2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

SpaceX, ABD merkezli Intuitive Machines şirketinin 'IM-1' misyonu için 'Odysseus' adlı Ay'a iniş aracını uzaya gönderdi. Falcon 9 roketiyle Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılan Odysseus, Ay'ın yörüngesine girmesi ve 22 Şubat'ta Ay'ın güney kutbu yakınlarına inmesi bekleniyor. Bu başarılı iniş, 1972'deki Apollo 17 misyonundan bu yana ABD'nin Ay yüzeyine gerçekleştireceği ilk yumuşak iniş olacak. Odysseus, ayrıca NASA'nın Artemis Misyonu için 6 farklı yük taşıyor.
15 Şubat 2024

Londra Üniversitesi'nden bilim insanları, 938 gigabit/saniye hızında kablosuz veri iletimi gerçekleştirerek dünya rekoru kırdı. Bu hız, mevcut 5G ağlarından 9 bin kat daha hızlı olup, 4K filmlerin 0,12 saniyede indirilmesine olanak tanıyor. Araştırma ekibi, geniş bir frekans aralığı ve iki ileri teknoloji yöntemi kullanarak bu başarıyı elde etti. Teknolojinin ticari testlerinin yakında başlayabileceği ve 6G teknolojisi için bir temel oluşturabileceği belirtiliyor.
17 Ekim 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

NASA astronotları Butch Wilmore ve Suni Williams, Boeing'in Starliner mekiğindeki teknik sorunlar nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) mahsur kaldı. Astronotların Dünya'ya dönüşü, itici takımların arızalanması ve helyum sızıntıları nedeniyle birçok kez ertelendi. NASA yetkilileri, dönüş tarihi belirlemek için henüz hazır olmadıklarını ve yedekleme seçeneklerini gözden geçirdiklerini belirtti. SpaceX'in Dragon kapsülü, astronotları uzay istasyonuna götürüp getirmenin alternatif bir yolu olarak değerlendiriliyor.
27 Temmuz 2024

Boeing'in iki NASA astronotunu taşıyan Starliner mekiğinin Dünya'ya dönüşü ikinci kez ertelendi ve dönüş tarihi en erken 22 Haziran olarak belirlendi. Starliner uzay aracının gemide çeşitli arızalar bulunmasından dolayı yerinden çıkamadığı bildirildi. Astronotlar Butch Wilmore ve Suni Williams, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda mekiğin itiş takımlarını ve kapak operasyonlarını test edecek ve acil durum kapsülünü hazırlayacak. Konuya ilişkin detaylar 18 Haziran'da düzenlenecek basın toplantısında verilecek.
16 Haziran 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

Gök bilimciler, Hawaii ve Şili'deki teleskoplar aracılığıyla Neptün ve Uranüs'ün yörüngelerinde daha önce bilinmeyen uyduları keşfetti. Neptün etrafında iki, Uranüs etrafında ise bir yeni uydu tespit edildi, bu keşiflerle Neptün'ün uydu sayısı 16'ya, Uranüs'ünki ise 28'e yükseldi. Washington'daki Carnegie Bilim Enstitüsünden gök bilimci Scott Sheppard, bu uyduların keşfiyle ilgili detayları paylaştı ve henüz keşfedilmemiş daha fazla küçük uydu olabileceğini belirtti.
24 Şubat 2024

Bilim insanları, Hawaii'de keşfedilen tek hücreli bir organizma olan Chromosphaera perkinsii'yi inceleyerek, yumurtaların hayvanlardan çok önce ortaya çıktığını belirlediler. Bu organizmanın, hayvan embriyolarıyla benzerlik gösteren çok hücreli yapılar oluşturduğu tespit edildi. Araştırma, çok hücreli yaşam formlarına geçişin arkasındaki mekanizmalar hakkında önemli bilgiler sunuyor. Çalışma, Nature dergisinde yayınlandı ve bilim insanları, bu bulguların evrimsel süreçlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağını umuyor.
18 Kasım 2024

Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'ndan uzaya fırlatıldı. Türk mühendisleri tarafından geliştirilen uydu, Space X firmasına ait Falcon 9 roketiyle gönderildi. Olumsuz hava koşulları nedeniyle birkaç kez ertelenen fırlatma operasyonu gecikmeli olarak gerçekleştirildi. Türksat 6A, yörünge testlerinin ardından faaliyete geçecek.
9 Temmuz 2024

Türkiye Uzay Ajansı, Tsuchinshan-ATLAS adlı kuyruklu yıldızın 11-12 Ekim tarihlerinde gökyüzünde çıplak gözle görülebileceğini duyurdu. Bu kuyruklu yıldız, 2 Ekim'de 0,4 kadir parlaklığa ulaşarak son 13 yılın en parlak kuyruklu yıldızı olarak dikkat çekiyor. 12 Ekim civarında dünyaya en yakın geçişini yapacak olan yıldız, 21 derece uzunluğundaki kuyruğuyla da ilgi çekiyor. Tsuchinshan-ATLAS, 9 Ocak 2023'te Çin'deki Zijinshan Gözlemevi tarafından keşfedilmişti.
11 Ekim 2024

