Ayşenur Arslan, Menzil tarikatının Türkiye'deki etkisini ele alıyor ve bu konuda ciddi bir tehlike olduğunu vurguluyor. İsmail Arı'nın Menzil üzerine yazdığı araştırma kitabının kısa sürede üçüncü baskıya ulaşmasını örnek göstererek, tarikatın kadın ve erkekler üzerindeki olumsuz etkilerine ve siyasi gücüne dikkat çekiyor. Arslan, Menzil'in Türkiye'nin önemli organlarını sarmış bir kanser metaforu kullanarak, bu yapıyla mücadelenin önemini vurguluyor.
17 Şubat 2024

ABD'li girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu Neuralink firması, beyin çipleri üzerinde insan deneylerine başlamak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) onay aldığını duyurdu. Bu onay, felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı amaçlayan projenin önemli bir adımı olarak görülüyor. Daha önce primatlar üzerinde test edilen çipler, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayıp cihazlara aktarabildi. Ancak uzmanlar, teknik ve güvenlik endişeleri nedeniyle ön çalışmaların dikkatli ve geniş kapsamlı yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
26 Mayıs 2023

Türkiye'de, özellikle İstanbul'da kızamık vakalarının artması üzerine Türk Tabipleri Birliği ve diğer üç sağlık kuruluşu ortak bir açıklama yaparak duruma dikkat çekti. Açıklamada, kontrolsüz göçmen girişleri, pandemi döneminde aşılama problemleri ve aşı tereddüdünün artışa katkıda bulunduğu belirtildi. Önerilen önlemler arasında tüm döküntülü hastaların kızamık yönünden değerlendirilmesi, belirli yaş gruplarına aşı yapılması, mülteci ve göçmen nüfusun aşılanması, deprem bölgesinde aşılama çalışmalarının yapılması ve toplumun aşı konusunda bilgilendirilmesi yer aldı.
16 Haziran 2023

Havai fişek gösterilerinin neden olduğu ağır metal ve kimyasallar, toprakta ve suda uzun süre kalıcı kirliliğe yol açarak hem insan hem de çevre sağlığı açısından risk oluşturuyor. Ayrıca, bu gösteriler kuş ölümlerine ve diğer hayvanların stresine neden oluyor. ABD'de yapılan bir araştırma, havai fişeklerin neden olduğu kirliliğin Kanada'daki yangınlardan daha fazla olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, bu kimyasalların ekosistemde birikerek geniş alanlarda toprak ve su kirliliğine yol açabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2024

Çin'de 60 yaş ve üzeri 29 bin kişi üzerinde yapılan 10 yıllık bir araştırma, sağlıklı yaşam tarzı faktörlerinin Alzheimer risk geni taşıyan bireylerde dahi hafıza kaybını yavaşlattığını ortaya koydu. Araştırmada, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişkiler, aktif bilişsel aktivite, sigara içmeme ve alkol kullanmama gibi altı faktör incelendi. Araştırma sonuçları 'British Medical Journal' dergisinde yayınlandı.
28 Ocak 2023

Çin'deki bilim insanları, yaklaşık 930 bin yıl önce başlayan ve 120 bin yıl süren bir popülasyon krizinin, küresel nüfusu 1280 üreyebilen bireye düşürdüğünü belirtti. Bu dönemde, buzul döngülerinin daha uzun ve yoğun hale geldiği, Afrika'da uzun süreli kuraklık yaşandığı belirtildi. Araştırma, günümüz insanlarından elde edilen genetik örneklere dayanarak eski nüfus dinamiklerini yeniden inşa etmeye olanak sağlıyor. Araştırmacılar, popülasyon krizinin başında insanın ilk atalarının yaklaşık yüzde 98,7'sinin yok olduğunu ve daha sonra modern insanın ortak atasının ortaya çıktığını savunuyor.
6 Eylül 2023

