Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve UNICEF, 2024'ün ilk üç ayında DSÖ Avrupa Bölgesi'ndeki 53 ülkenin 45'inde 56 bin 634 kızamık vakası ve dört ölüm bildirildiğini açıkladı. 2023 boyunca 41 ülkeden 61 bin 70 vaka ve 13 ölüm rapor edilmişti. Kızamık vakalarının artışında, COVID-19 salgını sırasında kaçırılan rutin aşıların ve yavaş iyileşmenin etkili olduğu belirtildi. Aşılanmamış kişilerin büyük risk taşıdığı ve ülkelerin virüsün yayılmasını önlemek için proaktif olması gerektiği vurgulandı.
28 Mayıs 2024

Yeni bir araştırma, katı toplumsal cinsiyet normlarının olduğu ortamlarda büyüyen ergenlik çağındaki erkek çocuklarının, erkekliklerinin tehdit altında olduğunu algıladıklarında agresif tepki verebildiklerini ortaya koydu. New York Üniversitesi'nde yapılan çalışmada, 200'den fazla ergen erkek çocuğu ve ebeveynlerinden biri değerlendirildi. Araştırma, erkeksi olma motivasyonları sosyal beklentiler tarafından baskı altına alınan erkek çocuklarının, cinsiyet kimlikleri tehditlerine yanıt olarak artan saldırganlık sergilediğini gösterdi. Bu durumun cinsiyetçilik, homofobi ve politik bağnazlık gibi olumsuz davranışlarla da ilişkili olduğu belirtildi.
20 Temmuz 2024

Ayşenur Arslan, Menzil tarikatının Türkiye'deki etkisini ele alıyor ve bu konuda ciddi bir tehlike olduğunu vurguluyor. İsmail Arı'nın Menzil üzerine yazdığı araştırma kitabının kısa sürede üçüncü baskıya ulaşmasını örnek göstererek, tarikatın kadın ve erkekler üzerindeki olumsuz etkilerine ve siyasi gücüne dikkat çekiyor. Arslan, Menzil'in Türkiye'nin önemli organlarını sarmış bir kanser metaforu kullanarak, bu yapıyla mücadelenin önemini vurguluyor.
17 Şubat 2024

Türkiye'de yaklaşık 3 milyon kadın endometriozis (çikolata kisti) hastalığıyla mücadele ediyor ve bu hastalık nedeniyle şiddetli ağrılar ve çeşitli sağlık sorunları yaşanabiliyor. Hastalar, modern tıbbın sunduğu çözümlerden yeterince fayda göremedikleri veya yan etkilerden korktukları için sülük tedavisi, hacamat, acı kavun suyu gibi alternatif yöntemlere yöneliyor. Endometriozis Araştırma ve Dayanışma Derneği, hastalara bilimsel ve doğru tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla kuruldu ve Endo WomanFest adında bir etkinlik düzenliyor. Ancak, sosyal medyada ve bazı sağlık influencer'ları tarafından yayılan yanıltıcı bilgiler hastaları tehlikeli ve bilimsel olmayan yöntemlere itebiliyor.
20 Şubat 2024

The Lancet dergisinde yayınlanan 'Küresel Hastalık Yükü 2021' araştırması, Covid-19 pandemisinin 2019-2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini bir yıl altı ay azalttığını ortaya koydu. Bu durum, 1950'den bu yana yaşam süresindeki ilk düşüş olarak kaydedildi. Araştırma, pandeminin yaklaşık 16 milyon insanın ölümüne yol açtığını ve pandemi döneminde ölümlerin ortalama yüzde 5,1 arttığını belirtti. Ayrıca, dünya nüfusunun yaşlanması ve bu değişimin sağlık ve sosyal güvenlik sistemleri üzerindeki etkilerine dikkat çekildi.
13 Mart 2024

Ankara Büyükşehir Belediyesi, Gazi Üniversitesi Hastanesi işbirliğiyle sosyal destek alan ailelerin 9-30 yaş arası çocuklarına ücretsiz HPV aşısı uygulaması başlattı. Proje kapsamında 15 milyon 180 bin lira bütçe ayrıldı ve 5 bin doz aşı temin edildi. İlk dozlar Gazi Hastanesi'nde uygulanmaya başlandı ve projenin ilk etabında 2 bin kişinin aşılanması hedefleniyor. Proje, rahim ağzı kanserini önlemeye yönelik olup, Türkiye genelinde yaygınlaşması temenni ediliyor.
9 Ekim 2024

