Geniş çaplı bir araştırma, çocukların yemek seçme alışkanlıklarının ebeveynlik tarzından ziyade genetik etkenlerden kaynaklandığını ortaya koydu. Çocuk Psikolojisi ve Psikiyatri Dergisi'nde yayınlanan çalışmada, tek ve çift yumurta ikizlerinin beslenme alışkanlıkları karşılaştırıldı ve genetik faktörlerin etkisi belirlendi. Araştırma, yemek seçmenin 16 aylıkken yüzde 60 oranında genetik etkenlere bağlı olduğunu ve bu oranın 3 ile 13 yaş arasında yüzde 74'e yükseldiğini gösterdi.
28 Eylül 2024

Rhode Island Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, mikroplastiklerin memelilerin beyinlerinde iltihaplanmaya neden olduğunu ve davranış değişikliklerine yol açabileceğini belirledi. Araştırmada, farklı yaşlardaki farelere üç hafta boyunca mikroplastikle kirlenmiş su içirildi ve farelerin beyinlerinde ve karaciğerlerinde iltihaplanma belirtileri, hayvanların davranışlarında da değişiklikler gözlendi. Bu değişiklikler, özellikle yaşlı hayvanlarda belirgindi ve insanlarda demans hastalarında görülen semptomlara benziyordu.
1 Eylül 2023

Egzersizin, sadece fiziksel sağlıkla değil, beyin sağlığıyla da bağlantılı olduğu belirtiliyor. Düzenli fiziksel aktivitenin beyinde meydana getirdiği fizyolojik değişiklikler, egzersizin biliş ve zihinsel sağlık üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmaları gündeme getiriyor. Egzersiz, hafızayı ve bilişsel yetenekleri geliştirirken, zihinsel netliği artırıyor ve depresyona karşı koruyucu etkileri bulunuyor. Ayrıca, kilo verme ve yorgunluğu azaltma gibi dolaylı etkileri de beyin sağlığını olumlu yönde etkiliyor.
23 Temmuz 2023

DEHB ilaçları, metilfenidat ve atomoksetin, dikkat, hafıza ve problem çözme gibi bilişsel işlevleri artırarak mental aktiviteyi güçlendiriyor. Bu ilaçlar, özellikle sınav dönemlerinde, performans artırmak amacıyla kötüye kullanılıyor. DEHB tanısı olmayan bireylerde bu ilaçların kullanımı bağımlılık gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar, ilaçların gereksiz yere kullanımının 'mental doping' olduğunu ve etik dışı bir davranış olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların yanlış kullanımı yoğun anksiyete ve kaygı gibi yan etkilere neden olabiliyor.
11 Şubat 2024

Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Dr. Erika Garcia ve ekibi, 1300'den fazla kişinin çocukluk ve yetişkinlik dönemlerindeki hava kirliliği maruziyetini inceledi. Araştırma, çocuklukta partikül kirliliği ve nitrojen dioksite maruz kalan kişilerin yetişkinlikte bronşit semptomlarına yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, çocuklukta akciğer problemi yaşamamış kişilerde de hava kirliliğinin yetişkinlikte bronşit semptomlarına yol açabileceği bulundu. Bu bulgular, çocukluk döneminde hava kirliliğinin uzun vadeli sağlık etkileri olabileceğini gösteriyor.
29 Temmuz 2024

Carnegie Mellon Üniversitesi'nden araştırmacılar, Covid-19 salgınının genç yetişkinlerin içki tüketim alışkanlıklarını nasıl etkilediğini inceledi. 21 ila 29 yaşları arasındaki 234 aşırı içki içen genç üzerinde yapılan çalışmada, pandemi sırasında ve sonrasında içki tüketiminde belirgin bir azalma gözlemlendi. Araştırma, Z kuşağı ve milenyum kuşağı arasında 'sober curious' yani alkolden uzak durma yaşam tarzının popülerlik kazandığını ortaya koyuyor. TikTok'ta bu yaşam tarzıyla ilgili 89 binden fazla video paylaşılmış durumda.
31 Ağustos 2024

