2023 yılında AİHM'ye en çok başvuru Türkiye'den yapıldı

2023 yılında AİHM'ye en çok başvuru Türkiye'den yapıldı ile benzer, 3 olumlu, 8 olumsuz, ve 10 önemli olmak üzere, toplam 15 olay izlendi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Avrupa Konseyi Rusya DW Türkçe Ukrayna BBC Türkçe ABD Orta Asya İstanbul Barosu Anayasa Mahkemesi RTÜK Selahattin Demirtaş Euronews Türkçe İsviçre Gölbaşı Hakimevi Yılmaz Tunç Figen Yüksekdağ AİHM Gezi Davası Ankara Reuters Paris Anlaşması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) World Athletics Federal hükümet Bosna Hersek Osman Kavala BM intihar hattı
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Avrupa Konseyi Rusya DW Türkçe Ukrayna BBC Türkçe ABD Orta Asya İstanbul Barosu Anayasa Mahkemesi RTÜK Selahattin Demirtaş Euronews Türkçe İsviçre Gölbaşı Hakimevi Yılmaz Tunç Figen Yüksekdağ AİHM Gezi Davası Ankara Reuters Paris Anlaşması

Rusya'nın Avrupa Konseyi'nden çıkarılmasının ardından Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) en fazla başvuru yapılan ülke konumuna geldi. AİHM'in 2022 yıllık raporuna göre, Türkiye hakkındaki dava sayısı 20 bin 100'e ulaştı. Bu davaların yarısından fazlası, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası yaşanan tutuklamalar, yargılamalar ve kamudan ihraçlarla ilgili. Türkiye'yi Rusya, Ukrayna, Romanya ve İtalya takip ediyor ve bu beş ülke AİHM'in iş yükünün %74'ünü oluşturuyor.
27 Ocak 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), şifreli mesajlaşma uygulaması ByLock kullanımı nedeniyle 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla çeşitli cezalara çarptırılan bin kişinin başvurusunu işleme alarak Türkiye'ye bildirdi. Bu başvurular, AİHM tarafından daha önce alınan ve eski öğretmen Yüksel Yalçınkaya'nın hak ihlali kararıyla ilgili emsal teşkil eden kararın ardından geldi. Başvurular, 2019-2023 yılları arasında yapılan şikayetlerden oluşmakta ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma ve kanunsuz ceza olamayacağına dair maddelerinin ihlal edildiği iddia edilmektedir. AİHM'deki toplam ByLock ile ilgili başvuru sayısı 8 binin üzerinde olup, potansiyel başvuru sayısının 100 bin olduğu tahmin ediliyor.
18 Aralık 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gezi Parkı eylemleri sırasında polisin sıktığı gaz fişeğiyle başından vurulup hayatını kaybeden Berkin Elvan'ın ailesinin açtığı davada Türkiye'ye yönelik mahkumiyet kararına yapılan itirazı reddetti. AİHM, Berkin'nin ölümüyle ilgili Türkiye'de yetkililerin sorumlularla ilgili etkili bir soruşturma yapmamasının insan hakları ihlali teşkil ettiği görüşüne varmıştı. Türkiye'nin davayı Büyük Daire'ye götürme talebi de reddedildi.
27 Haziran 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 2016'da 'barış bildirisi' imzaladıktan sonra görevlerinden alınan ve pasaportlarına el konulan üç akademisyenin başvurusu üzerine Türkiye aleyhine karar verdi. AİHM, akademisyenlerin özel hayata saygı ve eğitim haklarının ihlal edildiğine hükmetti ve Türkiye'yi maddi ve manevi tazminat ödemeye mahkum etti. İnsan hakları hukukçusu avukat Benan Molu, bu kararın OHAL KHK'larının kanun niteliği taşımadığına dair ilk AİHM kararı olduğunu belirtti.
21 Mart 2023

Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan bir rapora göre, Türkiye nüfusa göre kişi başına en fazla mahkum ve tutuklunun olduğu ülke. 31 Ocak 2022 itibarıyla Türkiye'deki cezaevlerinde 303 bin 945 mahkum veya tutuklu bulunuyor. Bu sıralamada Türkiye'yi İngiltere, Polonya, Fransa, Almanya, İtalya, Ukrayna ve İspanya izliyor. Ayrıca, Türkiye'de 100 bin kişi içinde 355 kişi cezaevinde bulunuyor.
27 Haziran 2023

HDP'nin tutuklu eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, avukatlarıyla görüşmelerinin izlenmesi ve belgelere el konulması gibi gerekçelerle, tutukluluklarına itiraz etmek için etkili bir yardım alamadıklarını belirterek AİHM'ye başvurdu. AİHM, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 'tutukluluğun hukuka uygunluğunun hızlı bir şekilde incelenmesi hakkı'nı içeren 5'inci maddesinin 4'üncü fıkrasını ihlal ettiğine karar verdi. Bu tedbirlerin 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası çıkarılan bir kararname kapsamında uygulandığı belirtildi.
6 Haziran 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'de boşanmış kadınların tekrar evlenebilmesi için 300 gün beklemesi gerektiğini belirten yasal düzenlemeyi 'doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı' olarak değerlendirdi. AİHM, bu uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiğini belirtti. Mahkeme, bu uygulamanın doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı anlamına geldiğini ve 'soy kütüğünde karışıklık olmasını' önlemek gibi bir amacın, modern toplumda yeri olmadığını belirtti.
27 Haziran 2023

