Araştırmalar, aşırı teknoloji kullanımının demans benzeri bilişsel değişikliklere ve potansiyel olarak demans riskinin artmasına yol açabileceğini gösteriyor. 'Dijital demans' terimi, teknolojinin aşırı kullanımı sonucu bilişteki değişiklikleri tanımlamak için kullanılıyor, ancak bu durum resmi olarak teşhis edilebilir bir sağlık durumu değil. 2022'de yapılan bir araştırma, televizyon izlemenin demans riskini artırırken, bilgisayar kullanımının daha düşük demans riskiyle ilişkilendirildiğini buldu. Dijital demansın önlenmesi için önerilen adımlar arasında telefon bildirimlerini sınırlamak ve pasif medya süresini azaltmak yer alıyor.
3 Mart 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Yunanistan, Peste des Petits Ruminants (PPR) olarak bilinen ve yüksek bulaşıcılığı olan 'keçi vebası' salgınının yayılmasını önlemek amacıyla ülke genelinde koyun ve keçi taşımacılığını yasakladı. Bu virüs, enfekte hayvanların yüzde 80-100'ünü öldürebiliyor ancak insanları etkilemiyor. Yunanistan Tarım Bakanlığı, hayvan yetiştiricileri, peynir üreticileri, mezbaha sahipleri ve yem tedarikçilerini kısıtlamalar hakkında bilgilendirdi. Salgının kaynağını belirlemek için soruşturma başlatıldı ve yurtdışından şüpheli ithalat ihtimali üzerinde duruluyor.
30 Temmuz 2024

Osman Müftüoğlu, mikroplastiklerin sağlık üzerindeki tehditlerinin boyutlarının tahmin edilenden çok daha büyük olduğunu vurguluyor. Adana Çukurova Üniversitesi ve Danimarka Roskilde Üniversitesi'nin ortak çalışması, mikroplastiklerin serum torbalarına kadar ulaştığını gösterdi. Bu durum, mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki potansiyel zararlarının daha da arttığını gösteriyor. Müftüoğlu, Çevre ve Sağlık Bakanlıklarının bu konuda somut adımlar atmamasını eleştiriyor.
23 Mart 2024

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinin yetersizliği, ertesi gün hapının kullanımını artırdı ve lise yaşlarına kadar yayılmasına neden oldu. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılıyor, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi değil. Uzmanlar, bu ilacın sık kullanımının ciddi hormonal dengesizliklere ve sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların artışı ve kondom kullanımının azalması da önemli bir sorun olarak belirtiliyor.
14 Mayıs 2024

Danimarka'da gerçekleştirilen ve JAMA tıp dergisinde yayınlanan bir araştırma, 2006-2018 yılları arasında anabolik steroid kullandığı tespit edilen 1189 erkek üzerinde yapıldı. Araştırma, steroid kullanıcılarının doğal ve doğal olmayan nedenlerle ölüm oranlarının, genel nüfusa kıyasla daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Tayfun Uzbay, steroidlerin özellikle gençlerde ani ölümlere yol açabileceğini ve bu tür ilaçların kötüye kullanımının ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtti.
23 Nisan 2024

Osman Müftüoğlu, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Yazısında, bu mikroskobik plastik parçacıkların kalp krizi ve felç riskini arttırdığını belirtiyor. Ayrıca, insanların çevreyi kirletmesinin sonuçlarına değinerek, atık maddelerin doğal şartlar altında temizlenemeyecek kadar fazla olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor.
16 Mart 2024

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her 20 saniyede bir diyabete bağlı bir ayak kesiliyor ve Türkiye'de yaklaşık 500 bin diyabetik ayak yaralı hasta bulunuyor. Prof. Dr. Emre Özker, diyabetik ayak yaralarının tedavisinde hekimler arasında bir belirsizlik olduğunu ve bu hastaların genellikle tedavi süreçlerinde zorluklar yaşadığını belirtti. Ayrıca, yeni kök hücre bazlı tedavilerin umut vaat ettiğini ve bu tedavilerin yaraların kapanmasında yüksek başarı oranları gösterdiğini ifade etti. Diyabetik ayak yaralarının önlenmesi ve tedavisi için düzenli ayak muayeneleri ve uygun ayak bakımının önemi vurgulandı.
8 Mayıs 2024

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Kaspersky'nin raporuna göre, Türkiye'deki mobil siber tehditler 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 120 artış gösterdi. Bu artış, Ortadoğu ve Afrika'daki diğer ülkelerle kıyaslandığında oldukça yüksek bir oran. Android işletim sistemine sahip cihazlar, bölgede en yaygın kullanılan mobil platform olup, siber tehditlere karşı daha savunmasız durumda. Kaspersky, kullanıcıları resmi uygulama mağazalarından indirme yapmaları, uygulama izinlerini kontrol etmeleri ve güvenilir bir mobil güvenlik çözümü kullanmaları konusunda uyarıyor.
22 Şubat 2024

