İspanya'nın güneybatısında, Badajoz eyaletine bağlı Casas del Turuñuelo'da, Rosetta Taşı'ndan yaklaşık 400 yıl öncesine tarihlenen ve üzerinde alfabe yazılı olan bir kaya levhası keşfedildi. Bu taşın, antik Paleo-Hispanik Tartessos uygarlığıyla ilişkili olduğu ve bu uygarlığın varlığına dair yalnızca üçüncü alfabe kanıtı olduğu belirtiliyor. Taşın üzerinde savaşçı figürlerinin de bulunduğu 21 işaret dizisi tespit edildi ve bu alfabenin 27 işareti olduğu belirtildi. Ancak taşın bir tarafında eksik bir parça bulunuyor ve bu eksik parça, antik dilin daha fazla parçasını ortaya çıkarma potansiyeline sahip.
14 Haziran 2024

NASA ve ESA astronomları, Samanyolu Galaksisinde, gezegenlerin senkronize hareket ettiği bir güneş sistemi gözlemledi. Bu sistem, Dünya'dan 100 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve içinde yaşam olmadığı tahmin ediliyor. Sistemin merkezindeki yıldız HD 110067'nin etrafında dönen gezegenlerin yörünge süreleri 9 ile 54 gün arasında değişiyor. Araştırmacılar, bu tür senkronize hareket eden sistemlerin nadir olduğunu ve keşfedilenler arasında HD 110067'nin en fazla gezegene sahip olduğunu belirtiyor.
29 Kasım 2023

Oksit Kırıcı Mühendisi Şenol Demir, Anagold madeninde çalıştığı dört yıl boyunca yaşanan bir heyelan olayını anlattı. Demir, heyelanın meydana geldiği gün maden sahasında dinamit patlatıldığını ve bu patlamanın heyelanı tetiklemiş olabileceğini ifade etti. Olay günü çatlaklar tespit edilmiş ve bölge güvenlik açısından boşaltılmıştı. Demir, göçük altında kalan bir personelin neden riskli bölgeye gittiğini bilmediğini belirtti ve tutuklandı.
20 Şubat 2024

Kanada'da bulunan ve 75 milyon yıl öncesine ait bir T-Rex fosilinin incelenmesi sonucunda, bu T-Rex'in son yemeğinin kendisinden daha küçük iki dinozor olduğu anlaşıldı. Araştırmacılar, T-Rex'in kuzeni olan Gorgosaurus dahil olmak üzere, bir yaşından küçük dinozorları yediğini belirledi. Bu bulgu, T-Rex'lerin büyüdükçe beslenme alışkanlıklarını değiştirdiğine ve genç dinozorları avladığına dair önemli bir kanıt olarak değerlendiriliyor.
10 Aralık 2023

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Jeoloji yüksek mühendisi Prof. Dr. Süleyman Pampal, Fox TV'de yaptığı açıklamada, İstanbul'da beklenen büyük depremin beş altı yıl içinde gerçekleşme ihtimalinin yüzde 60-70 arasında olduğunu ifade etti. 1999'dan bu yana geçen süre ve bilimsel çalışmalar ışığında, orta Marmara fayının kırılma olasılığının arttığını vurguladı. Ayrıca, İstanbul'da daha önce yaşanan 5,8 büyüklüğündeki depremin şehrin altyapısındaki zayıflıkları gözler önüne serdiğini ve bu durumun ciddi bir hazırlık gerektirdiğini belirtti.
10 Şubat 2023

Argonne Ulusal Laboratuvarı ve Ohio ve Illinois-Chicago üniversitelerinden bilim insanları, dünyada ilk kez bir demir ve bir terbiyum atomunu X-ışınıyla gözlemleyerek kimyasal yapılarını tespit etti. Bu çalışma, Senkrotron X-ışını Taramalı Tünelleme Mikroskobu (SX-STM) kullanılarak gerçekleştirildi ve çevresel, tıbbi ve kuantum araştırmalarında yeni keşiflere yol açabilecek potansiyele sahip olduğu belirtiliyor. Araştırmanın sonuçları 'Nature' dergisinde yayımlandı.
6 Haziran 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin en eskilerinden olduğu düşünülen üç galaksiyi inceledi ve galaksi oluşumunu ilk kez doğrudan gözlemledi. Araştırmada, galaksilerin yaydığı ışığın büyük miktardaki nötr hidrojen gazı tarafından emildiği ve bu gazın galaksileri beslediği tespit edildi. Bu gözlem, evrenin ilk yıldız sistemlerinin oluşumuna tanıklık edilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, galaksilerde genç yıldızların varlığını da belirledi ve bu gazın galaksilerin merkezine nasıl dağıldığını anlamak için çalışmalarını sürdüreceklerini açıkladı.
27 Mayıs 2024

İstanbul'da gece saatlerinde Anadolu ve Avrupa yakalarında gök gürültülü sağanak yağış etkili oldu. Gökyüzünde şimşek hareketliliği gözlemlendi. Üsküdar sahilinde ve Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde bulunan insanlar yağışı cep telefonlarıyla kaydetti ve bazıları yağmura hazırlıksız yakalanırken, bazıları şemsiye kullanarak korunmaya çalıştı. Sağanak, sabah saatlerinde etkisini yitirdi.
17 Haziran 2023

MÖ 1. yüzyılda batan bir Roma gemisinin enkazında bulunan Antikythera mekanizması, dünyanın en eski analog bilgisayarı olarak kabul ediliyor. Bu cihaz, astronomik nesnelerin hareketlerini tahmin etmek ve önemli olayların planlanmasına yardımcı olmak için kullanılmış. Enkazdan çıkarılan diğer eserler arasında bronz ve mermer heykeller, sikkeler ve seramik parçaları bulunuyor. Bu keşif, modern arkeolojinin en önemli buluntularından biri olarak değerlendiriliyor.
8 Temmuz 2024

