Bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğunu açıkladı

Bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğunu açıkladı ile benzer, 39 olumlu, 34 olumsuz, ve 63 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

NASA Dünya Ay Bilim İnsanları Çin Güneş Mars ABD BBC Türkçe James Webb Uzay Teleskobu SpaceX Afrika Avrupa Birliği Nature Kanada İklim Değişikliği Hindistan İstanbul Science Advances Twitter The Guardian Copernicus İngiltere Satürn Mali Güneş Sistemi El Nino
NASA Dünya Ay Bilim İnsanları Çin Güneş Mars ABD BBC Türkçe James Webb Uzay Teleskobu SpaceX Afrika Avrupa Birliği Nature Kanada İklim Değişikliği Hindistan İstanbul Science Advances Twitter The Guardian Copernicus

Çin'in keşif aracı Chang’e 6, Ay’ın az keşfedilmiş uzak tarafından kaya ve toprak örnekleriyle Dünya’ya dönerek bir ilke imza attı. Araç, topladığı örnekleri Çin’in kuzeyindeki İç Moğolistan bölgesine indirdi. Çinli bilim insanları, bu örneklerin Ay’ın iki yakasındaki coğrafi farklılıklarla ilgili soruları yanıtlayabileceğini umuyor. Bu keşif, Ay bilimi araştırmalarındaki temel sorulardan birine ışık tutmayı amaçlıyor.
25 Haziran 2024

2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

Çin, 'Çang'ı 6' adlı keşif aracı ile Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamayı başardı. Çin Ulusal Uzay İdaresi, aracın 2 Haziran'da Ay yüzeyine indiğini ve topladığı örnekleri konteynerle yükseltme aracına aktardığını duyurdu. Bu başarı, Çin'i Ay’ın karanlık yüzeyinden materyal toplayan ilk ülke yaparak tarihe geçti.
4 Haziran 2024

Bilim insanları, okyanusların deniz yaşamını sürdüremeyecek ve iklimi dengelemekte yetersiz kalacak kadar asidik hale gelmek üzere olduğu konusunda uyardı. Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü'nün (PIK) raporuna göre, gezegenimizin yaşamı sürdürebilme kapasitesini belirleyen dokuz kritik faktörden altısı, insan faaliyetleri nedeniyle güvenli sınırlarını aşmış durumda. Okyanus asidifikasyonu, fosil yakıtların yakılmasıyla atmosfere salınan karbondioksit (CO2) emisyonlarının artması nedeniyle sürdürülebilir sınırını aşmak üzere. Bu durum, deniz yaşamını ve milyarlarca insanın gıda kaynaklarını tehdit ediyor.
24 Eylül 2024

Bir grup bilim insanının yaptığı araştırmaya göre, 2022'de okyanus sıcaklıkları insan kaynaklı emisyonların etkisiyle rekor düzeye çıktı. St. Thomas Üniversitesi'nden Prof. John Abraham, küresel ısınmanın büyük bir kısmının okyanuslara gittiğini ve bu durumun aşırı hava koşullarına yol açtığını belirtti. 1958'den beri tutulan kayıtlar, 1990'dan sonra okyanus sıcaklıklarında önemli bir artış olduğunu gösteriyor. Araştırma, insanlık net sıfır emisyona ulaşana kadar okyanusların ısınmasının ve aşırı hava koşullarının etkilerinin artacağını öngörüyor.
12 Ocak 2023

Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 6 Şubat depremlerinin ardından Arap Levhası'nın kuzeye doğru itilmiş olabileceğini ve bu durumun Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Hakkari illerinde depremlere neden olabileceğini belirtti. Görür, bu tahminlerinin kesin olmadığını, farkındalık yaratmak amacıyla paylaştığını ifade etti. Ayrıca yerel yönetimlere deprem dirençli yerleşim alanları oluşturma çağrısı yaptı.
28 Haziran 2023

Bilim insanları, Mars'ın derinliklerinde sıvı su rezervleri keşfetti. NASA'nın Insight Lander aracı, Mars'ta dört yıl boyunca sismik titreşimleri kaydederek bu bulguları ortaya çıkardı. Araştırmalar, Mars kabuğunda yaklaşık 10 ila 20 km derinlikte su rezervleri olduğunu gösteriyor. Bu keşif, Mars'ta bir zamanlar yaşam olup olmadığına dair araştırmalara önemli bir katkı sağlayabilir.
13 Ağustos 2024

NASA, 50 yıldan uzun bir süre sonra gerçekleşecek ilk insanlı Ay yolculuğu olan Artemis 2 görevi için astronotları duyurdu. Görevde, Christina Koch Ay'ın etrafında uçan ilk kadın, Victor Glover ise Ay'a giden ilk siyah astronot olacak. Kanadalı Albay Jeremy Hansen ve ABD Donanması pilotu Reid Wiseman da dört kişilik ekibin diğer üyeleri. Artemis 2'nin Kasım 2024'te başlaması ve 10 günlük bir uçuşun ardından Dünya'ya dönmesi planlanıyor. NASA, bu görevin başarılı olması durumunda 2025'te astronotları Ay yüzeyine indirmeyi ve uzun vadede Mars'a yolculuk yapmayı hedefliyor.
4 Nisan 2023