Britanya'daki bilim insanları, embriyo yetiştirme süresinin 14 günden 28 güne çıkarılmasını talep ediyor. Bu talep, insan gelişiminin ilk aşamalarına dair sırların keşfedilmesi ve üreme sağlığı, düşük ve doğum kusurları alanında bilimsel ilerlemeler kaydedilmesi için önemli görülüyor. İnsan Gelişimi Biyolojisi İnisiyatifi (HDBI), 14 gün sınırının 1990'lı yıllardan kalma keyfi bir kısıtlama olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, embriyo araştırma süresinin 28 güne çıkarılmasıyla, başlıca doku yapı taşlarının oluştuğu 'gastrulasyon' adlı gelişim sürecini yakından izleyebileceklerini ifade ediyor.
25 Ekim 2023

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), deprem bölgesinde yaptığı incelemeler sonucunda bulaşıcı hastalıkların yayılma riskinin arttığını belirtti ve bu hastalıkların önlenmesi için acil önlemler alınmasını istedi. Dernek, içme suyu temini, temiz kullanma suyu ve tuvalet imkanlarının sağlanması, hijyen eğitimleri, kanalizasyon sisteminin tamiri gibi konularda önerilerde bulundu. Ayrıca, sağlık çalışanlarının fiziksel ve psikolojik olarak tükendiğini, sağlık hizmeti sunumunda koordinasyon eksikliği ve zarar gören hastanelerin güvenliğinin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
16 Şubat 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Britanya, plastik kirliliğiyle mücadele amacıyla ekim ayından itibaren çatal, bıçak, tabak gibi bazı tek kullanımlık plastik ürünleri yasaklamayı planlıyor. Çevre Bakanlığı tarafından yapılan çalışmada, kamuoyunun büyük çoğunluğunun bu uygulamaya destek verdiği belirtiliyor. Çevre Bakanı Thérèse Coffey, yasakların çevreyi koruma çabaları için hayati önem taşıdığını ifade etti. Ayrıca, yasak kapsamına plastik tepsiler, balon çubukları ve bazı polistiren bardaklar ile yemek kapları da dahil olacak.
17 Ocak 2023

ABD'de bir ev hizmetleri firması, çocuk oyuncaklarında yapılan mikrop ölçümlerini CFU birimiyle ifade ederek, bazı oyuncakların klozet kapağı veya mutfak lavabosundan daha fazla mikrop barındırdığını belirtti. Cinch Ev Hizmetleri tarafından yapılan ölçümler sonucunda, oyun blokları, slime, oyuncak bebek gibi çeşitli oyuncakların yüksek mikrop seviyelerine sahip olduğu ve düzenli dezenfekte edilmesi ya da değiştirilmesi gerektiği önerildi. Şirket, çocukların da mikrop taşıdığını ancak belirli bir hijyen seviyesinin hastalıkları engellemek için gerekli olduğunu vurguladı.
10 Ocak 2023

Dalmaçyalı köpeklerdeki genetik farklılıklar, memelilerin bazı hastalıklara neden yatkın olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bath Üniversitesi'nden Dr. Kit Yates, Dalmaçyalıların kürk pigment hücrelerinin embriyo gelişimi sırasında nasıl oluştuğunu ve değiştiğini inceleyen bir araştırma yürütüyor. Bu köpeklerin yüksek oranda sağır olmasının melanosit eksikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu araştırma, insanlardaki benzer genetik rahatsızlıkların anlaşılmasına da katkı sağlayabilir.
15 Haziran 2024

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.
3 Nisan 2023

Makale, son dönemde Türkiye'de yaşanan ve medyada geniş yer bulan zenginleşme skandallarını ele alıyor. Polat ve Candan ailelerinin lüks yaşamları ve sonrasında yaşanan hukuki süreçler toplumun dikkatini çekmiş durumda. Yazar, bu skandalların toplumda yarattığı tepkilerin, özellikle kadınların bu skandallardaki rollerinin ve medyanın bu konudaki tutumunun altını çiziyor. Ayrıca, toplumun bu tür olaylara karşı gösterdiği tepkinin, genellikle kadınlar üzerinden yürütülen bir 'temiz toplum' talebine dönüştüğünü ve asıl suçluların göz ardı edildiğini vurguluyor.
25 Kasım 2023

