ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

İsveç ve İsviçreli araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, yapay zeka programı ChatGPT'nin doktorlardan yaklaşık 10 kat daha hızlı tıbbi rapor hazırlayabildiğini ortaya koydu. Acta Orthopaedica dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, doktorlar ve ChatGPT tarafından doldurulan hastane taburcu kağıtları arasındaki farkı alanında uzman 15 kişilik bir heyet ayırt edemedi. ChatGPT, benzer kalitedeki bir raporu ortalama 2,9 dakikada hazırlarken, doktorlar için bu süre 27,8 dakika oldu. Uppsala Üniversitesi Hastanesi'nde ortopedi doktoru olan Cyrus Broden, yapay zekanın doktorların iş yükünü azaltabileceğini ve hastalara daha fazla zaman ayırma imkanı sunabileceğini belirtti.
29 Mart 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Elon Musk'ın beyin çipi girişimi Neuralink, bağımsız bir inceleme kurulundan onay alarak ilk insan deneyi için hasta alımına başladığını duyurdu. Felçli insanlar için beyin implantının klinik deneylerde test edilmesi planlanıyor. Yaklaşık altı yıl sürecek çalışmanın detayları henüz açıklanmadı. Daha önce maymunlar üzerinde test edilen çiplerin, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayarak cihazlara aktardığı belirtilmişti.
20 Eylül 2023

Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Göktürk Fındık, lokal ileri akciğer kanseri ameliyatlarında kullanılan ve yapay protez yerine farklı bir dikiş tekniği kullanan 'Fındık tekniği'ni geliştirdi. Bu teknik, enfeksiyon, aritmi ve tekrar ameliyat olma risklerini azaltıyor ve hastaların ameliyat sonrası sürecini rahatlatıyor. Fındık, bu tekniği 2018'den beri uygulamakta olup, yaklaşık bir ay önce Avrupa'nın saygın bilimsel dergilerinden birinde yayımlandı.
29 Nisan 2024

Türk nöroşirürjisinin öncülerinden ve Türkiye’nin ilk kadın beyin cerrahı olan Aysima Altınok, 5 Ağustos'ta vefat etti. 1929 Erzincan doğumlu Altınok, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra beyin cerrahisi alanında uzmanlaştı. 1959'da Türkiye'nin ilk kadın beyin cerrahı unvanını aldı ve uzun yıllar boyunca Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde görev yaptı. Altınok, mesleki kariyeri boyunca birçok ödül aldı ve kadınların tıp alanında ilerlemesine öncülük etti.
6 Ağustos 2024

Covid-19’a karşı aşı geliştiren BioNTech’in kurucularından Uğur Şahin, kanser için geliştirdikleri ilacın üç sene sonra piyasaya sürülebileceğini ifade etti. Şahin ve eşi Prof. Dr. Özlem Türeci, özellikle bağırsak kanseri olmak üzere çeşitli kanser türlerini hedefleyen tedaviler üzerinde uzun yıllardır çalışıyorlar. İlaçların vücudun kansere karşı kendi savunma reaksiyonunun güçlendirilmesini hedeflediğini belirten Şahin, Covid-19 pandemisi sonrasında çalışmalarının yüzde 80’inini kanserle mücadeleye ayırdığını da ekledi.
23 Ağustos 2023

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

Bilim insanları, bağışıklık hücrelerini hasarlı beyin hücrelerinin yerini alacak şekilde başarıyla yeniden programladı. Bu, inme hastaları için yeni bir tedavi olabilir. Japonya'daki Kyushu Üniversitesi'nden bir ekip, mikrogliya adı verilen bağışıklık hücrelerini nöronlara dönüştürmeyi başardı. Bu teknoloji, fareler üzerinde test edildi ve başarılı oldu. Ancak, insan beyni bir fareninkinden oldukça farklı olduğu için, bu yöntemin inme hastalarına uygulanabilirliğini doğrulamak için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.
30 Ekim 2023

