Genetiği değiştirilmiş bitkilerin (GDO) pestisit kullanımını azaltacağına dair vaatlerin gerçekleşmediği, aksine pestisit kullanımının arttığı belirtildi. GDO'lu tohumlarla üretilen türlerin pestisit kullanımını artırdığı ve bu durumun maliyetleri yükselttiği ifade edildi. Ayrıca, glifosat adlı yabani bitki öldürücünün kullanımının da arttığı ve bu maddenin olası bir kanserojen olduğu belirtildi. Türkiye'de de glifosat kullanımının son 20 yılda sürekli arttığı, ancak Tarım ve Orman Bakanlığı'nın kullanılan toplam miktarı açıklamadığı aktarıldı.
14 Ekim 2023

ABD Brown Üniversitesi'nden araştırmacılar, Kenya'daki Afrika fillerinin yeme alışkanlıklarını inceledi. GPS tasmaları ve dışkı örnekleri kullanarak yapılan araştırmada, fillerin 367 bitki çeşidi tükettiği ve yağışlı aylarda otları, kurak mevsimde ise ağaç yapraklarını tercih ettiği belirlendi. Ayrıca, dişi fillerin hamilelikleri sırasında bazı bitkileri aşerdiği gözlemlendi. Araştırma sonuçları, fillerin farklı yeme alışkanlıkları sayesinde rekabete girmeden sürüyle birlikte yaşadığını, ancak iklim değişikliği nedeniyle azalan kaynakların türün hayatta kalma şansını azalttığını ortaya koydu.
5 Temmuz 2023

ABD'de 62 yaşındaki Richard Slayman'a genetiği değiştirilmiş bir domuz böbreği nakledildi. Bu operasyon, Slayman'ın durumunun iyileşeceği umuduyla gerçekleştirildi ve hasta yakın zamanda taburcu edileceği bildirilmişti. Ancak, nakilden yaklaşık iki ay sonra Slayman hayatını kaybetti. Massachusetts Hastanesi, ölümün operasyonla doğrudan bir bağlantısı olmadığını açıkladı.
12 Mayıs 2024

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatan Leqembi adlı ilaca tam onayını verdi. İlaç, beyindeki amiloid-beta plaklarını hedef alarak hastalığın ilerlemesini yüzde 27 oranında yavaşlattığı gözlemlenen ilk tedavi olarak öne çıkıyor. FDA Nörobilim Ofisi yetkilisi Teresa Buracchi, ilacın güvenli ve etkili olduğunu belirtti. Uzmanlar, ilacın hastalığı durduramayacağını ancak erken evredeki hastaların daha bağımsız hareket etmelerine yardımcı olabileceğini ifade ediyor.
7 Temmuz 2023

Milyarder iş insanı Bill Gates, ineklerin metan gazı salınımını azaltmayı amaçlayan deniz yosunu bazlı yem geliştiren Avustralyalı Rumin8 şirketine 12 milyon dolar yatırım yapacağını açıkladı. Rumin8'in geliştirdiği yem katkı maddesi, laboratuvar denemelerinde metan emisyonlarını yüzde 95'e kadar azaltma potansiyeline sahip. Şirket, bu katkı maddesini laboratuvarda üreterek inek yemlerine eklemeyi ve yıl sonuna kadar ürünü satışa sunmayı hedefliyor. İneklerin metan salınımını azaltma çabaları, küresel ısınma ve iklim kriziyle mücadelede önemli bir rol oynuyor.
25 Ocak 2023

Britanya'da yapılan bir araştırma, arıların sosyal öğrenme yoluyla sorun çözme becerileri kazandığını ortaya koydu. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden uzmanlar, bir grup arıyı şeker ödüllü bir kutuyu açmayı öğretti ve bu arılar bilgilerini kolonilerindeki diğer arılara aktardı. İzleyici arılar, alternatif yöntemleri keşfetmelerine rağmen, eğitilen arıların kullandığı yöntemi yüzde 98 oranında tercih etti. Araştırma, arıların davranışlarının sosyal olarak öğrenildiğini ve bu davranışların gruplar arasında yayılabileceğini gösterdi.
9 Mart 2023