Plastiklerin çevre üzerindeki olumsuz etkileri artarak devam ediyor. OECD'nin raporuna göre, 2000 yılında 234 milyon ton olan küresel plastik üretimi, 2019'da 460 milyon tona yükseldi. Aynı zamanda plastik atık miktarı da 353 milyon tona çıkarak iki katından fazla arttı. Lawrance Berkeley Ulusal Laboratuvarı'ndan Nihan Karali, plastik üretiminin 2019'da küresel sera gazı emisyonlarının %5,3'ünü oluşturduğunu ve bu oranın 2050'ye kadar iki katından fazla artabileceğini belirtti.
9 Mayıs 2024

Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Dr. Erika Garcia ve ekibi, 1300'den fazla kişinin çocukluk ve yetişkinlik dönemlerindeki hava kirliliği maruziyetini inceledi. Araştırma, çocuklukta partikül kirliliği ve nitrojen dioksite maruz kalan kişilerin yetişkinlikte bronşit semptomlarına yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, çocuklukta akciğer problemi yaşamamış kişilerde de hava kirliliğinin yetişkinlikte bronşit semptomlarına yol açabileceği bulundu. Bu bulgular, çocukluk döneminde hava kirliliğinin uzun vadeli sağlık etkileri olabileceğini gösteriyor.
29 Temmuz 2024

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024

Sağlık yetkilileri, bel soğukluğuna neden olan bakterilerin antibiyotiklere karşı giderek direnç kazandığını tespit etti. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 2022 yılına ilişkin raporunda, gonore izolatlarının antibiyotik siprofloksasine karşı direncinin arttığını belirtti. Bu durum, mevcut tedavi seçeneklerinin etkinliğini tehlikeye atabilir ve yeni tedavi seçenekleri bulunana kadar önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturabilir. Daha fazla gözetim ve tedavi kılavuzlarının düzenli olarak gözden geçirilmesi tavsiye edildi.
11 Haziran 2024

AXA sigorta şirketi tarafından yapılan bir ankete göre, dünya genelinde ruh sağlığı bozuklukları artış gösteriyor. Türkiye, yüzde 38'lik oranla ruh sağlığı bozukluğu yaşayan ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor. Araştırma, özellikle gençler arasında ruh sağlığı sorunlarının daha yaygın olduğunu belirtiyor. 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 43'ü ruhsal bir hastalığı olduğunu ifade ederken, bu oran 65-75 yaş arası katılımcılarda yüzde 14'e düşüyor.
11 Mart 2024

Daha önce insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastikler keşfedilmişti. Son yapılan bir çalışmada, Çin'de evlilik öncesi sağlık değerlendirmeleri kapsamında test edilen tüm meni örneklerinde mikroplastik kirliliği bulundu. Araştırmacılar, mikroplastiklerin üreme sağlığı üzerindeki olası zararları konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Mikroplastiklerin insan vücudunda yaygın şekilde bulunması, çevresel kirliliğin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini gündeme getiriyor.
12 Haziran 2024

Türkiye İstatistik Kurumu'nun araştırmasına göre, 2024 yılında çocukların internet kullanımı yüzde 91,3'e ulaştı. Çocuklar internette en çok video izleme, ödev yapma ve oyun oynama gibi aktivitelerde bulunuyor. YouTube, çocuklar arasında en popüler sosyal medya platformu olarak öne çıkarken, çocukların büyük bir kısmı düzenli olarak cep telefonu kullanıyor. İnternet kullanımı, çocukların kitap okuma, ders çalışma ve aileleriyle vakit geçirme gibi aktivitelerini olumsuz etkiliyor.
24 Ekim 2024

Asya Kaplan Sivrisineği, İstanbul'da yaygınlaşarak sarıhumma, dang humması, zika, chikungunya ve Batı Nil virüsü gibi hastalıklara ve alerjik reaksiyonlara neden oluyor. Bu sivrisinek türü, Türkiye'ye Güney Amerika'dan ticari alışverişler sırasında gemiyle gelmiş ve ilk kez 2011'de Trakya'da, 2017'de ise Karadeniz'de görülmüştü. Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Necla Birgül İyison, iklim değişikliğinin bu sivrisineklerin gelişimini hızlandırdığını ve yayılmalarını kolaylaştırdığını belirtiyor. Sivrisineklerin yayılmasını önlemek için su birikintilerinin ortadan kaldırılması ve ilaçlamaların artırılması gerektiği vurgulanıyor.
8 Ağustos 2024

