Apple, iPhone kullanıcılarının cihazlarını kalp atışlarıyla açabilmelerine olanak tanıyan yeni bir patent aldı. Bu teknoloji, halihazırda Apple Watch'ta mevcut olan ve kalp ritmini bir elektrokardiyogram (EKG) uygulamasıyla izleyen sistemin bir benzeri. Yeni patent, iPhone'un dış yüzeyinin kalp atış hızı okuyucusuna dönüşmesini öngörüyor. Ayrıca, bu teknoloji kullanıcının ruh halini belirlemek ve ona uygun müzik önerileri yapmak gibi ek işlevler de sunabilir.
3 Ağustos 2024

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Tokyo Üniversitesi'ndeki bilim insanları, laboratuvar ortamında insan cildine benzeyen, kendi kendini onarabilen ve gülümseyebilen bir robot yüz üretti. Bu sentetik deri, kolajen bazında insan derisi hücresinden yapılarak robota yapışıyor ve insan bağlarını taklit ediyor. Araştırmacılar, ileride ter bezleri, gözenekler ve sinir gibi özellikler ekleyerek cildi gerçek cilde en yakın hale getirmeyi hedefliyor. Bu gelişme, insansı robotların geliştirilmesi ve kozmetik ürünlerin test edilmesinde yenilikçi uygulamalara fırsat verebilir.
1 Temmuz 2024

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Bilim insanları, 10 dakikalık bir beyin taraması ile demansı, gözle görülür semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edebilecek bir yöntem geliştirdi. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Prof. Charles Marshall liderliğindeki araştırma, fonksiyonel MRI (fMRI) taramaları kullanarak beynin varsayılan mod ağındaki (DMN) değişiklikleri inceledi. Yapay zeka algoritmaları ile riskli kişileri teşhisten dokuz yıl öncesine kadar yüzde 80 doğrulukla tespit edebilen model geliştirildi. Araştırma sonuçları Nature Mental Health dergisinde yayınlandı ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.
8 Haziran 2024

Yeni bir araştırma, aralıklı oruç tutmanın tip 2 diyabet hastaları için ilaç tedavisi yerine etkili bir başlangıç müdahalesi olabileceğini ortaya koydu. Çin'de yapılan çalışmada, 5:2 aralıklı oruç planını uygulayan katılımcıların kan şekeri seviyelerinde önemli düşüşler gözlemlendi. 16 haftalık çalışmanın sonunda, aralıklı oruç tutanların yüzde 80'inin kan şekeri seviyeleri ilaca ihtiyaç duymadan diyabet olmayan bir aralığa döndü.
24 Haziran 2024

2023 Nobel Tıp Ödülü, Macar asıllı Katalin Kariko ve ABD'li Drew Weissman'a verildi. Bu ödül, Covid-19'a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleosid baz modifikasyonlarına ilişkin keşiflerinden dolayı verildi. Nobel her yıl, insanlığa hizmet eden çalışmaları ödüllendiriyor.
2 Ekim 2023

İzmir'in Menemen ilçesinde yaşayan 63 yaşındaki Hüseyin Özçınar, karaciğer yetmezliği nedeniyle hastaneye başvurdu. Aileden uygun donör bulunamayınca, eski damat Uğur Doğrusöz gönüllü oldu ve karaciğerinin bir kısmını bağışladı. Nakil sonrası her iki kişinin de sağlık durumu iyi. Doğrusöz, bu kararını insanların ne dediğini önemsemeden, bir insana hayat verebilmek için aldığını belirtti.
20 Ekim 2023

Türkiye'de yaklaşık 26 bin tip 1 diyabetli çocuk, kan şekerlerini sürekli ve ağrısız bir şekilde ölçebilen sensörlerin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmasını bekliyor. Bu teknoloji, parmak delme yöntemine kıyasla daha etkili glukoz takibi sağlıyor ve diyabetin yönetimini kolaylaştırıyor. Ancak, Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun, yabancı hastalara sağlık desteği sağlanırken yerli diyabetli çocuklara bu desteğin gecikmesinin haksızlık olduğunu belirtti. Sağlık Bakanı yerli sensör üretimi için çalışmaların devam ettiğini ifade etmiş olsa da, Hatun yerli ürünlerin uluslararası standartlarda olması gerektiğini vurguladı.
12 Mayıs 2024

Araştırmacılar, 23 insan ve 47 köpek testisini inceledi ve tüm örneklerde mikroplastik buldu. İnsan testislerinde sperm sayıları ölçülemezken, köpek testislerinde daha fazla mikroplastik ile daha düşük sperm sayısı arasında bir bağlantı gözlendi. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz belirsiz olsa da, laboratuvar çalışmaları insan hücrelerine zarar verebileceğini öne sürüyor. New Mexico Üniversitesi’nden Prof. Şiaozjong Yu, bulgulara şaşırdığını belirtti.
23 Mayıs 2024

ABD'li girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu Neuralink firması, beyin çipleri üzerinde insan deneylerine başlamak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) onay aldığını duyurdu. Bu onay, felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı amaçlayan projenin önemli bir adımı olarak görülüyor. Daha önce primatlar üzerinde test edilen çipler, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayıp cihazlara aktarabildi. Ancak uzmanlar, teknik ve güvenlik endişeleri nedeniyle ön çalışmaların dikkatli ve geniş kapsamlı yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
26 Mayıs 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Japon bilim insanları, bitkilerin yaralanmalara ve otobur hayvanların saldırısına karşı bir dizi sinyal yaydığını ve bu sinyallerin otoburları uzaklaştırmak ve doğal düşmanlarını çekmek gibi birçok fayda sağladığını ortaya koydu. Bu sinyaller, bitkiler makinelerden zarar gördüğünde ya da böcek saldırısına uğradığında diğerlerini uyarmak için salınıyor. Araştırmacılar, tehlikeye dair ipuçlarının ilk olarak bitkinin içine girip çıkmasına izin veren 'stoma' adlı yapı tarafından tespit edildiğini gördü. Bu keşif, tarımda ve küresel gıda üretiminde daha etkili haşere kontrollerinin geliştirilmesinin önünü açabilir.
18 Ekim 2023

Çin'deki Hava Kuvvetleri Tıp Üniversitesi, Tsinghua Üniversitesi ve SenseTime'dan araştırmacılar, kanserin patolojik görüntülerini detaylı okuyabilen bir yapay zeka modeli geliştirdi. 'PathOrchestra' adı verilen bu model, 20'den fazla organı analiz edebiliyor ve 50'ye yakın kanser vakasında yüzde 95'i aşan bir doğruluk oranına ulaştı. Model, pan-kanser sınıflandırması, lezyon tanımı ve biyobelirteç değerlendirmesi gibi çeşitli analizler yapabiliyor.
17 Temmuz 2024

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024
İşaretlediklerim