2023 yılı, iklim bilimcilerin tahminlerinin aksine, kaydedilen en sıcak yıl oldu ve bu durum bilim insanlarını şaşırttı. NASA Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Gavin Schmidt, iklim modellerinin bu ani sıcaklık artışını öngöremediğini belirtti. Sera gazı emisyonları, Tonga'daki volkanik patlama ve denizcilik endüstrisindeki sülfür emisyonlarını azaltan düzenlemeler gibi faktörlerin etkileri incelendi, ancak hiçbiri sıcaklık artışını tam olarak açıklayamadı. Schmidt ve diğer bilim insanları, iklim sisteminin işleyişinde beklenmedik değişiklikler olabileceğini ve daha iyi veri sistemlerine ihtiyaç duyulduğunu ifade ediyor.
28 Mart 2024

NASA’nın Parker Güneş Sondası, saatte 635 bin 266 kilometre hıza ulaşarak en hızlı insan yapımı nesne olarak kayda geçti. 2018'de fırlatılan sonda, Güneş’in dış tabakasını gözlemlemek amacıyla kullanılıyor. Parker, Venüs’ün yörüngesiyle hizalanarak gezegenin yer çekimiyle hız kazanıyor ve Güneş’e 6,12 milyon kilometreye kadar yaklaşmayı hedefliyor. Sonda, 2 bin 500 dereceye kadar sıcaklığa dayanabilen karbon kompozit kalkanla korunuyor.
12 Temmuz 2024

Bilim insanları, çürüyen ağaç kabuklarında yetişen ve ateş yakmak için kullanılan kav mantarı (Fomes fomentarius) üzerinde yaptıkları araştırmada, mantarın moleküler yapısında plastiğe alternatif olabilecek özellikler buldular. Science Advances dergisinde yayımlanan makalede, mantarın bazı kısımlarının kontrplak veya deri gibi malzemelere göre daha dayanıklı ve hafif olduğu, laboratuvar ortamında yetiştirilerek alternatif bir malzeme olarak kullanılabileceği belirtildi. Dr. Pezhman Mohammadi, mantarın yapısının spor ekipmanlarında ve ısı ile ses yalıtımında kullanılabileceğini ifade etti. Ancak mantarın doğada değil, laboratuvar ortamında yetiştirilmesi gerektiği, doğal ortamda yetişmesinin uzun yıllar aldığı ve ekosistem için önemli olduğu vurgulandı.
23 Şubat 2023

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

Earth Commission tarafından yapılan ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, insan faaliyetlerinin gezegenin güvenliğini ve adaletini tehlikeye attığı belirtildi. Sekiz ekolojik göstergeden yedisinde tehlikeli sınırların aşıldığı, küresel sıcaklık artışının güvenli sınır olan 1 dereceyi geçtiği ve yüzey suyu akışında güvensiz seviyelerin görüldüğü tespit edildi. Ayrıca, gezegenin yalnızca yüzde 45 ila 50'sinin bozulmamış ekosistemlere sahip olduğu ve nitrojen ile fosfor kullanımındaki eşitsizliklerin tehlikeli boyutlara ulaştığı bulgularına ulaşıldı.
31 Mayıs 2023

2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

NASA, resmi sosyal medya hesabından yanlışlıkla paylaşılan 'tehlike' mesajının eğitim simülasyonuna ait olduğunu açıkladı. Videoda, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki bir astronotun hayatta kalma şansının zayıf olduğu belirtiliyordu. Bu durum, uzayda olası bir acil durum spekülasyonlarına yol açtı, ancak NASA ve SpaceX, ISS'deki tüm mürettebatın güvende olduğunu doğruladı. Mesajın, astronotların ve yer ekiplerinin çeşitli senaryolar için eğitim aldığı bir simülasyondan yanlışlıkla yönlendirildiği belirtildi.
14 Haziran 2024

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları, deniz yosunlarının değerli mineralleri depolayıp depolamadığını araştırıyor. Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA-E), deniz yosunlarının platin, rodyum ve nadir toprak elementleri gibi önemli malzemeleri depolayabileceği potansiyelini incelemek için üç projeye 5 milyon dolar yatırım yaptı. Bu çalışmalar, deniz yosunlarının geleneksel ve derin deniz madenciliğine alternatif bir çözüm olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu sürecin finansal olarak uygulanabilirliği ve çevresel etkileri hala belirsiz.
5 Mayıs 2024

Türkiye'de 6 Şubat depremlerinin ardından, HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, ülkede bulunan 13 volkanik dağ ve volkan patlama ihtimalinin yüzde 70 olduğu iddiasıyla Meclis araştırma komisyonu kurulmasını teklif etti. Jeofizik Uzmanı Dr. Oğuz Gündoğdu, Türkiye'deki volkanların çoğunun eski ve aktif olmadığını, ancak Ege'deki volkanların aktif olabileceğini belirtti. Ayrıca volkanik hareketlerin büyük depremleri değil, küçük sıralı depremleri tetikleyebileceğini ifade etti.
15 Mart 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

NASA, Güneş yüzeyinde meydana gelen güçlü bir patlamanın fotoğrafını yayınladı. ABD'deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), bu patlamanın neden olduğu şiddetli jeomanyetik fırtınayı tespit etti ve elektronik cihazlar ile elektrik şebekelerinde kesintilere yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Jeomanyetik fırtınalar, Dünya'nın manyetik alanı ile Güneş rüzgarları arasındaki etkileşimden kaynaklanır ve GPS, radyo frekansları, uydu operasyonları gibi teknolojik sistemleri etkileyebilir.
10 Mayıs 2024

