Önümüzdeki 20 yıl içinde kadınlarda akciğer kanseri görülme oranının yüzde 70 artması bekleniyor. Bu artışın başlıca nedenleri arasında kadınlarda sigara kullanımının artması ve çevresel faktörler yer alıyor. Türkiye'de her yıl yaklaşık 41 bin kişiye akciğer kanseri teşhisi konuluyor ve bu hastaların büyük çoğunluğu erkeklerden oluşuyor. Uzmanlar, erken teşhis ve kişiselleştirilmiş tedavi yöntemlerinin önemine dikkat çekiyor.
27 Kasım 2024

Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

Biontech'in kurucuları Uğur Şahin ve Özlem Türeci, şirketin kanser araştırmaları için Almanya'dan Britanya'ya taşınma kararı aldı. Bu kararın arkasında Alman bürokrasisinden duyulan rahatsızlık yatıyor. Britanya'da ilaç geliştirme çalışmalarının daha hızlı ilerlediği ve yasal düzenlemelerin şirketlerle işbirliği içinde daha etkin çalıştığı belirtiliyor. Biontech, özellikle ABD'li Pfizer ile ortak ürettiği Covid-19 aşısı sayesinde dünya çapında tanınmıştı.
24 Ocak 2023

Tokat'ta yaşayan 51 yaşındaki Nadir Yeşilkaya, vücuduna yapışan keneyi çıkardıktan 15 gün sonra rahatsızlandı. Tokat Devlet Hastanesi'ne kaldırılan Yeşilkaya, daha sonra Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi'ne sevk edildi. Ancak Yeşilkaya, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı nedeniyle yapılan tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetti.
14 Ağustos 2023

Klick Labs'tan araştırmacılar, akıllı telefonlardaki ses teknolojisini yapay zekayla birleştiren yeni bir yöntemle, 10 saniyede diyabet tanısı konulabileceğini belirtti. Bu yöntemle, 6 ila 10 saniyelik ses kaydıyla diyabet tanısı konulabildiği tespit edildi. Araştırmada, 267 kişiden iki hafta boyunca günde altı kez 6 ila 10 saniyelik sesli mesaj kaydetmeleri istendi ve bu verilerle tip 2 diyabet olup olmadığını tespit edebilen bir yapay zeka modeli geliştirildi. Bu modelin doğru teşhis oranı kadınlarda yüzde 89, erkeklerde yüzde 86 olarak ölçüldü.
19 Ekim 2023

Diken'in gündeme getirdiği kanser ilacına erişim sorunu, Meclis gündemine taşındı. Multiple miyelom ve lenfoma tedavisinde kullanılan melfalan ilacına erişemeyen hastaların tedavileri aksıyor. Ankara Üniversitesi Hematoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Meral Beksaç, ilaç olmadığı için bekleyen 20 civarında hastalarının olduğunu belirtti. CHP Adana milletvekili Burhanettin Bulut, kanser hastalarının karşı karşıya kaldığı zorluğa dikkat çekerek mağduriyetlerin giderilmesi gerektiğini ifade etti.
6 Ekim 2023

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

Yeni bir araştırma, polikistik over sendromu (çoklu yumurtalık kisti) hastalarının menopoz sonrası yumurtalık kanseri riskinin iki kat arttığını gösterdi. Ancak, bu sendromdan mustarip kadınlarda yumurtalık kanseri riski genel olarak düşük. Araştırma, polikistik over sendromunun uzun vadeli etkilerinin takip edilmesi gerektiğini bir kez daha gösterdi. Uzmanlar, menopoz sonrası bu sendromlu kadınlar arasında artan riskin altında yatan sebepleri anlamak için daha fazla araştırma gerektiğini belirtiyor.
5 Kasım 2023

Finlandiya'da yapılan bir araştırma, 40 yaşından önce menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara yakalanma riskinin arttığını ortaya koydu. Araştırma, 20 bin kadının sağlık verilerini en az 12 yıl boyunca takip etti ve erken menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara 2,6 kat daha yatkın olduğunu belirledi. Araştırma sonuçları, Britanya'da Oxford Üniversitesi'nin Human Reproduction dergisinde yayınlandı. Uzmanlar, doktorların bu artan riskin farkında olması gerektiğini vurguladı.
26 Eylül 2024

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024

BBC, 2023 yılında ilham veren 100 kadını belirlediği listeyi yayınladı. Listede, meme kanserinin erken teşhisi için geliştirilen giyilebilir 'elektronik sütyen'in mucidi Türk bilim insanı Canan Dağdeviren de bulunuyor. Listede ayrıca insan hakları avukatı Amal Clooney, eski ABD First Lady'si Michelle Obama gibi tanınmış isimler yer alıyor. Listede farklı alanlarda etki yaratan kadınlar, kendi topluluklarına ve dünyaya katkılarıyla öne çıkıyor.
21 Kasım 2023

Britanya, hem epizodik hem de kronik migrenin önlenmesinde kullanılacak ağızdan alınan ilk ilacı uygulamaya hazırlanıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre, bu yeni tedavi yöntemi yaklaşık 170 bin kişiye umut olacak. Migren, dünya genelinde her yedi kişiden birini etkileyen, şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilen bir hastalık. Yeni ilaç, diğer tedavilere yanıt alamayanlar veya iğne tedavisi uygulanamayan hastalar için önerilecek.
11 Nisan 2024

