TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin en eskilerinden olduğu düşünülen üç galaksiyi inceledi ve galaksi oluşumunu ilk kez doğrudan gözlemledi. Araştırmada, galaksilerin yaydığı ışığın büyük miktardaki nötr hidrojen gazı tarafından emildiği ve bu gazın galaksileri beslediği tespit edildi. Bu gözlem, evrenin ilk yıldız sistemlerinin oluşumuna tanıklık edilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, galaksilerde genç yıldızların varlığını da belirledi ve bu gazın galaksilerin merkezine nasıl dağıldığını anlamak için çalışmalarını sürdüreceklerini açıkladı.
27 Mayıs 2024

İklim değişikliğine dikkat çeken öncü isimlerden Fransız buzul bilimci Claude Lorius, 91 yaşında hayatını kaybetti. Lorius, yaşamı boyunca Grönland ve Antarktika'da 22 keşif gezisi yapmış ve buz çekirdekleri üzerindeki çalışmalarıyla iklim bilimine büyük katkılarda bulunmuştur. 1987'de yayımlanan araştırması, atmosferdeki karbondioksit oranının Sanayi Devrimi'nden sonra arttığını ve sıcaklıkları yükselttiğini göstermiştir. Lorius, bu çalışmalarıyla uluslararası üne kavuşmuş ve çeşitli ödüller kazanmıştır.
24 Mart 2023

Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinde toz taşınımı beklendiğini duyurdu. Ayrıca, ülke genelinde hava durumunun parçalı ve az bulutlu olacağı, Marmara ile iç ve doğu kesimlerde pus ve sis, Güneybatı kesimlerde ise toz taşınımı görüleceği tahmin ediliyor. Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde çığ tehlikesi bulunuyor. Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmeye devam edeceği ve rüzgarın genellikle güneyli, doğu kesimlerde ise kuzeyli yönlerden esmesi bekleniyor.
30 Mart 2024

NASA'nın TESS uydusu, Dorado Takımyıldızı'nda dünya büyüklüğünde ve yaşama elverişli bölgede bir öte gezegen keşfetti. 'TOI 700 e' adı verilen gezegen, yıldızına suyun sıvı halde kalabileceği bir mesafede bulunuyor. Bu keşif, daha önce aynı sistemde bulunan 'TOI 700 b, c ve d' gezegenlerine ek olarak, sistemi daha yakından inceleme konusunda bilim insanlarını heyecanlandırıyor. TESS'in yeni bulguları Amerikan Astronomi Derneği'nin yıllık toplantısında paylaşıldı.
11 Ocak 2023

Avrupa Birliği'nin iklim değişikliğini izleyen kuruluşu Copernicus, okyanus sıcaklıklarının tarihin en yüksek seviyesine ulaştığını duyurdu. Bu durum, okyanusların karbondioksit emme kapasitesini azaltarak gezegenin ısınmasına yol açıyor. Ayrıca, sıcaklık artışı deniz canlılarının göç etmesine ve beslenme zincirinin bozulmasına neden oluyor. Bilim insanları, bu rekorun Ağustos ayında kırılmasının, suların önümüzdeki Mart ayında ne kadar daha ısınacağı konusunda endişe yarattığını belirtiyor.
4 Ağustos 2023

ValveTech, NASA'nın uzay misyonları için parça tedarikçisi olarak, Boeing Starliner roketinin ilk fırlatma denemesi öncesinde ciddi güvenlik uyarılarında bulundu. 6 Mayıs'ta teknik bir sorun nedeniyle iptal edilen fırlatmanın ardından, ValveTech başkanı Erin Faville, bir felaket riski nedeniyle ikinci bir fırlatma girişiminde bulunulmamasını önerdi. Ayrıca, bir ses kaydı üzerine yapılan incelemelerde, bir vananın sızıntı yaptığı ve kullanım ömrünü tamamlamış olabileceği belirlendi. Faville, NASA'ya güvenlik protokollerini artırma ve yeniden gözden geçirme çağrısında bulundu.
13 Mayıs 2024

Türkiye'de karbonmonoksit zehirlenmeleri ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak öne çıkmakta ve her yıl çok sayıda insanın ölümüne sebep olmaktadır. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'ndan Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, karbonmonoksit gazının tehlikeleri, zehirlenme belirtileri, risk altında olan gruplar ve korunma yöntemleri hakkında bilgi vermiştir. Özellikle kapalı alanlarda yetersiz havalandırma ile kullanılan sobalar, şofbenler, kombiler ve mangallar karbonmonoksit zehirlenmelerinin başlıca kaynaklarıdır. Düzenli cihaz bakımı, baca kontrolü, karbonmonoksit dedektörü kullanımı ve uygun yakıt seçimi gibi önlemlerle zehirlenmelerin önüne geçilebileceği vurgulanmıştır.
7 Ocak 2023

NASA ve ESA astronomları, Samanyolu Galaksisinde, gezegenlerin senkronize hareket ettiği bir güneş sistemi gözlemledi. Bu sistem, Dünya'dan 100 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve içinde yaşam olmadığı tahmin ediliyor. Sistemin merkezindeki yıldız HD 110067'nin etrafında dönen gezegenlerin yörünge süreleri 9 ile 54 gün arasında değişiyor. Araştırmacılar, bu tür senkronize hareket eden sistemlerin nadir olduğunu ve keşfedilenler arasında HD 110067'nin en fazla gezegene sahip olduğunu belirtiyor.
29 Kasım 2023

