Bilim insanları, uykusuzluk çeken kişilerin yaklaşık 10 yıl sonra felç geçirme riskinin arttığını tespit etti. Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı araştırma, 2002'den 2020'ye kadar felç geçirmemiş kişileri inceledi. Araştırma, şiddetli uykusuzluk şikayeti olanlarda felç riskinin daha yüksek olduğunu ve bu riskin diyabet, hipertansiyon gibi diğer sağlık sorunlarıyla birleştiğinde daha da arttığını gösterdi. Ayrıca, 50 yaş altı uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerde felç riskinin 50 yaş üstüne göre daha fazla olduğu belirlendi.
8 Haziran 2023

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Ramazan ayında beslenme alışkanlıklarının değişmesiyle birlikte, kimlerin oruç tutabileceği konusu gündeme gelmektedir. Bengi Başer, diyabet hastaları, düzenli hipoglisemik atak geçirenler, tansiyon ve kalp hastaları, vücut direnci düşük olanlar, böbrek yetmezliği olanlar, hamileler, yeni ameliyat geçirenler ve kemoterapi tedavisi görenler gibi riskli grupların oruç tutmamaları gerektiğini ifade etmiştir. Bu kişilerin oruç tutmak istemeleri durumunda doktor kontrolünde hareket etmeleri önerilmektedir.
23 Mart 2024

Avrupa'daki 74 mutfakta yapılan bir araştırma, mutfaklarda bulunan bakterilerin çoğunun zararsız olduğunu ortaya koydu. Araştırma sonuçları Applied and Environmental Microbiology dergisinde yayımlandı. Hastalık yapan patojenlerin genellikle kontamine yiyeceklerle mutfağa geldiği belirlendi. Araştırma, mutfak hijyeni ve tasarımının hastalıkları önlemede yardımcı olabileceğini gösteriyor.
15 Temmuz 2023

Tokyo Üniversitesi'nden bir ekip, tavukların duygusal durumlarını anlayabilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Sistem, 'derin duygusal analiz öğrenme' adı verilen ve değişen ses kalıplarına uyum sağlayabilen bir teknik üzerine kurulu. Araştırma, tavukların açlık, korku, öfke, memnuniyet, heyecan ve sıkıntı gibi duygusal durumlarını tercüme edebildiğini gösterdi. Araştırma henüz hakem değerlendirmesinden geçmedi.
22 Eylül 2023

University College London'dan (UCL) yapılan yeni bir çalışma, kalp damar rahatsızlıklarının demans için giderek daha önemli bir risk faktörü haline geldiğini ortaya koydu. Çalışma, 1947 ile 2015 yılları arasında toplanan verilerle dünyanın dört bir yanından 27 araştırma makalesini analiz etti. Bulgular, düşük eğitim düzeyi ve sigara içmenin demans riskine katkısının azaldığını, buna karşın obezite, diyabet ve kalp damar hastalıklarının oranlarının arttığını gösterdi. UCL'de psikiyatri profesörü Naaheed Mukadam, hipertansiyonun demans riskine en çok katkıda bulunan faktör olduğunu belirtti.
28 Haziran 2024

Psikoloji alanında yapılan yeni bir araştırma, ahlaki kaygılar nedeniyle insanların daha az affedici olabileceğini ve kendi değerlerine aykırı davranışlar sergileyen insanları hızla reddedebileceğini gösteriyor. Araştırmada, katılımcılara ahlaki ikilemlerle karşı karşıya kalan insanlar hakkında bir dizi senaryo sunuldu ve katılımcıların kendi manevi değerleri hakkında da bilgi sahibi olundu. Araştırma sonuçları, ahlaki durumların genellikle esneklik gerektirdiğini ve zaman zaman kendi ahlaki eğilimlerimize aykırı hareket eden insanlara karşı daha bağışlayıcı olmanın ahlakla daha uyumlu olabileceğini gösteriyor.
10 Ağustos 2023

ABD'de yapılan bir araştırma, X ve Y kuşaklarında kanser sıklığının arttığını ortaya koydu. Özellikle milenyum kuşağı olarak bilinen Y kuşağında belirgin bir artış gözlemlendi. Obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve sağlıksız beslenme gibi faktörler bu artışın başlıca sebepleri olarak gösteriliyor. Türkiye'de de benzer eğilimler gözlemlenmekte ve halk sağlığı politikalarının bu doğrultuda şekillendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
6 Ağustos 2024

Çin'de 60 yaş ve üzeri 29 bin kişi üzerinde yapılan 10 yıllık bir araştırma, sağlıklı yaşam tarzı faktörlerinin Alzheimer risk geni taşıyan bireylerde dahi hafıza kaybını yavaşlattığını ortaya koydu. Araştırmada, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişkiler, aktif bilişsel aktivite, sigara içmeme ve alkol kullanmama gibi altı faktör incelendi. Araştırma sonuçları 'British Medical Journal' dergisinde yayınlandı.
28 Ocak 2023

DEHB ilaçları, metilfenidat ve atomoksetin, dikkat, hafıza ve problem çözme gibi bilişsel işlevleri artırarak mental aktiviteyi güçlendiriyor. Bu ilaçlar, özellikle sınav dönemlerinde, performans artırmak amacıyla kötüye kullanılıyor. DEHB tanısı olmayan bireylerde bu ilaçların kullanımı bağımlılık gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar, ilaçların gereksiz yere kullanımının 'mental doping' olduğunu ve etik dışı bir davranış olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların yanlış kullanımı yoğun anksiyete ve kaygı gibi yan etkilere neden olabiliyor.
11 Şubat 2024

