Bilim insanları yeni bir kan grubu keşfetti: MAL

Bilim insanları yeni bir kan grubu keşfetti: MAL ile benzer, 51 olumlu, 33 olumsuz, ve 64 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Britanya ABD Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN BBC Türk Tabipleri Birliği İstanbul Dünya Sağlık Örgütü BBC Türkçe Bilim İnsanları Nature Fahrettin Koca Almanya Alzheimer meme kanseri Covid-19 İstanbul Tabip Odası DSÖ MESUDE DEMİR Belçika İspanya BRCA2 Polonya Elon Musk Ankara İsviçre İtalya Hindistan
Britanya ABD Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN BBC Türk Tabipleri Birliği İstanbul Dünya Sağlık Örgütü BBC Türkçe Bilim İnsanları Nature Fahrettin Koca Almanya Alzheimer meme kanseri Covid-19 İstanbul Tabip Odası DSÖ MESUDE DEMİR Belçika İspanya BRCA2

University College London'da (UCL) yürütülen yeni bir araştırmaya göre, 10 dakikalık bir MR taraması, erkeklerde prostat kanserinin tespitinde kullanılabilir. Araştırma, Prostat Spesifik Antijen (PSA) testine kıyasla MR taramalarının daha doğru sonuçlar verdiğini ortaya koydu. MR taramaları, PSA testiyle yakalanamayan ciddi kanserleri tespit etti. Araştırmanın baş sorumlusu ürolog profesörü Caroline Moore, MR'ın ciddi kanser vakalarını daha güvenilir bir şekilde erkenden tespit etme yöntemi sunabileceğine dair erken bir işaret sunduğunu belirtti.
22 Ağustos 2023

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

İngiltere'deki Great Ormond Street Hastanesi'nde uygulanan yeni bir tedavi yöntemi sayesinde, sekiz yaşındaki Aditi Shankar'ın vücudu, nakil böbreği reddetmedi. Aditi'nin bağışıklık sistemi, annesinden alınan kök hücrelerle yeniden inşa edildi ve böbrek nakli sonrasında vücudu, nakledilen organı kendi organı gibi kabul etti. Bu sayede Aditi, organ reddini önlemek için genellikle günlük olarak alınması gereken ilaçların uzun vadeli yan etkilerinden korundu.
24 Eylül 2023

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024

Britanya'da 1967 yılında doğan iki bebek, yanlış ailelere verilmiş ve bu durum 50 yıl sonra ortaya çıkmıştır. Olay, bir erkeğin DNA testi kiti almasıyla fark edilmiştir. DNA testleri sonucunda, iki kadının doğumda karıştığı anlaşılmış ve Britanya Ulusal Sağlık Servisi (NHS) bu hatayı kabul etmiştir. Olayla ilgili yasal sorumluluk ve tazminat görüşmeleri devam etmektedir.
5 Kasım 2024

Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Nature Neuroscience dergisinde yayınlanan bir araştırma, hamileliğin annelerin beyninde dinamik ve işlevsel değişikliklere yol açtığını ortaya koydu. Araştırma, 38 yaşındaki sağlıklı bir kadının beynini iki yıl boyunca inceledi ve hamilelik sırasında beyindeki gri madde ve beyaz madde yapısında önemli değişiklikler gözlemlendi. Bu değişikliklerin, annenin beyninin anneliğe hazırlanma sürecinin bir parçası olduğu düşünülüyor. Çalışma, hamilelik sırasında hormon seviyelerindeki değişimlerin beyin anatomisini nasıl etkilediğini anlamaya yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
18 Eylül 2024

Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu (FDA), Alzheimer hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere 'Lecanemab' adlı yeni bir ilaca hızlandırılmış onay verdi. Bu ilaç, beyinde biriken beta amiloidin protofibril formuna karşı etkili olan bir monoklonal antikordur. Faz 3 çalışmasında, ilacın kullanıldığı grupla kullanılmadığı grup arasında zihinsel gerileme oranında yüzde 27'lik bir yavaşlama gözlemlendi. Alzheimer hastalığının erken teşhis ve tedavisindeki önem artarken, ilacın yan etkileri ve kullanım koşulları da dikkate alınmaktadır. Avrupa İlaç Kurumu (EMA) henüz Aducanumab'a onay vermedi ve ilaç Türkiye'de ruhsatlandırılmadı.
7 Ocak 2023

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Dünya genelinde ve Türkiye'de kadınlar arasında en yaygın kanser türü olan meme kanseri, yılda 2,3 milyon kadını etkiliyor ve Türkiye'de her yıl 24 bin yeni vaka tespit ediliyor. Meme kanseri, farklı alt türleri olan ve her biri için farklı tedavi yöntemleri gerektiren bir hastalıktır. Üçlü negatif meme kanseri, agresif seyirli ve hızlı büyüyen tümörlerle karakterize edilir. 2018'den itibaren bu alt tür için 'akıllı kemoterapiler' gibi yeni tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Taner Korkmaz, bu tedaviler ve meme kanseri hakkında bilgi vermiş ve yeni tedavi yöntemlerinin meme kanseri tedavisindeki etkilerini açıklamıştır.
21 Mayıs 2023

