Türkiye'de 2023 yılının ilk beş ayında görülen kızamık vaka sayısı 2 bin 51 oldu. Sağlık Bakanlığı'nın kamuoyuyla paylaşmadığı ancak Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirdiği rakamlara göre, vaka sayısı sürekli artıyor. Prof. Dr. Muzaffer Eskiocak, Türkiye'de kızamık salgını yaşandığını ve bunun aşısız ve eksik aşılıların salgını olduğunu belirtti. Pandemi ve deprem nedeniyle aşılama oranlarında düşüş yaşandığı ve bu durumun kızamık vakalarındaki artışa zemin hazırladığı ifade edildi.
20 Temmuz 2023

Türkiye'de son 42 yılda pestisit kullanımı yaklaşık yüzde 700 arttı. 1980'lerde yıllık pestisit kullanımı 7-8 bin ton iken, bu rakam 2020 ve 2021 yıllarında 53 bin, 2022'de ise 55 bin ton seviyelerine ulaştı. Ayrıca, Avrupa Birliği (AB) mevzuatına göre yasaklanan pestisit türlerinin Türkiye'de kullanımı halen yaygın. Bu durum, AB'ye ihraç edilen ürünlerde yapılan denetimlerde ortaya çıktı. 2022 yılında pestisit başta olmak üzere tarım zehiri kalıntılarının bulunmasıyla ilgili en çok bildirim yapılan menşe ülke Türkiye oldu.
6 Ekim 2023

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın Covid-19'un Eris varyantının Türkiye'de dokuz kişide görüldüğüne dair açıklamasına yanıt verdi. TTB, salgının yönetimindeki eksikliklerin endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, salgının yeniden alevlenme riskine karşı bir hazırlık yapılmaması, bakanlığın internet sitesinde Covid-19'a ilişkin paylaşılan son verilerin 6 ay önceye ait olması ve sağlık otoritesinin aşı kararsızlığını/karşıtlığını gidermeye yönelik yeterli çabaya girişmemesi konularını eleştirdi. Dünya Sağlık Örgütü ise, Eris varyantının diğer varyantlardan daha fazla sağlık tehdidi oluşturmadığını belirtti.
15 Eylül 2023

KLİMİK Derneği, Türkiye'de Kraken olarak bilinen XBB.1.5 varyantının dalgasının başladığını tahmin ediyor, ancak Sağlık Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı. Dernek, SARS-CoV-2 virüsünün mutasyonlarla yeni varyantlar oluşturmaya devam ettiğini ve mevcut varyantların klinik bulgularının öncekilerden farklı olmadığını belirtiyor. Ayrıca, mRNA aşılarının Omicron alt varyantlarına karşı en etkili olduğu ve aşı şemalarının güncellenmesi gerektiği vurgulanıyor. Dünya genelinde yapılan 13 milyar doz aşının güvenli olduğu ve ciddi yan etkilerinin olmadığı ifade ediliyor.
30 Ocak 2023

Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, Güney Afrika'daki meteor kalıntılarını inceleyerek 3,26 milyar yıl önce Dünya'ya çarpan dev bir göktaşının erken yaşamı tetiklemiş olabileceğini öne sürdü. Araştırma, bu çarpmanın Dünya'da yaşamın gelişmesine elverişli koşullar yarattığını ve demir açısından zengin derin suların yüzeye çıkmasına neden olan tsunamiler oluşturduğunu belirtiyor. Bu bulgular, göktaşı çarpmalarının sadece yıkım getirmediği, aynı zamanda yaşamın gelişmesine katkıda bulunduğu fikrini destekliyor.
22 Ekim 2024

Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, binlerce orta yaş ve üstü kişide yaptıkları kan testleriyle, sağlıklı görünen 50 yaş ve üstü beş yetişkinden birinde en az bir organın diğerlerine göre daha hızlı yaşlandığını tespit etti. Araştırma, 11 ana organ ve doku üzerinde yoğunlaşarak, bu organlardan kaynaklanabilecek hastalıkları öngörmeye yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bulguların daha geniş bir örnekleme ile teyit edilmesi durumunda, hızlı yaşlanan organlar için önleyici tedavilerin başlatılabileceğini belirtiyor.
7 Aralık 2023

