Yeni bir araştırma, Samanyolu galaksisindeki iki yıldızın nadir bir çarpışmasının Dünya'nın koruyucu ozon tabakasını ortadan kaldırabileceğini ve bu durumun gezegendeki tüm yaşam formlarının kitlesel olarak yok olmasına neden olabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, bu tür bir patlamanın Dünya'ya yakın bir yerde meydana gelmesi halinde yaşam için tehlike oluşturabileceğini belirtti. Bu tür yıldız çarpışmalarından kaynaklanan en büyük tehdit, gama ışınları ve ürettikleri X-ışını da dahil olmak üzere radyasyon patlamasıdır.
24 Ekim 2023

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 19 spiral galaksinin son derece ayrıntılı görüntülerini çekti. Oxford Üniversitesi'ndeki bilim insanları, bu görüntülerin şimdiye kadar elde edilmiş en keskin uzay görüntüleri olduğunu belirtiyor. JWST, iki yıl önce yörüngeye fırlatılmış ve uzak nesneleri görüntüleyebilmek için hassas aletlerle donatılmıştı. Görüntüler, galaksilerin yapısı ve evrimi, yıldız oluşumu gibi konularda bilgi eksikliklerini tamamlamada önemli bir rol oynayacak.
1 Şubat 2024

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın içinde bulunduğu Dragon uzay aracının ve Axiom-3 ekibinin Dünya'ya dönüşü, Florida kıyılarındaki olumsuz hava koşulları nedeniyle 6 Şubat'a ertelendi. SpaceX tarafından yapılan açıklamada, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan ayrılışın hava durumu düzelene kadar gerçekleşemeyeceği belirtildi. Dönüşün önceden 3 Şubat olarak planlandığı ancak daha önce de hava koşulları sebebiyle 5 Şubat'a ertelendiği ifade edildi.
4 Şubat 2024

İsveç'in kuzeyindeki Esrange Uzay Merkezi'nden fırlatılan bir araştırma roketi, 250 kilometre yüksekliğe ulaştıktan sonra rotasından saparak Norveç'te dağlık bir alana düştü. İsveç Uzay Şirketi (SSC) roketin batıya doğru hesaplanandan fazla ilerlediğini ve planlanan iniş sahasının 40 kilometre kuzeybatısına düştüğünü bildirdi. Roketin düştüğü yer en yakın yerleşim yerine 10 kilometre uzaklıkta olup, Norveç Dışişleri Bakanlığı olayı 'çok ciddiye' aldığını açıkladı.
26 Nisan 2023

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, yarın Türkiye saatiyle 14:00'te Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrılacak. Ax-3 ekibi için düzenlenecek uğurlama töreni, Axiom Space'in sosyal medya hesaplarından canlı yayımlanacak. Gezeravcı'nın dünyaya dönüş yolculuğu 12 saat sürecek ve ABD'nin Florida eyaleti yakınlarındaki yedi potansiyel iniş noktasından birine planlanıyor.
2 Şubat 2024

İsrail'deki Negev Ben-Gurion Üniversitesi'nden bilim insanları, Japon balıklarının navigasyon sistemini incelemek için bir cihaz geliştirdi. Bu cihaz sayesinde balıkların yönlerini bulurken beyinlerindeki sinirsel aktivite izlendi. Araştırma sonucunda, Japon balıklarının memelilerden farklı olarak, tam konumları belirleyen özel nöronlar yerine, sınırlara veya engellere yaklaştıkça ateşlenen nöronlara dayalı bir navigasyon sistemi kullandıkları keşfedildi. Bu bulgular, balıkların çevresel değişikliklere adaptasyonunu anlamak için önemli olabilir.
27 Nisan 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

SpaceX tarafından yapılan açıklamaya göre, Alper Gezeravcı'nın da içinde bulunduğu Dragon Uzay Aracı ve Axiom-3 (Ax-3) ekibinin Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) Dünya'ya dönüşü, Florida kıyılarında hava durumunun uygun olmaması nedeniyle 5 Şubat'a ertelendi. Ekiplerin ISS'ten ayrılış planlarına ilişkin hava koşullarını gözlemlemeye devam edecekleri bildirildi.
3 Şubat 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, Dünya’nın yaklaşık 466 milyon yıl önce Satürn’deki gibi bir halka sistemine sahip olmuş olabileceği keşfedildi. Araştırma, büyük bir asteroidin gelgit kuvveti nedeniyle parçalanarak gezegenin etrafında bir halka sistemi oluşturduğunu öne sürüyor. Bu halkanın güneş ışığını engelleyerek küresel soğumaya yol açmış olabileceği belirtiliyor. Çalışma, Dünya dışı olayların gezegenimizin iklimini nasıl etkileyebileceğine dair yeni bir anlayış sunuyor.
16 Eylül 2024

