Güney Afrika'da Johannesburg yakınlarındaki 'Yükselen Yıldız' mağarasında Homo naledilere ait olduğu düşünülen ve yaklaşık 200 bin yıllık olduğu tahmin edilen bir mezar alanı bulundu. Prof. Lee Berger liderliğindeki araştırma ekibi, bu keşfin insan evrimi hakkındaki düşünceleri değiştirebileceğini ve ölülerin gömülme pratiğinin sadece Homo sapiens ve Neandertallerle sınırlı olmadığını gösterdiğini belirtti. Daha önce en eski mezarların 100 bin yıllık olduğu düşünülürken, bu mezarlıkta bulunan kemiklerin 236 bin ila 335 bin yıllık olduğu anlaşıldı.
7 Haziran 2023

İspanyol araştırmacılar, BigScience, Meta ve OpenAI'nin yapay zeka dil modellerini matematik, fen ve coğrafya soruları ile test etti. Araştırma, yeni sürümlerin zorlu sorulara daha doğru yanıtlar verdiğini ancak basit sorularda bile güvenilirlik sorunları yaşadığını ortaya koydu. Yeni modellerin, önceki sürümlere göre daha az 'doğrucu' olduğu ve yanıt bulamadığında tahminde bulunma eğiliminde olduğu belirtildi. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı.
1 Ekim 2024

İspanya'daki bilim insanları, 150 yıldan daha uzun bir süre önce bir mağaradan çıkarılan sandaletlerin Avrupa'da şimdiye kadar keşfedilen en eski ayakkabılar olduğunu belirledi. Ayakkabılar ilk olarak 1850'lerde, Granada sahilinden birkaç mil içerideki eski bir mağara olan Cueva de los Murciélagos’tan madenciler tarafından çıkarıldı. Günümüz teknolojisiyle incelenen koleksiyondaki en eski nesneler 9 bin yıllık olabilir.
29 Eylül 2023

Avustralya'nın Queensland eyaletinde park bekçileri tarafından bulunan ve 'Toadzilla' adı verilen 2,7 kilogram ağırlığında ve 25 cm uzunluğunda bir kara kurbağası, dünyanın en büyüğü olarak kaydedildi. Bu tür, 1935'te şeker kamışı tarımını korumak için adaya getirilmiş ve nüfusu 200 milyona ulaşmıştır. Toadzilla'nın zehirli olduğu ve çevresine zarar verdiği için ötenazi yapıldı ve cesedi Queensland Müzesi'ne bağışlanabileceği belirtildi.
20 Ocak 2023

Aydın'ın Didim ilçesinde orman yangınına müdahale eden bir yangın söndürme uçağı, Bafa Gölü'ne sert iniş yaparak battı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, uçağın henüz bilinmeyen bir nedenle kırıma uğradığını açıkladı. Uçaktaki üç görevlinin sağlıklı bir şekilde kurtarıldığı belirtildi.
14 Haziran 2024

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi Müdürü Profesör Lorenzo Prendini, Türkiye'den ayrılırken bagajında akrep, örümcek, kırkayak ve benzeri böcekler ile plastik şişeler içinde böcek zehirleri bulundu. Gözaltına alınan profesör daha sonra serbest bırakıldı. Melih Aşık, profesörün iki haftada bu kadar çok böcek ve zehir toplamasının mümkün olmadığını, bu işin arkasında başka bir organizasyon olabileceğini öne sürüyor. Tarım Bakanlığı'nın bu konuda ne tür izinler verdiği ve olayın detaylarının açıklığa kavuşturulması gerektiği belirtiliyor.
18 Mayıs 2024

Bilim insanları, insan faaliyetlerinin yol açtığı iklim değişikliğinin Orta Avrupa’daki sel felaketlerinin yeniden yaşanma ihtimalini iki katına çıkardığını ve yağış yoğunluğunu yüzde yedi arttırdığını tespit etti. Geçen hafta başlayan rekor yağışlar nedeniyle Avusturya, Çekya, Romanya ve Polonya’da 23 kişi hayatını kaybetti. Avrupa Birliği, bu sellerin ve Portekiz’deki orman yangınlarının iklim çöküşünün ortak kanıtı olduğunu belirtti. Analizler, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi halinde benzer yağış olaylarının daha sık ve yoğun yaşanacağını öngörüyor.
25 Eylül 2024

Kuzey Fransa'da Dieppe yakınlarındaki Galya köyünün kalıntılarını inceleyen arkeologlar, 200 yıllık bir not içeren küçük bir cam şişe buldu. Not, 1825 yılında PJ Féret adlı bir yerel ileri gelenin burada kazılar yaptığını belirtiyor. Bu keşif, arkeologlar için nadir ve büyülü bir an olarak nitelendirildi. Kazı çalışmaları, uçurum erozyonu nedeniyle acil olarak gerçekleştiriliyordu ve Galya dönemine ait birçok eser ortaya çıkarıldı.
20 Eylül 2024

Malatya'nın Kale ilçesinde, dünyanın en zehirli örümceklerinden biri olan 'argiope lobata' türüne rastlandı. İlçe Tarım ve Orman Müdürü Mesut Cem Karaca ve veteriner ekipleri, durumu inceledi. Karaca, bu örümceğin güçlü zehiriyle insan vücudundaki sinir hücrelerini öldürebileceğini, ancak kolay kolay insanlara saldırmadığını belirtti. Ayrıca, örümceğin zehrinin nörodejeneratif hastalıklarda kullanıldığını ve Türkiye'de iki türü olduğu bilinen bu örümceğin dünya genelinde ender rastlanan bir tür olduğunu kaydetti.
20 Eylül 2023

