Türkiye, Avrupa'dan en çok plastik atık ithal eden ülke konumunda olup, dünya genelinde altıncı, Avrupa'da ise ikinci sırada yer alıyor. Plastik sektörü, yıllık 44 milyar dolar gelirle büyük bir ekonomik güç oluştururken, çevreci tedbirler bu sektörün tepkisiyle karşılaşıyor. Örneğin, 2021'de getirilen plastik atık ithalatı yasağı sekiz gün sonra kaldırılmış ve tek kullanımlık içecek ambalajlarına depozito uygulaması sürekli ertelenmiştir. Çevre Bakanlığı, depozito uygulamasının 2024'te zorunlu hale geleceğini belirtmiş, ancak alınan tedbirler sınırlı kalmıştır.
25 Nisan 2024

Eurostat verilerine göre, Türkiye 2022'de Avrupa Birliği'nden 319 bin ton ile en fazla geri dönüştürülebilir plastik atık ithal eden ülke oldu. AB'nin toplam geri dönüştürülebilir atık ihracatı 2021'e göre %8,4 artış gösterdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye'deki plastik geri dönüşüm tesislerinde çalışanların sağlık hizmetlerine erişimde sorunlar yaşadığını belirtti. Avrupa Parlamentosu, atık sevkiyatına yönelik daha sıkı prosedürler ve kontrol önlemleri içeren yeni bir yasa teklifini kabul etti.
15 Kasım 2023

Marketlerin piyasaya süreceği her poşet karşılığında devlete ödeyeceği tutarın 38,5 kuruş olarak devam etmesi kararlaştırıldı. Tüketicilerin poşete ödeyeceği tutar ise 25 kuruşta sabit kaldı. Bu karar, 1 Ağustos 2023'ten itibaren alınacak geri kazanım katılım payı tutarlarına ilişkin olarak Resmi Gazete'de yayınlandı.
2 Ağustos 2023

Genç Sanayici ve İş İnsanları Derneği (GESİAD) Başkanı Murat Kaya, yüksek enflasyon ve artan girdi maliyetleri nedeniyle ihracatçıların zorlandığını ve döviz kurlarının sabitlenmesinin sektörleri sıkıntıya soktuğunu ifade etti. Kaya, 2023 yılı için dolar kuru beklentisinin üretim ve istihdamı koruyabilmek adına 25 TL, karlılık için ise 30 TL olması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, finans kuruluşlarının daha uygun koşullarda kredi sağlaması gerektiğini belirtti.
26 Ocak 2023

Ekonomist Uğur Gürses, döviz kurlarındaki son artışın kur korumalı mevduat (KKM) maliyetini artıracağını ve en iyi senaryoda bile Türkiye'nin ekonomik yükünün en az 300 milyar TL artacağını ifade etti. Gürses, 26 Mayıs itibariyle 125 milyar dolarlık KKM stoku ve dolar/TL kuru 19,90 seviyesinden yola çıkarak, yüzde 17,5'lik bir kur artışı ve yüzde 35'lik bir faiz oranı varsayımıyla bu maliyet artışını hesapladı. Bu durum, önümüzdeki altı ay içinde hazinenin üstleneceği maliyetin 260 milyar TL olacağını gösteriyor.
9 Haziran 2023

Ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş, dolar/TL kuru ile ilgili değerlendirmelerde bulunarak ihracatçıların rahatlaması için kurdaki artışın hızlanması gerektiğini ifade etti. Mehmet Şimşek'in Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanmasının ardından kurun yükselişe geçtiğini ve bu durumun yabancı yatırımcıları caydırabileceğini belirtti. Ayrıca, Temmuz ayında asgari ücrete yapılacak zamla birlikte doların 28 lira seviyelerine çıkması gerektiğini savundu. Demirtaş, Mehmet Şimşek'in ekonominin başına gelmesini ise olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.
8 Haziran 2023

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bir ay önce döviz kurunun optimal seviyede olduğunu belirtmiş ve ihracatçılara döviz kurundan şikayet etmemeleri gerektiğini söylemişti. Ancak 22 Ocak 2023 tarihinde ihracatın artması için Türk Lirası'nın değer kaybetmesi gerektiğini savundu. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe ise döviz kurunun artması gerektiğini belirtiyor ve bu talebini daha önce de dile getirmişti.
23 Ocak 2023

