İFÖD raporladı: Sansürle toplum hafızasızlaştırılıyor

İFÖD raporladı: Sansürle toplum hafızasızlaştırılıyor ile benzer, 11 olumlu, 71 olumsuz, ve 41 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi İfade Özgürlüğü Derneği Tayyip Erdoğan Twitter Diken AKP CHP RTÜK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu MHP Ekşi Sözlük Erdoğan Kahramanmaraş T24 HDP Fatih Altaylı AYM Canan Coşkun Tolga Şardan BTK Kemal Kılıçdaroğlu Diyanet İşleri Başkanlığı BirGün İFÖD EngelliWeb Halk TV Selahattin Demirtaş Anayasa Mahkemesi (AYM)
Anayasa Mahkemesi İfade Özgürlüğü Derneği Tayyip Erdoğan Twitter Diken AKP CHP RTÜK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu MHP Ekşi Sözlük Erdoğan Kahramanmaraş T24 HDP Fatih Altaylı AYM Canan Coşkun Tolga Şardan BTK Kemal Kılıçdaroğlu Diyanet İşleri Başkanlığı

İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) raporu, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) kendi kararlarını uygulamayarak sansüre kapı araladığını belirtiyor. Rapor, AYM'nin ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri karşısında etkisiz bir iç hukuk yolu mekanizmasına dönüştüğünü ve kontrolü tamamen sulh ceza hakimliklerine bıraktığını ifade ediyor. Rapor ayrıca, 2022 sonu itibariyle 712 bin 558 web sitesi, 150 bin URL adresi, 9 bin 800 Twitter hesabı, 55 bin 500 tweet, 16 bin 585 YouTube videosu, 12 bin 000 Facebook içeriği ve 11 bin 150 Instagram içeriğine erişim engeli getirildiğini belirtiyor.
24 Temmuz 2023

İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), 'EngelliWeb 2023 Türkiye’de Adaletsizliğin Sembolü: Sulh Ceza Hakimlikleri & İnternet Sansürleri' raporunu yayınladı. Raporda, 2023 yılı sonu itibarıyla 953 bin 415 web sitesinin erişime engellendiği belirtildi. Sulh ceza hakimliklerinin internet sansürlerindeki rolü ve adaletsizliğin sembolü haline gelen yapısal sorunlar vurgulandı. Ayrıca, 2014-2023 döneminde 582 farklı sulh ceza hakimliği tarafından verilen 7 bin 663 kararla 43 bin 769 haberin erişime engellendiği ve 38 bin 145 haberin kaldırıldığı tespit edildi.
13 Eylül 2024

Türkiye'de X platformuna reklam verilmesi yasaklanmış olmasına rağmen, seçim sürecinde bazı adaylar bu yasağı ihlal ederek reklam verdi. İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), bu durumun adalet ve eşitlik ilkesine zarar verdiğini ve ifade özgürlüğü ihlallerine yol açabileceğini belirtti. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından temsilci belirleme yükümlülüğünü yerine getirmeyen X platformuna reklam verilmesi yasaklanmıştı. Yasağa uymayanlara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanabiliyor.
28 Mart 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgili olarak Diken ve İFÖD'nin yaptığı bireysel başvuruları değerlendirerek, 500'den fazla içerikle ilgili erişim engeli kararlarının ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar verdi. Bu kararlar, AYM'nin daha önce verdiği ve yapısal sorunları gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmesine hükmeden pilot kararı referans alarak verildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu başvuruların detaylarını ve bazı örneklerini sosyal medya hesabından paylaştı.
7 Şubat 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 500'den fazla erişim engelleme ve içerik çıkartma başvurusunda 'ifade özgürlüğü ihlali' kararı verdi. Bu kararlar, 2017'de çıkarılan ve sık sık sansüre bahane edilen 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesiyle ilgiliydi. AYM, Diken'in 2018'de yaptığı ve 2021'de pilot karar olarak kabul edilen başvuruyu referans alarak bu kararı verdi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, AYM'nin bu kararları verirken pilot kararı referans aldığını ve bu kararların bir kısmının İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yapılan başvurular olduğunu belirtti.
6 Şubat 2024

