bitki örtüsünün yok edilmesi ve yanlış tarım uygulamaları gibi nedenlerle yaşam alanlarını kaybediyor.
20 Ağustos 2024

Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü'nün hesaplamalarına göre, 2023 yılı sanayi öncesi döneme kıyasla 1,48°C daha sıcak geçti. Bu durum, 2015 Paris İklim Anlaşmaları'nda belirlenen 1,5°C sıcaklık artışı eşiğine tehlikeli derecede yaklaşıldığını gösteriyor. Amerika Birleşmiş Devletleri Ulusal Okyanus ve Atmosfer Birliği, 2024'te daha yüksek sıcaklıklara ulaşma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. BM Genel Sekreteri ve WMO Genel Sekreteri, iklim değişikliğiyle mücadelede acil eylem çağrısında bulunuyor.
24 Mart 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

ABD'deki UC Merced Üniversitesi'nden araştırmacılar, hücrelerde protein üretiminin yavaşlaması sonucunda insan ömrünün iki kat uzayabileceğini keşfetti. Araştırma, OTUD6 proteininin hücrelerde protein üretimini yüzde 50 oranında azalttığını ve bu durumun meyve sineklerinin yaşam süresini iki katına çıkardığını gösterdi. Bilim insanları, bu mekanizmanın kanser hücrelerinin gelişimini nasıl etkilediğini de inceliyor. Eğer çalışma insanlar üzerinde etkili olursa, ortalama insan ömrü 80 yıldan 160 yıla kadar çıkabilir.
6 Eylül 2024

Makale, tarih boyunca yaşanan savaşların insanlık üzerindeki yıkıcı etkilerini ve ölü sayılarını ele alarak başlar. ABD'nin Irak işgali, Suriye savaşı ve Gazze'deki İsrail saldırıları gibi güncel örneklerle savaşların yarattığı insani, ekonomik ve çevresel tahribat vurgulanır. Güçlü ve zayıf ülkeler arasındaki dengesizliklerin savaşları tetiklediği, uluslararası hukukun yetersizliği ve ikiyüzlülüğü eleştirilir. Ayrıca, küresel savunma harcamalarının astronomik boyutlara ulaştığı, bu kaynakların barış ve kalkınma için kullanılabileceği belirtilir. Makale, insanlığın savaş yerine barış ve adaleti sağlama yollarını araması gerektiğini savunur.
20 Nisan 2024

Araştırmalar, aşırı teknoloji kullanımının demans benzeri bilişsel değişikliklere ve potansiyel olarak demans riskinin artmasına yol açabileceğini gösteriyor. 'Dijital demans' terimi, teknolojinin aşırı kullanımı sonucu bilişteki değişiklikleri tanımlamak için kullanılıyor, ancak bu durum resmi olarak teşhis edilebilir bir sağlık durumu değil. 2022'de yapılan bir araştırma, televizyon izlemenin demans riskini artırırken, bilgisayar kullanımının daha düşük demans riskiyle ilişkilendirildiğini buldu. Dijital demansın önlenmesi için önerilen adımlar arasında telefon bildirimlerini sınırlamak ve pasif medya süresini azaltmak yer alıyor.
3 Mart 2024

NATO, Almanya'nın Geilenkirchen kentindeki hava üssünde potansiyel tehdit teşkil eden istihbarat bilgileri nedeniyle güvenlik seviyesini yükseltti. Aktif görevi bulunmayan personel tedbir amaçlı eve gönderildi. Hava üssündeki operasyonların devam ettiği belirtildi. NATO, personelin güvenliğinin öncelikli olduğunu vurguladı.
23 Ağustos 2024

Küresel bir araştırmaya göre, ilaçlara dirençli bakteriler 2050 yılına kadar 39 milyon insanın ölümüne neden olabilir. Araştırma, 1990 ile 2021 yılları arasındaki ilaç direncine bağlı ölüm verilerini analiz etti ve özellikle yaşlı nüfusun tehdit altında olduğunu belirtti. Çalışma, AMR'ye bağlı ölümlerin %80 oranında arttığını ve 2050'de bu oranın %146'ya yükseleceğini öngörüyor. En fazla ölümün Güney Asya, Doğu Asya ve Sahraaltı Afrika'da olacağı tahmin ediliyor.
17 Eylül 2024

