Aşırı teknoloji kullanımı ve demans riski arasında güçlü bir bağlantı bulundu

Aşırı teknoloji kullanımı ve demans riski arasında güçlü bir bağlantı bulundu ile benzer, 27 olumlu, 52 olumsuz, ve 47 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Alzheimer Britanya TikTok Çin Facebook Twitter diyabet İstanbul MESUDE DEMİR Diken Instagram depresyon Meta Demans Microsoft İstanbul Barosu MESUDE ERŞAN The Guardian NetBlocks Dünya Sağlık Örgütü Rusya BBC Snapchat Kemal Kılıçdaroğlu BBC Türkçe Google Danimarka
ABD Alzheimer Britanya TikTok Çin Facebook Twitter diyabet İstanbul MESUDE DEMİR Diken Instagram depresyon Meta Demans Microsoft İstanbul Barosu MESUDE ERŞAN The Guardian NetBlocks Dünya Sağlık Örgütü Rusya

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.
21 Eylül 2024

Lancet Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, demans riskini artıran 14 değiştirilebilir faktörü belirledi. Bu faktörler arasında işitme kaybı, yüksek tansiyon, sigara içmek, obezite, depresyon, fiziksel hareketsizlik, diyabet, aşırı alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı ve yüksek kolesterol bulunuyor. Raporda, bu risk faktörlerinin ele alınmasıyla demans vakalarının neredeyse yarısının geciktirilebileceği veya önlenebileceği belirtiliyor. Ayrıca, demans riskini azaltmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor.
4 Ağustos 2024

Bilim insanları, demans riskini tahmin edebilecek bir araç geliştirmek amacıyla yapay zeka kullanarak bir milyondan fazla beyin taramasını inceleyecek. Edinburgh ve Dundee Üniversiteleri'ndeki araştırmacılar, NEURii adlı küresel bir araştırma projesi kapsamında İskoçya'daki hastalardan on yılı aşkın süredir elde edilen tomografi ve emar taramalarını analiz edecek. Bu çalışma, doktorların demans riskini daha iyi belirlemesine yardımcı olabilecek kalıpları tespit etmeyi hedefliyor. Ayrıca, toplanan veriler gelecekteki araştırmalar için kullanılacak ve demansın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak.
26 Ağustos 2024

Akıllı telefonların aşırı kullanımı sonucu 'Smartphone Pinky' adı verilen yeni bir rahatsızlık ortaya çıktı. Bu durum, akıllı telefonu desteklemek için serçe parmağının aşırı kullanılmasından kaynaklanıyor ve parmakta girintilere neden olabiliyor. Mesleki terapist Andrew Bracken, bu durumun resmi bir tıbbi teşhis olmadığını, ancak uzun vadede karpal tünel sendromu gibi ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. Bracken, akıllı telefon kullanımını azaltmak ve katlanabilir telefon kulpları kullanmayı öneriyor.
22 Şubat 2024

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

University College London'dan (UCL) yapılan yeni bir çalışma, kalp damar rahatsızlıklarının demans için giderek daha önemli bir risk faktörü haline geldiğini ortaya koydu. Çalışma, 1947 ile 2015 yılları arasında toplanan verilerle dünyanın dört bir yanından 27 araştırma makalesini analiz etti. Bulgular, düşük eğitim düzeyi ve sigara içmenin demans riskine katkısının azaldığını, buna karşın obezite, diyabet ve kalp damar hastalıklarının oranlarının arttığını gösterdi. UCL'de psikiyatri profesörü Naaheed Mukadam, hipertansiyonun demans riskine en çok katkıda bulunan faktör olduğunu belirtti.
28 Haziran 2024

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik dönemindeki internet bağımlılığı, gençlerin beyin kimyasında bağımlılık yaratan davranışlara yol açabilecek değişikliklere neden olabilir. Araştırma, 2013 ile 2023 yılları arasında internet bağımlılığı tanısı konmuş 10 ile 19 yaş arası 237 çocuğu kapsayan 12 çalışmayı inceledi. Beynin hafıza, karar verme ve etkin düşünmeyle ilgili bölümlerindeki işlevsel bağlantıda genel bir azalma saptandı. Bu değişikliklerin, ergenlerde bağımlılık yaratan davranış ve eğilimlerin yanı sıra zihinsel sağlık, gelişim, entelektüel yetenek ve fiziksel koordinasyonla bağlantılı davranış değişikliklerine yol açabileceği belirtildi.
5 Haziran 2024