Türkiye, kişi başına düşen su miktarıyla 'su sıkıntısı çeken' bir ülke konumunda ve 2030 yılında bu durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, Türkiye'nin su fakiri olma yolunda ilerlediğini ve bu durumun göçlere neden olabileceğini belirtiyor. Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelede yeterli politikalara sahip olmadığı, uluslararası sözleşmeleri geç onayladığı ve çevre sorunlarının politikacılar tarafından yeterince ciddiye alınmadığı ifade ediliyor. Uyduranoğlu, sera gazı emisyonlarının azaltılmasının gelişmeyi destekleyeceğini ve Türkiye'nin yeşil dönüşümü benimsemesi gerektiğini vurguluyor.
26 Mart 2023

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, döviz kurunun 35 TL'ye çıkması halinde dahi ihracat hedeflerine ulaşmanın güçlüğüne dikkat çekti. Gültepe, ihracat hedeflerine ulaşabilmek için üretimin artırılması ve çeşitli desteklerin sağlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Türkiye'nin Uzakdoğu pazarlarına göre yüzde 20-40 daha pahalı olduğunu ve fiyat rekabetinde iyileştirmeler yapılması gerektiğini ifade etti. Türkiye'nin yeni ekonomi modeli kapsamında cari işlemlerde fazla verme hedefi ve yüksek enflasyonla mücadele etme planlarına rağmen, TL'nin değer kaybı ve ihracatın ithalata bağımlılığı nedeniyle bu hedeflerin zorlandığı belirtildi.
19 Haziran 2023

MIT'den Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye Merkez Bankası'nın döviz ve altın rezervlerindeki ciddi düşüşe dikkat çekti. Son iki ayda rezervler 25 milyar dolar azaldı ve net rezervler 21 yıl sonra ilk kez negatif değere düştü. Acemoğlu, ekonomideki sorunların temelinde bu azalan rezervlerin yattığını ve mevcut şartlarda durumun sürdürülemez olduğunu ifade etti. Ayrıca, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin bütçeye yük getirdiğini ve Türkiye'de paralel kurların oluştuğunu, bu durumun 1990'lara dönüş anlamına geldiğini belirtti.
27 Mayıs 2023

Alman otomobil üreticilerini temsil eden VDA, çip arzındaki daralma nedeniyle 2021'de küresel otomobil üretiminin yüzde 9 düştüğünü ve bu sorunun önlenmezse 2026'ya kadar üretimin yüzde 20 azalabileceğini açıkladı. Elektrikli araçlara geçiş ve elektronik sürüş yardım sistemlerinin artmasıyla 2030'a kadar çiplere olan talebin üç katına çıkması bekleniyor. Türkiye'de de kur krizleri ve tedarik zinciri sorunları nedeniyle otomobil pazarında dalgalanmalar ve fiyat artışları yaşanıyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği, bu sorunun devam edeceğini tahmin ediyor.
26 Ocak 2023

Esfender Korkmaz, Türkiye'nin cari açık sorununu çözmesi için üretimde ithal ara malı ve hammadde kullanımını azaltması gerektiğini belirtiyor. Özel sektör yatırım yapmadığı için devletin pamuk ve iplik gibi ürünlerin üretimine teşvik vermesi gerektiğini savunuyor. Ayrıca, Türkiye için uygun kur rejiminin yönetimli dalgalanma veya yarı sabit kur rejimi olabileceğini ve bu değişiklikler için Merkez Bankası'nda reform yapılması gerektiğini öne sürüyor.
14 Şubat 2024

Kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings, Türkiye'nin ekonomik politikalarını sürdürmesi halinde 2025 sonunda dolar kurunun 43 lira olacağını tahmin ediyor. Kuruluş, Türkiye'de nominal kredi büyümesinin 2024'te yüzde 40'a düşeceğini ve bu durumun ekonomik dengelenmeye yardımcı olacağını belirtiyor. Ayrıca, enflasyonun düşürülmesi ve cari açığın azaltılması gibi faktörlerin Türkiye'nin ekonomik risklerini azaltacağını ve döviz rezervlerinin yeniden oluşturulmasına katkı sağlayacağını ifade ediyor.
11 Mayıs 2024

Hayri Kozanoğlu, 1 Ocak 2024'ten beri 17.002 TL olan asgari ücretin yetersizliğini ve bu ücretle temel insani gereksinimlerin karşılanamayacağını vurguluyor. Ekonomi yetkililerinin 2025 başına kadar asgari ücrete zam yapılmayacağını tekrarladığını belirten Kozanoğlu, bu durumu meşrulaştırmaya çalışan zayıf mazeretlere dikkat çekiyor. Enflasyon oranlarının asgari ücretin satın alma gücünü ciddi şekilde düşürdüğünü ve bu durumun çalışanların yaşam standartlarını olumsuz etkilediğini ifade ediyor.
25 Haziran 2024