Son araştırmalar, 2050 yılına kadar dünya çapında yaşam beklentisinin erkeklerde 4,9 yıl, kadınlarda ise 4,2 yıl artacağını öngörüyor. Bu artış, bulaşıcı hastalıklar, yenidoğan ve sindirim hastalıkları, kardiyovasküler rahatsızlıklar ve COVID-19 gibi salgınların etkisini azaltan halk sağlığı girişimlerine bağlanıyor. Araştırmacılar, daha az gelişmiş ülkelerdeki insanların yaşam beklentisinin gelişmiş ülkelere yaklaşacağını belirtiyor. Ancak, insanların daha uzun yaşamasıyla sağlıksız geçirecekleri yılların da artması bekleniyor.
21 Mayıs 2024

Türkiye'de akraba evliliği oranı %23.2 olup, bu durum nadir kalıtsal hastalıkların görülme sıklığını artırıyor. Ancak, yeni doğan bebeklerde sadece altı nadir hastalık için tarama yapılıyor, bu sayı Tayvan, Kanada, İtalya ve ABD gibi ülkelerde çok daha yüksek. Türkiye'de tahminen 5 milyondan fazla bireyin bir nadir hastalığı varken, nadir hastalıkların erken tanı ve tedavisi için yenidoğan tarama programlarının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıca, nadir hastalıklardan etkilenen bireyler ve aileleri, sağlık harcamaları nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
3 Mart 2024

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik dönemindeki internet bağımlılığı, gençlerin beyin kimyasında bağımlılık yaratan davranışlara yol açabilecek değişikliklere neden olabilir. Araştırma, 2013 ile 2023 yılları arasında internet bağımlılığı tanısı konmuş 10 ile 19 yaş arası 237 çocuğu kapsayan 12 çalışmayı inceledi. Beynin hafıza, karar verme ve etkin düşünmeyle ilgili bölümlerindeki işlevsel bağlantıda genel bir azalma saptandı. Bu değişikliklerin, ergenlerde bağımlılık yaratan davranış ve eğilimlerin yanı sıra zihinsel sağlık, gelişim, entelektüel yetenek ve fiziksel koordinasyonla bağlantılı davranış değişikliklerine yol açabileceği belirtildi.
5 Haziran 2024

Yaz aylarında buzun üretiminde kullanılan suyun kirli olması ve hijyenik olmayan koşullarda saklanması, buz kaynaklı gıda zehirlenmelerine yol açabiliyor. Buzun Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakteriler veya Norovirus gibi virüslerle kontamine olması ciddi sindirim sistemi sorunlarına neden olabiliyor. Gıda mühendisi Ebru Akdağ, buzun da gıda maddesi gibi muamele görmesi gerektiğini ve hijyen kurallarına uyulmasının önemini vurguluyor. Tüketicilerin kirli buza karşı önlem alması zor olduğundan, asıl sorumluluk buz üretenler ve kullananlara düşüyor.
16 Temmuz 2024

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen uluslararası bir araştırma, Covid-19 salgınının 2019 ile 2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini 1,5 yılı aşkın süreyle azalttığını ortaya koydu. Araştırmacı Dr. Austin E. Schumacher, salgının yetişkinler üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ülkelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresinin azaldığını belirtti. Bu durum, yeni patojenlerin potansiyel yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
13 Mart 2024

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin (NIH) araştırmasına göre, deterjan, parfüm ve kişisel bakım ürünlerinde bulunan bazı kimyasallar, kız çocuklarının ergenliğe daha erken girmesine neden oluyor. Bilim insanları, bu kimyasalların ergenlik sürecinde kilit rol oynayan belirli reseptörleri tetiklediğini tespit etti. Özellikle parfümlerde bulunan 'misk amberi' gibi bileşiklerin tehlikeli olabileceği belirtildi. Erken ergenliğin psikososyal sorunlar, obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalık ve meme kanseri riskini artırabileceği vurgulandı.
11 Eylül 2024
İşaretlediklerim