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Yeni bir araştırma, çocukların ekran başında geçirdiği süreyi azaltmanın kötü davranışları da azalttığını ortaya koydu. Güney Danimarka Üniversitesi'nden araştırmacılar, dört ile 17 yaş aralığındaki 181 çocuk ve ergenin bulunduğu 89 aileden toplanan verileri analiz etti. Araştırma, çocukların ekran sürelerini haftada sadece üç saate düşürerek ruh sağlığı ve davranışlarında önemli iyileşmeler gözlemlendiğini belirtti. Ayrıca, önceki araştırmalar da çocukların ekran başında kalmasının gelişimsel gecikmelere yol açabileceğini ve nörogelişimsel bozukluklarla ilişkili olabileceğini ortaya koymuştu.
21 Temmuz 2024

Covid-19 pandemisi, Alzheimer hastalığının seyrini değiştirebilir ve hastalığın önümüzdeki yıllarda daha da artmasına neden olabilir. Pandemi nedeniyle ileri yaş grubundakilerin sağlık kontrollerinin aksaması ve Covid enfeksiyonunun zihinsel işlevleri etkileyebilmesi, Alzheimer'ın oluş mekanizmaları ile covidin etki mekanizmalarının örtüşmesi bu durumun nedenleri arasında. Alzheimer hastalığı için bilinen risk faktörleri arasında ileri yaş, genetik yatkınlık, düşük eğitim düzeyi, ağır beyin travmalarına maruz kalmak, hipertansiyon, diyabet gibi aterosklerotik risk faktörlerinin kontrol altında olmaması ve tedavi edilmemiş yerleşmiş depresyon bulunuyor.
21 Eylül 2023

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024

Lancet Halk Sağlığı Komisyonu'nun raporuna göre, mobil telefonlar ve internetin yaygınlaşmasıyla kumar oynama oranları hızla artıyor ve bu durum tahmin edilenden daha fazla kişiyi olumsuz etkiliyor. Dünya genelinde yaklaşık 450 milyon kişi kumarla ilişkili sorunlar yaşıyor ve en az 80 milyon kişi kumar bağımlılığı ile mücadele ediyor. Uzmanlar, internet üzerinden yapılan kumar reklamlarının gençler ve çocuklar üzerinde büyük etkisi olduğunu ve kumar bağımlılığı riskini artırdığını belirtiyor. Kumarın sadece maddi kayıplara değil, aynı zamanda fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarına, aile içi şiddete, intihara, suç oranlarının artışına ve iş kayıplarına da yol açtığı vurgulanıyor.
25 Ekim 2024

1996 ile 2010 yılları arasında doğan Z kuşağı bireylerinin önemli bir kısmı, sosyal medyanın psikolojileri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünerek sosyal medya detoksu yapmaya başladı. HMD Global ve McKinsey Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, Z kuşağı katılımcılarının büyük bir kısmının sosyal medyayı azaltarak gerçek dünyayla yeniden bağlantı kurmaya çalıştığını ve bu sayede ruh sağlıklarının iyileştiğini gösteriyor. Cardiff Üniversitesi öğrencisi Iwan Kellet, sosyal medya detoksu yaparak daha iyi hissettiğini belirtiyor. Bangor Üniversitesi öğretim görevlisi Donna Dixon, sosyal medyanın gençler üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor ve sağlıklı teknoloji kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
26 Kasım 2023

Fransa'da yapılan bir araştırma, kafein tüketiminin demans ve Alzheimer hastalığının ilerleme riskini azaltabileceğini ortaya koydu. 2010-2015 yılları arasında hafif bilişsel bozukluk veya Alzheimer teşhisi almış 263 kişinin verileri incelendi. Araştırma, düşük kafein tüketiminin hafif bilişsel gerileme riskini artırdığını ve beta-amiloid protein birikimiyle ilişkili olduğunu buldu. Ancak, kafein tüketiminin Alzheimer semptomları üzerindeki etkilerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
15 Ekim 2024

