Arjantin'in Santa Cruz eyaletinde, Çin ve Arjantinli araştırmacılar tarafından Jura dönemine ait 161 milyon yıllık bir kurbağa yavrusu fosili bulundu. Fosilin, bugüne kadar kayıtlara geçen en eski ve en iyi korunmuş iribaş fosili olduğu belirtildi. Fosilin, soyu tükenmiş 'notobatrachus degiustoi' türüne ait olduğu ve günümüz kurbağalarına benzer anatomik özellikler taşıdığı ifade edildi. Bu keşif, kurbağaların evrim sürecine dair önemli bilgiler sunabilir.
31 Ekim 2024

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 'Blattella germanica' türü hamam böceklerinin genetik yapısının, 2 bin 100 yıl önce Asya'da yaşayan 'Blattella asahinai' türüne benzediği tespit edildi. Araştırmada, bu türün kıtalar arası ticari ve askeri hareketlilikler sebebiyle Ortadoğu ve Avrupa'ya ulaştığı ve buradan da dünyanın diğer bölgelerine yayıldığı belirtildi. Batı Avustralya Üniversitesi'nden Theo Evans, bu hamam böceklerinin hayatta kalmalarının insanlara gözükmemelerine bağlı olduğunu ve evrimsel olarak geceleri ortaya çıkacak şekilde adapte olduklarını söyledi.
21 Mayıs 2024

Adıyaman'ın Kürtek Dağı Çet yaylasında ot toplamaya giden köylüler, Orta Asya'da yolcuların ve çobanların yön bulmasını sağlayan, taşların üst üste konulmasıyla yapılan 'obo' kalıntıları buldu. Bu, kentte yapılan ilk 'obo' keşfi olarak belirtildi. Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan, oboların kentte ilk defa görüldüğünü ve eski dönemden günümüze kadar geldiğini belirtti. Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Doktor Öğretim Görevlisi Başaran Doğu Göktürk, obo geleneğinin eski Türk geleneğinde dağların, nehirlerin veya yol kesişme noktalarının ruhları olduğuna inanıldığını ve bu ruhların iyi olarak ifade edildiğini, ovalarda bu iyilerin bulunduğu noktalara yapılan taş yığmalar olduğunu söyledi.
3 Kasım 2023

Yapılan genetik araştırmalar, eşeklerin insanlık tarihi ve medeniyetin gelişiminde önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Yaklaşık 7 bin yıl önce Doğu Afrika'da evcilleştirilen eşekler, zorlu arazilerde ağır yük taşıma kapasitesi sayesinde insanların yeni koşullara uyum sağlamasına yardımcı oldu. Eşekler, Sahra'nın kuraklaşmaya başladığı dönemde insanların hayatta kalmasına destek verdi ve zamanla Sudan, Mısır, Avrupa ve Asya'ya yayıldı. Ayrıca savaşlarda ve önemli ritüellerde de yer aldılar.
21 Ocak 2023

Çin'deki bilim insanları, yaklaşık 930 bin yıl önce başlayan ve 120 bin yıl süren bir popülasyon krizinin, küresel nüfusu 1280 üreyebilen bireye düşürdüğünü belirtti. Bu dönemde, buzul döngülerinin daha uzun ve yoğun hale geldiği, Afrika'da uzun süreli kuraklık yaşandığı belirtildi. Araştırma, günümüz insanlarından elde edilen genetik örneklere dayanarak eski nüfus dinamiklerini yeniden inşa etmeye olanak sağlıyor. Araştırmacılar, popülasyon krizinin başında insanın ilk atalarının yaklaşık yüzde 98,7'sinin yok olduğunu ve daha sonra modern insanın ortak atasının ortaya çıktığını savunuyor.
6 Eylül 2023

Uluslararası bir araştırma, Amazon Yağmur Ormanları'nın neredeyse yarısının 2050'ye kadar kuraklık, ormansızlaşma ve yangınlar nedeniyle yok olabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, Amazonlar'ın %38'inin zaten bozulduğunu ve yağmur ormanlarının %10 ila %47'sinin tahrip olabileceğini belirtiyor. Araştırma sonuçları, ekosistemin büyük ölçüde yağışa bağlı olduğu ve 'Dünyanın akciğeri' olarak adlandırılan Amazon Ormanları'nın, nem seviyeleri düşmeye devam ederse kurak bir alana dönüşebileceğini gösteriyor.
14 Şubat 2024