Kanser tedavileri, özellikle kemoterapi, hedefe yönelik ilaçlar, immünoterapiler ve radyoterapi gibi yöntemler, kalp ve damar sistemi üzerinde yan etkiler oluşturabiliyor. Bu durum, kanser hastalarının yüzde 10'dan fazlasının kalp ve damar hastalıklarından ölmesine yol açıyor. Kardiyoonkoloji, kanser tedavisi sırasında ve sonrasında kalp ve damar sistemini korumayı amaçlayan bir alan olarak gelişiyor. İstanbul Tıp Fakültesi'nde Türkiye'nin ilk KardiyoOnkoloji Polikliniği hizmet veriyor, kanser tedavilerinin kalp üzerindeki etkilerini azaltmayı ve hastaların tedavilerini güvenli bir şekilde almasını sağlamayı hedefliyor.
27 Mart 2024

İsviçre'de yapılan ve Lancet'te yayınlanan bir araştırma, obezitenin 18 yeni kanser türüyle daha ilişkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, 332 bin kanser hastasının verilerini inceleyerek, obezitenin baş ve boyun kanserleri, B hücreli lenfoma ve ince bağırsak kanseri gibi türlerle ilişkili olabileceğini belirtti. Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yüksel Ürün, kanserlerin %40'ının obeziteyle ilişkilendirilebileceğini ve obezitenin kanser hücrelerinin büyümesini kolaylaştırdığını ifade etti. Obeziteyle ilişkili insülin direnci ve diyabetin de kanser riskini artırdığı vurgulandı.
4 Kasım 2024

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

Çinli bilim insanları, Helicobacter pylori (H. pylori) bakterisinin tedavisinde kullanılan ilaçların mide kanserini önlediğini belirledi. 2011 yılında Çin'in Şantung eyaletinde başlatılan ve 10 yıldan fazla süren araştırmada, H. pylori tedavisi gören grubun mide kanserine yakalanma riskinin yüzde 13 oranında azaldığı tespit edildi. Araştırma, tedavi edilen grupta mide kanseri vakalarının ve kanser kaynaklı ölümlerin önemli ölçüde azaldığını gösterdi. Özellikle 45 yaş altı deneklerde mide kanseri ve kanser kaynaklı ölümler daha fazla önlendi.
9 Ağustos 2024

Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu (FDA), Alzheimer hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere 'Lecanemab' adlı yeni bir ilaca hızlandırılmış onay verdi. Bu ilaç, beyinde biriken beta amiloidin protofibril formuna karşı etkili olan bir monoklonal antikordur. Faz 3 çalışmasında, ilacın kullanıldığı grupla kullanılmadığı grup arasında zihinsel gerileme oranında yüzde 27'lik bir yavaşlama gözlemlendi. Alzheimer hastalığının erken teşhis ve tedavisindeki önem artarken, ilacın yan etkileri ve kullanım koşulları da dikkate alınmaktadır. Avrupa İlaç Kurumu (EMA) henüz Aducanumab'a onay vermedi ve ilaç Türkiye'de ruhsatlandırılmadı.
7 Ocak 2023

Multiple miyelom ve lenfoma tedavisinde kullanılan ve kök hücre nakli için gerekli olan melfalan ilacına erişim sorunu yaşanıyor. Mart ayından beri tedarik sorunu yaşanan ilaç, hastaların tedavilerinin aksamaması için büyük önem taşıyor. İlaç tedarikinde yaşanan sorunlar, nakil merkezlerindeki bekleme sıralarını uzatıyor. Her yıl en az 2 bin 500 multiple miyelom ve Hodgkin lenfoma hastası bu ilaca ihtiyaç duyuyor. İlaç firması sorunu çözeceğini belirtse de, hala ilaca ulaşılamıyor.
4 Ekim 2023

Columbia Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ve JAMA Network Open dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, 1948'den bu yana üç nesil üzerinden toplanan 14,106 katılımcının verilerini analiz ederek, daha yüksek eğitim seviyesine sahip bireylerin daha yavaş yaşlandığını ortaya koydu. Araştırmacılar, katılımcıların her iki yıllık ek eğitim görmeleri durumunda yaşlanma hızlarının yüzde 2 ila 3 oranında yavaşlayabileceğini ve bu durumun ölüm riskini yaklaşık yüzde 7 oranında azaltabileceğini tespit etti. Araştırma, eğitim seviyesi ile yaşlanma ve ölüm riski arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde inceliyor.
4 Mart 2024

İsveç'te Lund Üniversitesi tarafından 4,1 milyon kişi üzerinde 40 yıl süren bir araştırma, kanser vakalarının yüzde 40'ının aşırı kiloyla ilişkili olduğunu gösterdi. Araştırmada 32 kanser türü obeziteyle ilişkilendirildi, bu sayı daha önce 13 olarak biliniyordu. Vücut kitle endeksindeki her beş puanlık artış, kansere yakalanma riskini erkeklerde %24, kadınlarda %12 artırıyor. Araştırma sonuçları, obezitenin kanser üzerindeki etkisinin daha önce düşünülenden daha büyük olabileceğini gösteriyor.
12 Mayıs 2024
İşaretlediklerim