Britanya'da Lucy Faithfull Vakfı, aşırı pornografi erişiminin gençleri çocuk istismarı videoları izlemeye ittiği konusunda uyarıda bulundu. Vakıf, 18 yaş altı gençlerle iletişime geçme oranlarında %30, gençlerin davranışlarından endişe duydukları için iletişime geçen yetişkinlerin oranında ise %26 artış olduğunu bildirdi. Bu durum üzerine vakıf, gençlere yardım etmeyi amaçlayan bir internet sitesi açtı. Siteye gelen maillerde en endişe verici gelişme, küçüklerin yasadışı çocuk istismarı materyallerini izlemesi veya paylaşması oldu.
26 Eylül 2023

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

Çin'de yapılan ve British Journal of Ophthalmology dergisinde yayınlanan bir araştırma, her üç çocuktan en az birinde miyopi olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 50 ülkeden 5 milyondan fazla çocuk ve gencin uzağı görme seviyesini inceledi ve 2050'ye kadar yaklaşık 740 milyon çocuk ve gençte miyopi öngörülüyor. Miyopi oranları 1990 ile 2023 arasında üç kat artarak yüzde 36'ya yükseldi. Genetik faktörlerin yanı sıra, ekranlara uzun süre maruz kalma ve erken yaşta eğitime başlama gibi dış etkenler de miyopi riskini artırıyor.
25 Eylül 2024

ABD'de 41 eyaletten oluşan bir koalisyon, sosyal medya platformları Instagram ve Facebook'un çatı firması Meta'ya dava açtı. Davada, Meta'nın genç kullanıcılara zarar veren özellikleri platformlarında kasten barındırdığı ve 13 yaşından küçük çocuklara ürünlerini kasten pazarladığı iddia edildi. Meta'nın bilinen zararlı özelliklerini terk etmediği ve genç kullanıcıların ruhsal ve fiziksel sağlığına etkilerini yanlış beyan etme, saklama, küçümseme çabalarını ikiye katladığı belirtildi.
25 Ekim 2023

Nebraska Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, günde en az sekiz kez elektronik sigara kullanan 13-17 yaş arası gençlerin idrarında, ara sıra içenlere göre %30 daha fazla kurşun ve iki kat daha fazla uranyum bulunduğu belirlendi. Araştırma, özellikle tatlı aromalı elektronik sigaraları tercih eden gençlerde uranyum biyobelirteçlerinin yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, elektronik sigaraların potansiyel toksisitesi üzerine daha fazla çalışma yapılmasının önemini vurguladı.
30 Nisan 2024

Habitat Derneği'nin iki yılda bir gerçekleştirdiği 'Gençliğin İyi Olma Hali Raporu'nun beşinci sürümü yayımlandı. Rapora göre, Türkiye'deki gençlerin yaşam memnuniyeti son beş yılda düşerek %46'ya geriledi. İstihdam koşulları gençlerin yaşam memnuniyeti ve geleceğe dair umutlarını büyük ölçüde etkiliyor. Maddi durumlarından memnun olan gençlerin oranı da düşüş gösterirken, gençlerin %35,8'i aylık 3 bin lira ve altında gelir elde ediyor. Gençlerin karşılaştığı en önemli sorunlar arasında enflasyon, işsizlik ve yüksek kira bedelleri yer alıyor.
19 Mayıs 2023

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

YouTube, 13-17 yaş aralığındaki kullanıcıların belirli sağlık ve fitness videolarına erişimini sınırlandıracak. Bu kısıtlama, belirli vücut tiplerini idealleştiren ve sosyal saldırganlığı gösteren videoları kapsayacak. YouTube, bu tür içeriklerin gençlerin kendileri hakkında olumsuz inançlar geliştirmesine yol açabileceği endişesiyle bu adımı attığını belirtti. Ayrıca, ebeveynlerin çocuklarının platformdaki aktivitelerini takip edebilmeleri için yeni özellikler duyuruldu.
6 Eylül 2024

CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, Türkiye'de son 20 yılda 15 yaşından küçük 1673 çocuğun intihar ettiğini açıkladı. Ekonomik krizin derinleştiği son iki yılda 15 yaş ve altı çocuk intiharları yüzde 40 arttı. Becan, intihar eden çocukların yüzde 53'ünün kız olduğunu ve bu durumun dikkate alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, intihar eden her 33 kişiden birinin 15 yaşından küçük olduğunu ve bu durumun çocukların maruz kaldığı olumsuz etkilerin, stresin, baskının, travmaların veya psikososyal sorunların arttığını gösterdiğini ifade etti.
23 Temmuz 2023

Çocuk ve ergen psikiyatrisi uzmanı Prof. Dr. Yankı Yazgan, deprem gibi afetler sonrasında çocukların en çok etkilendiği kesimlerden biri olduğunu ve depremzede çocukların yüzde 60'ında travma sonrası stres bozukluğu görülebileceğini belirtti. Türk Tabipleri Birliği ve sağlık emek-meslek örgütleri, deprem kriz masasında deprem ve çocuk sağlığını ele aldı. Yazgan, nörogelişimsel sorun tanılı çocukların 'en kırılgan' olduğunu ve kayıpları varsa daha fazla zarar görebileceklerini ifade etti. Ayrıca, deprem bölgesindeki çocukların eğitim ve sosyal aktivitelere erişiminde zorluklar yaşadığı, bulaşıcı hastalıkların yaygınlaşabileceği ve sağlık çalışanlarının barınma sorunları gibi konulara da değinildi.
4 Nisan 2023

Almanya'daki Mainz Johannes-Gutenberg Üniversitesi'nin araştırmasına göre, 2001, 2002 ve 2003 doğumlu gençler, kendilerinden 10 yıl önce doğanlara kıyasla bekarlıktan önemli ölçüde memnun. Araştırma, 2008 ile 2021 yılları arasında yaklaşık 12 bin kişinin katıldığı anketlerin verilerini analiz etti. Psikolog Dr. Tita Gonzalez Aviles, özellikle Batı ülkelerinde bekarlığın sosyal açıdan daha kabul edilebilir hale geldiğini ve gençlerin bireysel yaşamaya daha fazla değer verdiğini belirtti.
26 Haziran 2024

Prof. Dr. Mehmet Çakıcı, kumar bağımlılığı ve seks bağımlılığının çocukluk çağındaki ihmal ve istismarla ilişkili olduğunu belirtti. KKTC'de kumarhanelerin artışıyla birlikte kumar bağımlılığı oranlarının da yükseldiğini vurgulayan Çakıcı, bu bağımlılığın kontrolsüz bir şekilde büyüdüğünü ifade etti. Çocuklukta yaşanan travmaların, yetişkinlikte kumar bağımlılığına zemin hazırladığını ve bu bağımlılığın ciddi sosyal ve psikolojik sorunlara yol açtığını açıkladı.
2 Haziran 2024

1996 ile 2010 yılları arasında doğan Z kuşağı bireylerinin önemli bir kısmı, sosyal medyanın psikolojileri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünerek sosyal medya detoksu yapmaya başladı. HMD Global ve McKinsey Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, Z kuşağı katılımcılarının büyük bir kısmının sosyal medyayı azaltarak gerçek dünyayla yeniden bağlantı kurmaya çalıştığını ve bu sayede ruh sağlıklarının iyileştiğini gösteriyor. Cardiff Üniversitesi öğrencisi Iwan Kellet, sosyal medya detoksu yaparak daha iyi hissettiğini belirtiyor. Bangor Üniversitesi öğretim görevlisi Donna Dixon, sosyal medyanın gençler üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor ve sağlıklı teknoloji kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
26 Kasım 2023

Colorado Boulder Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin bağırsak bakterilerini bozarak kaygıyı artırabileceğini ortaya koydu. Araştırma, ergen fareler üzerinde yapıldı ve yüksek yağlı diyetle beslenen farelerin bağırsak bakterilerinde önemli bir dengesizlik ve beyinlerinde kaygı ile ilişkili genlerin daha yüksek ekspresyonu gözlemlendi. Bu bulgular, diyet, bağırsak sağlığı ve zihinsel refah arasındaki karmaşık ilişkiyi vurguluyor.
21 Haziran 2024
İşaretlediklerim