İnternet bağımlılığı gençlerin beyin kimyasını değiştiriyor

İnternet bağımlılığı gençlerin beyin kimyasını değiştiriyor ile benzer, 26 olumlu, 51 olumsuz, ve 35 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Alzheimer TikTok Britanya MESUDE DEMİR Instagram Diken Z kuşağı The Guardian Bilim İnsanları Dünya Sağlık Örgütü Çin Snapchat Covid-19 Demans JAMA Network Open BBC MESUDE ERŞAN Facebook Meta Prof. Dr. Mehmet Çakıcı Sosyal medya Avrupa Alzheimer hastalığı California Üniversitesi TRT Haber The Lancet New York Post
ABD Alzheimer TikTok Britanya MESUDE DEMİR Instagram Diken Z kuşağı The Guardian Bilim İnsanları Dünya Sağlık Örgütü Çin Snapchat Covid-19 Demans JAMA Network Open BBC MESUDE ERŞAN Facebook Meta Prof. Dr. Mehmet Çakıcı Sosyal medya

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024

Oxford Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, doğru yaşam tarzı stratejileri ile genetik eğilimi yüksek olan bireylerin bile Alzheimer'a yakalanma riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle 50'li yaşlardan sonra vegan ağırlıklı beslenme, minimal işlenmiş gıdalar, kompleks karbonhidratlar, sağlıklı yağlar ve düzenli egzersiz gibi faktörlerin Alzheimer'la mücadelede etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca, derin uyku fazlarının düzenliliği ve yoğunluğunun da bunama ile mücadelede önemli olduğu vurgulanıyor.
1 Temmuz 2024

Bristol Üniversitesi'nden araştırmacılar dahil bir grup bilim insanının yaptığı çalışma, koşu gibi kardiyo egzersizlerinin iştah kontrolüne olan etkisini inceledi. Araştırma sonuçlarına göre, tek bir koşu seansı, beyindeki dikkat ve ödül beklentisiyle bağlantılı bölümlerde geçici değişikliklere neden olarak iştahı azaltıyor. Bu bulgular Human Brain Mapping dergisinde yayınlandı.
22 Mayıs 2023

Harvard'dan psikolog Debbie Sorensen ve sinirbilimci Dr. Heidi Hanna, stresin bağımlılık yapıcı etkileri üzerine uyarılarda bulundu. Stresin, kortizol ve dopamin salgılayarak ödül merkezini harekete geçirdiği ve tekrarlanan davranışları teşvik ettiği belirtildi. Kronik stresin, uyuşturucu kadar bağımlılık yapabileceği ve yüksek hırslı kişilerin tükenmişlik ve kronik strese daha yatkın olduğu ifade edildi. Sorensen, stres bağımlılığının belirtileri olarak dinlenmekten kaçınma, sürekli telefon kontrolü ve her şeye 'evet' demeyi sıraladı.
8 Mayıs 2023

Araştırmalar, kompulsif yemek yiyenlerin bağırsaklarında 'Proteobacteria' olarak bilinen belirli bir bakteri türünün yüksek miktarda bulunduğunu ortaya koydu. Buna karşılık, 'Actinobacteria' ve 'Blautia' bakterilerinin bu kişilerde azaldığı gözlemlendi. Çalışma, bağırsak bileşimi ile beyin gen ifadesi arasında doğrudan bir etkileşim olduğunu ve bu bulguların gıda bağımlılığı ve yeme bozukluklarının tedavisinde yeni yaklaşımlar sunabileceğini gösterdi. Araştırma, Barselona'daki Universitat Pompeu Fabra'da gerçekleştirildi ve sonuçlar Gut dergisinde yayınlandı.
27 Haziran 2024

