Kök hücre nakli gerektiren kan ve lenf bezi kanseri hastaları, melfalan ilacına bir yıldan uzun süredir ulaşamıyor. Sağlık Bakanlığı'nın konudan haberdar olmasına rağmen sorun çözülemedi. İlaç, Türk Eczacılar Birliği tarafından ücretli olarak tedarik edilebiliyordu, ancak Sağlık Bakanlığı'nın ruhsat verdiği tek firma olan Soho İlaç, ihtiyaç duyulan miktarda ilacı ithal edemiyor. Bu durum, hastaların tedavi süreçlerinin aksamalarına ve bazı hastalıkların nüksetmesine yol açıyor. Her yıl en az 2 bin 500 hastanın ihtiyaç duyduğu ilaç, karaborsada 300 dolara satılıyor.
18 Nisan 2024

Araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları deneylerle migren ağrılarını tetikleyen nörolojik olayları inceledi. Çalışma, beyin omurilik sıvısının içeriğindeki değişikliklerin kafatasındaki sinirlere giderek ağrı ve iltihap reseptörlerini harekete geçirdiğini ortaya koydu. Bu bulgular, migren ağrılarının nasıl ortaya çıktığı konusunda yeni bir anlayış sağlıyor. Araştırma sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
5 Temmuz 2024

New York Üniversitesi Grossman Tıp Okulu'ndan araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada, kök hücrelerin kıl köklerinde hareket edebildiğini keşfettiler. İnsanlarda da bulunan melanosit kök hücrelerine odaklanan ekip, sıkışmış kök hücrelerin hareketini sağlayarak saç beyazlamasını tersine çevirebilecek veya önleyebilecek potansiyel bir yol bulabileceklerini belirttiler. Araştırma ekibi, kök hücrelere hareketliliği geri kazandırma veya onları hareket ettirme yollarını araştırmayı planlıyor.
20 Nisan 2023

Lund Üniversitesi'ndeki bir ekip tarafından yönetilen araştırmada, yapay zekanın meme kanseri tarama görüntülerini iki radyologla benzer oranda doğru okuyabildiği belirlendi. Araştırmada, 80 binden fazla kadının tarama görüntüleri hem radyologlar hem de yapay zeka tarafından değerlendirildi. Yapay zeka ve radyologların yanlış tespit oranı yüzde 1,5 çıktı. Ancak yapay zekanın tarama programlarında kullanılıp kullanılamayacağını tam olarak belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
3 Ağustos 2023

Yeni bir araştırma, polikistik over sendromu (çoklu yumurtalık kisti) hastalarının menopoz sonrası yumurtalık kanseri riskinin iki kat arttığını gösterdi. Ancak, bu sendromdan mustarip kadınlarda yumurtalık kanseri riski genel olarak düşük. Araştırma, polikistik over sendromunun uzun vadeli etkilerinin takip edilmesi gerektiğini bir kez daha gösterdi. Uzmanlar, menopoz sonrası bu sendromlu kadınlar arasında artan riskin altında yatan sebepleri anlamak için daha fazla araştırma gerektiğini belirtiyor.
5 Kasım 2023

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Elon Musk’ın beyin-bilgisayar arayüzü şirketi Neuralink’in ilk insan hastası Noland Arbaugh, kafatasına yerleştirilen çip sayesinde yedi aydır dil öğrenmeye devam ediyor. Arbaugh, bu cihazı kullanarak günde yaklaşık üç saatini Fransızca ve Japonca öğrenmeye harcıyor ve ileride matematiği yeniden öğrenip okula dönmeyi planlıyor. Ancak deney sırasında çipin işlevselliğinde bazı sorunlar yaşandı ve Neuralink mühendisleri algoritmada ayarlamalar yaparak işlevselliği büyük ölçüde geri kazandı. Şirket, ikinci insan hastasında da benzer sorunları çözdüğünü iddia ediyor.
30 Ağustos 2024

ABD'nin Alabama eyaletinde Yüksek Mahkeme, dondurulmuş embriyoların 'çocuk' olarak sayılması gerektiğine ve yanlışlıkla yok edilmesi durumunda sorumluluk doğurabileceğine hükmetti. Bu karar, eyalette IVF tedavisini durdurma noktasına getirdi ve tıp uzmanları ile üreme tedavilerini savunan gruplar tarafından olumsuz sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılar yapıldı. Karar, aynı zamanda Alabama'da aile kurma yöntemleri üzerinde ciddi etkiler yaratabilecek ve diğer eyaletlerde benzer yasal girişimlere yol açabilecek bir öncü olabilir.
23 Şubat 2024

Türkiye'de 30 bine yakın hasta organ bağışı bekliyor. Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ONKOD), organ bağışının geliştirilmesi ve artırılması için bir kampanya başlattı. Pandemi öncesi ölen her yüz kişiden 26-27'sinin organları aile tarafından bağışlanıyordu, ancak pandemiyle birlikte bu oran yüzde 15-16'ya düştü. ONKOD Başkanı Nilgün Bilal, organ nakliyle ilgili ciddi, güvenilir ve iyi işleyen bir sisteme rağmen kadavradan nakil oranının düşük olduğunu belirtti.
4 Kasım 2023

Yeni bir araştırma, aralıklı oruç tutmanın tip 2 diyabet hastaları için ilaç tedavisi yerine etkili bir başlangıç müdahalesi olabileceğini ortaya koydu. Çin'de yapılan çalışmada, 5:2 aralıklı oruç planını uygulayan katılımcıların kan şekeri seviyelerinde önemli düşüşler gözlemlendi. 16 haftalık çalışmanın sonunda, aralıklı oruç tutanların yüzde 80'inin kan şekeri seviyeleri ilaca ihtiyaç duymadan diyabet olmayan bir aralığa döndü.
24 Haziran 2024