ExpressVPN tarafından yapılan bir araştırma, çocukların sosyal medya platformlarında karşılaştıkları riskleri ve ebeveynlerin bu konudaki algılarını ortaya koyuyor. Araştırmaya göre çocuklar en çok kaba davranış, korkutucu videolar ve fotoğraflarla karşılaşırken, ebeveynler çocuklar için en büyük sorunun zorbalık olduğunu düşünüyor. Ayrıca kötü niyetli kullanıcıların çocuklardan uygunsuz bilgiler istemesi gibi tehlikeler de belirtiliyor. Çocukların internet kullanım süresi yaşlarına göre değişiklik gösterirken, ebeveynlerin büyük çoğunluğu internet güvenliği eğitimi konusunda sorumluluğu üstleniyor.
23 Ocak 2023

Dijital dünya, gerçek dünyanın ayrımcılık ve eşitsizliklerini yansıtmaya devam ediyor. Erkeklere mühendislik gibi, kadınlara ise aşçılık ve temizlik işçiliği gibi iş ilanları gösterilmesi, siyasi içeriklerin erkeklere daha fazla sunulması gibi örneklerle cinsiyet ayrımcılığı dijital ortamda da kendini gösteriyor. Big Tech firmalarının kullanıcı verilerini kullanarak yaptığı ayrımcılık, kadınların iş ve sosyal hayatta karşılaştığı zorlukları artırıyor. Bahçeşehir Üniversitesi Yeni Medya Bölümü öğretim üyesi Dr. Melis Öneren Özbek ile yapılan röportajda, yapay zekâ ve algoritmaların cinsiyet ayrımcılığını nasıl pekiştirdiği ve kadınların bu durumdan nasıl korunabileceği üzerine görüşler paylaşıldı.
8 Mart 2024

Bilim insanları, 10 dakikalık bir beyin taraması ile demansı, gözle görülür semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edebilecek bir yöntem geliştirdi. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Prof. Charles Marshall liderliğindeki araştırma, fonksiyonel MRI (fMRI) taramaları kullanarak beynin varsayılan mod ağındaki (DMN) değişiklikleri inceledi. Yapay zeka algoritmaları ile riskli kişileri teşhisten dokuz yıl öncesine kadar yüzde 80 doğrulukla tespit edebilen model geliştirildi. Araştırma sonuçları Nature Mental Health dergisinde yayınlandı ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.
8 Haziran 2024

Britanya'da yapılan bir araştırmaya göre, beş ila yedi yaş arasındaki her dört çocuktan biri akıllı telefona sahip. Aynı yaş grubundaki çocukların sosyal medya kullanımı da artış gösterdi; yaş sınırı 13 olmasına rağmen, çocukların yaklaşık yarısı WhatsApp gibi uygulamaları kullanıyor. Sosyal medya, canlı yayın ve çevrimiçi oyun kullanım oranlarındaki artış dikkat çekici. Ofcom yetkilisi, bu durumun sektör için bir uyandırma çağrısı olduğunu ve şirketlerin çocukları güvende tutmak için yasal adımlar atması gerektiğini belirtti.
21 Nisan 2024

İnternet üzerinden oynanan kumar, özellikle gençler arasında yaygınlaşarak bağımlılık riskini artırıyor. Akıllı telefonların yaygınlaşması ve internetin her an erişilebilir olması, kumarın daha kolay ve anonim bir şekilde oynanmasına olanak tanıyor. Bu durum, kumar bağımlılığı ve ilişkili sorunların artmasına yol açıyor. Uzmanlar, sanal kumarın bağımlılık yapıcı etkilerini ve bu durumun gençler üzerindeki olumsuz etkilerini vurguluyor.
19 Kasım 2024

Türkiye İstatistik Kurumu'nun araştırmasına göre, 2024 yılında çocukların internet kullanımı yüzde 91,3'e ulaştı. Çocuklar internette en çok video izleme, ödev yapma ve oyun oynama gibi aktivitelerde bulunuyor. YouTube, çocuklar arasında en popüler sosyal medya platformu olarak öne çıkarken, çocukların büyük bir kısmı düzenli olarak cep telefonu kullanıyor. İnternet kullanımı, çocukların kitap okuma, ders çalışma ve aileleriyle vakit geçirme gibi aktivitelerini olumsuz etkiliyor.
24 Ekim 2024
İşaretlediklerim