Bilim insanları yeni bir kan grubu keşfetti: MAL

Bilim insanları yeni bir kan grubu keşfetti: MAL ile benzer, 51 olumlu, 33 olumsuz, ve 64 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Britanya ABD Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN BBC Türk Tabipleri Birliği İstanbul Dünya Sağlık Örgütü BBC Türkçe Bilim İnsanları Nature Fahrettin Koca Almanya Alzheimer meme kanseri Covid-19 İstanbul Tabip Odası DSÖ MESUDE DEMİR Belçika İspanya BRCA2 Polonya Elon Musk Ankara İsviçre İtalya Hindistan
Britanya ABD Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN BBC Türk Tabipleri Birliği İstanbul Dünya Sağlık Örgütü BBC Türkçe Bilim İnsanları Nature Fahrettin Koca Almanya Alzheimer meme kanseri Covid-19 İstanbul Tabip Odası DSÖ MESUDE DEMİR Belçika İspanya BRCA2

Türkiye, böbrek taşı görülme sıklığının dünya ortalamasının üzerinde olduğu 'taş kuşağı' ülkeleri arasında bulunuyor. Prof. Dr. Bülent Önal, her 100 kişiden 11'inde böbrek taşı oluştuğunu belirtiyor. Böbrek taşlarının idrar yolu enfeksiyonları ve kronik böbrek yetmezliğine yol açabileceği, sıcak iklimin ve yetersiz su tüketiminin hastalığa zemin hazırladığı ifade ediliyor. Yeterli su tüketimi, tuzun azaltılması, sağlıklı beslenme ve egzersiz böbrek taşı oluşumunu engelleyebilir. Ayrıca, bira içmenin böbrek taşlarını düşürdüğüne dair yaygın bir kanının yanlış olduğu, bol su içmenin daha etkili olduğu vurgulanıyor.
26 Mart 2023

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Türkiye'de, özellikle İstanbul'da kızamık vakalarının artması üzerine Türk Tabipleri Birliği ve diğer üç sağlık kuruluşu ortak bir açıklama yaparak duruma dikkat çekti. Açıklamada, kontrolsüz göçmen girişleri, pandemi döneminde aşılama problemleri ve aşı tereddüdünün artışa katkıda bulunduğu belirtildi. Önerilen önlemler arasında tüm döküntülü hastaların kızamık yönünden değerlendirilmesi, belirli yaş gruplarına aşı yapılması, mülteci ve göçmen nüfusun aşılanması, deprem bölgesinde aşılama çalışmalarının yapılması ve toplumun aşı konusunda bilgilendirilmesi yer aldı.
16 Haziran 2023

Kanser Savaşçıları Derneği tarafından yapılan araştırma, genç hastalara meme kanseri tanısının yakıştırılmamasının tanıyı geciktirdiğini ortaya koydu. Üçlü negatif meme kanseri tanısı alan hastalarla yapılan görüşmeler, erken tanının önemini ve tedavi sürecinde yaşanan zorlukları vurguluyor. Araştırma, genç yaşta meme kanseri teşhisinin zor olduğunu ve hekimlerin genç hastalarda kanseri düşünmemesinin tanı sürecini uzattığını gösteriyor. Ayrıca, tedavi sürecinde hastaların yaşadığı psikolojik ve fiziksel zorluklar da ele alınıyor.
15 Haziran 2024

Türkiye'de akraba evliliği oranı %23.2 olup, bu durum nadir kalıtsal hastalıkların görülme sıklığını artırıyor. Ancak, yeni doğan bebeklerde sadece altı nadir hastalık için tarama yapılıyor, bu sayı Tayvan, Kanada, İtalya ve ABD gibi ülkelerde çok daha yüksek. Türkiye'de tahminen 5 milyondan fazla bireyin bir nadir hastalığı varken, nadir hastalıkların erken tanı ve tedavisi için yenidoğan tarama programlarının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıca, nadir hastalıklardan etkilenen bireyler ve aileleri, sağlık harcamaları nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
3 Mart 2024

Belçika'da koyun, keçi, sığır ve ineklerde ölümcül mavi dil hastalığı yayılmaya devam ediyor. Federal Gıda Ajansı verilerine göre, toplam 874 hayvan virüse yakalandı ve bu hayvanların 544'ü Flamanca konuşulan bölgede bulunuyor. Hastalık özellikle koyunlar arasında yayılırken, ölümler de bu tür arasında görülüyor. Virüs insanlara bulaşmıyor ve bir sivrisinek türünden kaynaklanıyor.
20 Ağustos 2024