ABD merkezli insan hakları kuruluşu Freedom House'un 2023 raporunda, Türkiye internetin özgür olmadığı ülkeler arasında yer aldı. Rapor, Türkiye'de internet özgürlüğünün son on yılda istikrarlı bir şekilde azaldığını belirtti. Sansürün yaygın olduğu ve yüzlerce web sitesi, çevrimiçi makale ve sosyal medya gönderisinin engellendiği veya kaldırıldığı belirtildi. Ayrıca, hükümetin çevrimiçi ifadeyi suç sayan ve sansürü artıran yasalar çıkardığı, dezenformasyonu körükleyen trol ağları oluşturduğu ve gazetecileri, aktivistleri ve sosyal medya kullanıcılarını yasal suçlamalarla karşı karşıya bıraktığı ifade edildi.
4 Ekim 2023

İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) verilerine göre 2024 yılında toplam 1 milyon 43 bin erişim engeli kararı alındı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bu yıl içinde 769 bin platform ve sayfaya erişimi engelledi. Özellikle Instagram, Roblox, Read the Docs ve Wattpad gibi popüler platformlara getirilen erişim yasakları dikkat çekti. Erişim yasakları, Türkiye'de internet özgürlüğü ve sansür konularında tartışmalara yol açtı.
9 Ağustos 2024

İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Akdeniz ve uzman araştırmacı Ozan Güven tarafından hazırlanan ve Türkiye'de 2021 yılında engellenen web siteleri ve içeriklere dair bilgiler içeren 'EngelliWeb 2021 raporu', yoga eğitmeni Akif Manaf'ın 'kişilik hakları ihlali' iddiasıyla yaptığı başvuru sonucunda Şile Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişime engellendi. Raporda, 2021 yılında 107 bin 706 alan adı ve web sitesine, toplamda ise 574 bin 798 web sitesi ve alan adına erişim engeli uygulandığı belirtiliyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğer üst düzey kamu şahsiyetlerinin kişilik hakları ihlali iddialarıyla sıkça erişim engeli talebinde bulunduğu ifade ediliyor.
18 Mayıs 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), avukatların dilekçelerinde kullandığı ifadeler nedeniyle uyarı cezası almasını 'ifade özgürlüğü hakkının ihlali' olarak nitelendirdi. İki avukat, müvekkillerinin polis tarafından dövüldüğünü iddia etmiş ve bu durumu raporlaştırmak istemişti. Ancak, muayeneyi yapan doktorun gerçeğe aykırı rapor hazırladığını iddia eden avukatlar, doktor hakkında şikayette bulunmuştu. Bu durum üzerine Eskişehir Barosu avukatlara uyarı cezası vermişti. AYM, avukatların ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi ve yeniden yargılama yapılması gerektiğini belirtti.
2 Kasım 2023

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Türk yetkililerin Instagram'a erişimi engellemesinin milyonlarca kullanıcının ifade özgürlüğü ve bilgi edinme hakkını ihlal ettiğini belirtti. HRW ve İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), bu kararın küçük işletme sahiplerini de olumsuz etkilediğini vurguladı. Erişim engelinin, İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un Meta'ya yönelik eleştirilerinden sonra getirildiği iddia edildi. Türkiye'de daha önce de çeşitli sosyal medya platformlarına erişim engelleri uygulanmıştı.
9 Ağustos 2024

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin, 14 Ekim'de Meclis'ten geçirilen ve 'sansür yasası' olarak adlandırılan dezenformasyonla mücadele yasasının 29'uncu maddesinin iptali için yaptığı başvuruyu oy çokluğuyla reddetti. Bu madde, halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla gerçeğe aykırı bilgi yayma suçunu düzenliyor ve bu suçu işleyenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörüyor. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından bazı gazeteciler bu madde kapsamında tutuklandı veya soruşturmaya uğradı.
8 Kasım 2023

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Türkiye'nin Instagram'a erişimi engellemesini eleştirerek, bu kararın milyonlarca kullanıcının ifade özgürlüğü ve bilgi edinme hakkını ihlal ettiğini belirtti. HRW ve İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), bu yasağın küçük işletme sahiplerini de olumsuz etkilediğini vurguladı. Erişim engelinin, İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un Meta'ya yönelik eleştirilerinin ardından geldiği belirtildi. Türkiye daha önce de çeşitli sosyal medya platformlarına erişimi engellemişti.
9 Ağustos 2024