Britanya'daki bilim insanları, 50 yıllık araştırmalar sonucunda yeni bir kan grubu sistemi olan MAL'ı tanımlamayı başardı. Bu keşif, 1972'de hamile bir kadının kan örneğinde eksik olan AnWj antijeninin incelenmesiyle başladı. MAL kan grubu, nadir görülen bir sistem olup, hücre zarlarının stabil kalmasında ve hücre içi taşımada hayati bir rol oynayan MAL proteini ile ilişkilidir. Bu keşif, nadir kan grubu özelliklerine sahip hastaların daha iyi anlaşılmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlayacak.
19 Eylül 2024

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

Bilim insanları, çürüyen ağaç kabuklarında yetişen ve ateş yakmak için kullanılan kav mantarı (Fomes fomentarius) üzerinde yaptıkları araştırmada, mantarın moleküler yapısında plastiğe alternatif olabilecek özellikler buldular. Science Advances dergisinde yayımlanan makalede, mantarın bazı kısımlarının kontrplak veya deri gibi malzemelere göre daha dayanıklı ve hafif olduğu, laboratuvar ortamında yetiştirilerek alternatif bir malzeme olarak kullanılabileceği belirtildi. Dr. Pezhman Mohammadi, mantarın yapısının spor ekipmanlarında ve ısı ile ses yalıtımında kullanılabileceğini ifade etti. Ancak mantarın doğada değil, laboratuvar ortamında yetiştirilmesi gerektiği, doğal ortamda yetişmesinin uzun yıllar aldığı ve ekosistem için önemli olduğu vurgulandı.
23 Şubat 2023

6 Şubat depremlerinin vurduğu Kahramanmaraş ve Adıyaman'da yapılan incelemelerde asbest tespit edildi. Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından yürütülen analizler sonucunda, Adıyaman'dan alınan 30 örneğin ikisinde, Kahramanmaraş'tan alınan 21 örneğin sekizinde, Elbistan'da ise 15 örneğin ikisinde farklı türlerde asbest bulundu. Asbestin, 40-50 yıl sonra akciğer, karın zarı, gırtlak, yumurtalık kanserleriyle akciğer ve kalp zarlarında sertleşme, solunum ve dolaşım yolu hastalıklarına yol açtığı biliniyor. THHP ve TTB, asbest risk değerlendirmesi, atık yönetim altyapısının güçlendirilmesi, asbest analiz altyapısının geliştirilmesi ve asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınması için önerilerde bulundu.
27 Ekim 2023

İstanbul Üniversitesi ve Küresel Denge Derneği tarafından yapılan bir çalışma, İstanbul ve İzmir'deki deniz seviyesi yükselmesinin olası etkilerini ortaya koydu. Çalışma sonucunda hazırlanan rapora göre, İstanbul'da 6 milyon kişinin yaşadığı 120 kilometrekarelik alan ve İzmir'de Kordon ve tatil beldeleri sular altında kalma riskiyle karşı karşıya. Ayrıca, İstanbul'daki 16 atık su arıtma tesisinin 12'si ve İzmir'deki 20 atık su arıtma tesisinin dördü de tehdit altında. Deniz sularının yer altı sularına karışması durumunda, özellikle İzmir'deki tarımsal faaliyetler olumsuz etkilenebilir.
7 Eylül 2023

Japonya'da Osaka Üniversitesi Hastanesi'nde yatan 1675 hastayla yapılan bir araştırma, diş fırçalama alışkanlıkları ile kalp hastalığı riski arasındaki ilişkiyi inceledi. Katılımcılar diş fırçalama sıklıklarına göre dört gruba ayrıldı. Araştırma sonuçlarına göre, günde iki kez ve sadece geceleri diş fırçalayanların kardiyovasküler hastalıklardan hayatta kalma oranları, hiç fırçalamayanlara göre daha yüksek bulundu. Sadece sabahları diş fırçalamanın ise yetersiz olduğu belirtildi. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı.
4 Temmuz 2023
İşaretlediklerim