Hindistan Uzay Araştırmaları Merkezi (ISRO), Aditya-L1 uydusunu başarıyla uzaya fırlattığını duyurdu. Uydu, Güneş'in en dış katmanını ve Güneş rüzgarlarını gözlemlemek için Dünya ve Güneş arasındaki L-1 Lagrange noktasına yerleştirilecek. Bu proje, ISRO'nun Güneş gözlemi odaklı ilk misyonu olacak ve projeye ayrılan bütçe 46 milyon dolar olarak belirtildi.
2 Eylül 2023

Cardiff Üniversitesi ve UK Dementia Research Institute tarafından yürütülen bir araştırma, akıllı saatlerin ve yapay zekanın Parkinson hastalığını ilk belirtiler ortaya çıkmadan yedi yıl öncesinden tespit edebileceğini gösterdi. Araştırmada 103 bin 712 kişinin akıllı saat verileri analiz edilmiş ve 2013-2016 arasında bir haftalık hareket hızı verileri kullanılarak Parkinson hastalığına yakalanacak kişiler başarıyla tahmin edilmiştir. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlanmış ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.
4 Temmuz 2023

Saatte 93 bin kilometre hızla ilerleyen 2011 UL21 adlı asteroit, son 125 yılda Dünya’ya en fazla yaklaşan gök cismi olacak. Gökbilimciler, asteroitin dünyaya çarpmayacağını düşünüyor. Dağ büyüklüğündeki asteroitin geçişi internetten ya da iyi bir teleskopla takip edilebilecek ve Youtube’taki canlı yayın 27 Haziran 23.00’da başlayacak. Avrupa Uzay Ajansı, çarpışma olasılığının sıfır olduğunu fakat 2011 UL21’in Dünya’ya çarpması halinde kitlesel yıkıma yol açacağını belirtti.
26 Haziran 2024

SpaceX tarafından geliştirilen ve astronot taşıma kapasitesine sahip Starship uzay aracı, ikinci fırlatma girişiminde başarısız oldu. Teksas'taki Starbase fırlatma alanından havalanan araç, 140 km yüksekliğe ulaştıktan sonra Super Heavy roketinin birinci kademesi ayrılamayarak Meksika Körfezi üzerinde infilak etti. SpaceX canlı yayın sunucusu John Insprucker, ikinci aşamadan gelen verilerin kaybedildiğini ve ikinci aşamayı kaybetmiş olabileceklerini belirtti. Nisan ayında yapılan ilk fırlatma denemesi de patlama ile sonuçlanmıştı.
18 Kasım 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

Britanya merkezli JET laboratuvarında yapılan bir deneyde, nükleer füzyon kullanılarak rekor seviyede enerji üretildi. Bu süreç, atomların birleşmesiyle oluşuyor ve Güneş ile diğer yıldızların enerji üretiminde de kullanılıyor. Bilim insanları, bu süreci yeryüzünde tekrar ederek temiz ve atmosferi ısıtmayan, yüksek miktarda nükleer enerji üretmeyi hedefliyor. JET deneyinde 5 saniye boyunca 69 megajul enerji üretildi, bu miktar yalnızca 4-5 banyoyu ısıtmaya yeterli olacak kadar az.
8 Şubat 2024

NASA, Jüpiter’in uydusu Europa’yı incelemek üzere şimdiye kadarki en büyük uzay aracını 10 Ekim’de fırlatacak. Europa Clipper adı verilen araç, dev güneş panelleriyle donatıldı ve 2030’da Jüpiter’e ulaşması bekleniyor. Araç, Europa’nın buzlu kabuğunun altında yaşam koşullarını araştıracak ve 49 uçuş gerçekleştirerek uydunun neredeyse tamamen haritalanmasını sağlayacak. Bu misyon, daha önce Galileo uzay aracının bulgularını devam ettirerek yeni keşifler yapmayı amaçlıyor.
26 Eylül 2024

NASA'nın Juno uzay aracı, Jüpiter'in yörüngesinde gerçekleştirdiği 66. yakın geçişi sırasında çektiği yeni görüntüleri paylaştı. Bu görüntüler, gezegenin yüzeyindeki renkli lekeleri ve atmosferik özellikleri detaylı bir şekilde sergiliyor. Katılımcılar, JunoCam sayfasında ham görüntü verilerine erişerek bu görüntüleri işleyip daha çarpıcı hale getirebiliyor. Juno, bir sonraki yakın geçişini 25 Kasım'da gerçekleştirecek.
7 Kasım 2024
İşaretlediklerim