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri kulak enfeksiyonlarını yüzde 93 doğrulukla akut orta kulak iltihabından ayırt edebildi. Bu oran, doktorların hastalığı teşhis etme oranından daha yüksek. Araştırma, 2018 ile 2023 arasında 635 çocuğun kulak zarlarının çekildiği 1151 video üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar, bu teknolojinin yanlış teşhisleri azaltarak gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebileceğini belirtiyor.
6 Mart 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve uluslararası araştırma görevlilerinin yürüttüğü bir bilimsel çalışma, dünya genelinde obezite oranlarının 1 milyar sınırını aştığını ortaya koydu. The Lancet tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, 1990 yılına kıyasla yetişkinlerde obezite oranı bir kat, 5-19 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerde ise dört kat artış gösterdi. Obezitenin, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde daha yaygın olduğu ve kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet ve belli kanser türlerine yol açtığı belirtildi. DSÖ, obeziteyle mücadele için çeşitli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
1 Mart 2024

Türkiye'de yaklaşık 3 milyon kadın endometriozis (çikolata kisti) hastalığıyla mücadele ediyor ve bu hastalık nedeniyle şiddetli ağrılar ve çeşitli sağlık sorunları yaşanabiliyor. Hastalar, modern tıbbın sunduğu çözümlerden yeterince fayda göremedikleri veya yan etkilerden korktukları için sülük tedavisi, hacamat, acı kavun suyu gibi alternatif yöntemlere yöneliyor. Endometriozis Araştırma ve Dayanışma Derneği, hastalara bilimsel ve doğru tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla kuruldu ve Endo WomanFest adında bir etkinlik düzenliyor. Ancak, sosyal medyada ve bazı sağlık influencer'ları tarafından yayılan yanıltıcı bilgiler hastaları tehlikeli ve bilimsel olmayan yöntemlere itebiliyor.
20 Şubat 2024

Lancet Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, demans riskini artıran 14 değiştirilebilir faktörü belirledi. Bu faktörler arasında işitme kaybı, yüksek tansiyon, sigara içmek, obezite, depresyon, fiziksel hareketsizlik, diyabet, aşırı alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı ve yüksek kolesterol bulunuyor. Raporda, bu risk faktörlerinin ele alınmasıyla demans vakalarının neredeyse yarısının geciktirilebileceği veya önlenebileceği belirtiliyor. Ayrıca, demans riskini azaltmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor.
4 Ağustos 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Makale, tarih boyunca yaşanan savaşların insanlık üzerindeki yıkıcı etkilerini ve ölü sayılarını ele alarak başlar. ABD'nin Irak işgali, Suriye savaşı ve Gazze'deki İsrail saldırıları gibi güncel örneklerle savaşların yarattığı insani, ekonomik ve çevresel tahribat vurgulanır. Güçlü ve zayıf ülkeler arasındaki dengesizliklerin savaşları tetiklediği, uluslararası hukukun yetersizliği ve ikiyüzlülüğü eleştirilir. Ayrıca, küresel savunma harcamalarının astronomik boyutlara ulaştığı, bu kaynakların barış ve kalkınma için kullanılabileceği belirtilir. Makale, insanlığın savaş yerine barış ve adaleti sağlama yollarını araması gerektiğini savunur.
20 Nisan 2024

Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), AstraZeneca tarafından üretilen ve evde kullanılabilen burun spreyi grip aşısı FluMist'i onayladı. Bu aşı, çevrimiçi eczaneler aracılığıyla Amerikalıların kullanımına sunulacak ve 18 yaşından büyük herkes tarafından hem kendine hem de başkasına uygulanabilecek. FDA yetkilisi Peter Marks, bu yeni seçeneğin bireyler ve aileler için aşıya erişimi kolaylaştıracağını belirtti. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre mevsimsel grip her yıl yaklaşık bir milyar kişiyi enfekte ediyor ve 650 bine kadar ölüme yol açıyor.
23 Eylül 2024

Plastiklerin çevre üzerindeki olumsuz etkileri artarak devam ediyor. OECD'nin raporuna göre, 2000 yılında 234 milyon ton olan küresel plastik üretimi, 2019'da 460 milyon tona yükseldi. Aynı zamanda plastik atık miktarı da 353 milyon tona çıkarak iki katından fazla arttı. Lawrance Berkeley Ulusal Laboratuvarı'ndan Nihan Karali, plastik üretiminin 2019'da küresel sera gazı emisyonlarının %5,3'ünü oluşturduğunu ve bu oranın 2050'ye kadar iki katından fazla artabileceğini belirtti.
9 Mayıs 2024

Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) 2022 raporuna göre, dünya genelinde 780 milyondan fazla insan açlıkla mücadele ederken, her gün bir milyardan fazla öğün israf ediliyor. Gıda israfının büyük bir kısmı evlerde gerçekleşirken, gastronomi sektörü ve perakende satış yerleri de önemli oranda israfa katkıda bulunuyor. Dünya genelinde kişi başına yıllık ortalama 132 kilogram gıda israf edilirken, bu israfın toplam değeri 1 trilyon doları aşıyor.
27 Mart 2024

Geliştirilen bir ilaçla laboratuvar farelerinin ömrünün yüzde 25 uzatılabildiği ve aynı ilacın insanların yaşlanmasını da yavaşlatabileceği belirlendi. Araştırma, İngiltere ve Singapur'daki ekipler tarafından yürütüldü ve farelerin genetiği değiştirilerek İnterlökin-11 üretmeleri engellendi. İlacın insanlarda test edildiği ancak yaşlanma karşıtı sonuçlarının henüz bilinmediği ifade edildi. Bilim insanları, farelerde elde edilen sonuçların insanlarda da etkili olacağını düşünüyor.
17 Temmuz 2024
İşaretlediklerim