ABD'de, Güneş'in etrafında 'ateş çemberi' oluşturan halkalı Güneş tutulması görüntülendi. Tutulma, Pasifik zaman dilimiyle saat 09.13'te başlayarak Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas eyaletlerinden izlendi. Ayrıca California, Idaho, Colorado ve Arizona'nın belirli bölgelerinden de görüldü. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), tutulma sırasında Güneş ışığındaki azalmanın Dünya'nın iyonosfer adı verilen atmosfer tabakasını nasıl etkilediğini incelemek için üç sondaj roketi fırlattı.
14 Ekim 2023

Britanya merkezli JET laboratuvarında yapılan bir deneyde, nükleer füzyon kullanılarak rekor seviyede enerji üretildi. Bu süreç, atomların birleşmesiyle oluşuyor ve Güneş ile diğer yıldızların enerji üretiminde de kullanılıyor. Bilim insanları, bu süreci yeryüzünde tekrar ederek temiz ve atmosferi ısıtmayan, yüksek miktarda nükleer enerji üretmeyi hedefliyor. JET deneyinde 5 saniye boyunca 69 megajul enerji üretildi, bu miktar yalnızca 4-5 banyoyu ısıtmaya yeterli olacak kadar az.
8 Şubat 2024

Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Ege Denizi'nde gece saatlerinde meydana gelen 4,4 büyüklüğündeki depremin detaylarını paylaştı. Depremin 'görece derin' olduğunu ve 21.5 kilometre derinlikte gerçekleştiğini belirten Görür, Ege Denizi'nin tabanının çok sayıda gerilmeli faylarla dolu olduğunu ifade etti. Depremin, Kandilli Rasathanesi'nin verilerine göre KD-GB uzanımlı bir fay üzerinde meydana geldiği belirtildi.
25 Şubat 2024

Dünya'ya ait ses ve görüntülerden oluşan 'Voyager Altın Kayıtları'nın bir kopyası, açık artırmaya çıkarılıyor. Bu kayıtlar, 1977'de NASA tarafından Voyager 1 ve 2 uzay araçlarıyla uzaya gönderilen ilk yıldızlar arası mesajları içeriyor. Kayıtların bir kopyası, astronom Carl Sagan ve eşi Ann Druyan tarafından kaydedilmiş ve New York'ta açık artırmaya çıkarılmıştır. Kayıtların 400 bin ila 600 bin dolara alıcı bulması bekleniyor.
27 Temmuz 2023

NASA'nın Mars gezgini Perseverance, Mars'ta 1,6 metre uzunluğunda ve 60 metre genişliğinde hareket eden bir 'toz şeytanı' görüntüledi. Bu görüntüler, Perseverance'ın Mars topraklarındaki 899'uncu gününde çekildi. Mars'taki toz şeytanları, Dünya'daki kasırgalardan daha zayıf ve daha küçük olup, gezegendeki tozun taşınması ve yeniden dağıtılmasının yollarından biridir.
2 Ekim 2023

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Perseus Moleküler Bulutu'nda herhangi bir yıldıza bağlı olmayan altı başıboş gezegen keşfetti. Bu gezegenler, Dünya'ya yaklaşık 960 ışık yılı uzaklıktaki NGC 1333 bulutsusunda bulundu ve Jüpiter'den daha büyük oldukları tespit edildi. Araştırma, yıldız ve gezegen oluşum süreçlerini anlamak için önemli bilgiler sunuyor. Ayrıca, bu keşifler bir yıldıza bağlı olmadan da gezegen oluşumunun mümkün olduğunu gösteriyor.
28 Ağustos 2024

Bilim insanları, 'Dune' serisinden esinlenerek idrarı içme suyuna dönüştürebilen bir uzay giysisi geliştirmektedir. Bu giysi, astronotların uzay yürüyüşü sürelerini artırmayı hedefliyor ve NASA'nın 2026'da Ay'ın güney kutbuna mürettebat indirecek Artemis III programında kullanılacak. Yeni giysi, mevcut yöntemlerden daha hijyenik ve verimli olup, idrarı beş dakikada içme suyuna dönüştürebiliyor.
12 Temmuz 2024

Zehirli bir tür olan pusula denizanası, Marmara Denizi'nde görülmeye başlandı. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, bu türün Marmara Denizi'nde yaygın hale geldiğini ve özellikle İzmit, Erdek, Bandırma, Gemlik Körfezi ile İstanbul Boğazı'nda yoğun olarak görüldüğünü belirtti. Küresel ısınma ve gemilerin balast suları, denizanalarının Türk sahillerine kadar gelmesinde önemli faktörler olarak gösteriliyor. Denizanalarının organik kirlilik göstergesi olduğu ve kirli bölgelerde daha baskın hale geldikleri de vurgulandı.
6 Temmuz 2024

İtalya'nın Sicilya Adası'ndaki Etna Yanardağı, güçlü şekilde lav ve kül püskürtmeye başladı. Özellikle 'Voragine' kraterinde gözlenen bu hareketlilik, İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü'nün bölgeden geçen uçaklar için 'kırmızı' kodlu uyarı mesajı paylaşmasına neden oldu. İtalya Sivil Savunma Departmanı da 'sarı' kodlu uyarı verdi. Kül bulutları Katanya ve çevre kentlerden görülebiliyor.
5 Temmuz 2024

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, TÜBİTAK destekli bir araştırma ile İzmir dış körfezinde Foça-Karaburun bölgesinde birçok yeni fay hattı tespit etti. Prof. Dr. Derman Dondurur liderliğindeki 12 kişilik ekip, Piri Reis gemisiyle bir hafta süren sismik araştırmalar yaparak yaklaşık bin kilometrelik alanda veri topladı. Araştırma sonucunda, bölgedeki aktif fay miktarı ve yoğunluğunun beklenenden fazla olduğu görüldü. Toplanan veriler işlenerek fayların haritalanması planlanıyor ve bu çalışmanın İzmir'in afet riski açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
2 Mart 2023
İşaretlediklerim