Bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğunu açıkladı

Bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğunu açıkladı ile benzer, 33 olumlu, 39 olumsuz, ve 61 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Dünya NASA Ay Bilim İnsanları Çin ABD Güneş Avrupa Birliği BBC Türkçe Mars İstanbul Copernicus Afrika Twitter Rusya The Guardian İngiltere SpaceX Hindistan James Webb Uzay Teleskobu Japonya İklim Değişikliği Jüpiter El Nino Nature Malatya Satürn
Dünya NASA Ay Bilim İnsanları Çin ABD Güneş Avrupa Birliği BBC Türkçe Mars İstanbul Copernicus Afrika Twitter Rusya The Guardian İngiltere SpaceX Hindistan James Webb Uzay Teleskobu Japonya İklim Değişikliği

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Japonya'nın Noto Yarımadası'nda yapılan bir araştırma, yoğun kar ve yağmurun yer altı basıncını artırarak bazı depremlerin oluşumuna katkıda bulunabileceğini ortaya koydu. Araştırma, son 11 yıl içindeki depremleri inceleyerek, 2020'den itibaren mevsimsel yağışların sismik hareketlerle eş zamanlı olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yağışların yer altındaki gözenek sıvısı basıncını artırarak sismik dalgaların hareketini yavaşlattığını, buharlaşma veya yüzey akışı ile basıncın azalması sonucu ise dalgaların hızlandığını belirtti.
13 Mayıs 2024

Tarihçi Yuval Noah Harari, yapay zekanın hızla evrimleştiğini ve bu sürecin hem fırsatlar hem de riskler barındırdığını belirtti. Harari, yapay zekanın kendi kendine karar verebildiğini ve bu özelliğiyle diğer teknolojik devrimlerden farklı olduğunu vurguladı. Yapay zekanın hızla ilerlemesi ve insanların bu süreci anlamakta zorlanması, finansal sistemlerin kontrolünün kaybedilmesi gibi riskleri beraberinde getirebilir. Harari, bu risklerin üstesinden gelmek için işbirliğinin önemini vurguladı. Ayrıca, yapay zekanın kültürel ve hukuki ortamı değiştireceğini, yeni iş alanlarını belirsizleştireceğini ve insanların sürekli kendini yenilemesi gerektiğini belirtti.
30 Eylül 2023

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, TÜBİTAK destekli bir araştırma ile İzmir dış körfezinde Foça-Karaburun bölgesinde birçok yeni fay hattı tespit etti. Prof. Dr. Derman Dondurur liderliğindeki 12 kişilik ekip, Piri Reis gemisiyle bir hafta süren sismik araştırmalar yaparak yaklaşık bin kilometrelik alanda veri topladı. Araştırma sonucunda, bölgedeki aktif fay miktarı ve yoğunluğunun beklenenden fazla olduğu görüldü. Toplanan veriler işlenerek fayların haritalanması planlanıyor ve bu çalışmanın İzmir'in afet riski açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
2 Mart 2023

Amerikalı bilim insanları, atmosferdeki su moleküllerini içme suyuna dönüştürebilen bir cihaz geliştirdi. Cell Reports Physical Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Atmosferik Su Hasadı (AWH) adlı cihaz, su kıtlığı yaşayan milyarlarca insana temiz içme suyu sağlayabilir. Cihaz, su buharını malzemenin gözenekli yüzeyinde yakalayıp ısıtarak sıvı hale getiriyor. Araştırma ekibi, cihaz için ön patent başvurusunda bulundu.
24 Temmuz 2024

Rusya, 47 yıl sonra ilk kez Ay'a uzay aracı gönderdi. Bu hamlenin nedeni, Ay'ın nadir elementler açısından zengin olması ve bu elementlerin akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve ileri teknolojilerde kullanılması. ABD, Çin ve Hindistan gibi büyük güçlerin Ay'da nadir elementler konusunda yarışa girdiği bir dönemde, Rusya'nın bu hamlesi uzay ve nadir element rekabetine katılma çabası olarak yorumlanıyor. Ancak, Ay'da madencilik yapılabilirliği konusunda hukuki belirsizlikler bulunuyor.
14 Ağustos 2023

Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi, büyük teknoloji şirketlerinin hisselerini yükseltirken, iklim hedeflerini olumsuz etkiliyor. Google, yapay zeka altyapısının veri merkezlerinin sera gazı emisyonlarını yüzde 48 artırdığını açıkladı. Bu durum, Paris İklim Anlaşması kapsamında belirlenen 'net sıfır emisyon' hedefinde ciddi belirsizlikler yaratıyor. Uzmanlar, yapay zeka sistemlerinin yüksek enerji tüketimi nedeniyle fosil yakıtlara yönelimin arttığını ve yenilenebilir enerji projelerine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini belirtiyor.
5 Temmuz 2024

Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Erzincan-Bingöl fay hattının kısa süre içinde kırılacağını belirtti. Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve çevre illeri de etkileyen iki büyük depremin ardından, Görür bu fay hattının tarihsel olarak uzun süredir kırılmadığını ve enerji biriktiğini ifade etti. Elazığ ve Maraş depremlerinin Doğu Anadolu fayının aktif olduğunun göstergesi olduğunu ve bu fay hattının Akdeniz'e kadar enerji transfer edebileceğini söyledi.
8 Şubat 2023

ABD'de, Güneş'in etrafında 'ateş çemberi' oluşturan halkalı Güneş tutulması görüntülendi. Tutulma, Pasifik zaman dilimiyle saat 09.13'te başlayarak Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas eyaletlerinden izlendi. Ayrıca California, Idaho, Colorado ve Arizona'nın belirli bölgelerinden de görüldü. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), tutulma sırasında Güneş ışığındaki azalmanın Dünya'nın iyonosfer adı verilen atmosfer tabakasını nasıl etkilediğini incelemek için üç sondaj roketi fırlattı.
14 Ekim 2023

Avrupa Birliği'nin Copernicus uydu izleme sistemi tarafından yapılan ölçümlere göre, geçen ay tarihte kaydedilen en sıcak ocak ayı olarak belirlendi. Ortalama yüzey hava sıcaklığı 13,14 derece olarak ölçüldü, bu da 1991-2020 ocak ayı ortalamasının 0,70 derece ve 2020'de kaydedilen bir önceki en sıcak ocak ayının 0,12 derece üzerinde olduğunu gösteriyor. Bu durum, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin somut bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
8 Şubat 2024

SpaceX, ABD merkezli Intuitive Machines şirketinin 'IM-1' misyonu için 'Odysseus' adlı Ay'a iniş aracını uzaya gönderdi. Falcon 9 roketiyle Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılan Odysseus, Ay'ın yörüngesine girmesi ve 22 Şubat'ta Ay'ın güney kutbu yakınlarına inmesi bekleniyor. Bu başarılı iniş, 1972'deki Apollo 17 misyonundan bu yana ABD'nin Ay yüzeyine gerçekleştireceği ilk yumuşak iniş olacak. Odysseus, ayrıca NASA'nın Artemis Misyonu için 6 farklı yük taşıyor.
15 Şubat 2024

Tokyo merkezli Japon ispace şirketi tarafından geliştirilen Hakuto-R adlı uzay aracının Ay'a iniş girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Aracın Ay yüzeyine çarparak parçalandığı tahmin ediliyor. Aracın başarılı bir iniş yapabilmesi durumunda Ay'da veri toplaması planlanıyordu. Şirketin CEO'su Takeshi Hakamada, inişin tamamlanamamış olmasına rağmen şirketin deneyim kazandığını ve misyonunun bir kısmını yerine getirdiğini belirtti.
26 Nisan 2023

Jeoloji yüksek mühendisi Prof. Dr. Süleyman Pampal, Fox TV'de yaptığı açıklamada, İstanbul'da beklenen büyük depremin beş altı yıl içinde gerçekleşme ihtimalinin yüzde 60-70 arasında olduğunu ifade etti. 1999'dan bu yana geçen süre ve bilimsel çalışmalar ışığında, orta Marmara fayının kırılma olasılığının arttığını vurguladı. Ayrıca, İstanbul'da daha önce yaşanan 5,8 büyüklüğündeki depremin şehrin altyapısındaki zayıflıkları gözler önüne serdiğini ve bu durumun ciddi bir hazırlık gerektirdiğini belirtti.
10 Şubat 2023