Hemofili hastaları ve aileleri, kanamayı durduran ve deri altından uygulanan monoklonal antikor emicizumab-kxwh'nin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geri ödeme kapsamına alınmasını talep ediyor. Hemofili Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Prof. Dr. Kaan Kavaklı, ilacın SGK'nın geri ödeme listesine dahil edilmemesinin özellikle damar yolu sorunları olan çocuk hemofili hastalarını mağdur ettiğini belirtti. 20'den fazla ailenin SGK aleyhine dava açtığı ve bir hastanın mahkeme kararıyla ilacı kullanmaya başladığı belirtildi.
16 Ağustos 2023

Multiple miyelom ve lenfoma tedavisinde kullanılan ve kök hücre nakli için gerekli olan melfalan ilacına erişim sorunu yaşanıyor. Mart ayından beri tedarik sorunu yaşanan ilaç, hastaların tedavilerinin aksamaması için büyük önem taşıyor. İlaç tedarikinde yaşanan sorunlar, nakil merkezlerindeki bekleme sıralarını uzatıyor. Her yıl en az 2 bin 500 multiple miyelom ve Hodgkin lenfoma hastası bu ilaca ihtiyaç duyuyor. İlaç firması sorunu çözeceğini belirtse de, hala ilaca ulaşılamıyor.
4 Ekim 2023

ABD'de yapılan bir araştırma, X ve Y kuşaklarında kanser sıklığının arttığını ortaya koydu. Özellikle milenyum kuşağı olarak bilinen Y kuşağında belirgin bir artış gözlemlendi. Obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve sağlıksız beslenme gibi faktörler bu artışın başlıca sebepleri olarak gösteriliyor. Türkiye'de de benzer eğilimler gözlemlenmekte ve halk sağlığı politikalarının bu doğrultuda şekillendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
6 Ağustos 2024

Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu'nun yaptığı çalışmaya göre, Türkiye'nin birçok bölgesinde kızamık vakaları artış gösteriyor. Son altı ayda en çok vaka Bursa ve İstanbul'da bildirildi. Çalışmaya katılan aile hekimlerinin %6'sı 2023'te kızamık hastası gördüklerini belirtirken, aşı reddi nedeniyle son bir yılda 64 bin çocuğun aşısı yapılmadı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kızamığa bağlı ölüm iddialarını yalanladı ve durumun kontrol altında olduğunu ifade etti. Ancak TTB Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, ölüm belgelerinde gerçek sebeplerin yazılmadığını ve kızamık salgınının var olduğunu belirtti.
7 Temmuz 2023

İsviçre ve diğer ülkelerden araştırmacılar, gıda ambalajlarında inceledikleri yaklaşık 14 bin kimyasaldan 3 bin 600 tanesinin kan, saç ve anne sütünde bulunduğunu keşfetti. Bu kimyasallar arasında metaller, uçucu organik bileşikler ve kansere neden olduğu bilinen diğer kimyasallar yer alıyor. Yüksek sıcaklıklar ve ambalajın türü, kimyasalların gıdaya sızma hızını etkileyebiliyor. Araştırma, geri dönüştürülmüş kağıt ve kartonun da tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
17 Eylül 2024

4 bin yıllık bir kafatası üzerinde yapılan araştırmalar, eski Mısırlı doktorların kanserli lezyonları cerrahi olarak çıkarmaya çalıştıklarına dair kanıtlar ortaya koydu. İspanya, Britanya ve Almanya'dan bilim insanları, Cambridge Üniversitesi'nin Duckworth Koleksiyonu'nda saklanan iki kafatası üzerinde çalışarak, kanserli lezyonların çevresinde kesik izleri buldular. Bu bulgular, insanlık tarihinde cerrahi kanser tedavisinin belgelenmiş ilk örneği olabilir. Araştırma sonuçları, Frontiers in Medicine dergisinde yayınlandı.
31 Mayıs 2024