Woods Hole Oşinografi Enstitüsü uzmanları, okyanusun derinliklerine dalmanın uzay keşiflerine göre daha zor ve maliyetli olduğunu ifade etti. İnsanlık, okyanus yüzeyini binlerce yıldır keşfetmesine rağmen deniz tabanının sadece yüzde 20'sini haritalayabildi. Derin deniz keşiflerinin sınırlı olmasının nedenleri arasında yüksek basınç, karanlık ve soğuk koşullar yer alıyor. Derin okyanus çukurları 11 bin metre derinliğe kadar ulaşabiliyor ve bu bölgelerdeki yaşam, güneş ışığı yerine hidrotermal sızıntılardan elde edilen kimyasal enerjiyle sürdürülüyor.
22 Haziran 2023

Yeni bir araştırma, iklim değişikliğinin aşırı hava olaylarını tetikleme biçimlerini dört ana başlık altında inceliyor: daha şiddetli yağmurlar, daha yüksek sıcaklıklar, daha uzun süreli kuraklıklar ve artan yangın riski. Her 1 derecelik sıcaklık artışı atmosferin yüzde 7 daha fazla nem tutmasına neden oluyor, bu da yoğun yağışlara yol açabiliyor. Ayrıca, küçük sıcaklık artışları bile aşırı sıcaklıkları tetikleyebilirken, sıcak hava dalgaları kuraklıkları kötüleştiriyor ve uzun süreli sıcaklık artışları yangın riskini artırıyor.
4 Mayıs 2024

ABD merkezli Intuitive Machines şirketi tarafından geliştirilen ve SpaceX'in Falcon 9 roketiyle uzaya gönderilen 'Odysseus' adlı uzay aracı, Ay'ın güney kutbuna yakın bir bölgeye başarılı bir şekilde indi. Bu iniş, 1972'deki 'Apollo 17' misyonundan bu yana ABD'nin Ay yüzeyine gerçekleştirdiği ilk yumuşak iniş olarak kayıtlara geçti. NASA, bu başarıyı ticari ortaklıklarının gücünü ve vaadini gösteren bir gün olarak nitelendirdi ve Ay'a insan gönderme planları kapsamında bu tür misyonların önemli bir parçası olduğunu belirtti.
23 Şubat 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

NASA'nın X (eski adıyla Twitter) platformundaki Ay hesabı, 8 Nisan'da gerçekleşen yılın ilk tam Güneş tutulması sırasında, Ay'ın Güneş'i fiziken engellemesini takiben, bir şaka yaparak Güneş hesabını engelledi. Bu olay, Meksika, ABD ve Kanada'nın bazı bölgelerinde gözlemlenen ve yaklaşık 186 kilometre genişliğinde bir yol izleyen tam Güneş tutulması sırasında gerçekleşti. NASA'nın bu eğlenceli yaklaşımı, sosyal medyada dikkat çekti ve kullanıcılar tarafından ilgiyle karşılandı.
9 Nisan 2024

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini inceleyen bilim insanları, büyük patlamadan 1,5 milyar yıl sonra bir galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşfetti. LID-568 adı verilen bu kara delik, teorik limitin 40 katından fazla madde tüketiyor. Keşif, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk dönemlerinde nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunuyor. Ayrıca, bu kara deliğin çevresinde yüksek parlaklık ve güçlü gaz çıkışları gözlemlendi.
5 Kasım 2024

Avrupa Birliği'nin iklim değişikliğini izleyen kuruluşu Copernicus, okyanus sıcaklıklarının tarihin en yüksek seviyesine ulaştığını duyurdu. Bu durum, okyanusların karbondioksit emme kapasitesini azaltarak gezegenin ısınmasına yol açıyor. Ayrıca, sıcaklık artışı deniz canlılarının göç etmesine ve beslenme zincirinin bozulmasına neden oluyor. Bilim insanları, bu rekorun Ağustos ayında kırılmasının, suların önümüzdeki Mart ayında ne kadar daha ısınacağı konusunda endişe yarattığını belirtiyor.
4 Ağustos 2023

Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin yeni verilerine göre, dünya son 12 ay boyunca sanayi öncesi döneme göre ortalama 1,5 santigrat derece daha sıcak oldu. Bilim insanları, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasındaki sıcaklıkların kayıtlardaki en yüksek seviyelere ulaştığını belirtti. Bu durum, dünya liderlerinin 1,5 C ısınma hedefini tutturma sözlerini yerine getirmediklerini göstermese de, daha fazla insanın şiddetli hava koşullarına maruz kalacağı anlamına geliyor. Ayrıca, sıcaklıklardaki sürekli artış, felaketle sonuçlanabilecek dönüm noktaları riskini artırıyor.
9 Temmuz 2024
İşaretlediklerim