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi'nin Twitter hesabından yaptığı açıklamaya göre, nesli tehlike altında olan Anadolu leoparı iki farklı bölgede fotokapanlar aracılığıyla kaydedildi. Bakan Kirişçi, leoparın izini sürmeye ve gözlemlemeye devam edeceklerini ifade etti. Anadolu leoparı en son geçen yıl ekim ayında fotokapanlara yansımış ve bir günde 25 kilometreden fazla mesafe kat ettiği belirlenmişti.
26 Ocak 2023

Bursa'da sabah saatlerinde mercek bulutu görüldü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, mercek bulutlarının engebelerden kaynaklanan rüzgar dalgalanmaları sonucu oluştuğunu ve genellikle engebenin kuytu tarafında aşağı doğru hareketli türbülansın bir göstergesi olduğunu belirtiyor. Bu tür bulutlar, UFO'ya benzer şekilleriyle dikkat çekiyor ve fön rüzgarlarının etkili olduğu coğrafi alanlarda sıkça rastlanabiliyor.
19 Ocak 2023

Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

Almanya'da Mahmut Şahin'in evinin bahçesine düşen ve yaklaşık 4.5 milyar yıl yaşında olduğu tespit edilen 3.5 kilogram ağırlığındaki göktaşı için ilk olarak 200 bin avro teklif edilmişti. Bilim insanlarının değerlendirmesi sonucunda göktaşının değeri 400 bin avro olarak belirlendi. Şahin, göktaşını Münih'teki bir maden fuarında sergiledi ve Hamburg'daki bir müzeyle satış için görüşmeler yapmaktadır. Şahin, satıştan elde edeceği geliri yatırıma dönüştürmeyi planlıyor.
9 Kasım 2023

Britanya’daki King’s College London’dan araştırmacılar, Komodo ejderlerinin dişlerinin uç kısımlarında demir açısından zengin bir tabaka olduğunu belirledi. Bu tabakanın dişin keskinliğini korumada yardımcı olduğu ve dişi turuncu renge boyadığı tespit edildi. Bu özellik, Komodo ejderlerinin avlarını rahatça parçalamalarına yardımcı oluyor ve daha önce hiçbir etçil sürüngende tespit edilmemiş bir özellik olarak öne çıkıyor. Komodo ejderleri, dünyada sadece Endonezya’nın belirli bölgelerinde bulunuyor ve sayıları oldukça azalmış durumda.
24 Temmuz 2024

NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu, Plüton’un en büyük uydusu Charon’un yüzeyinde karbondioksit izleri tespit etti. Araştırmacılar ayrıca yüzeyi su buzuyla kaplı uyduda hidrojen peroksit bileşiği izine de rastladı. Bu keşif, Charon'un yüzey bileşimi hakkında yeni bilgiler sunuyor ve daha önce bu gök cisminde rastlanmamış bileşiklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
2 Ekim 2024

NASA'nın Mars keşif aracı Perseverance, Mars yüzeyinde karbon ve hidrojenden oluşan organik moleküller keşfetti. Bu moleküller, Mars'ta daha önce yaşam olabileceğine dair ipuçları sunuyor ve gezegende karmaşık bir jeokimyasal döngünün var olabileceğini düşündürüyor. Araştırmacılar, moleküllerin biyolojik olmayan süreçlerle de oluşmuş olabileceğini değerlendiriyorlar ve daha önce de Mars'ın Gale Krateri'nde benzer moleküller tespit edilmişti.
13 Temmuz 2023

Yapay zekâ modelleri, köpeklerin havlamalarına dayanarak cinsiyet, duygu ve cins belirleme konusunda ilerleme kaydediyor. Wav2Vec2 gibi modeller, insan konuşması kullanılarak eğitildiğinde daha başarılı sonuçlar veriyor. Çalışmada 74 köpeğin havlamaları kullanılarak modellerin doğruluğu test edildi ve insan konuşmasıyla eğitilen modelin daha başarılı olduğu görüldü. Bu çalışmalar, köpeklerin gizli dilini çözme yolunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
8 Haziran 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) ve Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, İç Anadolu bölgesinde yakın gelecekte benzer büyüklükte depremler olabileceği konusunda uyarılarda bulundu. GFZ yetkilisi Prof. Marco Bohnhoff, afet bölgelerindeki 'platolardaki stresin yeniden dağılımı' nedeniyle yeni depremlerin olabileceğini belirtti. Bohnhoff, İstanbul'daki bir depremi etkileme ihtimalinin zayıf olduğunu ve mevcut erken uyarı sistemlerinin bu tür büyük depremlerde yeterince etkili olamayacağını ifade etti.
8 Şubat 2023

Genetiği değiştirilmiş bitkilerin (GDO) pestisit kullanımını azaltacağına dair vaatlerin gerçekleşmediği, aksine pestisit kullanımının arttığı belirtildi. GDO'lu tohumlarla üretilen türlerin pestisit kullanımını artırdığı ve bu durumun maliyetleri yükselttiği ifade edildi. Ayrıca, glifosat adlı yabani bitki öldürücünün kullanımının da arttığı ve bu maddenin olası bir kanserojen olduğu belirtildi. Türkiye'de de glifosat kullanımının son 20 yılda sürekli arttığı, ancak Tarım ve Orman Bakanlığı'nın kullanılan toplam miktarı açıklamadığı aktarıldı.
14 Ekim 2023
İşaretlediklerim