Çin'in Chang’e-6 görevi, Ay'ın karanlık yüzünden aldığı örneklerde Güney Kutbu-Aitken havzasında geniş kapsamlı yer altı magmatik faaliyetleri tespit etti. Bu faaliyetler, Ay'ın kabuğunun orta kalınlıkta olduğu bölgede çeşitli formlarda görülüyor ve Ay'ın jeolojik yapısının derinlemesine anlaşılmasına katkı sağlıyor. Araştırmacılar, bu bulguların Ay'ın erken dönemdeki jeolojik faaliyetlerine dair önemli ipuçları sunduğunu belirtiyor. Çin, Ay'ın uzak tarafından örnekler getiren ilk ülke oldu.
17 Ekim 2024

NASA tarafından kurulan ve tanımlanamayan anormal fenomenleri (UAP) inceleyen kurul, ilk bulgularını bir brifing ile paylaştı. Savunma Bakanlığı'ndan Dr. Sean Kirkpatrick, 800'den fazla UAP ihbarı aldıklarını ve bunların çok azının 'tanımlanamayacak anormallikler' olarak değerlendirildiğini belirtti. FAA yetkilisi Mike Freie, özellikle SpaceX'in Starlink lansmanından sonra ve Şubat ayında bir Çin casus balonunun düşürülmesinden sonra UAP ihbarlarında artış olduğunu ifade etti. Toplantıda, tespit edilen cisimlerin arkasında 'insan dışı bir zeka' olup olmadığı sorusu gündeme geldi, ancak NASA'dan David Spergel henüz böyle bir kanıtın olmadığını vurguladı.
1 Haziran 2023

Kahramanmaraş merkezli deprem sonrasında Hatay'ın Antakya ilçesinde devam eden arama-kurtarma çalışmaları sırasında, ekiplerin çağrısına havlayarak yanıt veren Venüs adlı köpek ve 35 yaşındaki sahibi Duygu, enkaz altından 103 saat sonra sağ olarak kurtarıldı. Kurtarılan kadın sağlık görevlilerine teslim edilirken, Venüs'e de serum bağlandı.
10 Şubat 2023

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen ve 76 ülkeden diplomatik temsilcilerin katıldığı bir etkinlik öncesinde Yerebatan Sarnıcı Müzesi'nde kimyasal bir koku hissedildi. Durumun bildirilmesi üzerine müzeye itfaiye ve AFAD ekipleri sevk edildi ve yapılan incelemelerde herhangi bir olumsuzluğa rastlanmadı. İtfaiye ekipleri müzede hava tahliyesi çalışması gerçekleştirdi ve kokunun, etkinlik öncesinde yapılan ilaçlamadan kaynaklanmış olabileceği belirtildi.
13 Temmuz 2023

NASA, Ay yüzeyini araştırmak için geliştirilen VIPER programını artan maliyetler nedeniyle iptal etti. 2024 bütçesindeki kesintiler ve fon yetersizliği, VIPER programının durdurulmasına yol açtı. VIPER'in fırlatma maliyetleri hariç 450 milyon dolar harcanmışken, iptal kararı ek 84 milyon dolar tasarruf sağlayacak. NASA yetkilisi Nicola Fox, kararın bütçe sıkıntılarından kaynaklandığını belirtti.
18 Temmuz 2024

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), yanlış bir komut göndermesi sonucu bağlantısını kaybettiği Voyager 2 uzay aracından yeniden sinyal aldığını duyurdu. Yanlış komut sonucu uzay aracının anteni yüzde iki oranında kaymış ve Voyager 2 ile iletişim kesilmişti. NASA, Avustralya'nın başkenti Canberra'daki devasa çanak anteni kullanarak 19 milyar kilometre ötedeki Voyager 2'den sinyal almayı başardı. Voyager Interstellar Proje Müdürü Suzanne Dodd, Voyager 2'nin halen 'hayatta' olduğuna dair sinyaller aldıklarını bildirdi.
1 Ağustos 2023

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), güneş yüzeyinde hafta sonu ve pazartesi günü oluşan iki güçlü patlamanın jeomanyetik fırtına oluşturduğunu bildirdi. Bu patlamaların güneşten iki büyük kütlenin atılmasına yol açtığı ve Dünya'da da etkisi hissedildiği belirtildi. Patlamaların radyo frekansları, elektrik şebekeleri ve navigasyon sinyalleri üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve uzay araçları ve astronotlar için tehlikeli enerji dalgaları oluşturduğu ifade edildi.
9 Ağustos 2023

Küresel ısınma nedeniyle sıcaklıkların rekor kırmaya devam etmesi üzerine, bilim insanları Güneş ile Dünya arasına yerleştirilecek bir şemsiye fikrini gündeme getirdi. Bu fikir, güneş ışığını kısmen engelleyerek Dünya'nın ısınmasını yavaşlatmayı amaçlıyor. Farklı araştırma grupları, uzayın derinliklerine toz saçılmasından uzay baloncuklarından oluşan bir kalkan yaratmaya kadar çeşitli yöntemler üzerinde çalışıyor. Ancak, bu projelerin gerçekleştirilmesi için aşılması gereken önemli teknik zorluklar bulunuyor, örneğin projenin ağırlığı ve maliyeti.
11 Şubat 2024
İşaretlediklerim