Araştırmacılar, 23 insan ve 47 köpek testisini inceledi ve tüm örneklerde mikroplastik buldu. İnsan testislerinde sperm sayıları ölçülemezken, köpek testislerinde daha fazla mikroplastik ile daha düşük sperm sayısı arasında bir bağlantı gözlendi. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz belirsiz olsa da, laboratuvar çalışmaları insan hücrelerine zarar verebileceğini öne sürüyor. New Mexico Üniversitesi’nden Prof. Şiaozjong Yu, bulgulara şaşırdığını belirtti.
23 Mayıs 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

Brighton Üniversitesi'nden Corina Ciocan'ın baş yazarlığını yaptığı bir araştırma, Britanya'nın güneyindeki Chichester açıklarından toplanan istiridye ve midyelerde yüksek oranda fiberglas bulunduğunu ortaya koydu. İstiridyelerde kilogram başına 11 bin 220, midyelerde ise kilogram başına 2 bin 740 cam parçacığı tespit edildi. Fiberglasın deniz canlılarının sindirim sistemini etkileyebileceği, iltihaplanmaya ve üreme sağlığının azalmasına yol açabileceği belirtildi. Bu durum, okyanus kirliliği ve mikroplastik artışının ekosistem ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
10 Temmuz 2024

İlaç fiyatlandırmasında kullanılan avro kurunun yıl içinde iki kez artırılmasına rağmen, ilaç sıkıntısı devam ediyor. Özellikle Parkinson, diyabet, kalp damar hastalıkları, astım gibi hastaların sürekli kullanmak zorunda olduğu ilaçlara ulaşmak zorlaştı. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Nurten Saydan, ilaç fiyatlarındaki düzenlemenin gerekenin altında kaldığını ve ilaç tedarik sorununun daha da artacağını belirtti. Saydan, ilaçta dışa bağımlılığın azalması için yerli ilaç sanayinin güçlendirilmesi ve desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
18 Ağustos 2023

Kök hücre nakli gerektiren kan ve lenf bezi kanseri hastaları, melfalan ilacına bir yıldan uzun süredir ulaşamıyor. Sağlık Bakanlığı'nın konudan haberdar olmasına rağmen sorun çözülemedi. İlaç, Türk Eczacılar Birliği tarafından ücretli olarak tedarik edilebiliyordu, ancak Sağlık Bakanlığı'nın ruhsat verdiği tek firma olan Soho İlaç, ihtiyaç duyulan miktarda ilacı ithal edemiyor. Bu durum, hastaların tedavi süreçlerinin aksamalarına ve bazı hastalıkların nüksetmesine yol açıyor. Her yıl en az 2 bin 500 hastanın ihtiyaç duyduğu ilaç, karaborsada 300 dolara satılıyor.
18 Nisan 2024

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan düzenlemeyle, 36'sı yerli üretim olmak üzere toplamda 47 ilacın geri ödeme listesine eklendiğini duyurdu. Bakan Işıkhan, ilaçların hastalara şifa olmasını temenni ederek, vatandaşlara sağlıklı bir ömür diledi. Geri ödeme listesine eklenen ilaçların detaylarına Bakan Işıkhan'ın Twitter hesabından ulaşılabileceği belirtildi.
19 Mart 2024

Alman Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR), yerçekimsiz ortamın insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla 60 gün boyunca yatakta kalacak gönüllüler arıyor. Araştırma, Ay ya da Mars’a yapılacak olası yolculuklara hazırlık amacı taşıyor. Katılımcılara 18 bin avro ödenecek. Araştırma, gönüllülerin ayaklarının baş seviyesinden yukarıda olacağı 6 derece eğik bir yatakta gerçekleştirilecek ve toplam 88 gün sürecek.
12 Nisan 2024

Türkiye'de yılda 4 milyon ton pestisit kullanılıyor ve bu durum hem insan sağlığını hem de çevreyi olumsuz etkiliyor. Pestisitler, tarım zararlılarıyla mücadele amacıyla kullanılıyor ancak suyu, toprağı ve havayı kirletiyor. Dünyada her yıl 385 milyon pestisit zehirlenmesi vakası kaydediliyor ve 11 bin kişi hayatını kaybediyor. Pestisit kullanımı azalacağı yerde artıyor ve bu durum, üreticilerin daha çok ürün alma hırsı nedeniyle oluyor. Pestisitlerin tek kazanan tarafı ise üretici şirketler. Türkiye'de yasak olan pestisitler, ihraç edilen ürünlerde saptanıyor ve geri gönderiliyor.
12 Ekim 2023