Calm tarafından hazırlanan bir rapor, yetişkinlerin büyük çoğunluğunun uyku eksikliğinin akıl sağlıklarını olumsuz etkilediğini düşündüğünü ortaya koydu. Araştırmaya göre, uyku eksikliği çeken yetişkinlerin yüzde 78'i akıl sağlıklarının olumsuz etkilendiğini belirtti. Ayrıca, katılımcıların yüzde 42'si ilaç, marihuana veya alkol olmadan uyuyamadıklarını ifade etti. Rapor, Z ve Y kuşaklarının uykuya dalmakta zorluk çektiğini, teknolojinin Z kuşağının uyumasını Y kuşağından yüzde 26 daha fazla etkilediğini belirtti. Ayrıca, finansal stresin uyku sorunlarının en yaygın nedeni olduğu ve eşlerin ve evcil hayvanların uyku sorunlarına neden olabileceği belirtildi.
4 Kasım 2023

Columbia Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ve JAMA Network Open dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, 1948'den bu yana üç nesil üzerinden toplanan 14,106 katılımcının verilerini analiz ederek, daha yüksek eğitim seviyesine sahip bireylerin daha yavaş yaşlandığını ortaya koydu. Araştırmacılar, katılımcıların her iki yıllık ek eğitim görmeleri durumunda yaşlanma hızlarının yüzde 2 ila 3 oranında yavaşlayabileceğini ve bu durumun ölüm riskini yaklaşık yüzde 7 oranında azaltabileceğini tespit etti. Araştırma, eğitim seviyesi ile yaşlanma ve ölüm riski arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde inceliyor.
4 Mart 2024

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.
21 Eylül 2024

ABD'de, Meta'ya çocukları kasıtlı olarak kandırdığı ve içeriklerin çocukları istismar ettiği iddiasıyla dava açıldı. Avrupa Birliği daha önce Meta ve Snapchat'ten reşit olmayan kullanıcıların korunması hakkında bilgi talep etmişti. ABD'nin 33 eyaletinden avukatlar tarafından açılan davada, Meta'nın çocukların psikolojisine zarar verdiği belirtiliyor. Meta yetkilileri ise şirketin gençler için güvenli bir çevrimiçi deneyim sağlamak adına yaptığı çalışmaların bu suçlamalarla yanlış yansıtıldığını ifade ediyor.
27 Kasım 2023

Prof. Dr. Çağatay Güler, etki ajanlığı düzenlemesinin yasalaşmasının bilimsel çalışmaları ve işbirliklerini olumsuz etkileyeceğini belirtti. Bu düzenlemenin, bilim insanları ve araştırmacıların uluslararası işbirliklerinden kaçınmasına yol açarak bilgi alışverişini ve yeniliği engelleyebileceğini ifade etti. Ayrıca, bu tür yasaların ifade özgürlüğünü kısıtlayarak, sivil toplum örgütlerini ve bağımsız medya kuruluşlarını ajanlıkla suçlama riskini artıracağını vurguladı. Güler, bu düzenlemenin uzun vadede beyin göçüne ve ulusal kalkınmanın zayıflamasına neden olabileceğini öngördü.
9 Kasım 2024

Türkiye'de bir zamanlar genç nüfusa sahip olmanın bir özelliği olarak kabul edilen durum, doğurganlık oranındaki düşüşle değişmek üzere. 2022 yılında 15-44 yaş arası kadın başına düşen canlı doğum oranı 1.61'e düşmüş ve 2023'te bu oranın daha da azalması bekleniyor. Bu düşüşün ana sebepleri arasında ekonomik koşullar ve gelecek kaygısı gösteriliyor. İnsanlar, maddi zorluklar ve kaliteli eğitim gibi konularda endişe duydukları için daha az çocuk sahibi olmayı tercih ediyorlar.
8 Şubat 2024

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

ABD'deki araştırmacılar, öfke anlarının kalp krizi riskini nasıl artırdığını inceledi. Çalışma, 280 genç yetişkin üzerinde yapıldı ve katılımcılardan öfke, kaygı ve üzüntü hissi uyandıran anıları hatırlamaları istendi. Sonuçlar, öfke durumunda damarların genişleme kabiliyetinin azaldığını gösterdi, bu da kalp krizi riskiyle doğrudan ilişkilendirildi. Araştırmanın sonuçları Amerikan Kalp Birliği Dergisi'nde yayımlandı.
1 Mayıs 2024