Klick Labs'tan araştırmacılar, akıllı telefonlardaki ses teknolojisini yapay zekayla birleştiren yeni bir yöntemle, 10 saniyede diyabet tanısı konulabileceğini belirtti. Bu yöntemle, 6 ila 10 saniyelik ses kaydıyla diyabet tanısı konulabildiği tespit edildi. Araştırmada, 267 kişiden iki hafta boyunca günde altı kez 6 ila 10 saniyelik sesli mesaj kaydetmeleri istendi ve bu verilerle tip 2 diyabet olup olmadığını tespit edebilen bir yapay zeka modeli geliştirildi. Bu modelin doğru teşhis oranı kadınlarda yüzde 89, erkeklerde yüzde 86 olarak ölçüldü.
19 Ekim 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

ABD'deki Mayo Clinic, Google tarafından geliştirilen ve tıbbi bilgilerle ilgili soruları yanıtlamak üzere tasarlanmış yapay zeka sohbet robotu Med-PaLM 2'yi nisandan beri test etmektedir. The Wall Street Journal'ın haberine göre, bu robot özellikle doktorlara sınırlı erişimi olan ülkeler için yararlı olabilir. Ancak Med-PaLM 2'nin şu an için mükemmel olmadığı, doktorların verdiği cevaplara kıyasla daha fazla yanlışlık ve alakasız bilgi içerdiği belirtilmiştir. Yine de muhakeme ve kanıt gösterme gibi konularda doktorlarla benzer performans sergilediği ifade edilmiştir.
10 Temmuz 2023

Araştırmalar, kompulsif yemek yiyenlerin bağırsaklarında 'Proteobacteria' olarak bilinen belirli bir bakteri türünün yüksek miktarda bulunduğunu ortaya koydu. Buna karşılık, 'Actinobacteria' ve 'Blautia' bakterilerinin bu kişilerde azaldığı gözlemlendi. Çalışma, bağırsak bileşimi ile beyin gen ifadesi arasında doğrudan bir etkileşim olduğunu ve bu bulguların gıda bağımlılığı ve yeme bozukluklarının tedavisinde yeni yaklaşımlar sunabileceğini gösterdi. Araştırma, Barselona'daki Universitat Pompeu Fabra'da gerçekleştirildi ve sonuçlar Gut dergisinde yayınlandı.
27 Haziran 2024

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Elon Musk'ın beyin çipi girişimi Neuralink, bağımsız bir inceleme kurulundan onay alarak ilk insan deneyi için hasta alımına başladığını duyurdu. Felçli insanlar için beyin implantının klinik deneylerde test edilmesi planlanıyor. Yaklaşık altı yıl sürecek çalışmanın detayları henüz açıklanmadı. Daha önce maymunlar üzerinde test edilen çiplerin, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayarak cihazlara aktardığı belirtilmişti.
20 Eylül 2023

Kuzey ve batı Avrupa'da 15 bin yıl önce yaşayan Magdaleniyen kültüründe yamyamlık, yaygın bir cenaze ritüeliymiş. İnsanlar ölülerini zorunluluktan değil, kültürlerinin bir parçası olarak yiyordu. Araştırmada, çeşitli Avrupa ülkelerindeki 59 Magdaleniyen bölgesi incelendi ve 25'indeki mezar kültürü yorumlandı. Araştırmacılar, 15 bölgede çiğneme izleri olan insan kalıntıları, kesik izleri olan kafatası kemikleri ve iliğini çıkarmak için kasıtlı olarak kırılmış kemiklere rastladı. Bu bulgular, yamyamlığın Magdaleniyen kültüründe yaygın olduğunu ve beslenme amaçlı değil, bir gömme ritüeli olarak benimsendiğini gösteriyor.
6 Ekim 2023

Omicron varyantının alt dallarından biri olan XBB.1.5, ABD'de Covid-19 vakalarının yüzde 40'ından fazlasında görülerek baskın hale geldi. Bu varyant, bağışıklık sistemini atlatırken hücrelere tutunma yeteneğini artıran F486P mutasyonuna sahip. DSÖ, XBB.1.5'in daha bulaşıcı olduğunu ancak önceki Omicron varyantlarından daha ciddi veya zararlı olduğuna dair bir gösterge olmadığını belirtiyor. Bilim insanları, aşılanmış nüfus için endişeli olmadıklarını, ancak savunmasız kişiler üzerindeki etkisi konusunda endişelerini dile getiriyorlar.
5 Ocak 2023
İşaretlediklerim