Axios ve danışmanlık firması Edelman tarafından yapılan bir ankete göre, dünya çapında 32 bin katılımcıyla gerçekleştirilen araştırmada, yapay zekaya olan güvenin son 18 ay içinde azaldığı belirlendi. 2019 yılında yapay zekaya olan küresel güven oranı %61 iken, bu oran şu anda %53'e düşmüş durumda. ABD'de ise bu oran daha da düşük olup, insanların yalnızca %35'i teknolojiye güveniyor. Araştırma, insanların bilim insanlarından yapay zeka güvenliği konusunda daha fazla bilgilendirme beklediğini ve teknoloji endüstrisine genel olarak güvenseler de yapay zekaya olan güvenlerinin daha düşük olduğunu ortaya koyuyor.
9 Mart 2024

Bilim insanları, ana akım tampon ürünlerinde kurşun da dahil olmak üzere toksik ağır metaller tespit etti. Bu metallerin kadın sağlığı üzerindeki potansiyel tehlikeleri konusunda uyarılar yapıldı. Araştırma, tamponların vajinanın hassas cildiyle uzun süre temas halinde olması nedeniyle bu kirleticilerin kan dolaşımına girme olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor. Kurşunun nörolojik ve kardiyovasküler rahatsızlıklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği vurgulanıyor.
13 Temmuz 2024

Awen for Us girişimi, 2 Ekim Dünya Uluslararası Şiddetsizlik Günü kapsamında yayınladığı mesajda, teknolojinin kolaylaştırdığı cinsiyete dayalı şiddete (TFGBV) dikkat çekti. Economist Intelligence Unit raporuna göre, küresel olarak çevrimiçi şiddete tanık olmuş ve deneyimlemiş kadın oranı yüzde 85. Bu şiddet biçimleri, kadınların çevrimdışı fiziksel güvenliklerini ve geçim kaynaklarını da tehlikeye atıyor. Girişim, bu tür şiddetle mücadele için Columbia Institute of Global Politics Vital Voices Global Partnership'in raporunu okumayı tavsiye ediyor.
2 Ekim 2024

Lancet Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, demans riskini artıran 14 değiştirilebilir faktörü belirledi. Bu faktörler arasında işitme kaybı, yüksek tansiyon, sigara içmek, obezite, depresyon, fiziksel hareketsizlik, diyabet, aşırı alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı ve yüksek kolesterol bulunuyor. Raporda, bu risk faktörlerinin ele alınmasıyla demans vakalarının neredeyse yarısının geciktirilebileceği veya önlenebileceği belirtiliyor. Ayrıca, demans riskini azaltmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor.
4 Ağustos 2024

Küresel enerji tüketiminin yüzde 81,2'si fosil yakıtlardan karşılanıyor ve bu oran azalmıyor, aksine artıyor. 2023 yılında kömür ve petrol kullanımındaki artış, sera gazı emisyonlarını rekor seviyelere çıkardı. Enerji Enstitüsü'nün raporuna göre, fosil yakıt tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 1,5 arttı ve enerji kaynaklı emisyonlar ilk kez 40 gigaton karbondioksiti geçti. Fosil yakıtların artan kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini daha da şiddetlendiriyor.
22 Ağustos 2024

Bilim insanları, Mars ile Jüpiter arasındaki cüce gezegen Ceres'te yaşam barındırabilecek organik maddeler keşfetti. Ceres'in yüzeyinin altında tuzlu su okyanusları ve organik kimyasalların bulunduğu alanlar tespit edildi. Araştırma, bu organik bileşiklerin Ernutet Krateri çevresinde nispeten kısa süre önce yüzeye çıkmış olabileceğini gösterdi. İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden Prof. Dr. Maria Cristina De Sanctis başkanlığındaki ekip, bu bulguların Ceres'in yaşam barındırma potansiyelini artırdığını belirtti.
26 Eylül 2024

Bilim insanları, Avrupa'da gazlı ocakların her yıl 40 bin kişinin ölümüne neden olduğunu belirtti. Bu ölümler, otomobil kazalarından kaynaklanan ölümlerin iki katı kadar. Araştırma, gazlı ocakların saldığı azot dioksitin kalp ve akciğer hastalıklarına yol açtığını ve bu sorunun yeterince anlaşılmadığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, kapalı alanlarda gazlı ocak kullanımı sırasında havalandırmanın önemine dikkat çekiyor.
29 Ekim 2024

Avrupa Birliği'nin Copernicus uydu izleme sistemi tarafından yapılan ölçümlere göre, geçen ay tarihte kaydedilen en sıcak ocak ayı olarak belirlendi. Ortalama yüzey hava sıcaklığı 13,14 derece olarak ölçüldü, bu da 1991-2020 ocak ayı ortalamasının 0,70 derece ve 2020'de kaydedilen bir önceki en sıcak ocak ayının 0,12 derece üzerinde olduğunu gösteriyor. Bu durum, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin somut bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
8 Şubat 2024
İşaretlediklerim