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre, 2021'de her 4,4 saniyede bir çocuk veya genç ölümü gerçekleşti ve bu trend devam ederse 2030'a kadar 59 milyon çocuk ve genç ölebilir. 5 yaş altı çocuk ölümleri dünya genelinde yüzde 50 azalırken, 5-24 yaş arası ölüm oranlarında yüzde 36, ölü doğum oranlarında ise yüzde 35 düşüş yaşandı. Sahra Altı Afrika ve Güney Asya, çocuk ölümlerinin en yoğun yaşandığı bölgeler olarak belirlendi. UNICEF ve DSÖ yetkilileri, temel sağlık hizmetlerine yapılan yatırımların ve siyasi iradenin önemine dikkat çekti.
10 Ocak 2023

Milli Eğitim Bakanlığı, ortaokul seçmeli dersleri arasına 'okul temelli sosyal sorumluluk çalışmaları' dersini ekledi. 2023-2024 eğitim öğretim yılında başlayacak olan bu dersle öğrencilere siber zorbalık ve akran zorbalığı gibi konularda bilgi verilmesi ve toplumsal sorunlara karşı farkındalık oluşturulması amaçlanıyor. Ders müfredatı, toplumsal değerler, çevre ve sürdürülebilirlik, toplumsal sağlık gibi birçok konuyu kapsayacak ve öğrencilere teorik bilginin yanı sıra pratik beceriler de kazandıracak.
29 Kasım 2023

Son yapılan araştırmalar, meme kanserinin özellikle 20 ile 49 yaş arasındaki kadınlarda artış gösterdiğini ve bu kanser türünün giderek daha genç yaşlarda görüldüğünü ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışma, 2000'den 2019'a kadar meme kanseri görülme sıklığının yılda yüzde 0,79 oranında arttığını ve özellikle 2016'dan sonra bu artışın daha da belirginleştiğini gösteriyor. Risk faktörleri arasında genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri öyküsü, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, az sayıda çocuk doğurmak, emzirmemek, hareketsiz yaşam, alkol ve sigara kullanımı gibi etmenler bulunuyor. Erken teşhis için 40 yaşından itibaren mamografi ve riskli gruplarda meme ultrasonu öneriliyor.
20 Şubat 2024

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'de her yıl ortalama 2 bin 500-2 bin 800 yeni doğan bebeğe işitme kaybı tanısı konulduğunu belirtti. Koca, çocukluk döneminde geçirilen hastalıklar, kulak enfeksiyonları, kazalar ve kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle bu oranın geçici işitme kayıplarıyla birlikte yüzde 6'ya kadar çıktığını ifade etti. İşitme kaybını erken dönemde belirlemek için ulusal işitme tarama programları yürütüldüğünü ve her yıl yaklaşık 2 milyon civarı tarama testi yapıldığını aktardı.
22 Eylül 2023

Haliç Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Yeşim Ünal Kılıç, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan Çocuk Hakları Alt Komisyonu'nda yaptığı sunumda, deprem bölgesinde çocuk intihar vakalarında ciddi bir artış olduğunu belirtti. Kılıç, afet bölgelerinde özellikle kırsal alanlarda çocuk yaşta intihar düşüncelerinin ve girişimlerinin önemli oranlarda arttığını vurguladı. Ayrıca, sahada engelli çocuk sayısının da arttığını ve yardım dağıtımında dikkat edilmesi gereken hususları dile getirdi.
15 Mayıs 2024

Psikoloji alanında yapılan yeni bir araştırma, ahlaki kaygılar nedeniyle insanların daha az affedici olabileceğini ve kendi değerlerine aykırı davranışlar sergileyen insanları hızla reddedebileceğini gösteriyor. Araştırmada, katılımcılara ahlaki ikilemlerle karşı karşıya kalan insanlar hakkında bir dizi senaryo sunuldu ve katılımcıların kendi manevi değerleri hakkında da bilgi sahibi olundu. Araştırma sonuçları, ahlaki durumların genellikle esneklik gerektirdiğini ve zaman zaman kendi ahlaki eğilimlerimize aykırı hareket eden insanlara karşı daha bağışlayıcı olmanın ahlakla daha uyumlu olabileceğini gösteriyor.
10 Ağustos 2023
İşaretlediklerim