Cardiff Üniversitesi ve UK Dementia Research Institute tarafından yürütülen bir araştırma, akıllı saatlerin ve yapay zekanın Parkinson hastalığını ilk belirtiler ortaya çıkmadan yedi yıl öncesinden tespit edebileceğini gösterdi. Araştırmada 103 bin 712 kişinin akıllı saat verileri analiz edilmiş ve 2013-2016 arasında bir haftalık hareket hızı verileri kullanılarak Parkinson hastalığına yakalanacak kişiler başarıyla tahmin edilmiştir. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlanmış ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.
4 Temmuz 2023

Bilim insanları artık evrende yaşam olup olmadığını sorgulamıyor, bunun yerine 'yaşamı ne zaman bulacakları' sorusuna odaklanıyorlar. NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Güneş Sistemimiz dışındaki bir gezegende yaşama dair umut verici ipuçları tespit etti. Teleskoplar, uzak yıldızların yörüngesindeki gezegenlerin atmosferlerini analiz edebiliyor ve Dünya'da yalnızca canlı organizmalar tarafından üretildiği bilinen kimyasalları arayabiliyor. İskoçya Kraliyet Gözlemevi'nin başındaki Prof. Dr. Catherine Heymans, evrende yalnız olup olmadığımız sorusuna cevap verebilecek teknolojiye ve yeteneğe sahip olduklarını belirtti.
3 Ekim 2023

Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Doğan Kalafat, İstanbul'da 2030'a kadar yüzde 64 olasılıkla 7'nin üzerinde bir deprem beklendiğini belirtti. Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın Marmara Denizi içerisinde geçen bir kolunun bu depremi üreteceğini ifade etti. Diğer uzmanlar da İstanbul depreminin yakın olduğunu ve büyük bir depremin gecikmiş durumda olduğunu vurguladılar. Alman uzmanlar, fay hattı boyunca depremlerin doğudan batıya doğru İstanbul'a yaklaştığını gözlemlediklerini belirtti.
22 Şubat 2023

Bilim insanları, insan faaliyetlerinin yol açtığı iklim değişikliğinin Orta Avrupa’daki sel felaketlerinin yeniden yaşanma ihtimalini iki katına çıkardığını ve yağış yoğunluğunu yüzde yedi arttırdığını tespit etti. Geçen hafta başlayan rekor yağışlar nedeniyle Avusturya, Çekya, Romanya ve Polonya’da 23 kişi hayatını kaybetti. Avrupa Birliği, bu sellerin ve Portekiz’deki orman yangınlarının iklim çöküşünün ortak kanıtı olduğunu belirtti. Analizler, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi halinde benzer yağış olaylarının daha sık ve yoğun yaşanacağını öngörüyor.
25 Eylül 2024

Britanya'nın Wight Adası'nda yapılan araştırmalar sonucunda, 66 milyon ila 145 milyon yıl öncesine ait kayaçlar incelenerek yeni bir dinozor türü olan Vectipelta baretti keşfedildi. Ankilozor familyasına ait olan bu otçul dinozor, dikenli zırhıyla dikkat çekiyor. Adada 1865'ten bu yana ilk kez yeni bir dinozor türüne ait fosil bulunurken, bu türün Asya'dan Avrupa'ya Erken Kretase Dönemi'nde yayıldığı düşünülüyor. Keşif, İngiltere'deki dinozor çeşitliliği hakkında yeni bilgiler sunarken, daha önce Polacanthus foxii türüne ait olduğu düşünülen fosillerin de yeniden inceleneceği belirtiliyor.
17 Haziran 2023

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara'da beklenen deprem için tarih verenlere tepki gösterdi. Yaltırak, bilimin astroloji olmadığını ve popülizm uğruna astrologluk yapılmaması gerektiğini belirtti. Ayrıca, beklenen bir durum için milyonların ruh sağlığıyla oynamanın iyi niyetli bir davranış olmadığını ifade etti. Yaltırak, deprem konusunun ciddi bir olay olduğunu ve bu şekilde sulandırılmaması gerektiğini vurguladı.
25 Eylül 2023

Birleşik Krallık'ın Oxford şehrinde meydana gelen gizemli patlamanın, yıldırım düşmesi sonucu olduğu belirtildi. Sosyal medyada paylaşılan görsellerde gökyüzünü aydınlatan büyük bir alev topu görülüyor. Patlamanın, gıda atıklarını biyogaza dönüştüren Severn Trent Green Enerji Santrali'nde meydana geldiği ve yıldırımın, tesisteki biyogaz tanklarından birini patlattığı açıklandı. Olayda herhangi bir can kaybı veya yaralanma olmadığı bildirildi.
2 Ekim 2023

Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) ve Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, İç Anadolu bölgesinde yakın gelecekte benzer büyüklükte depremler olabileceği konusunda uyarılarda bulundu. GFZ yetkilisi Prof. Marco Bohnhoff, afet bölgelerindeki 'platolardaki stresin yeniden dağılımı' nedeniyle yeni depremlerin olabileceğini belirtti. Bohnhoff, İstanbul'daki bir depremi etkileme ihtimalinin zayıf olduğunu ve mevcut erken uyarı sistemlerinin bu tür büyük depremlerde yeterince etkili olamayacağını ifade etti.
8 Şubat 2023
İşaretlediklerim