Gabon'da yaşayan yabani gorillerin yediği bazı tropikal bitkilerin, birçok ilaca dirençli olan Koli Basili bakterisine karşı etkili olduğu keşfedildi. Araştırmacılar, Moukalaba-Doudou Milli Parkı'ndaki gorillerin yedikleri bitkileri inceleyerek, antioksidan ve antimikrobiyal özelliklere sahip dört ağaç türü tespit etti. Bu bitkiler, bölge yerlisi şifacılar tarafından da kullanılıyor ve gorillerin kendilerini tedavi etmek için bu bitkileri seçerek yediği gözlemlendi. Özellikle fromager ağacının, test edilen tüm bakterilere karşı etkili olduğu belirtildi.
12 Eylül 2024

Bilim insanları, Avustralya'nın Yeni Güney Galler bölgesinde 'ekidnapus' adı verilen antik bir yaratığın fosilleşmiş çene kemiği parçalarını keşfettiler. Bu yeni tür, ornitorenk ve dikenli karıncayiyenlere benzerliği nedeniyle 'Opalios splendens' olarak adlandırıldı. Yaklaşık 100 milyon yıllık olduğu tahmin edilen fosiller, paleontolog Elizabeth Smith ve kızı Clytie tarafından bulundu ve Avustralya Müzesi'ne bağışlandı. Araştırma ekibi, bu keşfin bölgede daha fazla kazı yapılması için fon sağlanmasını teşvik edeceğini umuyor.
16 Haziran 2024

Omicron varyantının alt dallarından biri olan XBB.1.5, ABD'de Covid-19 vakalarının yüzde 40'ından fazlasında görülerek baskın hale geldi. Bu varyant, bağışıklık sistemini atlatırken hücrelere tutunma yeteneğini artıran F486P mutasyonuna sahip. DSÖ, XBB.1.5'in daha bulaşıcı olduğunu ancak önceki Omicron varyantlarından daha ciddi veya zararlı olduğuna dair bir gösterge olmadığını belirtiyor. Bilim insanları, aşılanmış nüfus için endişeli olmadıklarını, ancak savunmasız kişiler üzerindeki etkisi konusunda endişelerini dile getiriyorlar.
5 Ocak 2023

Avustralya’nın New South Wales eyaletindeki Symbio Yaban Hayatı Parkı'nda nadir görülen albino bir valabi doğdu. Park çalışanları, beyaz kürkü ve soluk pembe gözleri olan yavruya 'Karlar Ülkesi' filmindeki kardan adam Olaf'ın adını verdi. Albinizm, melanin pigmentinin eksikliğinden kaynaklanan kalıtsal ve nadir bir genetik durumdur ve valabilerde 100 binde bir görülür.
2 Ekim 2024

Avustralya'nın Queensland eyaletinde park bekçileri tarafından bulunan ve 'Toadzilla' adı verilen 2,7 kilogram ağırlığında ve 25 cm uzunluğunda bir kara kurbağası, dünyanın en büyüğü olarak kaydedildi. Bu tür, 1935'te şeker kamışı tarımını korumak için adaya getirilmiş ve nüfusu 200 milyona ulaşmıştır. Toadzilla'nın zehirli olduğu ve çevresine zarar verdiği için ötenazi yapıldı ve cesedi Queensland Müzesi'ne bağışlanabileceği belirtildi.
20 Ocak 2023

Bilim insanları, Batı Afrika'da yaşanan ve Mali'de 48 dereceyi aşan sıcaklıkların insan kaynaklı iklim değişikliği olmadan mümkün olamayacağını belirtiyor. Mali'nin başkenti Bamako'da bir hastane, aşırı sıcaklar nedeniyle yüzlerce ölümün gerçekleştiğini açıkladı. Araştırmalar, fosil yakıtların yakılması gibi insan faaliyetlerinin bölgedeki sıcaklıkları ortalama 1.4 derece artırdığını gösteriyor. Bilim insanları, küresel sıcaklıkların artmasıyla bu tür sıcak hava dalgalarının daha sık yaşanacağını öngörüyor.
21 Nisan 2024