Portekizli gençler, Türkiye dahil 32 ülkeyi iklimle ilgili sorumluluklarını yerine getirmediği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) dava etti. Davacılar, bu ülkeleri sera gazı emisyonlarını Paris Anlaşması'nın küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırma hedefine ulaşacak kadar azaltmamakla suçluyor. Bu dava, Strasbourg'daki AİHM'e açılan ilk dava olma özelliği taşıyor. Davacılar arasında yaşları 11 ile 24 arasında değişen altı kişi bulunuyor.
27 Eylül 2023

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvurunun sınırlandırılması için çalıştıklarını ifade etti. Tunç, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını yerine getirmeyen bir ülke gibi algılandığını, ancak bunun doğru olmadığını belirtti. AYM'ye bireysel başvurunun sınırlarının çizilmesi gerektiğini vurguladı. Bireysel başvuru hakkı, 12 Eylül 2010'daki referandumda kabul edilmişti.
6 Ekim 2023

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını yerine getirmeyen bir ülke gibi algılandığını ifade etti. Ayrıca, Yargıtay'ın Gezi davası kararını yorumlayan Tunç, Gezi'nin bir suç olduğunu ve seçilmiş hükümete yönelik bir kalkışma hareketi olduğunu belirtti. Tunç, AİHM'in Kavala ve Yalçınkaya kararlarına ilişkin olarak ise Türkiye'nin AİHM kararlarını uygulamayan bir ülke gibi gösterilmek istendiğini, ancak bunun gerçeği yansıtmadığını savundu.
6 Ekim 2023

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.
12 Ocak 2023

Güney Afrikalı kadın atlet Caster Semenya'nın, testosteron hormonu sınırlaması nedeniyle yarışmalara katılamaması üzerine başlattığı hukuk mücadelesi sonucunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) itirazını kabul etti. AİHM, İsviçre'nin Semenya'nın yasal haklarını koruma konusunda yeterli tedbir almadığını ve spor kariyerine yönelik müdahalenin kabul edilemez olduğunu belirtti. Semenya, 2018'de Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği'nin (IAAF) getirdiği ve testosteron seviyesi yüksek kadın sporcuların yarışlara katılabilmeleri için hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanmalarını şart koşan kurala itiraz etmiş, ancak itirazları reddedilmişti.
11 Temmuz 2023

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2023 Yolsuzluk Algı Endeksi'ne göre Türkiye, 100 üzerinden 34 puan alarak 180 ülke arasında 115. sırada yer aldı. Türkiye'nin puanı, 2014'e göre %11, 2018'e göre ise %7 oranında gerilemiş durumda. Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesinde ortalama skor 35'e düşerken, raporda bu bölgede hukukun üstünlüğünde işlevsizlik ve artan otoriterleşme gibi sorunlar vurgulandı. Danimarka 90 puanla en temiz ülke olarak ilk sırada yer alırken, son sırada 11 puanla Somali bulunuyor.
30 Ocak 2024

Avustralya merkezli insan hakları derneği Walk Free'nin 2023 Küresel Kölelik Endeksi'ne göre Türkiye, her bin kişiden 15,6'sının 'modern köle' olarak tanımlandığı bir oranla Avrupa ve Orta Asya'da en yüksek modern köle oranına sahip ülke oldu. Türkiye bu oranla dünya genelinde 8'inci sırada yer alırken, Hindistan listenin ilk sırasında bulunuyor. Raporda Türkiye, modern kölelikle mücadele konusunda en az eylemde bulunan ülkelerden biri olarak gösterildi. Modern kölelik, insanların zorla çalıştırılması, borç esareti, soy temelli kölelik, zorla evlilik ve ev hizmetlerindeki kölelik gibi çeşitli sömürü yollarını içeriyor.
24 Mayıs 2023

ABD'de Temmuz 2022'de hizmete giren '988 İntihar ve Kriz Yaşam Hattı', ilk beş ayında 1 milyon 700 binden fazla çağrı, mesaj ve arama alarak, bir önceki yılın aynı dönemine göre eski hattan yaklaşık yarım milyon daha fazla başvuru aldı. Federal hükümet, bu hizmet için 1 milyar dolara yakın yatırım yaptı ve birçok eyalette hizmetin finansmanı için yasal düzenlemeler yapıldı. Ayrıca, 988 hattına video görüntülü hizmet verilmesi için çalışmalar devam ediyor.
17 Ocak 2023
İşaretlediklerim