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

ABD'deki Oakland Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, kedilerin evcil hayvan dostlarının ölümlerinde yas belirtileri gösterdiğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, kediler kaybettikleri arkadaşlarının ardından uykuya, yemek yemeğe ve oynamaya daha az ilgi gösterirken, ilgi aramaya, saklanmaya ve yalnız vakit geçirmeye daha fazla zaman ayırıyor. Ayrıca, kedilerin birlikte yaşadıkları süre uzadıkça daha derinden etkilendikleri belirtildi. Araştırmacılar, sahiplerin kendi yaslarını hayatta kalan evcil hayvanlara yansıtma olasılığını da göz önünde bulunduruyor.
10 Ağustos 2024

Covid-19 pandemisi, Alzheimer hastalığının seyrini değiştirebilir ve hastalığın önümüzdeki yıllarda daha da artmasına neden olabilir. Pandemi nedeniyle ileri yaş grubundakilerin sağlık kontrollerinin aksaması ve Covid enfeksiyonunun zihinsel işlevleri etkileyebilmesi, Alzheimer'ın oluş mekanizmaları ile covidin etki mekanizmalarının örtüşmesi bu durumun nedenleri arasında. Alzheimer hastalığı için bilinen risk faktörleri arasında ileri yaş, genetik yatkınlık, düşük eğitim düzeyi, ağır beyin travmalarına maruz kalmak, hipertansiyon, diyabet gibi aterosklerotik risk faktörlerinin kontrol altında olmaması ve tedavi edilmemiş yerleşmiş depresyon bulunuyor.
21 Eylül 2023

Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA), toksin üreten bağırsak bakterilerinin yol açtığı enfeksiyonlar için kullanılacak olan ve insan dışkısından yapılan bir ilacı onayladı. Bu ilaç, genellikle antibiyotik kullanımı sonucu ortaya çıkan ve bağırsak mikroorganizmalarının dengesizliğinden kaynaklanan Clostridioides difficile enfeksiyonunun (CDI) tedavisinde kullanılacak. İlaç, 18 yaş ve üzeri yetişkinler için uygun olup, bağırsak florasını eski haline getirerek daha fazla hastalığın önlenmesine yardımcı olabileceği düşünülüyor.
29 Nisan 2023

Çevre, İklim ve Sağlık için İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında, Türkiye Psikiyatri Derneği'nin katkısıyla yayınlanan 'Ruhsal Sağlık ve İklim Değişikliği Bildirisi'nde, iklim değişikliğinin yol açtığı aşırı hava olaylarının depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu gibi ruh sağlığı sorunlarına neden olduğu belirtiliyor. Aşırı sıcaklıklar, seller, kasırgalar ve orman yangınları gibi doğal afetlerin insanların ruh sağlığını olumsuz etkileyebileceği, ayrıca intihar oranlarında artışa yol açabileceği ifade ediliyor. İklim krizinin ekonomik kayıplar, yerinden edilme ve zorunlu göç gibi dolaylı etkilerinin de ruh sağlığı üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabileceği vurgulanıyor.
23 Haziran 2023

Danimarka'da Aarhus Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışma, 1996-2018 yılları arasındaki sağlık kayıtlarını inceleyerek migren hastalarının iskemik inme ve kalp krizi riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırma, migren hastası kadın ve erkeklerde iskemik inme riskinin eşit olduğunu, ancak migreni olan kadınlarda hemorajik inme ve kalp krizi riskinin daha yüksek olabileceğini belirtti. İskemik inme, kan pıhtısının beyne giden damarı tıkamasıyla, hemorajik inme ise beyindeki bir damarın patlaması sonucu meydana geliyor.
15 Haziran 2023

Macaristan'da yapılan bir araştırma, aksi köpeklerin uslu köpeklere kıyasla daha yüksek sosyal öğrenme ve kararlılık davranışları sergileyebileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, köpeklerin mizacını sahiplerince yapılan bir anket yoluyla değerlendirerek, köpeklere V şeklindeki tel örgü bir çitte yönlendirmelere uyma görevi verdi. Aksi köpekler, bir yabancı tarafından yönlendirildiğinde uslu olanlara kıyasla daha iyi performans gösterdi. Bu bulgular, aksi köpeklerin sosyal öğrenmede üstün olabileceğini ve hedeflere ulaşmada daha fazla kararlılık sergileyebileceğini gösteriyor.
29 Şubat 2024

California Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, beyin aktivitesini müziğe dönüştürmeyi başardı. Bu bulgular, beyin-bilgisayar arayüzlerinin daha doğal sesler üretmesini sağlayabilir. Araştırmada, 29 beyin cerrahisi hastasına bir şarkı dinletildi ve beyin aktiviteleri kaydedildi. Bu bilgiler, şarkıyı beyin sinyallerinden yeniden yapılandırmak için kullanıldı. Araştırmacılar, bu bulguların engelli insanların iletişim kurmasını sağlamak için geliştirilen beyin-bilgisayar arayüzlerine müzikal unsurların dahil edilmesine yardımcı olabileceğini belirtiyor.
24 Eylül 2023

Samsun'da KYK Karadeniz Erkek Öğrenci Yurdu'nda yemekten zehirlenen öğrenciler, yaşadıkları sağlık sorunları nedeniyle eylem yaptı. Samsun Valiliği, yurdun düzenli olarak denetlendiğini ve son denetimlerde herhangi bir eksiklik tespit edilmediğini açıkladı. Bazı öğrencilerin ishal ve mide bulantısı şikayeti üzerine yemeklerden numune alındığı ve konunun valilikçe takip edildiği belirtildi. Öğrenciler, yemeklerin kalitesizliğinden şikayetçi olduklarını ve düzeltilmesini talep ettiler.
3 Ocak 2023
İşaretlediklerim