SGK, multipl skleroz (MS) hastalarının tedavisinde kullanılan ve altı ayda bir alınan ocrelizumab etken maddeli ilacı (Ocrevus) ayaktan tedavi gören hastalar için geri ödeme listesinden çıkardı. Hastanede yatan hastalara ilacın uygulanmasına devam edilecek. İlacın eczane fiyatı 57 bin lira 270 kuruş olup, kararın geri alınmasını bekleyen altı binden fazla MS hastası ve hekimleri change.org'da bir imza kampanyası başlattı. Prof. Dr. Cavit Boz, ilacın önemli bir tedavi olduğunu ve kararın düzeltilmesini beklediklerini ifade etti. Hastalar, ilacın pasife alınmasının tedavi süreçlerini olumsuz etkilediğini ve sağlık durumlarının kötüleşmesine yol açtığını belirtiyor.
8 Haziran 2023

Elon Musk'ın kurucusu olduğu Neuralink şirketi, beyin çipi deneyleri için gönüllü aramaktadır. İlk klinik deney için, kafatasının bir kısmının çıkarılmasını kabul edecek bir gönüllü gerekmektedir. Ameliyat sırasında beyne elektrot ve teller yerleştirilecek ve bu çip, beyin aktivitesini okuyup analiz ederek cihazlara aktaracak. Adayın 40 yaş altında, dört uzvu felçli bir yetişkin olması beklenmektedir.
9 Kasım 2023

ABD'deki Mayo Clinic, Google tarafından geliştirilen ve tıbbi bilgilerle ilgili soruları yanıtlamak üzere tasarlanmış yapay zeka sohbet robotu Med-PaLM 2'yi nisandan beri test etmektedir. The Wall Street Journal'ın haberine göre, bu robot özellikle doktorlara sınırlı erişimi olan ülkeler için yararlı olabilir. Ancak Med-PaLM 2'nin şu an için mükemmel olmadığı, doktorların verdiği cevaplara kıyasla daha fazla yanlışlık ve alakasız bilgi içerdiği belirtilmiştir. Yine de muhakeme ve kanıt gösterme gibi konularda doktorlarla benzer performans sergilediği ifade edilmiştir.
10 Temmuz 2023

Rusya'nın en büyük finans kuruluşu Sberbank tarafından geliştirilen yapay zeka uygulaması GigaChat, tıp fakültesini bitiren öğrencilere yönelik bir yeterlilik sınavını başarıyla tamamladı. GigaChat, 100 soruluk testte yüzde 82'lik bir başarı oranı elde etti ve cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum alanlarında üç ayrı vakayla ilgili sözlü sınavı da geçti. GigaChat'in geliştirilmesi sürecinde, altı aylık bir eğitim dönemi boyunca Rusya'daki tıp öğrencileri tarafından kullanılan makale ve ders kitaplarından yararlanıldı. GigaChat, Nisan 2023'te piyasaya sürüldü ve Ocak 2024 itibarıyla 2,5 milyondan fazla kullanıcıya ulaştı.
15 Şubat 2024

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'deki ölümlerin yüzde 40-50'sinin kalp damar hastalıklarına bağlı olduğunu belirtti. Koca, Dünya Kalp Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, kalp damar hastalıklarının dünya genelinde ve Türkiye'de ölümlerin birinci sıradaki nedeni olduğunu ifade etti. Bakan Koca, Türkiye'de Haziran 2022 ile Haziran 2023 arası kalp ameliyatı sayısının 70 binin üzerinde olduğunu ve bu ameliyatların yüzde 73'ünün koroner baypas cerrahisi, yüzde 15'inin kapak cerrahisi, yüzde 4'ünün aort cerrahisi ve yüzde 8'inin konjenital kalp cerrahisi olduğunu bildirdi.
29 Eylül 2023

Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayınlanan dört çalışmanın analizi, ağız ve diş sağlığının baş boyun kanseri hastalarının sağ kalım süreleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. İyi ağız ve diş sağlığına sahip hastaların, kötü ağız ve diş sağlığına sahip olanlara göre daha uzun yaşadığı belirlendi. Ayrıca, bu kanser türünün sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda daha sık görüldüğü ve sağlık sistemlerinin çoğunlukla diş sağlığını kapsamadığı vurgulandı. Prof. Dr. Kıvanç Bektaş Kayhan, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin ve ağız hijyeninin önemine dikkat çekti.
7 Kasım 2023

University College London'da (UCL) yürütülen yeni bir araştırmaya göre, 10 dakikalık bir MR taraması, erkeklerde prostat kanserinin tespitinde kullanılabilir. Araştırma, Prostat Spesifik Antijen (PSA) testine kıyasla MR taramalarının daha doğru sonuçlar verdiğini ortaya koydu. MR taramaları, PSA testiyle yakalanamayan ciddi kanserleri tespit etti. Araştırmanın baş sorumlusu ürolog profesörü Caroline Moore, MR'ın ciddi kanser vakalarını daha güvenilir bir şekilde erkenden tespit etme yöntemi sunabileceğine dair erken bir işaret sunduğunu belirtti.
22 Ağustos 2023

Macaristan'da yılda 35 bin kadının katıldığı meme kanseri tarama testlerinde yapay zeka kullanılarak kanserin belirtileri çok erken aşamada tespit edilebiliyor. Yapay zeka, büyük bir veri setiyle eğitilerek meme dokusundaki çok küçük değişiklikleri bile kanser gelişmeden neredeyse dört yıl önce saptayabiliyor. Bu yöntemle, mamografiler yapay zeka tarafından inceleniyor ve riskli dokular hakkında daha fazla veri üretiliyor.
28 Mart 2023

Hatay'ın Defne ilçesinde meydana gelen depremden 278 saat sonra, yıkılan Tolga Apartmanı'nın enkazında arama kurtarma ekipleri 45 yaşındaki Hakan Yasinoğlu'nu canlı olarak buldu. PAK, AFAD, CEKUT ve İstanbul İtfaiyesi gibi ekiplerin katıldığı yoğun çalışmalar sonucunda Yasinoğlu enkazdan çıkarıldı ve ilk müdahalesinin ardından Mustafa Kemal Üniversitesi Hastanesi'ne götürüldü. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Yasinoğlu'nun bilincinin açık olduğunu ve ilk tıbbi müdahalesinin sahra hastanesinde yapıldığını bildirdi.
17 Şubat 2023

Nottingham Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, insan kanının kırık kemiklerin tedavisinde kullanılabileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, vücudun doğal onarım sürecini geliştiren 'rejeneratif hematom' adı verilen bir malzeme keşfetti. Bu malzeme, insan kanına eklenen peptit amfifil proteinleri ile daha etkili hale getirildi. Sıçanlar üzerinde yapılan deneylerde, bu yeni implantın kemik oluşumunu önemli ölçüde artırdığı gözlemlendi, ancak insanlarda kullanılabilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor.
10 Aralık 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği 'Bir Hayat! Bir Karaciğer!' temasıyla kutlanan Dünya Hepatit Günü'nde, hepatit B ve C hastalıklarına dikkat çekiliyor. Türk Karaciğer Vakfı Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Çakaloğlu, hepatit B ve C hastalıklarının tanısının kolay olduğunu ve tedavisinin mümkün olduğunu belirtti. Hepatit B için koruyucu, etkili ve güvenilir aşılar bulunurken, hepatit C tedavisi de ağızdan alınan ilaçlarla virüsü yok eden kalıcı tedavi (kür) ile mümkün. Çakaloğlu, erişkinlerin mutlaka hepatit B ve C testlerini yaptırmaları gerektiğini vurguladı.
30 Temmuz 2023
İşaretlediklerim