Sanat Özgürlüğünü İzleme Platformu (SÖZ), 2023'ün ilk altı ayında Türkiye'de sanatsal ifade özgürlüğüne yönelik ihlalleri içeren bir rapor yayınladı. Raporda, dizilere sansür, sanatçılara yönelik hedef gösterme, dava açılması gibi baskıların arttığı ve 37 sanatçının davalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Özellikle Kürt, göçmen ve kadın sanatçılara baskının arttığına dikkat çekildi. Ayrıca, telif hakları konusunda ve müzikte saat sınırlamasının kaldırılması gibi olumlu gelişmeler de raporda yer aldı.
4 Temmuz 2023

Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda 'sansür yasası' olarak bilinen ve 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis cezası öngören yasanın 29'uncu maddesinin iptalini görüşmek üzere toplandı. Basın örgütleri, bu yasayı ve gazetecilere yönelik tutuklamaları protesto etmek için AYM önünde 'basın nöbeti' başlattı. 29'uncu maddeden dolayı tutuklanan gazeteci Tolga Şardan da nöbete katıldı ve AYM'nin vereceği kararın meslek ve toplum açısından önemine vurgu yaptı.
8 Kasım 2023

Mustafa Karaalioğlu, Türk Ceza Kanunu'na eklenmesi önerilen yeni bir maddenin ifade özgürlüğünü daha da kısıtlayabileceğini ele alıyor. Bu madde, devletin iç veya dış siyasal yararlarına karşı faaliyet gösterenleri 'etki ajanlığı' suçu kapsamında cezalandırmayı öngörüyor. Madde, belirsiz suç tanımlarıyla medyayı ve eleştirel sesleri hedef alabilecek şekilde tasarlanmış. Karaalioğlu, ifade özgürlüğünü kısıtlayan mevcut maddelerin kaldırılması gerektiğini savunurken, bu yeni düzenlemenin tersine bir adım olduğunu vurguluyor.
13 Mayıs 2024

Danıştay, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün Nisan 2021'de yayınladığı ve halkın eylemler sırasında cep telefonuyla ses ve görüntü kaydetmesini engelleyen genelgesini iptal etti. Bu genelge, polislerin orantısız şiddet görüntülerinin artması üzerine çıkmış ve gazetecilik örgütleri tarafından eleştirilmişti. Diyarbakır Barosu tarafından paylaşılan kararda, iptalin haberleşme ve basın hürriyeti haklarının kanunla sınırlanması gerektiği gerekçesiyle yapıldığı belirtildi. Danıştay daha önce de bu genelgenin yürütmesini durdurma kararı almıştı.
8 Mayıs 2024

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Instagram'da Fahrettin Altun'un Haniye mesajını paylaştığı için sansürlendiğini belirtti. Akdeniz, Instagram'ın sansür politikasını eleştirerek, Altun'un paylaşımına izin verilirken kendi paylaşımının kaldırılmasının çifte standart olduğunu vurguladı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Instagram'a erişimi toplumsal hassasiyetler nedeniyle engellemişti. Akdeniz, itiraz mekanizmasını kullanarak sansür kararına karşı mücadele edeceğini ifade etti.
13 Ağustos 2024

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Hürriyet gazetesini ziyaret ederek gazetecilere yönelik açıklamalarda bulundu. Tunç, 'sansür yasası' olarak bilinen Dezenformasyon Yasası'ndan tutuklanan gazeteci Tolga Şardan'ın 'suç işlediğini' iddia etti ve gazetecilere sınır çizdi. Tunç, gazetecilerin tutuklanmasına 'gönlünün razı olmadığını' söylese de onlara sınır çizmeyi ihmal etmedi. Ayrıca, 'Ceren Özdemir'i öldüren kişi açık cezaevine alındı' gibi asılsız haberlerin yayınlandığını belirtti.
3 Kasım 2023

EngelliWeb ve İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), Türkiye'de internete erişim engelleme yetkisi olan kurum ve kuruluşları açıkladı. Liste, Cumhurbaşkanlığı ve ilgili bakanlıklardan, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB) ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı'na kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Ayrıca, Adalet Bakanlığı, valilikler, çeşitli bakanlıklar ve diğer devlet kurumları da bu yetkiye sahip. Bu kadar geniş yetkiyle, internetin bir anda karartılabileceği vurgulanıyor.
12 Ağustos 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023
İşaretlediklerim