Cambridge Üniversitesi'ndeki Wellcome Sanger Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, kök hücrelerden laboratuvar ortamında insan cildi üretmeyi başardı. Araştırma, cildin yaşlanmasını geciktirebileceğini ve cilt nakli için hücre üretimi ile yara izlerinin önlenmesinde kullanılabileceğini öne sürüyor. Çalışma, bağışıklık hücrelerinin derideki kan damarlarının oluşumunda kritik bir rol oynadığını da ortaya koydu. Bu gelişme, cilt gençleştirme ve organların canlandırılması gibi konularda yeni araştırma alanları açabilir.
17 Ekim 2024

Dünya genelinde ve Türkiye'de cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBE) arttığı, günlük bir milyondan fazla insanın bu tür enfeksiyonlara yakalandığı belirtiliyor. Türkiye'de cinsel sağlık bilgilerine erişim kısıtlı ve önleyici yöntemler pahalı olduğu için bulaşma riski yüksek. CYBE'lerin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ve 15-45 yaş arasında daha sık görüldüğü ifade ediliyor. Gençlerin bu hastalıklardan korunma bilgisine ve sağlık hizmetlerine erişiminde eksiklikler olduğu, eğitim ve farkındalık yetersizliğinin hastalıkların yayılmasına zemin hazırladığı vurgulanıyor. Kondom kullanımının önemi ve gençlere yönelik cinsel sağlık eğitimi gerekliliği üzerinde duruluyor. Ayrıca, seks işçilerinin kondom erişiminde yaşadığı zorluklar ve bu durumun enfeksiyonların yayılmasına etkisi tartışılıyor.
2 Şubat 2023

İsviçre ve diğer ülkelerden araştırmacılar, gıda ambalajlarında inceledikleri yaklaşık 14 bin kimyasaldan 3 bin 600 tanesinin kan, saç ve anne sütünde bulunduğunu keşfetti. Bu kimyasallar arasında metaller, uçucu organik bileşikler ve kansere neden olduğu bilinen diğer kimyasallar yer alıyor. Yüksek sıcaklıklar ve ambalajın türü, kimyasalların gıdaya sızma hızını etkileyebiliyor. Araştırma, geri dönüştürülmüş kağıt ve kartonun da tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
17 Eylül 2024

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, yeni koronavirüs varyantları Eris ve XXB’den korunmak için risk grubundakilere maske takmayı önerdi. Azap, Covid-19'un henüz mevsimsel bir hastalığa dönüşmediğini, ancak önümüzdeki yıllarda bu durumun değişebileceğini belirtti. Ayrıca, risk grubundakilerin test yaptırmalarının önemini vurguladı ve antibiyotik kullanımının gereksiz olduğunu ifade etti. Üçüncü nesil mRNA aşısının Türkiye'ye henüz gelmediğini belirten Azap, risk grubunda olmayanların eski aşıyı olmalarına gerek olmadığını, ancak yüksek riskli gruptakilerin mRNA aşısını yaptırabileceklerini söyledi.
23 Eylül 2023

Çevre, İklim ve Sağlık için İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında bir araya gelen sivil toplum kuruluşları ve kurumlar, gıdalarda birden fazla pestisit kalıntısının bulunduğunu ve bu durumun 'pestisit kokteyli' olarak adlandırıldığını belirten bir rapor yayınladı. Raporda, pestisitlerin sadece tarım alanlarında değil, şehirlerde de kullanıldığı ve insan sağlığı için ciddi riskler taşıdığı vurgulanıyor. Ayrıca Türkiye'de pestisit satış ve kullanımının arttığı, bu durumun sağlık ve çevre için endişe verici olduğu ifade ediliyor. Raporda, pestisitlerin içme suyuna ve hatta anne sütüne kadar ulaşabildiği ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği belirtiliyor.
26 Ocak 2023

Hindistan’ın doğusundaki Andaman Adaları’nda bulunan Charles Darwin kurbağalarının baş aşağı durarak çiftleşip yumurta bıraktığı keşfedildi. Delhi Üniversitesi, Hindistan Zooloji Araştırması, Harvard Üniversitesi ve Minnesota Üniversitesi’nden bir grup biyolog, muson yağmurları sırasında üç yıl boyunca bu kurbağaların üreme sürecini inceledi. Araştırma, bu türün çevreyle nasıl etkileşime girdiğini ve türünü sürdürmesi için hangi yaşam alanlarının gerektiğini anlamak açısından önemli bulgular sundu. Çalışma ayrıca, baş aşağı çiftleşmenin saldırgan bekar erkeklerin çiftleşen çifti yerinden ederek yumurtlamayı engellemesini önlemek için evrimleştiğini öne sürüyor.
29 Temmuz 2024

Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), bazı pastörize süt örneklerinde kuş gribine neden olan H5N1 virüsü parçalarının bulunduğunu açıkladı. Bu durum, ABD'deki ineklerde Mart ayında başlayan ve sekiz eyalete yayılan kuş gribi salgınıyla bağlantılı. FDA, pastörizasyon işleminin virüsü etkisiz hale getirebileceğini, ancak viral parçacıkların tamamen ortadan kaldırılamayacağını belirtiyor. Bu gelişme, sütlerin güvenliği ve salgının boyutları hakkında endişeleri artırmış durumda.
25 Nisan 2024

ABD'li bir araştırma ekibi, Florida ve Louisiana'daki yunusların nefes örneklerinde mikroplastik tespit etti. Bu bulgu, mikroplastiklerin deniz memelilerinin ciğerleri üzerindeki potansiyel zararlı etkilerine dikkat çekiyor. Mikroplastiklerin çoğu, kıyafet yapımında kullanılan polyesterden geliyor ve bu parçacıkların hava yoluyla taşındığı düşünülüyor. Araştırma, yunusların insanlardan daha fazla mikroplastiğe maruz kalabileceğini öne sürüyor.
17 Ekim 2024

Dünya genelinde ve Türkiye'de Strep A bakterisi kaynaklı enfeksiyon vakalarında artış yaşanıyor. Ankara'da üç yaşındaki bir çocuğun bu bakteri nedeniyle hayatını kaybetmesi sonrası konu Türkiye'de gündeme geldi. Pandemi sırasında azalan enfeksiyon oranları, pandemi önlemlerinin kalkmasıyla tekrar artış gösterdi. Bu bakteri, özellikle çocuklar ve çocuklarla temas halinde olan yetişkinlerde üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açıyor ve tedavi edilmezse ölümcül olabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü ve sağlık otoriteleri, bu enfeksiyonların yayılımını takip etmek ve erken tanı koymak için çeşitli önlemler alınmasını öneriyor.
26 Ocak 2023

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.
3 Nisan 2023

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında bulaşıcı hastalıkların yayılma riskine işaret etti. Halk sağlığı uzmanları, tuvalet, temiz su ve hijyen sorunları nedeniyle salgın hastalık riskinin arttığını belirtiyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, su çiçeği vakası ve akut bağırsak enfeksiyonlarında artış olduğunu açıkladı. ECDC, özellikle gıda ve su yoluyla bulaşan hastalıklar, solunum yolu enfeksiyonları ve aşıyla önlenebilecek hastalıklar konusunda uyarıda bulundu ve Suriye'nin kuzeybatısında görülen kolera vakalarının deprem bölgesinde de artabileceğini ifade etti.
20 Şubat 2023

Sydney Üniversitesi araştırmacıları, günlük 4,5 dakikalık yoğun fiziksel aktivitenin bazı kanser türlerine yakalanma riskini yüzde 32’ye varan oranda azaltabileceğini ortaya koyan bir araştırma yaptı. Araştırmada, 22 binden fazla kişi yedi yıl boyunca gözlemlendi ve fiziksel aktiviteyle ilintili 13 kanser türü incelendi. Araştırmada, yoğun ev işi, hızlı yürüyüş ve merdiven çıkma gibi kısa süreli aktivitelerin kanser riskini azalttığı belirlendi.
31 Temmuz 2023

Arı popülasyonunda meydana gelen kayıplar, ekosistemin dengesini bozarak çiçekli bitkilerin tozlaşmasını ve dolayısıyla gıda üretimini olumsuz etkileyebilir. Değişen iklim koşulları ve insan faaliyetleri, arıların yanı sıra diğer polen taşıyıcıların da popülasyonlarını tehdit ediyor. Bu durum, ekolojik sorunların yanı sıra ekonomik ve sosyolojik sorunlara da yol açabilir. Uzmanlar, arıların biyoçeşitlilik ve ekolojik denge için vazgeçilmez olduğunu vurguluyor.
20 Mayıs 2024
İşaretlediklerim