Türkiye'deki hastanelerde, inme (felç) geçiren hastalara ilk 4.5 saat içinde verilmesi gereken damar açıcı ilaç (tPA) bulunmaması, sakatlık ve ölümlere yol açıyor. İnme, Türkiye'de önemli bir halk sağlığı sorunu olup, kalıcı engellilikte birinci, ölümlerde ise ikinci sıradaki etken. İnme tedavisinde kullanılan tPA ilacının üretimi, dünyada tek bir firmanın tekelinde olup, Türkiye'de son bir-iki yıldır ilaç temininde sorunlar yaşanıyor. İnme tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem olan mekanik tedavilerde de maliyet sorunları nedeniyle hastaneler gerekli tıbbi malzemeleri bulamıyor veya bulunduramıyor.
5 Eylül 2023

Sağlık yetkilileri, bel soğukluğuna neden olan bakterilerin antibiyotiklere karşı giderek direnç kazandığını tespit etti. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 2022 yılına ilişkin raporunda, gonore izolatlarının antibiyotik siprofloksasine karşı direncinin arttığını belirtti. Bu durum, mevcut tedavi seçeneklerinin etkinliğini tehlikeye atabilir ve yeni tedavi seçenekleri bulunana kadar önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturabilir. Daha fazla gözetim ve tedavi kılavuzlarının düzenli olarak gözden geçirilmesi tavsiye edildi.
11 Haziran 2024

Cardiff Üniversitesi ve UK Dementia Research Institute tarafından yürütülen bir araştırma, akıllı saatlerin ve yapay zekanın Parkinson hastalığını ilk belirtiler ortaya çıkmadan yedi yıl öncesinden tespit edebileceğini gösterdi. Araştırmada 103 bin 712 kişinin akıllı saat verileri analiz edilmiş ve 2013-2016 arasında bir haftalık hareket hızı verileri kullanılarak Parkinson hastalığına yakalanacak kişiler başarıyla tahmin edilmiştir. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlanmış ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.
4 Temmuz 2023

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, gece saat 10 ile 11 arasında uyumanın kalp ve damar sağlığına iyi geldiğini ortaya koydu. Araştırma, UK Biobank tarafından 88 bin kişi üzerinde gerçekleştirildi ve sonuçları Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin akademik yayını European Heart Journal'da yayınlandı. Araştırma süresince gönüllülerin uyuma ve uyanma saatleri kaydedildi ve bu süreç yaklaşık altı yıl sürdü. Araştırmada, 3 bin gönüllüde kalp ve damar hastalıkları tespit edildi.
29 Eylül 2023

Harvard Tıp Fakültesi kardiyoloji uzmanı Dr. Ozan Ünlü'nün açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları kalp yetmezliği, atardamar ve toplardamar pıhtıları, beyin kanamaları gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiye sahip. İngiltere, İspanya ve Estonya'dan 20 milyon kişinin verilerinin analiz edildiği bir araştırma, aşıların hem akut hem de uzun vadeli komplikasyon risklerini azalttığını gösterdi. Araştırma, endüstri desteği olmadan gerçekleştirildi ve aşılanmış bireylerde ciddi sağlık sorunlarının riskinde önemli düşüşler saptandı. Ayrıca, Covid-19'un kalp ve damar sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı aşıların koruyucu olduğu vurgulandı.
19 Mart 2024

Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA), toksin üreten bağırsak bakterilerinin yol açtığı enfeksiyonlar için kullanılacak olan ve insan dışkısından yapılan bir ilacı onayladı. Bu ilaç, genellikle antibiyotik kullanımı sonucu ortaya çıkan ve bağırsak mikroorganizmalarının dengesizliğinden kaynaklanan Clostridioides difficile enfeksiyonunun (CDI) tedavisinde kullanılacak. İlaç, 18 yaş ve üzeri yetişkinler için uygun olup, bağırsak florasını eski haline getirerek daha fazla hastalığın önlenmesine yardımcı olabileceği düşünülüyor.
29 Nisan 2023
İşaretlediklerim