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

Almanya'da Max Planck Antropoloji Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, Avrupa'nın en ünlü mumyası Ötzi'nin atalarının Anadolu'dan geldiğini ortaya koydu. Araştırmada, Ötzi'nin genetik yapısının, Anadolu'dan göç eden ilk çiftçilerle yüksek oranda benzerlik gösterdiği belirlendi. Ayrıca, Ötzi'nin ten renginin koyu olduğu ve kel olduğu tespit edildi. Ötzi, 1991 yılında İtalyan Alpleri'nde bir buzulda keşfedilmişti.
16 Ağustos 2023

Avustralyalı astronomlar, Dünya'ya ulaşması sekiz milyar yıl süren radyo dalgalarından kaynaklanan gizemli bir patlama saptadı. Hızlı Radyo Patlamaları (FRB) adı verilen bu dalgaların biri, sekiz milyar yıllık yolculuğunun ardından Dünya'ya ulaştı. Araştırmacılar, bu dalganın birleşmekte olan birkaç galaksinin yol açtığı patlama sonucu oluştuğunu belirtti. FRB'lerin, evrenin kütlesinin hesaplanmasında ve galaksiler arası iyonize olmuş materyalleri algılamada kullanılabileceği ifade edildi.
20 Ekim 2023

İspanya'daki bilim insanları, 150 yıldan daha uzun bir süre önce bir mağaradan çıkarılan sandaletlerin Avrupa'da şimdiye kadar keşfedilen en eski ayakkabılar olduğunu belirledi. Ayakkabılar ilk olarak 1850'lerde, Granada sahilinden birkaç mil içerideki eski bir mağara olan Cueva de los Murciélagos’tan madenciler tarafından çıkarıldı. Günümüz teknolojisiyle incelenen koleksiyondaki en eski nesneler 9 bin yıllık olabilir.
29 Eylül 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Fas'ta, 66 milyon yıl önce okyanuslarda avlanan ve boyu bir katil balinaya yakın olan yaklaşık 8 metre uzunluğundaki 'Khinjaria acuta' isimli deniz kertenkelesinin fosili bulundu. Bu tür, hançeri andıran dişlere sahip olup, Tyrannosaurus rex ve Triceratops gibi dinozorlarla aynı dönemde yaşamış olabilir. 'Khinjaria acuta', mosasaur olarak bilinen dev deniz kertenkeleleri ailesinin bir üyesi ve günümüzde Komodo ejderlerinin ve anakondalarının uzaktan akrabasıdır. Araştırmacılar, bu canlıların yok oluşunun modern deniz besin zincirlerinde süper avcı türlerinin azalmasına yol açtığını belirtiyor.
6 Mart 2024

Southern Methodist Üniversitesi'nin çalışmasında, Afrika ve Güney Amerika kıtalarında bulunan 260'dan fazla dinozor ayak izinin birbirleriyle eşleştiği keşfedildi. Bu izler, dinozorların yaklaşık 120 milyon yıl önce Erken Kretase döneminde Brezilya ve Kamerun arasında yürüdüklerini gösteriyor. Araştırmacılar ayrıca Brezilya'nın Borborema bölgesi ve Kamerun'un kuzeyinde benzer havza, nehir ve göl oluşumlarına dair kanıtlar buldu. Çoğu üç parmaklı teropod dinozorlara ait olan bu ayak izleri, Pangea'nın ayrılmasından sonra oluşan Atlantik Okyanusu'nun iki ucunda yer alıyor.
27 Ağustos 2024

Adıyaman'da bulunan Perre Antik Kenti'nde yürütülen kazı çalışmaları sırasında Roma dönemine tarihlenen ve yaklaşık 1800 yıl öncesine dayanan bir boğa başı kabartması bulundu. 2001 yılından bu yana aralıklarla devam eden kazılarda daha önce de Roma çeşmesi, büyük blok taşlar ve su kanalları gibi çeşitli mimari yapılar keşfedilmişti. Bu yılki kazılarda ise Kamosorion tipi mezar yapısında ve yanında üç mezar ile iki sunum çukuru tespit edildi. Müze Müdürü Mehmet Alkan, bulunan boğa başı kabartmasının mezarları koruduğu düşüncesini güçlendirdiğini belirtti.
29 Kasım 2023
İşaretlediklerim