CHP Bursa Milletvekili ve halk sağlığı profesörü Kayıhan Pala, Türkiye'de kızamık vakalarındaki olağanüstü artışa dikkat çekerek Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'yı sorumluluk almaya çağırdı. Pala, TBMM'ye sunduğu önergede vakaların yaş dağılımı, aşı durumları ve alınan önlemler hakkında sorular yöneltti. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Türkiye'de 2023'ün ilk iki ayında 343 doğrulanmış kızamık vakası tespit edildi. Kızamık, aşı ile önlenebilen ve özellikle aşılanmamış bireyler için risk taşıyan bir hastalıktır.
15 Haziran 2023

Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu ve İstanbul Tabip Odası Aile Hekimleri Komisyonu, İstanbul'da kızamık vakalarının görüldüğüne dair uyarıda bulunarak aileleri bebek ve çocukların aşılarını tamamlamaya çağırdı. Kızamık, Dünya Sağlık Örgütü tarafından eliminasyonu hedeflenen hastalıklar arasında yer almakta ve Türkiye, bu hastalığı laboratuvar testleriyle özel olarak takip etmektedir. İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Saffet Ercan, bazı ilçelerde kızamık vakalarının görüldüğüne dair bilgiler aldıklarını ve Sağlık Bakanlığı'ndan şeffaf bir açıklama beklediklerini ifade etti. Aşı reddi oranlarının düşük olmadığı ve aşıların ücretsiz yapıldığı belirtilirken, 2011'den beri Türkiye'de kızamık salgını yaşandığı ve vakaların arttığı kaydedildi.
18 Ocak 2023

Bilim insanları, solaklığın genetik kökenlerini araştıran yeni bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışma, nadir genetik varyantların solaklıkta önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Özellikle TUBB4B adlı bir gendeki nadir varyantların, solaklarda sağ elini kullananlara göre 2,7 kat daha yüksek oranda bulunduğu tespit edildi. Bu bulgular, solaklık ile vücudun sol-sağ farklılaşması arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürüyor.
26 Mayıs 2024

Türkiye'de yenidoğanlarda ulusal tarama programının başlatılmasına öncülük eden Prof. Dr. İmran Özalp, Kars'ta bir ailenin bebeğinden topuk kanı alınmasını reddetmesi üzerine mahkemenin aileyi haklı bulmasını eleştirdi. Özalp, topuk kanı taramasının her bebeğe gecikmeden uygulanması gerektiğini belirtti. Sağlık Bakanlığı, mahkeme kararının hatalı olduğunu değerlendirerek istinaf yoluna başvurdu. Özalp, koruyucu hekimliğin önemine dikkat çekerek, tarama programlarının hastalıkların erken teşhisinde kritik rol oynadığını vurguladı.
23 Ağustos 2024

Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, binlerce orta yaş ve üstü kişide yaptıkları kan testleriyle, sağlıklı görünen 50 yaş ve üstü beş yetişkinden birinde en az bir organın diğerlerine göre daha hızlı yaşlandığını tespit etti. Araştırma, 11 ana organ ve doku üzerinde yoğunlaşarak, bu organlardan kaynaklanabilecek hastalıkları öngörmeye yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bulguların daha geniş bir örnekleme ile teyit edilmesi durumunda, hızlı yaşlanan organlar için önleyici tedavilerin başlatılabileceğini belirtiyor.
7 Aralık 2023

Son yapılan araştırmalar, meme kanserinin özellikle 20 ile 49 yaş arasındaki kadınlarda artış gösterdiğini ve bu kanser türünün giderek daha genç yaşlarda görüldüğünü ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışma, 2000'den 2019'a kadar meme kanseri görülme sıklığının yılda yüzde 0,79 oranında arttığını ve özellikle 2016'dan sonra bu artışın daha da belirginleştiğini gösteriyor. Risk faktörleri arasında genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri öyküsü, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, az sayıda çocuk doğurmak, emzirmemek, hareketsiz yaşam, alkol ve sigara kullanımı gibi etmenler bulunuyor. Erken teşhis için 40 yaşından itibaren mamografi ve riskli gruplarda meme ultrasonu öneriliyor.
20 Şubat 2024

Türkiye'de bazı ebeveynler, çocuklarının aşılanmasına karşı çıktıkları gibi şimdi de yenidoğan bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddediyorlar. Topuk kanı taraması, fenilketonüri (PKU), konjenital hipotiroidi gibi ciddi sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesini sağlayarak tedavi şansını artırıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, yenidoğan tarama programları her yıl 12 binden fazla çocuğun sağlıklı bir yaşama başlamasına yardımcı oluyor. Akraba evliliklerinin yaygın olduğu Türkiye'de genetik hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık profesyonelleri, aşı ve topuk kanı taramalarının önemini vurgulayarak, ebeveynlerin bu konudaki yanlış bilgilendirilmelerine ve dirençlerine dikkat çekiyorlar.
26 Ocak 2023
İşaretlediklerim