Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Anayasa Mahkemesi'nin internet sansürü aracı olarak kullanılan 8/A maddesiyle ilgili 'hak ihlali' kararının yeterli olmadığını, maddenin iptali için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) harekete geçmesi gerektiğini belirtti. AYM'nin 62 başvurucu için verdiği kararın, 8/A maddesi dayanak gösterilerek uygulanan erişim engellerinin kaldırılmasını içerdiği, ancak bu kararların uygulanmasında aksaklıklar yaşandığı ve 8/A maddesinin hala yürürlükte olduğu ifade edildi. Akdeniz, 8/A maddesinin yerel seçimler döneminde de sansür için kullanılacağına dikkat çekti.
12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), avukatların dilekçelerinde kullandığı ifadeler nedeniyle uyarı cezası almasını 'ifade özgürlüğü hakkının ihlali' olarak nitelendirdi. İki avukat, müvekkillerinin polis tarafından dövüldüğünü iddia etmiş ve bu durumu raporlaştırmak istemişti. Ancak, muayeneyi yapan doktorun gerçeğe aykırı rapor hazırladığını iddia eden avukatlar, doktor hakkında şikayette bulunmuştu. Bu durum üzerine Eskişehir Barosu avukatlara uyarı cezası vermişti. AYM, avukatların ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi ve yeniden yargılama yapılması gerektiğini belirtti.
2 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Diken ve İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) beş yıllık hukuk mücadelesi sonucunda, internet gazeteciliğinde sansüre neden olan 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesini iptal etti. AYM, bu maddenin ifade ve basın özgürlüklerine ağır bir müdahale teşkil ettiğini belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek, bu süre zarfında yerel seçimler de dahil olmak üzere maddeye dayanılarak sansür uygulamaları devam edebilecek. AYM'nin pilot karar usulüyle verdiği bu karar, yapısal bir sorunu gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmişti.
10 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal kararını görüşmek üzere gündemine aldı. Ancak bir üyenin dosyaya hazırlanamadığını belirtmesi üzerine görüşme ileri bir tarihe ertelendi. AYM, Demirtaş'ın 'tutuklama tedbirinin hukuki olmaması, soruşturma dosyasına erişimin kısıtlanması ve tutukluluğa ilişkin kararların etkili itiraz güvencesi içermeyen, bağımsız ve tarafsız hâkim ilkelerine aykırı olan sulh ceza hâkimliklerince verilmesi nedenleriyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği' iddiasını ele alacaktı.
26 Temmuz 2023

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvurunun sınırlandırılması için çalıştıklarını ifade etti. Tunç, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını yerine getirmeyen bir ülke gibi algılandığını, ancak bunun doğru olmadığını belirtti. AYM'ye bireysel başvurunun sınırlarının çizilmesi gerektiğini vurguladı. Bireysel başvuru hakkı, 12 Eylül 2010'daki referandumda kabul edilmişti.
6 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Davası'nda aldığı hapis cezası onanan Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay'ın 'hak ihlali' başvurusunu Genel Kurul'a sevk etti. Can Atalay'ın avukatı Deniz Özen, AYM 2'nci bölümünün yerleşik içtihatlar gereği doğrudan ihlal kararı verebileceğini belirtti. AYM'nin bir takvim açıklayacağı ve bu takvim kapsamında genel kurulun bir karar vereceği belirtildi.
5 Ekim 2023

Yargıtay, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Can Atalay hakkında verdiği hak ihlali kararını kabul etmeyerek, AYM'nin yetkisini yok saydığını ilan etti. Ayrıca, hak ihlali yönünde oy kullanan AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. Bu durum, Türkiye'de yargı bağımsızlığı ve anayasal düzen konularında ciddi bir gerilim yarattı ve yargı organları arasındaki ilişkilerde yeni bir aşamaya işaret etti. Murat Sevinç, bu kararın Türkiye'de anayasal düzenin ve AYM'nin varlığını sorgulayan bir adım olduğunu belirtiyor.
8 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, Samandağ Vakıflı Köyü Ermeni Ortodoks Kilisesi Vakfı ve Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı'nın taşınmazlarının iadesi talepleri üzerine mülkiyet haklarının ihlal edildiğine karar verdi. Hatay ve İstanbul'daki taşınmazların Hazine adına tescil edilmesi ve iade edilmemesi nedeniyle yapılan başvurular sonucunda, AYM ilgili davalarda Anayasa'nın 35'inci maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğini belirtti. AYM, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılması amacıyla kararları ilgili mahkemelere gönderilmesine hükmetti.
6 Ocak 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Can Atalay hakkındaki kararlarının 'hukuki değeri ve geçerliliği' olmadığına hükmetti. Bu durum, Türkiye'de ilk kez yaşanıyor ve yürürlükteki Anayasa'nın hükümleriyle açıklanamıyor. Makale yazarı, bu kararın hukuk devleti ilkesi ve Cumhuriyet'in temel değerlerine zarar verdiğini savunuyor ve Yargıtay'ın bu tutumunu eleştiriyor.
3 Ocak 2024

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, milletvekili Can Atalay için tahliye kararı veren Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı aldı. AYM, Atalay'ın 'seçilme ve siyasi faaliyette bulunma' ve 'kişi hürriyeti ve güvenliği' haklarının ihlal edildiğine hükmetmiş ve tahliyesine karar vermişti. Yargıtay, AYM üyelerinin yetkilerini aştığını iddia ederek suç duyurusunda bulunacak. Bu durum, Ankara'da anayasal bir krize işaret ediyor.
8 Kasım 2023

İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) raporu, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) kendi kararlarını uygulamayarak sansüre kapı araladığını belirtiyor. Rapor, AYM'nin ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri karşısında etkisiz bir iç hukuk yolu mekanizmasına dönüştüğünü ve kontrolü tamamen sulh ceza hakimliklerine bıraktığını ifade ediyor. Rapor ayrıca, 2022 sonu itibariyle 712 bin 558 web sitesi, 150 bin URL adresi, 9 bin 800 Twitter hesabı, 55 bin 500 tweet, 16 bin 585 YouTube videosu, 12 bin 000 Facebook içeriği ve 11 bin 150 Instagram içeriğine erişim engeli getirildiğini belirtiyor.
24 Temmuz 2023

Anayasa Mahkemesi, Ekşi Sözlük platformuna uygulanan erişim engelinin ifade özgürlüğü hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Ekşi Sözlük, iktidarın depremle ilgili ihmallerini eleştirdikten sonra 'milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması' gerekçesiyle kapatılmış, ardından mahkeme kararıyla erişim engeli kaldırılmış fakat site yeniden erişime kapatılmıştı. Ekşi Sözlük yönetimi, siteyi farklı alan adlarına taşısa da bu adresler de engellenmişti. Yönetim, engel kararının hukuka aykırı olduğunu belirterek Anayasa Mahkemesine başvurmuş ve hak ihlali kararı çıkmıştır.
11 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) kapatma davasının seçimlerden sonra görülmesi yönündeki talebini reddetti. Karar, mahkeme tarafından oybirliği ile alındı ve HDP'nin 14 Mart'ta savunma yapması için çağrıldı. Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin tarafından 7 Haziran 2021'de yapılan başvuru sonucunda, AYM Genel Kurulu 21 Haziran 2021'de iddianameyi kabul etmişti. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de HDP'nin kapatılması gerektiğini belirten açıklamalarda bulunmuştu.
26 Ocak 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), TİP Milletvekili Can Atalay'ın tahliyesine hükmetmiş, ancak Yargıtay AYM'nin kararına uymayarak farklı bir karar vermişti. Atalay'ın avukatları durumu AYM'ye taşıdı ve AYM, Yargıtay'ın kararını hukuk dışı olarak nitelendirdi. AYM, kararlarının bağlayıcı olduğunu ve Anayasa'nın ilgili maddelerine aykırı hareket edildiğini belirtti. Ayrıca, Anayasa ve kanunların, AYM kararlarının bağlayıcılığını tartışma yetkisi vermediğini ve kamu makamlarının bu kararları yerine getirme yükümlülüğü altında olduğunu vurguladı.
26 Aralık 2023

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, partinin Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) kapatma davasının seçimler sonrasına ertelenmesi ve tüm yargı işlemlerinin seçimlere kadar durdurulması talebiyle yeni bir başvuru yaptığını duyurdu. AYM daha önce Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin'in talebi üzerine HDP'nin Hazine yardımının kesilmesi ve hesaplara bloke konulması kararını oy çokluğuyla almıştı. HDP, bu kararın hukuka aykırı olduğunu ve AYM'nin varlık nedenine aykırı olduğunu savunarak itiraz hakkını kullanacağını belirtti.
16 Ocak 2023

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, hukuk fakültesi öğrencilerine yönelik bir sertifika töreninde yaptığı konuşmada, Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmasının zorunluluğunu ve bu kararlara itiraz edilse bile uygulanması gerektiğini belirtti. Arslan, adli ve idari yargı sisteminde nihai ve bağlayıcı kararları verme yetkisinin Anayasa Mahkemesine ait olduğunu ve bu kararların uygulanmamasının gerekçe olamayacağını ifade etti. Açıklama, tutuklu TİP milletvekili Can Atalay hakkında AYM tarafından verilen hak ihlali kararlarının İstanbul 13'üncü Ağır Ceza Mahkemesi ve Yargıtay tarafından tanınmaması bağlamında yapıldı.
12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, Ekşi Sözlük platformuna uygulanan erişim engelinin ifade özgürlüğü hakkını ihlal ettiğine karar verdi. Bu kararın ardından, daha önce 'milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması' gerekçesiyle kapatılan Ekşi Sözlük'e erişim engeli kaldırıldı. Platform, ilk itirazının ardından kısa bir süreliğine erişime açılmış, ancak kısa süre sonra tekrar kapatılmıştı. Yönetimin Anayasa Mahkemesi'ne taşıdığı konu lehlerine sonuçlandı ve site yeniden erişime açıldı.
22 Ocak 2024

Yargıtay, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) hükümlü milletvekili Can Atalay'ın tahliye edilmesi yönündeki kararına uymayarak, kararı veren AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı aldı. Ankara Barosu, bu kararı 'yargı tarihinde görülmemiş darbe' olarak nitelendirerek, karara imza atanlar hakkında suç duyurusunda bulunacağını açıkladı. Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve diğer hukukçular da Yargıtay'ın kararını anayasal düzene karşı bir başkaldırı olarak değerlendirdi.
8 Kasım 2023
İşaretlediklerim