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, afet bölgesi için yapılan hava durumu tahminlerini paylaştı. Yayınlanan tahminlere göre, bölgede parçalı bulutlu bir hava durumu gözlemleniyor ve düşük sıcaklıkların devam ettiği belirtiliyor.
18 Şubat 2023

Kayseri'nin İncesu ve Hacılar ilçelerinde meydana gelen 4,7 ve 4,4 büyüklüğündeki depremler üzerine Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, bu depremlerin düşük aktiviteli Ecemiş Fay zonu içerisinde gerçekleştiğini belirtti. Görür, geçmişte bu zonun büyük depremler ürettiğini ancak şu an için büyük boyutlu depremler beklemediğini ifade etti. Ayrıca, son dönemdeki Maraş ve Gaziantep depremlerinin Anadolu Levhası'nın aktif fay sistemlerinde stres değişimine neden olduğunu ve bu nedenle bölgede küçük boyutlu depremlerin beklenebileceğini söyledi.
7 Mart 2023

NASA ve ESA astronomları, Samanyolu Galaksisinde, gezegenlerin senkronize hareket ettiği bir güneş sistemi gözlemledi. Bu sistem, Dünya'dan 100 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve içinde yaşam olmadığı tahmin ediliyor. Sistemin merkezindeki yıldız HD 110067'nin etrafında dönen gezegenlerin yörünge süreleri 9 ile 54 gün arasında değişiyor. Araştırmacılar, bu tür senkronize hareket eden sistemlerin nadir olduğunu ve keşfedilenler arasında HD 110067'nin en fazla gezegene sahip olduğunu belirtiyor.
29 Kasım 2023

Kahramanmaraş merkezli büyük depremler ve Hatay'daki 6.4 büyüklüğündeki depremin ardından Prof. Dr. Naci Görür, Adana için deprem uyarısında bulundu. Ancak İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak, bu tür tahminlerin bilimsel olmadığını, Adana'da aktif faylar üzerinde anlamlı bir çalışma bulunmadığını ve bu tür iddiaların sadece halkı korkuttuğunu belirtti. Yaltırak, deprem tahminlerinin hangi fay hattı üzerinde olacağı gibi somut bilgilerle desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
20 Şubat 2023

NASA'nın Juno uzay aracı, Jüpiter'in türbülanslı atmosferinde oluşan bir şimşek olayını fotoğrafladı. Yeşil renkteki şimşek küresi, gezegenin yüzeyini kaplayan bulutlar içinde görüldü. Jüpiter'deki şimşeklerin Dünya'dakilere göre 10 kat güçlü olduğu ve amonyak-su karışımından kaynaklandığı belirtildi. Juno, 2016 yılından bu yana Jüpiter'in yörüngesinde dönerek gezegen hakkında veri toplamaktadır.
22 Haziran 2023

Bilim insanları, Leonardo Da Vinci'nin Mona Lisa tablosunu yaparken kullandığı tekniklere dair yeni bulgular elde etti. İtalyan mucit, mimar ve ressam Da Vinci'nin Mona Lisa tablosunun çok küçük bir bölümünün kimyasal yapısını X-ray ışığı altında inceleyen bilim insanları, sanatçının kavak pano üzerine temel katman olarak kullandığı yağlı boyanın tarifinin farklı olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmanın baş yazarı Victor Gonzalez, sanat tarihçilerinin daha önce öne sürdüğü ressamın portre üzerinde çalışmaya başladığında boyasını kalınlaştırmak ve kurumasına yardımcı olmak için 'kurşun oksit tozu' kullanmış olabileceği hipotezinin ilk kez doğrulandığını belirtti.
11 Ekim 2023

AB'nin Copernicus uydu izleme sistemi, Haziran 2023'ün dünya genelinde en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçtiğini açıkladı. Özellikle Kuzeybatı Avrupa'da yüksek sıcaklıklar ölçülürken, Orta ve Doğu Avrupa, İskandinavya ve Karadeniz'in batı kıyıları boyunca kurak koşullar oluştu. Ayrıca, Antarktika deniz buzu ortalamanın %17 altında en düşük seviyeye ulaştı. Amerika Çevre Tahmini Ulusal Merkezi de 3 Temmuz'da yerküredeki ortalama ısının rekor kırdığını duyurdu.
6 Temmuz 2023
İşaretlediklerim