Memur maaşlarıyla ilgili yasa teklifine ek olarak, Türkiye'de kurumlar vergisi oranı yüzde 20'den yüzde 25'e çıkarılacak. Ayrıca, girişim sermayesi yatırım fonları ve taşınmaz satışlarından elde edilen kazançlar için sağlanan bazı vergi istisnaları kaldırılacak. Finansal kurumlar için kurumlar vergisi oranı yüzde 30'a yükseltilecek. İhracat yapan kurumlar için vergi indirimi 5 puana çıkarılacak ve taşınmaz satış karlarından sağlanan istisna oranı yüzde 50'den yüzde 25'e indirilecek. Bu düzenlemeler 1 Ekim 2023'ten itibaren geçerli olacak.
5 Temmuz 2023

Hacettepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, 6 Şubat'ta meydana gelen depremler sonrasında su şebekelerinin kontrol edilmesi gerektiğini, kaynağı belirsiz suların içilmemesi ve kullanılmaması gerektiğini belirtti. Depremlerin su dağıtım sistemlerine zarar verebileceğini ve bulaşıcı hastalık riskini artırabileceğini ifade etti. Ayrıca, zarar gören borulardan kanalizasyon ve endüstriyel atıkların su sistemine karışma riskine dikkat çekti. Güvenli olmayan suların kaynatılarak kullanılması gerektiğini vurguladı.
7 Şubat 2023

Bloomberg'e göre, Türkiye Aralık 2022'de Rusya'dan doğalgaz ödemelerinin bir kısmını 2024'e ertelemesini talep etti. Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Rusya'ya yapılacak doğalgaz ödemelerinin ertelenmesi için müzakerelerin sürdüğünü doğruladı. Reuters'ın haberine göre, Türkiye'nin 600 milyon dolarlık doğalgaz borcu seçimlerden önce 2024'e ertelendi ve bu miktarın 4 milyar dolara kadar çıkabileceği belirtildi. Türkiye'nin dövizdeki hareketlenmeyi durdurmak için son bir ayda 50 milyar dolarlık 'arka kapı' satışı yaptığı ve net rezervlerin eksi 69 milyar dolara ulaştığı ifade edildi.
10 Mayıs 2023

İktisatçı Güldem Atabay, kur korumalı mevduat faizlerinin kaldırılmasının borsadan bu alana geçişe yol açabileceğini belirtti. Borsada riskli işlemler ve Merkez Bankası'nın arka kapı satışları olduğunu ifade etti. Atabay, mevcut iktidarın ekonomi politikalarının devam etmesi durumunda Türkiye'nin sermaye kontrolüne doğru gidebileceğini öne sürdü. Ayrıca, borsanın yatırım yeri olmaktan çıktığını ve tehlikeli işlemlerin olduğunu, yabancı yatırımcıların demokratik bir sistem görmesi durumunda Türkiye'ye ilgi gösterebileceğini dile getirdi.
9 Nisan 2023

Ekonomist Atilla Yeşilada, Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinin azaldığını ve bu durumun seçim sonrasında vatandaşların bankalardan döviz çekimine kısıtlamalar getirilmesine yol açabileceğini belirtti. Merkez Bankası'nın 'arka kapı' satışlarıyla döviz kuru stabilizasyonu yapmaya çalıştığı ve net döviz rezervlerinin son bir buçuk ayda 12,5 milyar dolar azaldığı ifade edildi. Yeşilada, bankaların şirketlere ve vatandaşlara döviz satışında zaten kısıtlamalar uyguladığını ve bu durumun gelecekte daha da sıkılaşabileceğini öne sürdü.
6 Mayıs 2023

Merkez Bankası'nın eski başekonomisti Hakan Kara, bankanın faizleri artıramaması nedeniyle döviz rezervlerini kullanmak zorunda kaldığını ifade etti. 2023 genel seçimlerinden önce Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isteğiyle faizler düşük tutulmuş ve 'arka kapıdan satış' yöntemiyle milyarlarca dolar rezerv eritilmişti. Seçim sonrası yeni ekonomi yönetimi faizleri kademeli olarak artırsa da, son dönemde bu trend durduruldu ve döviz rezervlerini eritme yoluna tekrar başvurulduğu belirlendi. Eski başekonomist Kara, Merkez Bankası'nın yarınki faiz kararında faizleri yüzde 45'te sabit tutmasının beklendiğini ifade etti.
20 Mart 2024
İşaretlediklerim