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan veriler, süper kütleli kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumu için gerekli olan gazı yok ederek galaksileri 'öldürdüğünü' ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi'nden uluslararası bir ekip, Webb Teleskobu ile 'büyük patlama'dan iki milyar yıl sonrasında oluşan bir galaksiyi inceledi ve bu galaksinin merkezindeki kara deliğin, galaksiden yüksek hızda gaz fırlatarak yeni yıldız oluşumunu durdurduğunu keşfetti. Bu bulgu, kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumunu nasıl durdurduğunu anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Bilim insanları, 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden devasa asteroitin yanı sıra, aynı dönemde daha küçük bir asteroidin de Dünya'ya çarptığını keşfetti. Bu ikinci asteroit, Batı Afrika kıyılarında denize çarparak Nadir Krateri'ni oluşturdu. Araştırmacılar, bu çarpmanın büyük bir tsunamiye ve depreme neden olduğunu düşünüyor. İki asteroitin neden birbirine yakın zamanlarda Dünya'ya çarptığı ise henüz bilinmiyor.
4 Ekim 2024

Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), evrenin temel yapı taşlarını oluşturan gizli hayalet parçacıkları keşfetmeyi amaçlayan 10 yıllık bir proje başlattı. Bu proje kapsamında, 'Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı' adı verilen çok hassas bir süper çarpıştırıcı inşa ediliyor. Bu yeni cihaz, bilim insanlarının Büyük Patlama koşullarını yeniden yaratmalarına ve evrenin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamalarına olanak tanıyacak. CERN'de kıdemli fizikçi Dr. Richard Jacobsson, bu projenin evrenin yaratılışı hakkındaki düşünceleri yeniden tanımlayabileceğini belirtti.
26 Mart 2024

Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne (NOAA) bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi, son yedi yılın en büyük Güneş patlamasının dün meydana geldiğini bildirdi. Bu patlama, tüm zamanlarda kaydedilen en büyük 17’nci Güneş patlaması olarak kayıtlara geçti. Patlama, ABD yerel saatiyle öğlen 13.00’te gerçekleşti ve Dünya’yı kayda değer ölçüde etkilemedi. X8.7 seviyesinde olan bu patlama, bu sınıftaki en şiddetli patlamalardan biri olarak nitelendirildi.
15 Mayıs 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, erken evren dönemine ait iki büyük kara deliğin birleştiğini ortaya çıkardı. Bu kara deliklerden biri Güneş'ten 50 milyon kat daha büyükken, diğeri ona yakın büyüklükte. Birleşmenin, Büyük Patlama'dan 740 milyon yıl sonra gerçekleştiği tespit edildi. Bu bulgu, bilinen en eski tarihli kara delik birleşmesi olarak kaydedildi.
17 Mayıs 2024

Güneş'teki patlamalar sonucu oluşan jeomanyetik fırtına, Trabzon'un Ortahisar ilçesinde Kuzey Işıkları'nın görülmesine neden oldu. NASA, bu patlamaların radyo frekansları, elektrik şebekeleri ve navigasyon sinyalleri üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtti. Kuzey Işıkları, yeryüzünün manyetik alanı ile Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu oluşuyor ve bu olay İngiltere, İrlanda, Rusya ve Slovakya gibi diğer ülkelerde de gözlemlendi.
11 Mayıs 2024

Saatte 93 bin kilometre hızla ilerleyen 2011 UL21 adlı asteroit, son 125 yılda Dünya’ya en fazla yaklaşan gök cismi olacak. Gökbilimciler, asteroitin dünyaya çarpmayacağını düşünüyor. Dağ büyüklüğündeki asteroitin geçişi internetten ya da iyi bir teleskopla takip edilebilecek ve Youtube’taki canlı yayın 27 Haziran 23.00’da başlayacak. Avrupa Uzay Ajansı, çarpışma olasılığının sıfır olduğunu fakat 2011 UL21’in Dünya’ya çarpması halinde kitlesel yıkıma yol açacağını belirtti.
26 Haziran 2024

Bu sonbaharda, NASA'nın ATLAS sistemi tarafından tespit edilen 2024 PT5 adlı küçük bir asteroit, Dünya'nın çekim gücüne yakalanarak geçici bir süre için mini Ay haline gelecek. Bu asteroit, Arjuna Asteroit Kuşağı'ndan geliyor ve Dünya'nın yörüngesinde birkaç ay kalacak. Ancak, bu mini Ay çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük ve sönük olacak. Bilim insanları, bu tür olayların daha önce de yaşandığını ve 2024 PT5'in 2055 yılında yeniden Dünya yörüngesine döneceğini belirtiyor.
26 Eylül 2024

İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024
İşaretlediklerim