Avusturya'da yapılan bir araştırma, hafif şok dalgalarının baypas ameliyatından sonra kalp dokusunu yenileyebileceğini gösterdi. Innsbruck Tıp Üniversitesi'nden Prof. Johannes Holfeld liderliğindeki ekip, bu yöntemin kalp hastalığı tedavisinde devrim yaratabileceğini belirtti. Çalışma, şok dalgası tedavisi gören hastaların kalplerinin daha fazla kan pompalayabildiğini ve daha fazla yürüyebildiklerini ortaya koydu. Araştırmacılar, bu yöntemin daha geniş bir hasta grubunda test edilmesi için daha büyük denemeler planlıyor.
20 Haziran 2024

Sağlık Bakanlığı, 2024 yılında altı kişide Batı Nil virüsü enfeksiyonu tespit edildiğini açıkladı. Anadolu ve Avrupa yakasındaki hastanelerde toplam 13 hasta menenjit ve ensefalit nedeniyle tedavi gördü. Virüsle enfekte olanların sayısının 2-3 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Bakanlık, hastaların takip ve tedavilerinin sürdüğünü ve gerekli çalışmaların yapıldığını belirtti.
22 Ağustos 2024

Elon Musk'ın kurucusu olduğu Neuralink şirketi, beyin çipi deneyleri için gönüllü aramaktadır. İlk klinik deney için, kafatasının bir kısmının çıkarılmasını kabul edecek bir gönüllü gerekmektedir. Ameliyat sırasında beyne elektrot ve teller yerleştirilecek ve bu çip, beyin aktivitesini okuyup analiz ederek cihazlara aktaracak. Adayın 40 yaş altında, dört uzvu felçli bir yetişkin olması beklenmektedir.
9 Kasım 2023

Halk Sağlığı Genel Müdürü Prof. Dr. Sedat Kaygusuz, Türkiye'de son dönemde kızamık vaka bildirimlerinin arttığını belirtti ve 81 ilin valisine alınması gereken önlemleri hatırlattı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kızamıktan ölümler olduğu iddialarını yalanladı ve aşı kapsayıcılığının ülke genelinde yüzde 95'in üzerinde olduğunu belirtti. Kızamık vakalarındaki artış üzerine, Bağışıklama Danışma Kurulu ve Kızamık Doğrulama Komitesinin aldığı kararlar doğrultusunda, tüm illerde 'yoğun kontrol stratejileri' uygulanıyor.
24 Haziran 2023

Türkiye'de 2023 yılında kızamık vakalarında büyük bir artış yaşanarak 4 bin 959 vaka kaydedildi. Bu artış, dünya genelindeki kızamık vakalarındaki yüzde 79'luk artışın bir parçası olarak görülüyor. Türk Tabipleri Birliği ve uzmanlar, Sağlık Bakanlığı'nın kızamıkla ilgili şeffaf bir politika izlemediğini ve verilerin Dünya Sağlık Örgütü kaynaklarından edinildiğini belirtiyor. Aşı karşıtlığı ve aşıya erişimdeki zorluklar, vakaların artışında önemli faktörler olarak gösteriliyor. Ayrıca, 6 Şubat depremleri ve göçmenlerin durumu da kızamığın kontrolünü zorlaştıran faktörler arasında.
25 Şubat 2024

Gebelik sırasında yapılan non-invaziv prenatal test (NIPT), anne kanındaki fetal DNA parçacıklarını analiz ederek yüzde 99 doğruluk oranıyla kromozomal bozuklukları tespit edebiliyor. Bu test, amniyosentez gibi invaziv yöntemlere olan ihtiyacı büyük ölçüde azaltıyor ve fiyatı düştükçe daha yaygın hale gelmesi bekleniyor. Ancak, NIPT tek başına yeterli değil; ultrasonografi ve diğer değerlendirmelerle birlikte kullanılması gerekiyor. Testin bazı kısıtlamaları bulunmakla birlikte, yüksek riskli gebeliklerde özellikle öneriliyor.
29 Eylül 2024

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, gece saat 10 ile 11 arasında uyumanın kalp ve damar sağlığına iyi geldiğini ortaya koydu. Araştırma, UK Biobank tarafından 88 bin kişi üzerinde gerçekleştirildi ve sonuçları Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin akademik yayını European Heart Journal'da yayınlandı. Araştırma süresince gönüllülerin uyuma ve uyanma saatleri kaydedildi ve bu süreç yaklaşık altı yıl sürdü. Araştırmada, 3 bin gönüllüde kalp ve damar hastalıkları tespit edildi.
29 Eylül 2023

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

Diken'in elde ettiği belgelere göre, Sağlık Bakanlığı boğmaca tanısı konan hastaları gizliyordu. CHP Bursa milletvekili Kayıhan Pala, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'ya bu konuyla ilgili dokuz soru yöneltti. Sorular arasında aşısız çocukların sayısı ve oranları, aşı reddi başvuruları ve bakanlığın bu konuda bir eylem planı olup olmadığı yer alıyor. Bu durum, aşı reddi nedeniyle bebek ölümlerinin artmasıyla birlikte Meclis gündemine taşındı.
10 Haziran 2024

2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. MikroRNA, gen düzenlemesinde önemli bir rol oynayan küçük bir RNA molekülü olarak tanımlanmış ve bu keşif, organizmaların gelişimi ve işleyişi için kritik bir öneme sahip olduğunu göstermiştir. Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine insanlığa hizmet edenlere verilen prestijli ödüllerdir.
7 Ekim 2024
İşaretlediklerim